KOMENTARZE DO PUBLIKACJI BEATY KOWALSKIEJ-KROCHMAL
„ZNACZENIE TOBRAMYCYNY W LECZENIU ZAKAŻEŃ, W TYM
SZCZEGÓLNIE Z UDZIAŁEM PSEUDOMONAS AERUGINOSA”
FORUM ZAKAŻEŃ 2014; TOM 5, ZESZYT 6
KOMENTARZE
FORUM ZAKAŻEŃ 2015;6(1):69–70
© Evereth Publishing, 2015
KOMENTARZ 1.
Artykuł dr Beaty Kowalskiej-Krochmal „Znaczenie to-bramycyny w leczeniu zakażeń, w tym szczególnie z udzia-łem Pseudomonas aeruginosa”, opublikowany w Forum Za-każeń 2014; tom 5, zeszyt 6, bardzo dobrze przedstawia ak-tualne znaczenie kliniczne tobramycyny. W pracy omówio-no aktywomówio-ność przeciwbakteryjną tego antybiotyku, szcze-gólnie wobec pałeczek Enterobacteriaceae i szczepów
Pseu-domonas aeruginosa, farmakokinetykę tobramycyny oraz
rekomendacje jej stosowania w monoterapii i w leczeniu skojarzonym. Praca stanowi cenną pomoc przede wszyst-kim dla lekarzy klinicystów w zakresie prawidłowego zasto-sowania tobramycyny w terapii zakażeń, szczególnie wywo-ływanych przez pałeczki P. aeruginosa.
Tobramycyna jest antybiotykiem aminoglikozydowym, pod względem strukturalnym wchodzi w skład grupy ka-namycyn. Aminoglikozydy z powodu ich potencjalnej tok-syczności nie są obecnie zalecane jako leki przeciwbakte-ryjne pierwszego wyboru [1]. Należy jednak podkreślić, że działanie toksyczne (ototoksyczność, nefrotoksyczność, blok nerwowo-mięśniowy) podczas stosowania tobramy-cyny występuje rzadziej aniżeli w przypadku gentamycy-ny. Obecnie antybiotyk ten rekomenduje się głównie u dzie-ci i dorosłych w leczeniu zespołów chorobowych z udzia-łem zakażenia Pseudomonas aeruginosa, przede wszystkim w zapaleniach płuc (w mukowiscydozie, przewlekłej obtura-cyjnej chorobie płuc (POChP) oraz w szpitalnym zapaleniu
płuc), a także w zapaleniu wsierdzia wywoływanym przez
P. aeruginosa [2]. Aktualnie wskazuje się, że dawka
tobra-mycyny w leczeniu chorych z mukowiscydozą powinna być wyższa aniżeli 10 mg/kg/dobę; może sięgać 15–20 mg/kg/ dobę (u pacjentów z prawidłową czynnością nerek), co po-zwala na utrzymywanie się skutecznego stężenia antybioty-ku przy dawkowaniu raz na dobę. Ponadto bardzo korzystne jest stosowanie tobramycyny w skojarzeniu z antybiotykiem β-laktamowym. W leczeniu zakażeń wywoływanych przez pałeczki Pseudomonas aeruginosa ostatnio preferuje się po-łączenie cefepimu z tobramycyną, co pozwala na zmniejsze-nie dawki aminoglikozydu.
Oporność na tobramycynę stwierdza się jednak u 20–30% szczepów Pseudomonas aeruginosa. Stąd uwaga praktycz-na: identyfikacja czynnika etiologicznego i ocena jego leko- wrażliwości są konieczne w racjonalnej antybiotykoterapii zakażeń.
Prof. dr hab. n. med. Andrzej Szkaradkiewicz Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego
im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
PIŚMIENNICTWO
1. Szkaradkiewicz A. Antybiotykoterapia w ciężkich zakażeniach wewnątrz-brzusznych. Zakażenia 2008;6:21–25.
2. Reyes MP, Zhao JJ, Buensalido JAL. Current perspectives: therapeutic uses of tobramycin. J Pharmacovigilance 2014;2(2):1–5.
KOMENTARZ 2.
Aminoglikozydy należą do antybiotyków znanych od dawna, które na przestrzeni ostatnich 20 lat po części zostały zastąpione mniej toksycznymi preparatami, głów-nie z grupy karbapenemów i połączeń β-laktamów z in-hibitorem β-laktamaz. Narastająca oporność pałeczek Gram-ujemnych na wymienione wyżej grupy antybiotyków
zapoczątkowała powrót aminoglikozydów, w szczególności w leczeniu zakażeń wywołanych przez Pseudomonas spp., najczęściej jako terapii skojarzonej.
Tobramycyna była przez wiele lat w Polsce antybiotykiem sprowadzanym w formule importu docelowego leków (choć trudno powiedzieć dlaczego), zatem po części zapomnia-nym. Obecnie okazało się, że taka sytuacja była korzyst-na, bowiem niestosowanie tego preparatu z powyższych
Artykuł jest dostępny na zasadzie dozwolonego użytku osobistego. Dalsze rozpowszechnianie (w tym umieszczanie w sieci) jest zabronione i stanowi poważne naruszenie przepisów prawa autorskiego oraz grozi sankcjami prawnymi.
70 © Evereth Publishing, 2015
FORUM ZAKAŻEŃ 2015;6(1)
względów przyczyniło się do tego, że w przypadku tobramy-cyny wrażliwość bakterii jest wyższa w stosunku do pozo-stałych antybiotyków z tej grupy.
Artykuł dr Beaty Kowalskiej-Krochmal „Znaczenie to-bramycyny w leczeniu zakażeń, w tym szczególnie z udzia-łem Pseudomonas aeruginosa” który ukazał się w Forum Za-każeń 2014; tom 5, zeszyt 6, podejmuje jak najbardziej aktu-alną tematykę. Autorka bardzo dokładnie przedstawiła wła-ściwości farmakologiczne i farmakodynamiczne tobramy-cyny, wskazania do stosowania, dawkowanie i szereg innych elementów ważnych z klinicznego punktu widzenia.
Obszerne piśmiennictwo uwiarygodnia stwierdzenia za-mieszczone w pracy. Uważam artykuł za bardzo przydatny zarówno dla klinicystów (szczególnie intensywistów i epide-miologów), jak i dla farmaceutów pracujących w aptekach szpitalnych.
mgr Aneta Guzek
Pracownia Mikrobiologii Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej
Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie
Artykuł jest dostępny na zasadzie dozwolonego użytku osobistego. Dalsze rozpowszechnianie (w tym umieszczanie w sieci) jest zabronione i stanowi poważne naruszenie przepisów prawa autorskiego oraz grozi sankcjami prawnymi.