Maria Mucha,Jerzy Olczak
Huta Łukomska, gm. Zagórów, woj.
konińskie
Informator Archeologiczny : badania 12, 272
272
HUTA ŁUKO MS KA, gm .Z agórów w oj.konińskie
U niw ersytet im ,A d am a M ickiewicza
K atedra A rcheologii w Poznania
Badania prow adziła m g r M arla Mucha /a u to rk a sp ra w o zd a n ia / pod kierow nictw em d o c ,d r, Je rz e g o O lczaka. F inansow ali U niw ersytet im .A d am a M ickiew icza w Poznaniu o ra z U rząd W ojewódzki, W ydział Kultury i Sztuki w K oninie. D rug i sezon badań. Nowożytna huta s z k ła , XVIII w iek.
O dkryto nową k o n c e n trac ję obiektów - p o z o sta ło śc i u rzą d z e ń p r o dukcyjnych huty - znajdującą s ię na nieznacznym w yniesieniu terenow ym w o dległości około 60 m na południowy wschód od zbadanej w roku ubieg łym , P rzekopano pow ierzchnię 550 m ^. W śród sz e re g u obiektów zwią zanych z zabudową o raz d z ia łaln o śc ią produkcyjną huty na szczegó ln e w yróżnienie zasługują p o z o sta ło śc i po plecach sz k la rsk ic h , k tó re m ożna Interp retow ać jako p iece do wytopu sz k ła , odprężania wyrobów s z k la nych, wypalania tygli, p rze p a la n ia surow ców s z k la rsk ic h . Są one skon centrow ane na pow ierzchni ponad 1 a r a , usytuowane pro sto p ad le lub rów nolegle do sie b ie . Największy z nich, dwuczłonowy o w ym iarach 6 .0 x 3, 5 m w k sz ta łc ie owalu zachował s ię w sw ojej p a r tii w schodniej w p o s ta c i m Ib owa tego zagłębienia wypełnionego w cen tru m p iask ie m c ie m nobrunatnym , a w p a rtia c h bocznych l spągowych p rz e m ie sz a n y m i w a r stw am i p lask u , gliny, polepy, plasku p rzepalonego. M aksym alna m ią ż sz o ść obiektu /lic z ą c do poziom u fundam entu/ w ynosi 0 ,7 0 - 0 ,8 0 m ,
"Fundam en t11 o w ym iarach 2 ,4 x 2 ,0 m stanow iły kam ienie w iększych 1 m niejszych rozm iarów ułożone w w arstw ie gliny o m ią ż sz o śc i 0 ,4 0 - 0 ,5 0 m , m ie jsc a m i dwuwarstwowo. D rugim z w iększych obiektów s ą p o z o sta ło śc i pieca w przy b liżen iu prostokątnego o w ym iarach 6 ,0 x 2 .0 m , któ re tw orzy w arstw a spłaszczo n ej gliny, brunatnego piasku 1 polepy z z aleg ającą p oniżej niej w arstw ą plasku p rzep alon ego . M iąż s z o ś ć tego obiektu wynosi 0 ,3 0 - 0 ,4 0 ra . W sąsied ztw ie pieców odkryto re s z tk i słupów drew nianych, k tó re najprawdopodobniej stanow iły elem en ty drew nianych ko n stru k cji zabudowań huty.
Uzyskano w iele b ry ł m asy szklanej z różnych etapów produ k cji, b ry ł surowców i spieków s z k la rsk ic h , fragm entów donic, ułamków I w iększych fragm entów wyrobów szklanych /n ac z y n ia , szyby, szkło l a b o rato ry jn e t J a p te c z n e / o ra z odpadów pow stałych p rz y ich produ kcji. Znaleziono fragm enty n a rz ę d z i s z k la rsk ic h , m iędzy innymi, p isz c z e li, noży, nożyc, szczypiec o ra z odważnik żelazny. C hronologię obiektu m ogą p rzy b liży ć wydobyte 2 m onety z przeło m u XVII na XVIII w iek.
W yniki tegorocznych badań pozw alają stw ie rd z ić , iż w Hucie Ł u- kom skiej w niew ielkiej o dległości od sie b ie d ziałały dwa zakłady, n a j praw dopodobniej w różnych o k resach czasu.
M a te ria ł z badań znajduje s ię w m agazynach K atedry A rcheologii UAM.