Marian Kochanowski,Ryszard
Boguwolski
Gruta, woj. toruńskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 12, 230-231
230
W znosząc murowany zam ek w I połowie XIV wieku K rzyżacy uw zględnili p rzy planowaniu b ry ły zamku konfigurację te re n u / o s t a niec wysoczyzny m o re n o w e j/, czego dowód w n iere g u la rn y m planie zam ku. Ogólnie obiekt należy do m niejszych tego typu - m aksym alna długość 40 m , sz e ro k o ść 23 m ,
W tra k c ie p ra c znaleziono ciekawy zespół c e ra m ik i ś re d n io w iecznej, wypalanej wyłącznie w a tm o sfe rz e red u kcy jnej, n iek tó re fragm enty z orn am entem stem pelkow ym ; natrafiono ta k ie na lic z n e kości zw ierzęce, u łam ki płytek posadzkowych, k afli, fo rm a tk i cegieł i dachówek gotyckich, b ry ły polepy o ra z /n ie lic z n e / zabytki m etalow e kilka gwoździ żelaznych, siln ie skorodow anych.
O dsłonięte re lik ty a rc h ite k tu ry średniow iecznej s Wania j ą do podjęcia dalszych p ra c , k tó re m iałyby na celu przeb ad an ie całego w nętrza zamku na zachowanym do dziś poziom ie p rz y z ie m ia , a w p rz y s z ło śc i zabezpieczenie istn iejący ch d z isia j fundam entów dalszym n iszczen iem .
M ateriał złożono w Muzeum w G rudziądzu.
GRUTA, Muzeum w G rudziądzu
w oj. to ru ń sk ie PTA1N Oddział Stanowisko 1 w G rudziądzu
B adania prow adzili m g r M arian Kochanowski i m g r R y szard Boguw olskl /a u to r sp ra w o z d a n ia /. Finansow ał WKZ w Toruniu i U rząd Gminy w G rucie. P ie rw sz y sezon badań. G rodzisko późnośredniow ieczne /Х Ш /XIV w . /
Badany obiekt położony je s t około 300 m na północ od centrum w si, na naturalnym w ypiętrzeniu m orenow ym . R ysuje s ię w yraźnie w te re n ie p ierśclenlow atym wałem o podstaw ie 6 0 ,0 x 94,0 m . M aj dan w fo rm ie n iereg u larn eg o p ro sto k ą ta p osiada w ym iary 3 2 ,0 x 75, 0 m . Od stro n y południow o-zachodniej zachowana je s t na długoś c i 25 m sucha fo sa .
P r a c e skoncentrow ano na m ajdanie g ro d zisk a w południow o-za chodniej jego p a r tii wzdłuż wytyczonej m a g is tra li; W wykopach T - Пт bliżej kraw ędzi m ajda na odsłonięto na długości 9 ,5 m p o zo stało ść ją d ra wału. B ezpośrednio p rz y zew nętrznym skłonie wału w y eksploro wano naw arstw ienia suchej fo sy . Wyp ein lako je j z a re je stro w an o na długości 4 m o m aksym alnym zagłębieniu 4 m , W wykopach ΠΙ - IV b liżej środkow ej p a rtii m ajdanu, na długości 8 m eksplorow ano w a r stw ę kulturow ą o p rze c ię tn e j m ią ż sz o śc i 0, 5 m , funkcjonalnie zwią zaną z o k rese m eg zy sten cji osady obronnej, pow stałej bezpośrednio po budowle w ału.
231
Wydobyto ogółem 1234 fragm enty naczyń, w 90% wykonanych tec h n ik ą ślizgow o-taśm ow ą, całkow icie obtaczanych, wypalanych głównie w a tm o sfe rz e redukcyjnej.
Uzyskane zabytki m etalow e - 201 sztuk w tym 93 gwoździe o ra z groty bełtów do kusz z trz p ie n ie m , haczyki do wędek, n ieokreślonego k ształtu b laszk i 1 okucia żelazn e, skoble, haki, noże, kliny i klucz.
P rzew ag a naczyń wypalanych w a tm o sfe rze redukcyjnej, wykona nych d o ść prym ityw ną techniką pozwala na o k reśle n ie dolnej granicy chronologicznej na koniec ХШ, początek XIV wieku.
Badania będą kontynuowane.
INOWŁODZ O środek Badań i Dokumentacji. woj. piotrkow skie Zabytków w Łodzi
Zam ek
Badania prowadzi! m g r J e rz y A ugustyniak. F inansow ał WKZ Piotrków T rybu nalsk i. Szósty sezon badań. Zam ek XIV-XVI w. M ury m iejskie /p ie rw s z y s e z o n /.
Ukończono odsłanianie całego zary su zamku od zew nątrz. O sta t n i etap p ra c prowadzono p rz y boku południowym w raz z p rz e d b ra m ie m . Odsłonięto m u r długości 19 m 1 w ysokości około 3 m o d obecnego po ziomu gruntu. Stwierdzono, że m a te ria ł i technika budowy tego odcin ka s ą podobne do odsłoniętych w 1977 r . m uru północnego i wschod niego.
S zero k o ść budynku bram nego wynosi 8,25 m , je s t on wysunięty 7,25 m na południe poza lico m uru obwodowego. Od wschodu p rzyleg a do niego nierozpoznana je sz c z e k o nstrukcja, k tóra być mo2e była zwią zana z w ejściem dla p ieszy ch . Budynek bram ny m a sw ą kontynuację w ew nątrz obwodu obronnego 1 powstał w jednym c z asie z m urem obwo dowym południowym.
Do budynku bram nego dostaw ione je s t /św iadczy o tym b rak p r z e w iązania m u ru / p rze d b ra m ie tej sam ej sz e ro k o śc i, o długości w k ie runku południowym około 3 m . Według o bserw acji w toku dotychczaso wych badań, zostało ono dobudowane podczas trw ają ce j w XVI wieku rozbudowy zamku.
Rozpoczynając r e a liz a c ję p ro g ram u badawczego dotyczącego m ia s ta średniow iecznego, wykonano wykop sondażowy na skrzyżow aniu ulic P ilic znej 1 K rótkiej w południowo-wschodnim narożniku m ia s ta . Wykop potw ierd ził istn ien ie m urów m ie jsk ic h . Wykonane s ą z tego s a m ego m ate ria łu /piaskow iec rdzaw ej barw y m iejscow ego pochodzenia/ 1 w te j sam ej technice co m ury zamku. S zerok ość m uru 0, 90 m w raz
