Jerzy Szydłowski
Kamieniec, gm. Zbrosławice, woj.
katowickie. Stanowisko 2
Informator Archeologiczny : badania 20, 130-131
- 130 * B a d a n ia p r o w a d z ili mgr fa d e u s * B a r a n o w s k i, egг ' L e sz e k G a je w s k i, mgr M a łg o rz a ta G u la ; o p ie k a naukowa sprawowa l i : p r o f . d r bab* W it o ld B e s e e l 1 p r o f .d r b ab , S t a n is ła w T ab act y ń a k i j u c z e s t n i c z y l i : r ? c L . S ł u p e c k i , 5 . R o w iń sk a, M .K ra k o w ia k o r a l s t u d e n c i a r c h e o l o g i i U Ł i UW, a t a k i e m ło d z ie ż i OHP. F in a n s o w a ł VKS w K a li s z u . P o s e c y u d z ie l a ł o Muzeum Okręgowe Z ie m i K a l i s k i e j . C z w a rty sezon b a dań d ru g ie g o e t a p u . G ro d z is k o w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e . We w s c h o d n ie j c z ę ś c i g r o d z is k a , na o b s z a r z e pom iędzy fundam entam i " k o l e g i a t y ś w ,P a w ła " p o g łę b ia n o wykopy z u b ie g ły c h sezonów. O d k ry to n ie d z y in n ym i ś la d y g lin ia n e g o p a le n is k a lu b p ie c a z o k re s u p o p rz e d z a ją ce g o w z n ie s ie n ie na t y a m ie js c u k o ś c i o ł a . W arstw a t a , j a k motna wnioskow ać
2
c e r a m ik i, p och o d z i praw dopodobnie s IK - K w.M iedzy cz ę ś c io w o o d s ło n ię t ą ła w ą fundam entową 'ś c i a n y ab sydy k o l e g i a t y ś w .P a w ła * , a "g ro b e n M ie sz k a S t a r e g o ' o s ią g n ię t o poziom n a w a r s tw ie ń o d s ło n ię t y c h w p ierw szym e t a p ie badań . g ro d z is k a na K aw o dtiu /1955-1965/.
W wykopach na p o łu d n ie od " k o l e g i a t y " badano n a d a l r e l i k t y um ocnień drawn ian o - k a n ie o n o - -p ia s z c z y s ty c h 1 w a rstw y a l u w i a l n e . If c z ę ś c i p ó łn o c n e j te g o o d c in k a p o j a w i ł s i ą p ia s z c z y s t y c a l e c .
Na s z c z e g ó ln e p o d k r e ś le n ie z a s łu g u je o d k r y c ie na wtórnym z ło ż u , w w a r s t w ie z t t - X w. fragm entu n a c z y n ia " t e r r a s i g i l l a t a " . U zyskano t e ł a . i n . o rn a m e n ta ln y frag m e n t k o ś c ia n e j r u r k i - zapewne f u j a r k i , a p on ad to k o le j n y fra g m e n t p ł a s k i e j p ł y t k i w c z e sn o ś re d n io w ie c z n e g o szkła o k ie n n e g o .
M a t e r i a ł y z n a jd u ją s i ą w K a lis k im S ta n o w is k u A rc h e o lo g ic z n y m IUKM PA K. P r z e w id u je s i ą k o n tyn u o w an ie b adań.
KA M IEN IEC , g m .Z b ro s ła w ic e U n iw e r s y t e t Ś l ą s k i w o j. k a t o w ic k ie I n s t y t u t e i s t o r i l s ta n o w is k o 2 D z ia ł A r c h e o lo g ii
Muzeum Ś lą s k ie g o w Katowicach
B a d a n ia p r o w a d z ił d o c .d r bab* J e r z y S z y d ło w s k i w raz s z e sp o łe m . f Innn eriwnns Z fu n d u sz y p rob lem u r e s o r t o wego R P B F . B z d e ty sezon b ad a ń . G ro d z is k o wczesno ś r e d n io w ie c z n e » o sa d a k u l t u r y ł u ż y c k i * j z o k re s u h a ls z t a c k ie g o .
B a d a n ia w y k o p a lis k o w e prowadzono n a g r o d z is k u w K am ień cu , położonym na c y p lu w c in a ją c ym s i ą od wschodu w d o lin ą r z e k i Dram y, w o d l e g ł o ś c i o k o ło 400 m w k ie r u n k u półno c?o -w ech od nim od p o b l i s k i e j s t a c j i k o le j o w e j.
2
Prz e b ad a n o o b s z a r o p o w ie r z c h n i $0 m · P ra c a m i o b j ę t y b y ł t e r e n o p o w ie r z c h n i o k o ło 100
j ■*
a . Z powodu u s u n ią c ia n ie k t ó r y c h punktów p o m iaro w ych , k o n ie c z n e s t a ł o a l e o d tw o rz e n ie o e l p o m iaro w e j i n a ło ż e n ie s i a t k i arów d ro g ą so n d a ż y .
U k ład s t r a t y g r a f i c z n y k s z t a ł t o w a ł s i ą n a s t ą p a ją c e ; do g łę b o k o ś c i o k o ło 30 cm z a l e g a ł a 4 p r ó c h n ic a o m a z a w ie r a ją c a g r u d k i p o le p y , ś la d y s p a le n iz n y i d rob ne u ła m k i n a cz y ń w cz e sn o śre d n io w ie c z n y c h o ra z k u lt u r y ł u ż y c k i e j . P o n i ż e j , na g łę b o k o ś c i od 30 do 50 cm w ystę p o w a ła z ie m ia barwy in t e n s y w n ie c ie m n o b r u n a tn e j, n a syco n a d użą i l o ś c i ą b r y ł p o le p y , w ą g ie lk a m i drzewnym i o ra z p o je d y n c z ym i k a m ie n ia m i. R o b iła ona w r a ż e n ie g ru z o w is k a w ią ż ą c e g o s i ą p r z y p u s z c z a ln ie ze sp a le n ie m 1 d e s t r u k c ją elem entów o b w a ło w a n ia . H y s tę p u ją c y w om aw ianej w a r s t w ie m a t e r ia ł k u l turo w y s t a n o w iły sk o ru p y n aczyń w c z e s n o ś re d n io w ie c z n y c h o r a z k u lt u r y ł u ż y c k i e j a t a k i e n i e l i c z n e , m ało c h a r a k t e r y s t y c z n e z n a le z is k a m etalow e i g r u d k i ż u ż la ż e la z n e g o , H i ż e j , na g łę b o k o ś c i od o k o ło 50 do 60 cm z a le g a ła w a rs tw a z ie m i i intensyw nym s z a ro lu b sz aro b ru n atn ym ode le
-n ia * * o b r ę b ie o p is y w a -n e j w a rstw y -n a t r a f i a -n o początkowo -na sko ru py t -naczyń w cz e s-n o śre d -n io w ie c z n y c h i k u lt u r y ł u ż y c k i e j , zaś p o n iż e j poziomu o k o ło 60 cm w y łą c z n ie na frag m en ty c e ra m i k i k u lt u r y ł u ż y c k i e j , a t a k i e n i e l ic z n e w ę g i e lk i drzewne o ra z m ałe g ru d k i p o le p y . Na g łę b o k o ś c i 60 cm z n a le z io n o ż e la z n y , t u le jk o w a t y g r o c lk s t r z a ł y z z a d z io ra m i o ra z n ajp raw d o p o d o b n iej fra g m e n ty ż e la z n e g o k a b łą k a w ia d r a i d a ls z e , m ało c h a r a k t e r y s t y c z n e o kruchy s i l n i e skorodowa nego ż e la z a .
* 1 o p isy w a n ą w a rstw ą ł ą c z ą s i ę dwa o b ie k t y / 1 , 3 / , k t ó r e z a ry s o w a ły s i ę w p o s t a c i w y ra ź n e j k o n c e n t r a c ji ś r e d n ie j L m a łe j w i e l k o ś c i k a m ie n i w apienn ych ze ś la d a m i p r z e p a le n ia . Omawia ne s k u p is k a k a m ie n i p o s ia d a ły w p r z y b liż e n iu k s z t a ł t k o l i s t y o ś r e d n ic y o k o ło 3 m; znajdowano t u ro z p ro sz o n e sko ru py w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e i k u lt u r y ł u ż y c k i e j , a ta k ż e k o ś c i z w ie rz ę ce / m .in . j e l e n i a / , g r u d k i p o le p y i w ę g ie lk i drzewne / j o d ła , b u k , ja w o r / .
B a g łę b o k o ś c i od 60 do 00 cm w ro z m a ity c h c z ę ś c ia c h wykopów z a c z ą ł s i ę p o ja w ia ć p ia s k o w y, ż ó łt y c a l e c , m ie js c a m i z d om ieszką w p o s t a c i w trę tó w ż ó ł t e j lu b pom arańczow ej, z b i t e j g l i n y* II je g o o b r ę b ie z a ry s o w y w a ły s i ę n i e w i e l k i e z a c ie m n ie n ia k s z t a ł t u p rze w aż n ie k o lis t e g o /w p r o f i l a c h k s z t a ł t u z az w y cz a j k lin o w a t e g o / , barwy b r u n a tn e j lu b c z a r n o - b r u n a tn e j, w p rz e w a ż a ją c e j c z ę ś c i b ęd ące ś la d a m i po s łu p a c h / o b ie k t y 2 , 4-21/. Z n a le z is k a r e k r u t u ją c a s i ę ze wspo m nianych o b ie k tó w s t a n o w iły n i e l i c z n e t drobne u ła m k i nacz yń k u lt u r y ł u ż y c k i e j , m ałe g ru d k i p o le p y o r a z drobne w ę g i e lk i drzew ne /w p r z e w a ż a ją c e j c z ę ś c i pochodzą one s j o d ł y lu b b uk a/.
O c e n ia ją c r e z u l t a t y b adań w 1986 r . można s t w ie r d z i ć , t e n i e s p e ł n i ł y one w p e ł n i z a k ła d anych o c z e k iw a ń . W praw dzie o becno ść w a rstw y g ru z o w isk o w ej p o t w ie r d z iła w c z e ś n ie js z e obserw a c j e o s p a le n iu 1 d e s t r u k c j i w a łu , je d n a k w o b r ę b ie przebadanego o d c in k a n i e u d a ło s i ę uchwy c i ć w y r a ź n ie js z y c h ś la d ó w zabudowy w e w n ę trz n e j z o k re s u wczesnego ś r e d n io w ie c z a . B ra k tak ż e p r z e s ła n e k p o z w a la ją c y c h d o sz u k iw ać e l ę w t e j c z ę ś c i g r o d z is k a i s t n i e n i a c ią g u ko m u n ik acyjn e g o. - P o t w ie r d z iły s i ę n a to m ia s t w c z e ś n ie js z e o b s e rw a c je mówiące p o b e c n o ś c i osady k u lt u r y ł u ż y c k i e j z o k re s u h a ls z t a c k ie g o .
Po z ysk an e m a t e r i a ł y i doku m entację z ło ż o n o w D z ia le A r c h e o l o g ii Muzeum Ś lą s k ie g o w Ka t o w ic a c h . P la n u j e s i ę k o n ty n u a c ję b adań. Ш Т И Т Ш BZSKDFX U n iw e r s y t e t M ik o ła ja K o p ern ik a w o j* k o n iń s k ie ż e z p ó ł do Badań Ś re d n io w ie c z n e j A r c h i t e k t u r y Kujaw 1 w sch o d n ie j W ie lk o p o ls k i w T o ru n iu
B a d a n ia prowadzone p rze z z e s p ó ł UKK w T o ru n iu . K ie ro w n ik Z e s p o łu p r o f * d r Zygmunt S w ie c h o w a ł1, k ie r o w n ik ba dań d o c .d r h ab . Ja d w ig a C h ud zlako w a. w s p ó łu d z ia ł w ba d a n ia c h mgr J e r z y D u b l k a j t l ? / a u to r s p ra w o z d a n ia / . P r a c e fin a n so w a n e p rze z K K iS Ośrodek D o kum en tacji Zabytków w W a rsz a w ie w ram ach problem u m ię d z y re s o rto w e g o . D rug i sezo n b adań. Rom ański k o ś c i ó ł pw. św .M a rc in a w K a z im ie rz u B is k u p im .
B a d a n ia w d alszym c ią g u k o n c e n tro w a ły s i ę na p ro b le m a ty c e n a jd a w n ie js z y c h d z ie jó w o b ie k t u , a s z c z e g ó ln ie na z a g a d n ie n ia c h d o ty c z ą c y c h je g o c h r o n o l o g i i i p ie rw o tn e g o uk ładu p r z e s tr z e n n e g o . Kontynuowano p r a c e u m o ż liw ia ją c e ro z p o z n an ie s y t u a c j i s t r a t y g r a f i c z n e j w c e n t r a l n e j c z ę ś c i k o ś c i o ł a *
Wykop n r 3 z lo k a liz o w a n o po p ó łn o c n e j s t r o n i e b u d o w li, na zachód od z n a jd u ją c e j a tę tu z a k r y s t i i * O m t l i v i l on а * 1 л. o b s e r w a c ję Fundamentu p ó łn o c n e j ś c ia n y rom ańskiego k o ś c io ł a . Fundam ent t e n , podobnie Ja k w in n y c h c z ę ś c ia c h o b ie k t u , posadowiono 0 ,9 S m p o n iż e j obec nego poziomu użytkow ego i wykonano z su row ca kam iennego w iązan eg o g l i n ą . N ie u ż y to n a to m ia s t - s to s o w a n e j w in n y c h p a r t ia c h fundam entow ania - zapraw y w a p ie n n e j.