Maria Górecka,Olena Prus
Świątniki, gm. Sobótka, woj.
wrocławskie
Informator Archeologiczny : badania 13, 71-72
71
SZA R B LA, g m . S k a lb m ie r z P o ls k a A k a d e m ia N auk w oj. k ie le c k ie I n s ty tu t H i s t o r i i K u ltu ry S ta n o w isk o I M a te r ia ln e j Z a k ła d A r c h e o lo g ii M a ło p o ls k i w. K ra k o w ie B a d a n ie p r o w a d z iła m g r B a r b a r a B a c z y ń s k a . F in a n s o w a ł W KZ w K ie lc a c h p r z e z U r z ą d G m in y i M ia s ta S k a lb m ie r z . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y m ie r z o n o w ic k le j, o s a d a w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n a , ś la d y o s a d n ic tw a o k r e s u w p ły wów r z y m s k ic h 1 la te ń s k ie g o .
S ta n o w isk o le ż y w o b r ę b ie z a c h ó d n i om a ło p o łs k ie g o p ła ta le e e ó w , z a jm u ją c k ilk u h e k ta r o w ą p o w ie r z c h n ię sto k ó w n ie w ie lk ie g o w* n ie в l e n i a , ła g o d n ie s c h o d z ą c y c h w s t r o n ę d o lin y z a le w o w e j P o to k u R o s ie jo w s k ie g o , W c e lu r o z p o z n a n ia c a łe g o s ta n o w is k a z a ło ż o n o t r z y w ykopy so n d a ż o w e o łą c z n e j p o w ie r z c h n i 2 , 5 a r a . W ykop I o p o w ie r z c h n i 0 , 5 a r a z lo k a liz o w a n o n a p o łu d n io w y m s k ło n ie w z n ie s ie n ia , n ie c o po wy t e j d o lin y z a le w o w e j. N a t r a f io n o ta m n a b a r d z o g r u b ą w a r s tw ę a k u m u la c y jn ą o m i ą ż s z o ś c i о к ей o 120 c m . W w a r s tw ę t ą w k o p a n a b y ła c h a ta 1, k tó r ą n a p o d s ta w ie d w ó ch g r z e b ie n i k o ś c ia n y c h i fr a g m e n tó w c e r a m i k i d a to w a ć m o ż n a n a o k r e s w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n y , X -X II w . N a p o z io m ie 130 cm z a o b s e r w o w a n o z a r y s c h a t y 2 z p a le n is k ie m i ś la d a m i po s h ip a c b . N a p o d s ta w ie c e r a m i k i n a le ż y d a to w a ć j% 1 rla V II-V III w. n. e . / w c z e s n e ś r e d n i o w i e c z e / . N a g łę b o k o ś c i 140 cm z a o b s e r w o w a n o z a r y s c h a t y 3, k tó r ą n a le ż y w ią z a ć z p ó ź n y m o k r e s e m r z y m s k i m . P o n iż e j t e j c h a ty d o g łę b o k o ś c i 310 c m w y s tą p iły ja m y o c h a r a k t e r z e g o s p o d a r c z y m z m a t e r i a ł e m z o k r e s u r z y m s k ie g o i la te ń s k ie g o .
W ykop II o p o w ie r z c h n i 1 a r a z a ło ż o n o n a p o łu d n io w y m s k ło n ie w z n ie s i e n i a , p o w y ż e j w ykopu I. N ie z a o b s e rw o w a n o w n im ż a d n y c h o b ie k tó w a r c h e o lo g ic z n y c h . ty lk o d w ie w a r s tw y k u ltu ro w e /w c z e s n o ś r e d n i o w i e c z n e / , k tó r e m o ż n a w y r ó ż n ić w o b r ę b ie a k u m u la c ji. J e d n a z z a o b s e r w o w a n y c h w a r s tw w y s tą p iła n a g łę b o k o ś c i 1 4 0 -1 8 0 c m , d r u g a z a ś 2 4 0 -2 6 0 c m , W ic h o b r ę b ie w y s tą p ił d o ś ć lic z n y m a t e r i a ł a r c h e o lo g ic z n y : f r a g m e n ty c e r a m i k i , k o ś c i z w i e r z ę c e , p o le p a . W ykop Ш o p o w ie r z c h n i 1 a r a z a ło ż o n o n a k u lm in a c ji w z n ie s ie n ia . O d s ło n ię to w je g o o b r ę b ie 12 o b ie k tó w a r c h e o lo g ic z n y c h / j a m / z a w i e r a j ą c y c h n ie w ie lk ą i l o ś ć m a t e r i a ł u , g łó w n ie k o ś c i z w i e r z ę c e , f r a g m e n ty c e r a m i k i , s p o r a d y c z n ie - n a r z ę d z i a k r z e m ie n n e i k o ś c ia n e . J a m y m ia ły k s z t a ł t tr a p e z o w a ty o g łę b o k o ś c i 1 0 0 -2 3 0 c m . N a p o d s ta w ie w y d o b y te g o m a t e r i a ł u n a le ż y te o b ie k ty w ią z a ć z k u l t u r ą m ie r z a n o w ic k ą . I I ŚW IĄ TN IK I, g m . S o b ó tk a M u z e u m S lę ż a ń s k ie w S o b ó tce w oj. w r o c ła w s k ie O d d z ia ł M u z e u m A r c h e o lo g ic z n e g o w e W ro c ła w iu
72
B a d a n ia p r o w a d z iła m g r M a r ia G ó r e c k a p r z y w s p ó łu d z ia le m g r O len y P r u s . F in a n s o w a ło M u z e u m A rc h e o lo g ic z n e we W ro c ła w iu , D ru g i s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o c ia ło p a ln e 1 s z k i e le to w e z И /Ш o k r e s u e p o k i b r ą z u , o b ie k ty o s a d n ic z e z e p o k i n e o litu i o k r e s u la te ń s k ie g o . B a d a n ia m i o b ję to o b s z a r o ł ą c z n e j p o w ie r z c h n i 1 , 5 a r a . O d s ło n ię to o s i e m g ro b ó w c ia ło p a ln y c h , w ty m 3 wy s po s a żon e w p r z e d m io ty b r ą z o w e : g r o ty , s z p i l e , f r a g m e n ty d r u tu b r ą z o w e g o , p o z w a la ją c e d a to w a ć j e n a p r z e ło m U -IU o k r e s u e p o k i b r ą z u o r a z je d e n g ró b s z k ie le to w y . P o n a d to w t r a k c i e b a d a ń u z y s k a n o 9 o b ie k tó w o e a d n ic z y c h , k tó r e łą c z y ó n a le ż y z e p o k ą n e o litu i o k r e s e m l a te ń s k im . B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . ŚwT E C IE C H Ów U n iw e r s y te t im . M a r ii w o j. t a r n o b r z e s k i e S k lo d o w s k ie j- C u r ie
S ta n o w is k a 1, Π , III Z a k ła d A r c h e o lo g ii w L u b lin ie B a d a n ia p r o w a d z iła J o a n n a K o c iu b a pod k i e r u n k ie m d o c , d r J a n a G u r b y . F in a n s o w a ł U M C S w L u b lin ie . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o c ia ło p a ln e k u ltu r y łu ż y c k ie j z p r z e ło m u V o k r e s u e p o k i b r ą z u i o k r e s u h a ls z ta c k ie g o , W c z a s i e b a d a ń p o w ie rz c h n io w y c h z d ję c ia a r c h e o lo g ic z n e g o k r a ju w r a m a c h a k c j i "W IS L A " s tw ie r d z o n o d a l s z e z a g r o ż e n ie c m e n t a r z y s k k u ltu r y ł u ż y c k ie j. P o d ję to b a d a n ia r a to w n ic z e w o b r ę b ie 3 s ta n o w is k , z n a j d u ją c y c h s i ę w p ó łn o c n e j c z ę ś c i w s i, n a w y d m a c h p i a s z c z y s ty c h , w z n o s z ą c y c h s i ę p o n ad k ra w ę d ź d c iin y W is ły . S ta n o w is k o I. O d k ry to łą c z n i e 70 g ro b ó w c ia ło p a ln y c h w p o s t a c i p o p ie ln ic , p r z y k r y ty c h m i s a m i , o d w ró c o n y m i d o g ó r y d n e m . P r z y k ilk u g r o b a c h s tw ie r d z o n o o b s ta w ę k a m ie n n ą / ? / , w 3 g r o b a c h - p r z y s ta w k i, Do c h w ili o b e c n e j n ie b a d a n o z a w a r t o ś c i p o p ie ln ic ; w p ię c iu u s z k o d z o n y c h n a c z y n ia c h m ię d z y p r z e p a lo n y m i k o ś ć m i z n a le z io n o s k r ę t y z b r ą z o w e g o d r u t u . N a c m e n t a r z y s k u e k s p lo r o w a n o r ó w n ie ż j a m ę , k t ó r e j w y p e łn is k o tw o r z y ła p r z e p a l o n a z i e m i a z z a w a r t o ś c i ą w ę g li d rz e w n y c h , p o le p y g lin ia n e j o r a z f r a g m e n tó w c e r a m i k i . Z n a le z io n o ta k ż e to p o r e k w y k o n a n y z w a p ie n ia , z n ie d o w ie r c o n y m o tw o r e m . S ta n o w is k o II. W c z a s i e b a d a ń o d k ry to u ła m k i n a c z y ń o r a z k r z e m ie n n e s i e r p i f r a g m e n t z n is z c z o n e j s i e k i e r k i . S ta n o w isk o Ш . O d k ry to tu je d y n ie u ła m k i n a c z y ń 1 p r z e p a lo n e k o ś c i ze z n is z c z o n y c h g ro b ó w . U z y s k a n a n a w s z y s tk ic h s ta n o w is k a c h c e r a m i k a n a le ż y d o g ru p y t a r n o b r z e s k i e j k u ltu r y łu ż y c k ie j i j e s t d a to w a n a n a p r z e ło m V o k r е в u e p o k i b r ą z u ł o k r e s u h a ls z ta c k ie g o . M a te r ia ł do c z a s u o p r a c o w a n ia z ło ż o n o w Z a k ła d z ie A r c h e o lo g ii U M C S.
