V O R W O R T
D iese S onderausgabe der Folia C him ica ist m it dem zehnjährigen Jubiläum der w issenschaftlichen Z usam m enarbeit zw ischen dem Fachbereich C hem ie der U niversität O ldenburg und dem Institut fü r D idaktik der C hem ie der U niversität Ł ódź sow ie dem 53-jährigen B estehen d er U niversität Łódź verbunden. Eröffnet w ird das Heft durch einen Artikel ü ber Leben und W erk des berühm ten C hem ikers und N obelpreisträgers A dolf B utenadt, der von 1933 bis 1936 als Professor für C hem ie an der T echnischen H ochschule D anzig wirkte. In den folgenden A rtikeln w erden E rgebnisse experim enteller U ntersuchungen a u f den G ebieten d er R eaktions-m echanism en und Kinetik, der organisch-chem ischen Synthese, d er Elektrochem ie, der O berflächenchem ie und der Ö kochem ie dargestellt.
W ir m öchten uns herzlich bei den R eferees; Professor Dr. R om uald P iosik und P rofessor Dr. Zygfryd Sm iatacz von der U niversität G dańsk, sow ie Professor Dr. Henryk Scholl und Professor Dr. Edw ard B ald von der U niversität Ł ódź für ihre hilfreichen A nregungen und V orschläge in ihren G utachten bedanken. W ir bedanken uns auch bei Professor Dr. K rzysztof Jażdżew ski - dem ehem aligen P rorektor für W issenschaft der U niversität Łódź - für seine U nterstützung bei der V orbereitung dieses Sonderhefts. D ank sagen m öchten w ir auch dem Leiter des Instituts für T echnische U nterrichtsm ittel - M ag. Zbigniew M ikurenda und seinem M itarbeiter - Mag. Piotr C ieślak, für C om puterbearbeitung der Texte sow ie die Zeichnungen. U nser ganz besonderer D ank gilt Frau Professor Dr. Stefania T aniew ska-O sińska, verantw ortliche H erausgeberin der Folia C him ica für ihre U nterstützung, die Artikel dieses Heftes veröffentlichen zu können.
Als Herausgeber dieses Heftes: Prof. Dr. W alter Jansen C.-v.-O. Universität Oldenburg Fachbereich Chemie
Didaktik der Chemie D-26111 Oldenburg
Carl-von-Ossietzky Straße 9-11 Deutschland
Dr. Jerzy Gregorowicz Universität Łódź
Fachbereich Physik und Chemie Didaktik der Chemie
PL 9 0 -2 3 6 Łódź Pomorska Straße 163 Polen
IN T R O D U C T IO N
This special edition of Folia C him ica was prepared on the occasion o f 10th anniversary o f the co-operation betw een the D epartm ent o f C hem ical D idactics in O ldenburg and the D epartm ent o f C hem ical D idactics in Ł ódź, as well as on the occasion o f 53rd anniversary of U niversity of Lodz.
The first paper deal w ith life and w ork o f Professor A dolph B utenandt, famous chem ist and w inner o f the Nobel Prize, w ho was professor o f chem istry at the Institute o f C hem istry o f the T echnical U niversity o f G dańsk from 1933 to 1936. In the follow ing papers the results the o f the experim ental investigations from different fields of chem istry i.e. kinetic o f reactions, organic synthesis, electrochem istry, chem istry o f surface and ecochem istry, are presented.
We would like to express our thanks to the Referees - Professor Dr. R om uald P iosik and P rofessor Dr. Zygfryd Sm iatacz from the U niversity of Gdansk, as well as Professor Dr. Henryk Scholl and Professor Dr. Edw ard Bald from the U niversity o f Łódź, for their helpful suggestions and their kind R eferees’ Reports. W e w ould like to express our thanks to P rofessor Dr. Krzysztof Jażdżew ski - form er Prorector for S cience o f the U niversity o f Łódź, for his kind attention during the preparation o f this special edition of Folia Chim ica. W e w ould also like to thank Zbigniew M ikurenda M sc, Head o f the Institute o f New M edia, and his co-w orker P iotr C ieślak M sc, for the com puter type-setting o f the text and figures. The most cordially thanks we express to Professor Dr. Stefania T aniew ska-O sińska, E ditor in C h ief o f Folia C him ica, with w hose help the papers could be published.
Prof. Dr. W alter Jansen C.-v.-O. University in Oldenburg Faculty o f Chemistry
Department o f Chemical Didactics D-26 111 Oldenburg
Carl-von-Ossietzky Street 9-11 Germany
Dr. Jerzy Gregorowicz University o f Łódź
Faculty o f Physics and Chemistry Department o f Chemical Didactics PL 9 0 -2 3 6 Łódź
Pomorska Street 163 Poland
W ST Ę P
N iniejsze w ydanie F olia C him ica zostało przygotow ane z okazji 10-lecia w spółpracy m iędzy K atedrą D ydaktyki C hem ii U niw ersytetu w O ldenburgu i K atedrą D ydaktyki C hem ii U niw ersytetu Ł ódzkiego, a także z okazji 53. ro cznicy pow stania U niw ersytetu Łódzkiego. Z eszyt niniejszy otw iera artykuł 0 życiu i pracy naukow ej znanego chem ika i laureata N agrody N obla, w latach
1933-1936 Profesora Politechniki W olnego M iasta G dańska, A dolfa B utcnandta. W następnych artykułach przedstaw ione są w yniki prac b adaw czych z różnych dziedzin chem ii, tj. kinetyki reakcji, syntezy organicznej, elektrochem ii, chem ii pow ierzchni, oraz ekochem ii.
Pragniem y wyrazić nasze podziękow ania Panom R ecenzentom - Prof. dr. habil. R om ualdow i P iosikow i i Prof. zw . dr. habil. Zygfydow i Sm iataczow i z U niw ersytetu G dańskiego, oraz Prof. zw . dr. habil. H enrykow i Schollow i 1 Prof. dr. habil. Edw ardow i B aldow i z U niw ersytetu Łódzkiego za cenne w skazów ki i życzliw e recenzje. W yrażam y rów nież podziękow ania Panu Prof. zw. dr. habil. K rzysztofow i Jażdżew skiem u, byłem u ju ż Prorektorow i U Ł ds N auki, za życzliw e słow a zachęty do przygotow ania tego specjalnego w ydania F olia C him ica. P odziękow ania składam y rów nież K ierow nikow i Zakładu T echnicznych Środków N auczania - Panu mgr. Z bigniew ow i M ikurcndzie oraz jeg o w spółpracow nikow i - Panu mgr. Piotrow i C ieślakow i za kom puterow y skład tekstu oraz rysunków . N ajserdeczniejsze podziękow ania składam y w ieloletniem u R edaktorow i N aczelnem u F olia C him ica - Pani Prof. zw. dr. habil. Stefanii T aniew skiej-O sińskiej, dzięki której nadesłane m ateriały m ogły być w ydrukow ane.
Prof. d r W alter Jansen Uniwersytet w Oldenburgu Wydział Chemii
Katedra Dydaktyki Chemii D -26111 Oldenburg
Carl-von-Ossietzky Straße 9-11 Niemcy
dr Jerzy Gregorowicz Uniwersytet Łódzki Wydział Fizyki i Chemii Katedra Dydaktyki Chemii 9 0 -2 3 6 Łódź
ul. Pomorska 163 Polska