STUDIA POLONIJNE T. 17. Lublin 1996
OD REDAKCJI
Oddajemy do r ˛ak Czytelnika kolejny, XVII tom Studiów polonijnych. Jak zwykle, pos´wie˛camy w nim najwie˛cej miejsca studiom, które bezpos´rednio dotycz ˛a problematyki polonijnej. W tym tomie taki charakter maj ˛a prace Jerze-go Smolicza z Adelajdy na temat Polonii australijskiej, Floriana Anghela z Bukaresztu o Polakach w Rumunii, co jednak sprowadza sie˛ głównie do s´ledze-nia losów polskich członków tamtejszych wspólnot kos´cielnych, wreszcie arty-kuł Romana Stankiewicza z Dyneburga o os´wiacie polskiej na Łotwie.
Redakcja Studiów polonijnych pozostawia Autorom daleko id ˛ac ˛a swobode˛ w ujmowaniu tematów, dlatego zarówno pod wzgle˛dem odniesienia do pod-stawy z´ródłowej, jak i preferowanych zagadnien´ maj ˛a oni całkowicie woln ˛a re˛ke˛. Nie ingerujemy tez˙ ujednolicaj ˛aco w teksty, co pozwala Autorom przema-wiac´ ich własnym stylem, a takz˙e – co oczywiste – prezentowac´ swe własne pogl ˛ady. Problematyka polonijna nasuwa wiele kwestii dyskusyjnych, choc´by z racji bardzo zróz˙nicowanej podstawy z´ródłowej, która w poszczególnych opracowaniach jedynie fragmentarycznie dochodzi do głosu. Dotyczy to zwła-szcza badan´ nad problematyk ˛a Polaków na Wschodzie.
W niniejszym tomie zamieszczamy dwa studia poruszaj ˛ace tematyke˛ zbliz˙on ˛a do polonijnej: rozprawe˛ Piotra K. Kutego (Lublin) o działaczu polskim w zabo-rze pruskim Leonie Czarlin´skim i syntetyczny artykuł ks. Stefana Wójcika (Wrocław) o kapłanach lwowskich na Dolnym S´l ˛asku. Oba studia dotycz ˛a po-granicza polsko-niemieckiego, choc´ całkowicie róz˙ni ˛a sie˛ zarówno charakterem formalnym, jak i skal ˛a poruszanych zagadnien´. Piotr Kuty prezentuje studium w zasadzie biograficzne, choc´ z akcentem na wybrane w ˛atki – w tym wypadku – na działalnos´c´ polityczn ˛a Czarlin´skiego. Stefan Wójcik natomiast tworzy rodzaj panoramy odbudowy z˙ycia kos´cielnego na Dolnym S´l ˛asku re˛kami kapła-nów, którzy musieli opus´cic´ archidiecezje˛ lwowsk ˛a w 1945 r.
Staramy sie˛ w miare˛ moz˙liwos´ci odnotowywac´ czy to w formie recenzji, czy tez˙ podawanych tytułów twórczos´c´ naukow ˛a pos´wie˛con ˛a Polonii i Polakom w s´wiecie, a takz˙e działalnos´c´ Instytutu Badan´ nad Poloni ˛a i Duszpasterstwem Polonijnym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.