R O C Z N IK I H U M A N IS T Y C Z N E T o m LIII, z e s z y t 7 - 20 0 5
BIOGRAFIA
PROFESORA ALEKSANDRA BARSZCZEWSKIEGO
A leksander Barszczewski urodził się 2 listopada 1930 r. w e wsi Bondary, gm ina Tarnopol, powiat wołkowyski w białoruskiej rodzinie chłopskiej. Przed w o jn ą ukończył j e d n ą klasę polskiej szkoły pow szechnej, a w latach 1939- 1941 - dw ie następne klasy. Podczas okupacji niem ieckiej nie uczęszczał do szkoły. Po wojnie ukończył szkołę p o w sze ch n ą i w 1949 r. został przyjęty do Uniw ersyteckiego Studium Przygotow aw czego w Lublinie, które ukończył w 1951 r. W latach 1951-1955 studiow ał filologię r o s y js k ą na U niw ersytecie Łódzkim , gdzie obronił pracę m ag istersk ą pod tytułem P o la c y i P olska w ż y
ciu i tw ó rczo ści A leksandra H ercena. Po studiach j a k o aspirant w p oroz u
mieniu z prom otorem prof. M arianem Jakóbcem zajął się h isto rią literatury białoruskiej. Po zorganizowaniu przez prof. A ntoninę O b rę b sk ą-Ja b ło ń sk ą w 1956 r. Katedry Filologii Białoruskiej UW, podjął w tej p laców ce zajęcia dydaktyczne z historii literatury białoruskiej. Od 1 s tycznia 1960 r. został eta tow ym pracownikiem Uniwersytetu W arszaw skiego. W 1966 r. na W ydziale Filologicznym U W obronił pracę d o ktorską pod tytułem Jakub K o la s - dzieje
tw órczości 1906-1930. Od 1974 do 2004 roku pełnił obow iązki kierow nika
Katedry Filologii Białoruskiej UW. W 1986 r. na W ydziale Rusycystyki i Lingwistyki Stosowanej UW obronił rozpraw ę hab ilita cy jn ą pod tytułem
B iałoruska obrzęd ow o ść i fo lk lo r we w sch odniej B iałostocczyźn ie. W 1987 r.
został pow ołany na stanowisko kierow nika K atedry Filologii Białoruskiej UW. W latach 1991-1994 prow adził w ykłady z historii literatury białoruskiej na sekcji filologii słowiańskiej K atolickiego U niw ersytetu Lubelskiego. Od 1957 r. zajm uje się tw órc zością w języ k u białoruskim oraz przekładam i prozy i poezji białoruskiej na ję z y k polski. W 1962 r. został przyjęty w poczet członków Zw iązku Literatów Polskich.
W y prom ow ał ponad 250 m agistrów filologii białoruskiej na Uniwersytecie W arszawskim , kilkunastu m agistrów filologii rosyjskiej na rusycystyce w Uniwersytecie Łódzkim , gdzie w końcu lat o siem dziesiątych pra cow ał na pół etatu, kilkunastu m agistrów filologii białoruskiej na K atolickim U n i w ersytecie Lubelskim oraz na U niw ersytecie im. M. C urie-Skłodow skiej
w Lublinie, gdzie w ykłada ł historię literatury białoruskiej w drugiej połowie lat dziew ięćdziesiątych
Był prom otorem dwóch prac doktorskich: Jerzego Garbińskiego, pt. Aleś
H arun (A leksan der Pruszyński) w kontekście literatu ry białoruskiej początku X X w ieku, obronionej na W ydziale F ilologicznym U W w 1999 r. oraz Beaty
Siw ek, pt. P o ec i B iałoruskiego S tow arzyszen ia L iterackiego ,,B ia ło w ieża ”
w o b ec p ro b lem a tyk i dużej i m ałej ojczyzny, n apisan ej na W ydziale N auk Hu
m anistycznyc h K atolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w 2001 r.
Z ostał u honorow any m.in. Złotym K rzyżem Zasługi, Kawalerskim K rzyżem O d ro d z en ia Polski, M edalem Edukacji N arodow ej, a także jako
p ierw szy z obyw ateli zagranicznych odznaczony przez Prezydium Rady
N ajw yższej Republiki Białorusi prestiżow ym m edalem F ranciszka Skaryny. W 1993 r. został w yróżniony przez Białoruski U niw ersytet Państwowy tytułem d o k to ra h onoris causa.
U c zestniczył aktyw nie w M iędzynarodow ych Konferencjach Naukowych o rg a n iz o w an y c h przez: U niw ersytet Opolski, U niw ersytet Wrocławski, Uni w ersytet W arm ińsko-M azurski, Katolicki U niw ersytet Lubelski, Białoruski U niw e rsy tet P aństw ow y w Mińsku, M ięd zy n a ro d o w ą A socjację Białorute- nistów w M ińsku, N auk o w o -D y d a k ty c zn e C entrum im. F. Skaryny w Mińsku, P a ń stw o w y U niw ersytet w W itebsku, P aństw ow y U niw ersytet w Połocku, P ań stw o w y U niw ersytet w Homlu, Państw ow y U niw ersytet w Grodnie, Bi bliotekę im. F. S karyny w Londynie i Białoruski Instytut N auki i Sztuki w N o wym Jorku.
Od ośm iu lat je s t przew odniczącym Kom itetu G łów nego Olim piady Ję zyka B iało ru sk ieg o w Polsce.
