Ocena wykorzystania technologii informatycznych przez studentów i wykładowców akademickich: studium przypadku Biblioteki Politechniki Łódzkiej

(1)

Edyta Kołodziejczyk

Małgorzata Rożniakowska-Kłosioska

Biblioteka Politechniki Łódzkiej

Ocena wykorzystania technologii informatycznych przez studentów i

wykładowców akademickich: studium przypadku Biblioteki

Politechniki Łódzkiej

Nowy Sącz, dn. 24-25.05.2018 r.

(2)

1. W jaki sposób biblioteki akademickie przystosowały się do zmian technologicznych? 2. Na jakie obszary technologiczne biblioteki akademickie powinny jeszcze zwrócid

uwagę?

3. Kim są użytkownicy nowych technologii?

4. W jaki sposób technologia informacyjna wpłynęła na rozszerzenie poziomu funkcjonowania Biblioteki Politechniki Łódzkiej i jej usług?

5. Aplikacje mobilne, jako źródło wiedzy – na przykładzie Biblioteki Politechniki Łódzkiej. 6. Ocena wykorzystania technologii informatycznych przez studentów i wykładowców

akademickich – wyniki ankiety.

(3)

• Przeprowadzenie wstępnej analizy umiejętności informatycznych w zakresie ich wykorzystania w badaniach naukowych, dydaktyce i edukacji przez studentów oraz pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych Politechniki Łódzkiej:

 Pracownicy Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności: Instytutu Technologii i Analizy Żywności (7 osób), Instytutu Podstaw Chemii Żywności (6 osób) oraz Instytutu Biochemii Technicznej (2 osoby)

– łącznie 15 respondentów.

 Studenci, pochodzący z czterech kierunków prowadzonych przez Wydział BiNoŻ: Biogospodarka (7 osób), Biotechnologia (18 osób), Technologia Kosmetyków (9 osób), Technologia Żywności i Żywienie Człowieka (24 osoby)

– łącznie 64 respondentów.

(4)

Wyniki

7% 0% 47% 40% 7% 0% 11% 45% 33% 11% 0% 20% 40% 60% Bardzo słabe Słabe Dośd dobre Dobre Bardzo dobre

Wykres 1. Jak ocenia Pan(i) własne umiejętności informatyczne?

studenci Wydziału BiNoŻ pracownicy Wydziału BiNoŻ

7% 0% 7% 67% 20% 0% 2% 47% 47% 5% 0% 20% 40% 60% 80% Bardzo słabe Słabe Dośd dobre Dobre Bardzo dobre

Wykres 2. Jak ocenia Pan(i) infrastrukturę informatyczną w Bibliotece Wydziału BiNoŻ?

(5)

Wyniki

40% 73% 80% 73% 40% 20% 0% 17% 41% 58% 63% 59% 5% 20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% odtwarzacz MP3 aparat cyfrowy komputer stacjonarny notebook, laptop smartfon dyktafon tablet

Wykres 3. Korzystanie z urządzeo przenośnych i stacjonarnych

(6)

Wyniki

edukacja 35% informacja 33% kontakty międzyludzkie 14% studia 11% dostęp do Internetu 4% rozrywka 3%

Wykres 4. Cel korzystania - studenci Wydziału BiNoŻ praca naukowa 42% informacja 25% dydaktyka 17% różne cele 8% kontakt 8%

Wykres 5. Cel korzystania - pracownicy Wydziału BiNoŻ

(7)

Wyniki

W środowisku akademickim istnieją dwaj bezpośredni beneficjenci usług bibliotecznych:

• cyfrowi tubylcy (studenci):

 młodzi ludzie epoki cyfrowej, urodzeni po 1980 r. Szczególną podgrupę w obrębie cyfrowych tubylców stanowi tzw.

pokolenie C. Są to osoby urodzone po roku 1990, które nie potrafią już żyd poza siecią.

• cyfrowi imigranci (pracownicy naukowi i wykładowcy).  dla cyfrowych imigrantów nowe media nie są naturalnym

środowiskiem bytowania, zdecydowanie lepiej pracuje się im na tekście drukowanym, potrafią korzystad z Internetu, ale nie w sposób zaawansowany.

źródło: Marc Prensky w 2001 r. artykule opublikowanym w „On the Horizon” scharakteryzował cyfrowych tubylców w opozycji do cyfrowych imigrantów.

73% 60%

94% 36%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

TAK. Dostęp do technologii informacyjno-komunikacyjnych

wpływa na jakośd kształcenia TAK. Cyfrowi tubylcy posiadają większą

znajomośd technologii oraz biegłośd w ich obsłudze niż cyfrowi imigranci

Wykres 6. Opinia badanych dot. cyfrowych tubylców/imigrantów i dostępu do ICT

(8)

Wyniki

80% 47% 47% 0% 13% 11% 13% 11% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ACS Publications EBSCO RSC Journals My Knovel ToGo

Wykres 7. Deklarowane wykorzystanie e-źródeł

(9)

Wyniki

87% 53% 13% 75% 50% 19% 0% 20% 40% 60% 80% 100%

strona internetowa Biblioteki PŁ e-mail biblioteczne social media:

fb, twitter, G+, serwis Pinterest, Instagram,

newsletter

Wykres 8. Wykorzystanie narzędzi ICT do komunikacji z Biblioteką PŁ i do uzyskiwania informacji o jej

usługach

(10)

80% 87% 45% 38% 0% 20% 40% 60% 80% 100% technologie e-learningowe szkoleniu z aplikacji mobilnych wspierających proces kształcenia

Wykres 9. Zapotrzebowanie na szkolenia prowadzone przez Bibliotekę PŁ

studenci Wydziału BiNoŻ pracownicy Wydziału BiNoŻ

Wyniki

• _{Centrum E-learningu PŁ (od 1 marca 2018 r.):}

 wirtualna aula dla 500 słuchaczy,

 _{10 wirtualnych sal seminaryjnych po 50 słuchaczy}

każda.

Politechnika Łódzka jest pierwszą uczelnią w regionie oferującą platformę seminariów internetowych tzw. webinariów dla studentów i pracowników PŁ oraz zainteresowanych pracowników i studentów

dowolnej uczelni w świecie. Usługi CEL PŁ to m.in. szkolenia:

 _{z zakresu e-learningu dla pracowników PŁ}  szkolenia z tworzenia aplikacji internetowych

wspomagających prace jednostek uczelni.

(11)

• nowe kompetencje bibliotekarzy m.in. nauczanie i instruktaż w odniesieniu do nowych mediów i sposobów nauczania (online), propagowanie rozwoju umiejętności informatycznych wśród

studentów i pracowników naukowych,

• oferta własnych aplikacji mobilnych, pozwalających np. na przedłużanie terminu wypożyczeo

i dokonywanie płatności za niedotrzymanie daty zwrotu książek (koszt ok. 19-49 tys. zł na dwa systemy operacyjne: iOS i Android, źródło: http://aplikacje-mobilne.biz),

• outsourcing (usługi w chmurze Platform as a Service (platforma jako usługa) – gotowy,

dostosowany do potrzeb użytkownika komplet aplikacji, bez potrzeby zakupu sprzętu ani instalacji oprogramowania, dostęp do interfejsu poprzez np. przeglądarkę internetową,

• _{strony responsywne lub dedykowane strony mobilne (koszt od kilku do kilkunastu tys. zł lub od}

kilkuset zł odpowiednio, źródło: http://www.designspektrum.pl/cennikstroninternetowych.html).

(12)

• badania ankietowe były przeprowadzone w małej grupie badawczej, którą można by uznad za niereprezentatywną (zwłaszcza w przypadku pracowników instytutu):

 jednakże można je spróbowad odnieśd do całego środowiska naukowo-dydaktycznego naszej Uczelni.

• pracownicy chod ocenili swoje umiejętności informatyczne relatywnie niżej niż studenci, to wykazali się dużym entuzjazmem i chęcią podnoszenia swoich kompetencji z zakresu

wykorzystania technologii mobilnych w procesie kształcenia:

 co więcej, na partnera szkoleo w tym obszarze wybrali BPŁ.

• koniecznośd zdefiniowania, wsparcie i rozwój strategii wykorzystania urządzeo i aplikacji mobilnych przez społecznośd akademicką, zarówno w badaniach, jak i w edukacji wpisane w wizję rozwoju biblioteki.