• Nie Znaleziono Wyników

Wyniki dotychczasowego rozpoznania karbonu w rowie lubelskim

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Wyniki dotychczasowego rozpoznania karbonu w rowie lubelskim"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

SUMMARY

The present, successive Annual Meeting of the Polish Geological Society in Lublin creates an opportunity to analyse developments and achievements in studies in the field of economic management of resources of minerał raw materials discovered in this part of the country.

The creation of the Lublin mining center is highly im-portant for national economy. The center has been located in agricultural area and at the same time in zone highly valuable from the point of view of natural science, which resulted in marked interest of natural scientists and others. Documentation of raw materiał deposit when carried out without taking into account questions of natural science, cannot be treated as sufficient for taking decisions on location of a mining works. Up to the present no ą.ttempts were made to evaluate ecological losses related to creation of the Lublin mining center but it is known that costs of exploitation of coal will be high.

Besides the above mentioned coal mining center, there has been also created Chełm - Rejowiec center of exploita-tion of carbonate raw materials in the Lublin region. The ex tent of the latter comprises a part of the Chełm Landscape Park.

In order to avoid degradation of natural environment (which is the case of the Lublin Coal Basin) in taking decisions to begin exploitation of new deposits, it should be kept in mind that raw materials represent a part of nature resources only. It follows that the studies should cover the whole environment in which a given deposit occurs.

The present meeting of the Polish Geological Society in the Lublin region creates an opportunity to emphasize the growing role and significance of widely understood environmental geology.

PE31-0ME

Q4epeAHblH Cbe3A nollbCKoro reollOn14eCKoro 06-tUeCTsa B Jlł06mtHe .Rsm1eTC.R YA06HblM cllyYaeM All.A aHamt3a nporpecca B lllCClleAOBaHM.RX Ili AOCTM>KeHM.RX B o6llaCTlll X03.RHCTBOBaHlll.R MMHepallbHblMlll pecypcaMM OTKpblTblMlll a Jlł06nMHCKOM paHoHe.

noCTpOHKa Jlł06llMHCKOro yrollbHOro 6acceHHa n o za>KHoe co6b1T111e B xo3.RHCTBeHHOM >KM3HM CTpaHbl. Ero pa3MetUeH111e B CellbCKOX03.RHCTBeHHOM paHoHe, B 30He c ueHHblMM ecTeCTBeHHblMM csoHCTBaMM, Bbl3b1saeT >KM-BOH MHTepec HaTypallMCTOB. CaMoe AOKyMeHT111posaH111e MeCTOpO>KAeHM.R lllCKonaeMoro, 6e3 yYeTa ecTeCTBeHHblX sonpoCOB, He MO>KeT 6b1Tb eAMHCTBeHHOH 111Hą>opMau111eH All.A peweHlr!M B o6naCTlll llOKan1113au111111 ropHOM lllHBeCTlll-Ullllll. {J.o c111x nop He npoBeAeHbl pa6oTbl no BblUeHKe 3KOHOMM4eCKlllX noTepb Bbl3BaHHblX nocTpOHKOM Jlł0-6mfHCKoro yrollbHoro 6acceHHa, xoT.R y>t<e 1113secTHO, 4TO CTOlllMOCTb A06bl4111 yrn.R 6yAeT 04eHb BblCOKOM. B Jlł06n111HtUMHe, KpoMe oKpyra KaMeHHoyrollbHOM npo-M bi wlleH HOCTnpo-M, 6blll TaK>Ke o6pa3oBaH Xell MCPeHo-seuK1r1 M OK.pyr 3KCnllyaTau111111 Kap6oHaTHoro Cb1pb.R, Ko-Topb1H YaCTM4Ho BXOAMT B rpaHMUbl XellMCKoro neH3a>K-Horo napKa. 4To6b1 He AOnycTMTb AerpaAau111111 ecTe-CTBeHHOM cpeAbl, KaK 3TO MMeno MeCTO B Jlł06lllllHCKOM yrollbHOM 6acceHHe, ClleAyeT yYeTblBaTb np111 OCBOeHMlll HOBblX MeCTOpO>t<AeHMH, 4TO MMHepanbHOe Cblpbe .RBll.ReT-C.R TOllbKO YaCTbłO ecTeCTBeHHblX pecypcos. Heo6xo-Alr1MO lllCClleA0BaH111e BCeH reollOn14eCKOH cpeAbl, B KO-TOpOH HaXOAlllTC.R MeCTOpO>KAeH111e.

Cbe3A nonbCKoro reonor1114ecKoro 06tUeCTBa B Jlł0-6llMHCKOM paHoHe AOll>KeH o6paTMTb BHMMaH111e Ha sce

60llbWYłO pOllb Ili 3Ha4eHM~ WlllpOKO noH.RTOH reollOrMlll cpeAbl.

LILA GURBA, WŁODZIMIERZ PIETRUSZKA

Instytut Geologiczny

WYNIKI DOTYCHCZASOWEGO ROZPOZNANIA KARBONU W ROWIE LUBELSKIM

Osady karbonu w obszarze położonym na południowy­ -zachód od udokumentowanych złóż Lubelskiego Zagłę­ bia Węglowego rozpoznane były początkowo tylko otwo-rami bezrdzeniowymi. W obszarze tym realizuje się obecnie program prac w ramach „Projektu badań geologicznych karbonu produktywnego w strefie Dęblin-Krasnystaw". Projekt przewiduje wykonanie 23 otworów wiertniczych w dwóch etapach. Głównym celem prowadzenia badań jest uściślenie perspektyw zasobowych dla kolejnych ob-szarów LZW oraz wydzielenie stref nieperspektywicznych, przydatnych do zagospodarowania przestrzennego.

Artykuł zawiera omówienie wyników pierwszego, za-kończonego etapu badań, w którym odwiercono 12* otwo-rów (ryc. 1). Obszar badań położony jest w rowie lubelskim i obejmuje częściowo jednostki tektoniczne II rzędu: za-padlisko Dorohuczy, zaza-padlisko Kazimierzówki, zrąb

*

12 otwór Grabowiec IG-5 znajduje się poza obszarem ryc. 1.

UKD 551.735.21/.22:553.94.04)24:551.243.12(438-12)

Trawników oraz zapadlisko Izbicy. Powstanie rowu lu-belskiego datowane jest na fazę asturyjską. Główną rolę w jego budowie odgrywają dyslokacje o kierunku zbliżo­ nym do NW - SR Stanowią one ramy głównych zapadlisk i oddzielających je zrębów (1).

Formacja karbońska w granicach rowu lubelskiego leży na różnych ogniwach dewonu i jest pogrążona głębiej niż w części platformowej zagłębia; spąg karbonu w otwo-rze Dorohucza IG-1 znajduje się na głębokości 2398 m. Poszczególne ogniwa litostratygraficzne zwiększają swoje miąższości, dając w rejonie otworów: Dorohucza IG-1, Milejów IG-2 i Piaski IG-2, łącznie około 1800 m kar-bonu (ryc. 2).

W omawianym obszarze jedynie na zrębie Trawników nie stwierdzono osadów karbonu; zostały one całkowicie zerodowane w okresie poprzedzającym sedymentację jury. Formacja węglonośna jest przykryta osadami mezozoiku, których miąższość zmienia się od 700 m przy wschodniej granicy rowu do 11 OO m w rejonie Lublina.

(2)

/ - - - ---"~ /

.

=_

_ _ _ _ _ _

=_ -_ -_- _=

_A~_6••A_a

i _ _ - _ - -... eatęcznalG26 _ _ _

1

_,./_t20~'\.

)< \.

= = = =

2'.=

= = =

_---1

t.12

~

- - - ~52 ---~

=

= = •

LUbliniG2'. 5 5 - - - -

"

56

\

LUB~ ~~~<'\< -s~

1

\

'

'\M1--"-...---_-_-_-_-_-_-_-_-_-_ _ _

~~/

z

.

:

'>.._ ~.M _ _ _ _ _ _ \, ~M~-~~~--~~~~~--7'-~__...

z.;

""-c.... UG 1 ' \

~....,,__

... \,z

.

.

2

"-~

\

"

l

~

-,._

w.

1 """-.. "'-. \

'

'

...,___

- - - ~ ~---..,.._ _ _ _ _ _ _ _ _ : . r

'

'

--~

...,..,,_ "<... ""' B.IG 1

""".

"<...

"

'

...

B

.

IG~'

'

'-..

'

"

"'

""-Piaski IG 1

"" ""'

I

""'

2

Ryc. 1. Obszary perspektywiczne LZW w rowie lubelskim (główne uskoki wg J. Porzyckiego - 4, nieco zmienione).

1 - otwory odwiercone w latach 1979-1983, 2 - inne otwory, 3 - obszar perspektywiczny na NW od Lublina, 4 - obszar perspektywiczny zapadliska Dorohuczy, 5 - obszar perspekty-wiczny południowo-wschodniego przedłużenia zapadliska Dorohu-czy, 6 - obszary złóż udokumentowanych, 7 - linia przekroju

z ryc. 2.

LITOSTRATYGRAFIA OSADÓW KARBONU Poznany w rowie lubelskim profil karbonu reprezento-wany jest przez zalegające w ciągłości sedymentacyjnej osady - od wizenu do westfalu C. Osady karbonu dol-nego (wizenu) znane są fragmentarycznie, głównie na pod-stawie wierceń bezrdzeniowych. Otwory odwiercone w ramach projektu, lokalizowane w obniżeniach struktu-ralnych, nie przewierciły osadów karbonu górnego.

Naj-niższym ogniwem jakie osiągnięto są warstwy

koma-rowskie. Krasnystaw IG 4

""-

~

"""-I Krasnystaw IG 2

'

'

'\

KRASNYSTAW

"

"

~

'\

\1.1G1

'\

\

Krasnystaw IG 6

"

'

Fig. 1. Perspective areas of the Lublin Coal Basin in the Lublin Trough (major faults after J. Porzycki - 4, somewhat modified).

1 - boreholes made in the years 1979-1983, 2 - other boreho-les, 3 - perspective area NW of Lublin, 4 - perspective area in Dorohucza depression, 5 - perspective area at SE extension of Dorohucza depresextension, 6 proven deposit areas, 7

-line of cross-section from Fig. 2.

Warstwy komarowskie. Przewiercono ich górną częsc, zawierającą ławice iłowców morskich z fauną Posidonia corrugata. Ławice te stanowią poziom korelacyjny, cha-rakterystyczny dla stropu namuru dolnego w całym

za-głębiu (2). Wyjątkowo dużą miąższość tego poziomu

stwierdzono w otworze Piaski IG-1 (ok. 100 m). Maksy-malna miąższość, znana z dotychczasowych wierceń wy-nosiła około 60 m.

Najwięks:zy udział w profilu warstw komarowskich

mają grube pakiety iłowcowo-mułowcowe. Są one

(3)

wę-m.npm. +200 o -400 -800 -1200 -1600 -2000 SW P. IG1 P.IG2

Ryc. 2. Przekrój poprzeczny przez zachodnią część LZW.

Q - czwartorzęd, K - kreda, J - jura, Cw - warstwy lubelskie, CNc - warstwy kumowskie, CNB - warstwy bużańskie, CNA

-- warstwy komarowskie, Cy -- wizen, D -- dewon.

gla. Interesujący jest profil w otworze Lublin IG-2.

Po-niżej iłowców z Posidonia nawiercono tam 70 m jedno-rodnych, płonnych fa unistycznie mułowców, rzadko tylko laminowanych piaskowcem drobnoziarnistym. W prze-wierconej, górnej części warstw komarowskich, osady

węglanowe (wapienie) mają niewielkie miąższości. Jedynie w otworze Krasnystaw IG-6 przewiercono wapień o

gru-bości 12,60 m. W klasycznym profilu karbonu lubelskiego jest on oznaczany literą F i stanowi poziom korelacyjny warstw komarowskich o znaczeniu regionalnym (3). Z

wcześniej odwierconych otworów pełnordzeniowych

pro-fil warstw komarowskich jest znany z Dorohuczy IG-1, gdzie osiąga miąższość około 240 m i z Rejowca IG-1 (235,5 m). W przewierconym odcinku profilu tych warstw

występuje kilka wkładek węgla o grubościach do 20 cm.

WarstWy bużańskie. Kompleks osadów, występujących

powyżej iłowców z małżami rodzaju Posidonia aż do spągu

wapienia N, zaliczany jest do warstw bużańskich (3). Kompletne profile tych warstw poznano w otworach Krasnystaw IG-6 i Lublin IG-2. Pozostałe otwory nie

przewierciły pełnego profilu (ryc. 3). W porównaniu ze

strefą brzeżną LZW obserwuje się wzrost miąższości

te-go ogniwa do 175,5 m w otworze Lublin IG-2 i 153,8 m w otworze Krasnystaw IG-6.

Poznany profil warstw bużańskich w stosunku do kla-sycznego profilu, pochodzącego z południowo-wschodniej

części LZW, wykazuje pewne różnice. Cechą

charakte-rystyczną profilu w omawianych otworach jest brak

kom-pleksu skał mułowcowo-piaskowcowych z dużą

zawar-tością miki, tzw. piaskowców srebrzystych. Obserwuje się

wprawdzie nieco podwyższoną zawartość miki, lecz jest ona rozproszona w całym profilu. Warstwy bużańskie

budują osady iłowcowo-mułowcowe z ławicami

piaskow-ców., wapieni i warstewkami węgla. Omawiane profile

zawierają ślady rozległej erozji śródformacyjnej. Warstwa erozyjna występuje na różnych głębokościach; najgłębszą erozję zaobserwowano w profilu otworu Piaski IG-1. Warstwy bużańskie zawierają do 1 O cienkich, poza-bilansowych pokładów węgla humusowego, rzadziej sa-propelowego. Wyjątkową miąższość, 2 m, osiąga tylko jeden z pokładów w otworze Krasnystaw IG-4.

Warstwy kumowskie. Dokumentacja faunistyczna

wska-zuje na przynależność warstw kumowskich do najwyższego

namuru oraz westfalu A. W otworze Lublin IG-2 stwier-dzono największą, znaną dotychczas miąższość warstw

M.IG2 M.IG1 K UG 13 K

NE

C.IG2

Fig. 2. Transversa/ section through western part of the Lublin Coa/ Basin.

Q - Quaternary, K - Cretaceous, J - Jurassic, Cw - Lublin Beds, CNc - Kumów Beds, CNB - Bug Beds, CNA - Komarów

Beds, Cy - Visen, D - Devonian.

kumowskich, wynoszącą 363, 7 m, gdy w południowej części rowu (Krasnystaw IG-6) wynosi ona około 220 m.

W rowie lubelskim występują dwa typy wykształcenia

litologicznego tych warstw. Większość otworów zawiera klasyczny, trójdzielny profil z grubymi kompleksami pias-kowcowymi w części stropowej i spągowej warstw. Środ­ kowa część takiego profilu zawiera pakiet osadów iłow­ cowo-mułowcowych z cienkimi pokładami węgla. Kla-syczny profil warstw kumowskich występuje głównie w

południowej części rowu lubelskiego (otwory: Krasnystaw

IG-2, IG-3, IG-5, IG-6, Grabowiec IG-5).

Drugi typ warstw kumowskich reprezentują profile otworów Lublin IG-2 i Łęczna IG-26 (ryc. 3). Ławice piaskowców nie tworzą zwartych kompleksów, lecz są

rozmieszczone w całym profilu. W porównaniu z profilem klasycznym zmniejsza się stopień zapiaszczenia tych warstw z 50-60% do 20% (otwór Lublip. IG-2). Znamienną

ce-chą profilu jest również zatarcie ostrego kontrastu lito-logicznego na granicy z warstwami lubelskimi. Ze zmianą

litologii wiąże się wzrost węglonośności tego ogniwa. W profilu warstw kumowskich występuje do 23 pokła­

dów i warstewek węgla o miąższości do 1,45 m. Węglo­

nośność tych warstw w otworze Lublin IG-2 wynosi 5,76 m. W otworze Krasnystaw IG-2 stwierdzono trzy

pokłady o miąższościach bilansowych na głębokościach

104 7 do 1118 m; sumaryczna ich miąższość wynosi 3,45 m.

Warstwy lubelskie. W rowie lubelskim, w osiowej

strefie zapadliska Dorohuczy przewiercono pełny profil warstw lubelskich (westfal A-B) oraz młodsze osady westfalu, nie znane z obszaru Centralnego Rejonu Wę­

glowego. Poznana pełna miąższość warstw lubelskich do

spągu pokładu 369 (331) wynosi około 500 m a wraz z młodszymi ogniwami westfalu około 1000 m. Najpeł­

niejsze profile westfalu zachowały się w zapadlisku Doro-huczy; w kierunku południowo-wschodnim podlegają one

ciągłej redukcji erozyjnej (Krasnystaw IG-3, IG-5; ryc. 4). Po stronie zachodniej struktury Trawników warstwy te

zostały zerodowane całkowicie.

W przyspągowej części warstw lubelskich stwierdzono

występowanie iłowców morskich tzw. poziomu

Dunba-rella papyracea (2). Jest to znany w obszarze całego zagłę­

bia poziom korelacyjny.

z

omawianych otworów jedynie w otworze Lublin lG-2 stwierdzono w tym poziomie

bo-gatą faunę morską, typową dla CRW. W pozostałych

otworach fauna tego poziomu jest niezwykle uboga, a na-wet zanika całkowicie (Łęczna IG-25).

(4)

LUBLIN IG2

o

25 50 75 100 150 200 KRASNYSTAW IG6 ~ ~~-L-~~~~~~~~~~~~~~~~---<I ~ KRASNYSTAW IG4 KRASNYSTAW IG2 ... . 1.00 (! :-:--.. ... 1.45 -:-:.-..-. 1.00 & QSO Ol •. . • • @' .•.•.

Ryc. 3. Schemat korelacyjny karbonu na wybranych profilach

z rowu lubelskiego. Objaśnienia jak na ryc. 4.

Fig. 3. Scheme of correlation of the Carboniferous in selected

sec-tions in the Lublin Trough. Explanations as given in Fig. 4.

Osady występujące powyżej poziomu Dunbarella są typowe dla lądowego środowiska sedymentacji. Jest to seria zbudowana z osadów mułowcowo-iłowcowych prze-warstwionych osadami fitogenicznymi, rzadko piaskowco-wymi, charakteryzująca się cykliczną budową. Istotną

cechą profilu warstw lubelskich jest prawie całkowity brak iłowców jeziornych z fauną słodkowodną powyżej

po-0,50 UJ ~ V> _J UJ co :::> _J >-~ I ~.

ziomu z Dunbarella (otwory: Lublin IG-2, Milejów IG-5, Łęczna IG-25), w przeci-wieństwie do CRW, gdzie występują one

często w stropie pokładów: 391 (309), 389 (311), 385 (315) i 384 (316).

W otworach położonych w północnej części omawianego obszaru (Łęczna IG-25, IG-26, Lublin IG-2) warstwy lubelskie charakteryzuje przewaga osadów mułów­ cowych i mułowcowo-piaszczystych nad iłowcowymi. Powyżej przyjętego umownie stropu warstw lubelskich następuje prze-łom litologiczny, zaobserwowany w otwo

-rach: Milejów IG-5, IG-2, Piaski IG-2. Górna część profilu to prawie wyłącznie osady iłowcowe z bardzo nielicznymi po-kładami węgla. Interesujący jest profil litologiczny z otworu Piaski IG-2, którego cechą charakterystyczną jest częsty rozwój gleb stigmariowych przy prawie całko­ witym zaniku akumulacji fitogenicznej. W otworze tym przewiercono 600 m osadów westfalu, nie dowiercając do poziomu z

Dunbarella.

Warstwy lubelskie stanowią podsta

-wową serię produktywną Lubelskiego Za-głębia Węglowego. Węglonośność tych

·.1arstw w profilach z obszaru zapadliska Dorohuczy wynosi od 23 do 40 m.

ZASOBY I JAKOŚĆ WĘGLA Wyniki dotychczasowych wierceń po-zwalają wydzielić w omawianej części ro-wu lubelskiego kilka obszarów perspek-tywicznych dla LZW. Zachowały się w nich warstwy lubelskie z pokładami węgla o miąższościach bilansowych. Są to: za-padlisko Dorohuczy wraz ze swym po-łudniowo-wschodnim przedłużeniem oraz obszar położony na NW od Lublina (ryc. 1).

Zapadlisko Dorohuczy zostało rozpo-znane w części południowo-wschodniej, na odcinku około 40 km. Strop karbonu znaj-duje się tam na głębokości od 700 do 900 m. Spąg warstw lubelskich zapada z NE na SW od 800-1000 m do 1450-1650 m w osiowej strefie zapadliska. Gru-be pokłady węgla skupione są w dolnej części profilu warstw lubelskich, przez co znaczna część zasobów nie spełnia

obo-wiązującego obecnie kryterium głębokości

dla zasobów bilansowych. Seria złożowa warstw lubelskich zawiera od 3 do 19 po-kładów o grubościach od 0,6 do 2,8 m.

Ich sumaryczna miąższość w poszczegól-nych profilach wynosi od 3, 1 do 24,4 m. W obszarze o powierzchni 580 km2, do

głębokości 1500 m zalega około 9,1 mld t zasobów perspektywicznych (kategoria D1 +E).

Obszar przylegający od SW do udo-kumentowanych złóż rejonu Chełma sta-nowi strukturalne przedłużenie zapadliska Dorohuczy w kierunku południowo­

(5)

UJ ~ V> ...J UJ CD :::> ...J o 25 50 75 100 150 MILEJÓW IGS PIASKI IG2 2 3 4 6 7 1.00

~o

r:::::::

:1aa~0

złożowej zalega na głębokości 850 - 1 OOO m. W profilu

zachowała się dolna część warstw lubelskich z 3-5

po-kładami bilansowymi, których łączna grubość wynosi 3,6-5,6 m. Na powierzchni ok. 180 km2 zalega w tym

obszarze 0,8 mld t zasobów prognostycznych kategorii D1• Do głębokości 1500 m, łącznie z zasobami

poten-cjalnymi (kategoria E) zalega tam około 1,2 mld t węgla.

Obszar położony na· NW od Lublina jest dotychczas

najsłabiej rozpoznany. Odwiercony tam otwór Lublin IG-2 zawiera w profilu warstw lubelskich 4 pokłady węgla

o grubościach bilansowych, zalegające na głębokości od 1230 do 1674 m. Definitywne określenie perspektyw za-sobowych tego obszaru nastąpi po odwierceniu

pozosta-łych otworów, zaprojektowanych w tym rejonie (Puła­

wy IG-1, IG-2, IG-3).

W obszarze położonym na SW od zrębu Trawników, gdzie odwiercono otwory: Piaski IG-1, Krasnystaw IG-2, IG-4, IG-6, warstwy lubelskie zostały całkowicie zerodo-wane. Pokłady węgla są związane wyłącznie z warstwami kumowskimi i bużańskimi. Tylko lokalnie 2-3 pokłady osiągają miąższości bilansowe. W obszarze tym, na po-wierzchni 360 km2 zalega około 280 mln t zasobów

pers-pektywicznych.

Podobnie jak we wschodniej części zagłębia, w rowie lubelskim występują węgle typów od 31 do 34. Węgle

energetyczne zalegają w górnej części profilu formacji

karbońskiej na całym omawianym obszarze z wyjątkiem części południowo-wschodniej, gdzie w otworze Rejowiec IG-3 strefa węgli gazowo-koksowych dochodzi do stropu karbonu. Poniżej węgli energetycznych występuje bardzo charakterystyczna strefa przejściowa, w której współ­ występują węgle typów 32, 33 i 34. Wartość RI zmienia

się od 1 O w strefie węgli energetycznych do 88 w dolnych

częściach profilu z węglami gazowo-koksowymi. Ze wzro-stem spiekalności nie jest związany spadek zawartości

części lotnych (Vdar), które zmieniają się od 30 do 48%. Powierzchnia stropowa strefy węgli typu 34 zapada od

KRASNYSTAW IG3 'O' KRASNYSTAW

°"

IGS 'Cl . . . .

Ryc. 4. Profile warstw lubelskich w centralnej części rowu lubelskiego.

1 - osady węglanowe, 2 - mułowce

i iłowce, 3 - piaskowce, 4 - węgle,

5 - łupki węglowe, 6 - fauna mor-ska, 7 - fauna słodkowodna.

Fig. 4. Carboniferous sections in cen-tral part of the Lublin Trough.

1 - carbonate rocks, 2 - mud-stones and claymud-stones, 3 - sand-stones, 4 - coals, 5 - coally shales, 6 - marine fauna, 7 - fresh-water

(6)

głębokości 800 m w otworze Rejowiec IG-3 do 1600 m

w otworze Łęczna IG-26 i 1700 m w otworze Lublin IG-2.

Bardzo wyraźną, liniową zależność od głębokości

wy-kazuje zawartość wilgoci w węglu (Wa) - maleje ona

z głębokością od około 4,70 do około 0,85%. Gradient

tych zmian wynosi dla poszczególnych otworów O, 15

-0,30% na 1 OO m. Inne parametry technologiczne i wskaźni­

ki metamorfizmu nie wykazują tak wyraźnych zmian

głębokościowych. Ciepło spalania (Q~ar) zawiera się w

granicach od 27 do 35 MJ /kg, natomiast wartość

opa-łowa (Q~) wynosi od 14 do 31 MJ/kg i zależy od

zapo-pielenia pokładów. Zawartość siarki (S~) zmienia się od

0,45 do 10,37% a wydajność prasmoły (T8

) od 4,6 do 16%.

Węgle z omawianego obszaru wykazują duże zróżnico­

wanie parametrów technologicznych w profilach piono-wych.

Ozna- Centralny Parametry

czenia Węglowy Rejon Rów lubelski

Popiół (A5) % 13,93 14,02

W art ość opałowa

(~) kJ/kg 33241 27788

Części lotne (Vdar) % 37,44 37,11

Siarka całkowita (Sac) % 1,59 1,74

Prasmoła (T5) % 11,68 11,17

Zamieszczona powyżej tabela zawiera porównanie śred­

nich parametrów pokładów węgla o grubościach

bilanso-wych z Centralnego Rejonu Węglowego i rowu

lubel-skiego.

LITERATURA

1. B u d o w a geologiczna Polski. Tektonika. Oprac.

zbior. pod kier. W. Pożaryskiego. Wyd. Geol. 1974.

2. Mus i a ł Ł., Tabor M. - Stratygrafia karbonu

Lubelskiego Zagłębia Węglowego na podstawie

mikro-fauny (W:) Stratygrafia węglonośnej formacji karboń­

skiej w Polsce. Wyd. Geol. 1979.

3. Porzycki J. - Litostratygrafia osadów karbonu

Lubelskiego Zagłębia Węglowego. Ibidem.

4. P o r z y c k i J. - Atlas geologiczny Lubelskiego

Za-głębia Węglowego. Wyd. Geol. 1978.

SUM MARY

Geological studies on the Lublin Trough, carried out by the Geological Institute, supplied new data on litho-logical profile of the Carboniferous, extent and thickness of individual members of the Carboniferous, character of phytogenic sedimentation and degree of metamorphism of coals. The studied area is situated south-west of the proven resources in the Lublin Coal Basin. The recorded Carboniferous section comprises strata from the Namurian

A to Westphalian C: those of the Komarów, Bug, Kumów and Lublin peds, occurring in sedimentary continuity. Top surface of the coal-bearing formation is erosional in character and overlain by strata of the Jurassic, Cretace-ous and Quaternary, 700 to 1,100 m thick. Within the boundaries of the Lublin Trough, Carbonif ero us forma-tion is downwarped at great depths than in platform part of the basin, and its individual lithostratigraphic members display increase in thickness. The Carbonifer-ous rests here on variCarbonifer-ous members of the Devonian.

Major coal resources of the Lublin Coal Basin are related to the Lublin Beds. The strata are mainly preserved in structural depressions. In the perspective area,

diffe-rentiated within boundaries of the Lublin Trough (Fig. 1),

760 km2 in area, perspective resources occurring at depths

down to 1,500 m (Polish mining categories D1 and E)

are estimated at abotit 10.3 milliards t. Coals found there belong to the types 31-34. Top surface of gaseous-coaky coals of the type 34 plunges north-westwards, from 800 m in the borehole Rejowiec IG-3 to c. 1,700 min the borehole

Lublin IG-2.

PE31-0ME

B pe3y11bTaTe reo11ornYecKi.tx i.tcc11e,D,0BaHi.tM

nposo-AHMblX reo11oriAYeCKHM 111HCTHTYTOM B 1110611i.tHCKOH

sna-,D,i.tHe '6bl11H nonyYeHHble HOBble ,D,aHHble B 0611acTi.t

11H-T0110riAYeCKoro pa3pe3a Kap60HCKHX OTllO>KeHi.tM,

pacnpo-CTpaHeHi.t.R "' MOU,\HOCTH OT,D,ellbHblX '3BeHbeB, xapaKTepa

cpi.tToreHi.tYeCKOH ce,D,i.tMeHTa~"'"' "' CTeneHi.t MeTaMopcpi.t3-Ma yrne.:1. lt1cc11e,D,0BaHHblH pai1oH pacno11o>KeH K

cesepo--3ana,D,y OT ,D,OKyMeHTi.tposaHHblX MeCTOpO>K,D,eHi.tM

Jl10-611i.tHCKoro yro11bHoro 6acce.:1Ha. Pa3se,D,aHHblM pa3pe3 Kap-6oHa BKlllOYaeT oca,D,Ki.t c HaMIOpa A AO secT<f>a11.R C "' s

Ce,D,i.tMeHTa~i.tOHHOH HenpepblBHOCTH CO,D,ep>Ki.tT CllOH:

KO-MapoBCKi.te, 6y>t<aHCKi.te, KYMOBCKi.te "' 1110611i.tHCKi.te.

Kpo-se11Ha.R nosepxHOCTb yrneHoCHOM cpopMa~"'"' i.tMeeT

3po-3i.tOHH blH xapaKTep. Bo scKpb1we Haxo,D,.RTC.R 10pcKi.te,

MellOBble "' YeTsepTHYHble OTllO>KeHi.t.R MOU,\HOCTblO B

700-1100 M. Kap6oHcKa.R cpopMa~i.t.R s npe,D,enax

Jl10-611i.tHCKOM sna,D,HHbl norpy>t<eHa rny6>t<e YeM s n11aTcpop-MeHHOM YaCTH 6acce.:1Ha, a OT,D,ellbHble 1lHTOCTpaT111rpa-cp111YeCKHe 3BeHbR yse11111Ya10T csolO MOu.\HOCTb. Kap6oH-CKi.te OTllO>KeHi.t.R B 3TOM paMoHe pacno11o>KeHbl Ha pa3-HblX 3BeHb.RX ,D,eBoHa.

0CHOBHble MeCTOpO>K,D,eHH.R Jl106Jli.tHCKoro yrollbHOro

6acce.:1Ha CBR3aHbl c Jll06Jli.tHCKHMH CJlO.RMH. 0Hi.t

co-xpaHi.tJlHCb rna.BHblM o6pa30M B CTpyKTypHblX

noH1o1>Ke-HH.RX. Bb1,D,e11eHHblM s npe,D,enax Jl10611i.tHCKoM sna,D,HHbl

nepcneKTHBHblM paMOH (pi.te. 1) nosepxHOCTblO B 760 KM2

,li.O rny6111 H bi 1500 M CO,D,ep>Ki.tT OKOJlO 10,3 MJl,D, T

nep-cneKTH BH blX 3anacos (KaTeropi.ti.t .Q1 "' E). B

oni.tcb1BaH-HOM paMoHe HaXO,D,.RTC.R yrn111 THnOB c 31 ,li.O 34.

Kpose11b-Ha.R nosepxHOCTb ra30KOKCOBblX yrne.:1 THna 34

norpy->KaeTCR K C3 OT 800 Ms cKsa>Ki.tHe Pe.:1ose4 111r-3 AO 0Ko110 1700 M B CKBa>Ki.tHe Jll06J1HH 111r-2.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Tomik GDZIE SŁOŃCE WSCHODZI I KĘDY ZAPADA był już gotowy do zszycia: ktoś zdecydował się na wyrzucenie go w błoto.. Trudno ocenić wielkość

Badania te pozwoliły ustalić, że większa część ingresyj morskich rozpoczyna się i kończy się fauną słodkowodną, w skazującą na stopniowe napływ anie wody

różnić dwa okresy działalności magmowo-wulkanicznej o charakterze alkaJicznym, które były powiązane z dwoma okresami aktywności głębokich stref tektonicznych jakie

Celem artykułu jest ocena stanu sektora finansów publicznych w wybranych krajach Unii Europejskiej i jego wpływu na gospodarkę. Przyjmując hipotezę, że rynki podlegają

Takie relacje można odczytać również z przedstawionych diagramów przejść (ryc. Dość częstym zjawiskiem przerywającym monotonną sedymentację na obszarach równi

na wydzielenie wizenu gornego w Gorach Kaczawskich Chorowska, 1978) czy tei: oddzielenie dewonu od karbonu w Gorach Zrewidowanie do- tychczasowych wydzieleti

Zjawisko spadku dojrzałości zlepieńców — w miarę przesuwania się ku górze profilu — widoczne jest również na figurze 2, gdzie punkty projekcyjne składu

dewonu dolnego oraz dewonu środkowego i górnego wyraźnie zaznaczają się dwie prawie równoległe strefy podwyższonych zawartości metanu i węglowodorów wyższych,