Streszczenie
W pracy opisano zastosowanie wkładu korono-wego w systemie „wkład we wkładzie” jako ele-mentu podpierająco-umocowującego dwubrzeż-ny, składany most odtwarzający brak zęba 47. Wskazania do wykonania tego typu konstrukcji protetycznej występują w tych sytuacjach, kiedy nie ma możliwości wykonania klasycznego mo-stu. Tego rodzaju sytuacje pojawiają się głównie w przypadku braku równoległości zębów filaro-wych. Dodatkowo wskazaniem do wykonania mo-stu składanego jest brak możliwości klasycznego opracowania filarów przy znacznym nachyleniu zęba w kierunku dojęzykowym, doprzedsionko-wym lub w kierunku luki. Zastosowanie w ta-kim przypadku mostu z wykorzystaniem systemu „wkład we wkładzie” daje możliwość rekonstruk-cji płaszczyzny zwarciowej i zapobiega powstaniu ewentualnym zaburzeniom okluzyjnym w przy-szłości. W opisywanym przypadku przedstawiono kliniczne i laboratoryjne aspekty wykonanej pra-cy protetycznej oraz podano wady i zalety zasto-sowanego uzupełnienia protetycznego.
Most składany z zastosowaniem wkładu koronowego
w systemie „wkład we wkładzie” zacementowany na filarze
zębowym – opis przypadku
Inlay-based folded bridge in the „inlay in inlay” system cemented
on an abutment – case report
Joanna Giełzak, Krzysztof Drobnik
Zakład Protetyki Stomatologicznej, Katedra Stomatologii Odtwórczej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Department of Prosthodonics, Medical University in Lodz Kierownik: prof. dr hab. n. med. Beata Dejak
Summary
The study describes the use of an inlay in the “inlay in inlay” system, as a supporting and fixing element of a double-abutment bridge. This folded bridge replaces missing tooth 47. Indication for this type construction occurs in situations when it is impossible to make a conventional bridge. Such situations occur mainly in the absence of proper alignment of abutment teeth. Another indication for the construction of the folded bridge is the inability to prepare the abutments in the traditional way due to significant inclination of the tooth lingually, buccally or if the abutment is tilted towards the edentulous gap. In this case, the use of a bridge in “abutment in abutment” system gives the opportunity to reconstruct the occlusal surface and prevents the occurrence of any occlusal disorders in the future. The presented case discusses the clinical and laboratory aspects of the prosthetic work as well as the advantages and disadvantages of the prosthetic restoration in question.
HASŁA INDEKSOWE:
system wkład we wkładzie, most składany, most dwubrzeżny
KEY WORDS:
„inlay in inlay” system, folded bridge, double-abutment bridge
stach składanych stosuje się następujące spo-soby umocowania przęsła z zębem filarowym:
– przęsło połączone z filarem za pomocą systemu „wkład we wkładzie”,
– przęsło połączone z bocznymi powierzch-niami koron filarowych za pomocą zasuw pionowych,
– przęsło dwudzielne łączone nitem prze-chodzącym w kierunku policzkowo--językowym (rozwiązanie dawne wg Ujejskiego),
– przęsło umocowane za pomocą koron te-leskopowych.1-3
Wskazaniem do wykonania mostu składa-nego są sytuacje, kiedy nie ma możliwości prawidłowego oszlifowania zęba filarowego i wykonania klasycznego mostu. Wynika to z nierównoległości zębów filarowych (znaczne nachylenie zęba w kierunku luki czy też w kie-runku dojęzykowym lub doprzedsionkowym). Dodatkowo wykonanie mostu klasycznego mo-że być utrudnione w przypadku braku możli-wości przeprowadzenia leczenia endodotycz-nego zębów filarowych mostu.
W przypadku braku pojedynczego zęba me-todą postępowania z wyboru jest także za-stosowanie leczenia implantoprotetycznego. Obecnie nie zawsze jesteśmy w stanie wy-korzystać możliwości leczenia implantoprote-tycznego. Jednym z bezwzględnych przeciw-skazań miejscowych do leczenia implantopro-tetycznego, oprócz bruksizmu jest niewystar-czająca ilość miejsca na implant w wymiarze poziomym4,5.
wg Eichnera (I klasę braków zębowych w kla-syfikacji topograficznej wg Galasińskiej).6
Na podstawie przeprowadzonego badania ogólnostomatologicznego oraz zdjęcia orto-pantomograficznego stwierdzono, że poza bra-kiem zęba 47 pacjent posiadał pełne łuki zębo-we a uzębienie było uporządkowane. Badanie rtg i badanie wewnątrzustne wykazało brak możliwości wykonania implantacji w rejonie po utraconym zębie 47 z uwagi na niewystar-czającą ilość miejsca na implant. Dodatkowo stwierdzono obecność w zębie 48 wypełnienia na powierzchni mezjalno-zgryzowej, a w zę-bie 46 wypełnienie obejmujące powierzchnię żującą (ryc. 1). Na podstawie zdjęcia zębowe-go stwierdzono, że ząb 46 był leczony endo-dotycznie a przy korzeniu mezjalnym stwier-dzono obecność zmiany okołowierzchołkowej (ryc. 2).
Zdjęcie rtg zęba 48, dystalnie ograniczają-cego lukę łuku zębowego, nie wykazało nato-miast zmian okołowierzchołkowych w obrębie korzeni tego zęba (ryc. 3). Badanie żywotności miazgi zęba 48 urządzeniem typu ‘pulp tester” nie wykazało odchyleń od normy przyjętej dla zdrowej, prawidłowo reagującej miazgi.
W odcinku przednim szczęki stwierdzono nieprawidłowości anatomiczne łuku zębowego o charakterze stłoczeń, wymagające konsultacji i ewentualnego leczenia ortodontycznego, jed-nak pacjent odmówił dalszej diagnostyki i le-czenia w tym kierunku.
Dla uzupełnienia braku zęba 47 zaplanowa-no wykonanie mostu dwubrzeżnego, opartego
na filarach zębowych 46 i 48. W zębie 46 za-planowano wykonanie wkładu koronowo-ko-rzeniowego ze stopu odlewniczego nie zawie-rającego metali szlachetnych, a także wykona-nie mostu metalowo-porcelanowego uzupeł-niającego brak zęba 47, opartego na filarach 46 i 48. Na zębie 46 zaplanowano koronę cał-kowitą jako element retencyjny mostu. W zębie 48 z uwagi na obecne wypełnienie kompozyto-we oraz krótką koronę kliniczną (brak retencji, ograniczony dostęp w trakcie szlifowania) od-stąpiono od klasycznego szlifowania zęba pod koronę i jako dystalny element podpierająco--utrzymujący mostu zaplanowano wkład ko-ronowy stosując system „wkład we wkładzie”.
Przed przystąpieniem do wykonania odbu-dowy na zębie 46 przeprowadzono powtórne leczenie endodontyczne tego zęba a popraw-ność tego leczenia potwierdzono kontrolnym zdjęciem zębowym.
Kontrolna diagnostyka radiologiczna zęba 46 wykonana po 3 miesiącach od zakończo-nego powtórzakończo-nego leczenia endodontyczzakończo-nego wykazała całkowite wygojenie się zmian oko-łowierzchołkowych przy korzeniu mezjalnym (ryc. 4).
Po zakończonym etapie przedprotetycznym przystąpiono do etapu protetycznego. Ząb 46 przygotowano pod metalowy, złożony wkład koronowo-korzeniowy, a ząb 48 opracowano Ryc. 1. Zdjęcie ortopantomograficzne.
na powierzchni mezjalno - zgryzowej pod inlay metalowy z wyfrezowanym miejscem na wkład koronowy, stanowiący element retencyjny mo-stu. Zęby opracowane zabezpieczono materia-łem tymczasowym.
Wycisk roboczy pobrano techniką dwuwar-stwową, metodą jednoczasową z zastosowa-niem masy poliwinylosiloksanowej Express STD Putty (3M ESPE, Niemcy) oraz szybko-wiążącej masy nowej generacji o małej gęsto-ści Express XT Light Body Quick (3M ESPE, Niemcy). Wycisk łuku przeciwstawnego wy-konano masą alginatową a rejestrację zwarcia pobrano masą O-Bite (DMG, Niemcy).
Element wewnętrzny systemu „wkład we wkładzie” wykonano ze stopu chromowo-ko-baltowo-wanadowo-molibdenowego Starbond CoS (S&S Scheftner Dental Alloys GmbH, Niemcy), nie zawierającego w swoim skła-dzie niklu, ołowiu, berylu i kadmu. Wkład za-cementowano w zębie 48 za pomocą cemen-tu kompozytowego Maxcem EliteTM (Kerr, Szwajcaria) o dualnym typie wiązania. Wkład koronowo-korzeniowy w zębie 46 wykonano ze stopu chromowo-kobaltowo-wanadowego Starbond Easy (S&S Scheftner Dental Alloys GmbH, Niemcy), również wolnego w swo-im składzie od niklu, ołowiu, berylu i kad-mu, charakteryzującego się najwyższym stop-niem czystości, który zacementowano również
na cement kompozytowy Maxcem EliteTM (Kerr, Szwajcaria) o dualnym typie wiązania (ryc. 5, 6).
Po zacementowaniu wkładów pobrano tech-niką dwuwarstwową, jednoczasową wycisk pod most protetyczny 46-X-48 masą poli-winylosiloksanową Express STD Putty (3M ESPE, Niemcy) oraz szybkowiążącą masą po-liwinylosiloksanową nowej generacji o małej gęstości Express XT Light Body Quick (3M ESPE, Niemcy). Podbudowę mostu wykonano ze stopu chromowo-kobaltowo-molibdenowe-go MaguCera C (S&S Scheftner Dental Alloys GmbH, Niemcy).
Na podbudowę metalową napalono cera-mikę spiekaną VINTAGE PRO (Shofu Inc, Japonia) i zrezygnowano z napalania porcelany Ryc. 4. RTG kontrolne zęba 46 po powtórnym
lecze-niu endodontycznym. Ryc. 5. Wymodelowany inlay na modelu roboczym.
Ryc. 6. Zacementowany inlay na ząb 48 oraz wkład koronowo-korzeniowy na ząb 46.
na powierzchni żującej wkładu, stanowiącego element retencyjny mostu ruchomego w związ-ku ze zbyt dużym ryzykiem jej uszkodzenia lub odpryśnięcia. Most został zacementowany na cement kompozytowy Maxcem ElliteTM (Kerr, USA) o dualnym typie wiązania jedynie na fi-larze zęba 46 (ryc. 7-10).7
Opisana praca wskazuje, że istnieje metoda uniknięcia szlifowania zęba o gorszej retencji i ograniczonym dostępie w trakcie szlifowania, z wykorzystaniem systemu „wkład we wkła-dzie”. Do zalet zastosowanego systemu moż-na zaliczyć:
– możliwość wykonania stałej odbudowy protetycznej mimo niekorzystnego, wza-jemnego nachylenia filarów,
– możliwość oszczędnego opracowania tka-nek zęba, wykorzystując istniejące ubytki w zębach filarowych
Do wad zastosowanego rozwiązania należy zaliczyć brak długoczasowych obserwacji do-tyczącej rokowania tego rodzaju rozwiązania w porównaniu z klasycznym uzupełnieniem protetycznym.
W dobie dynamicznego rozwoju stomato-logii odtwórczej należy nadal brać pod uwa-gę metody konwencjonalne, zawsze mając na względzie najbardziej optymalne rozwiązanie, co w protetyce stomatologicznej oznaczać po-winno dbałość o przywrócenie prawidłowej okluzji.
Ryc. 7. Podbudowa mostu 46–48 na modelu
robo-czym. Ryc. 8. Most 46–48 porcelanowy na metalu na mode-lu roboczym.
Ryc. 9. Most 46–48 porcelanowy na metalu na
nej praktyce stomatologicznej. Sanmedica, Warszawa 1995: 54-60.
4. Albrektsson T, Zarb G: Current interpretations of the osseointegrated response: clinical significance. Int I Prosthodont 1993: 6, 2: 95-105.
77-91.
Zaakceptowano do druku: 08.05.2020 r. Adres autorów: 92-213 Łódź, ul. Pomorska 251. © Zarząd Główny PTS 2020.
