tych wydobyoie przewyZszaJ.o zapodD:zebowante odpo-WIlednio 0 3024 i 1596000 mS.
W d~ :na1bldZszyoh 25 lat p:1aooje sit: mkiupieme 2464 mLn m a helu. PlrzypuBzcz.a sit:, Ze w al!Jresie tyro za~awanie ne bel wyniesie dk.. 1008 m1In ma, a dIa IPQtrzeb przyszlo6cl po2lO6'I;aalie ok. 1456 mJn
ma.
Roczne 2JUZyde hetlu wymoslo w 1965 11'. ok. 24 mlIn ml,
przypw;zcza si~, ti: w 1970 r. wyniesi.e on ok. 36,4 mlnml.
K.oszt produla:ji helu w et. Zj. stale sic: oblniZa. W oil:lgtl a;rta,tnich 40 lat koszt prod:ukcjd 1 ma he-1u
obniZylsi~ z 1.7,2 do 0,3 dol. (1960 '1.".). W tym BIIIIIlYlXl C2lII&i.e cena ~ podwyZszy"m. si~, co
moma
wy-jaSDdc 'lroeztBmi.. magazynowan:I.aW
1960 r. cena de-talicma 1000 ma helu, pr.reW'oZanego w cys.temach,wynoaUa 516-633 dol., a w koOOu 1961 r. ()sil:lton~
1237 dol.
Kanada wlasnl:l ;produ.kcJ~ helu roz~ w 1963 r. Firma Cenadium Helium, lmntrolOlWlma pg-ZJeZ kapi-ta.ly USA, Anglm i Fd"ancji, wydobywa iIlei', .re zlota Abktns. Danyeh 0 zasobach tego zmta nie publdilruje sit:, lecz kiaroWl!1ictwo fia:my .twtlerdzi,
:re
~ ane zabe2lpieczyc jpIl"ac~ zakladuw Swtift-Ourren t na 20 lat. Wyda.jn08c ~ zaidadu wynosi ok. 340 /,)()() m' ,helu l'OC2lIIie. Planuje s.i~ r6WlDile-l :zbudowanie nowych za-Idad6w na d.nnyoh ~, m.in. na zloZu Wood-Moun-taLns. Wi~c wyproduIkowanego gazu !n"Ze'1J!laczonajest IIl8. ekspar;t do Anglid.. natlcji, NRF, S2!Wecj~, Nor-wegii, Japooil, Wloch i .in.
Poroblern da.lszego· rozwoju g6mlictwa fne1'1l ma dla K.a.nady duZe ZDQezen:ie. W 1961 r. W Kl;madzie 2lIlZy-to ok. 19 600 m3 iIlelu. W ahw:ili obecnej
me
tylko,:re
zaspoIrojooo wlasne po1Irzeby, 8l1e 2ll'laIC2I1Ie iloSci thelu eksportuje 8i~ m granic~.WNIOSKI
. Na podlttawde om6w:ianyoh WYZej zagru:lnien nasuwa sic: kliLkia lW1liatk6w: .
1. Hel jest wam.ym i cennym SlIIl"Owcent przemyslo-wym ·0 znaczentu stra~ym, w zwdq2lku z czym sze!"eg pafistw prowadzi zakrojone na szerokl:l skalt:
• SUMMARY
BeginJning with the hdstory of helium discovery, the present author dl8cusses 1he properties and useful-ness of helium, and points to its ocourn.lDce !in the natul"e, presenting also some data as to ills e~loita-· tioo in the individual countries. 10 thi6 1dght he also characterizes the perspectives of. discovering the commercial deposits of helium in Poland., and poStu-lates for elaboration of a programme to search :IIor eventua1 OCCUl'll"elDCe areas of the gas considered.
poezukiwania· geologl.cme dla stwierdzenia i rozpoma-nia wystlUlieD tego plet"W!l.astka.
2. Zbxl.e helu osil:lga 2lIlaoeoie przemys1owe, je-lel1 z8IW8il'IboSc He w gazie ziemnym wynosi 0,3~. PIroIwa-dzenie analiz chemicznych lIla stwianizJelnie helu me wymaga specjahlych p~gotowati teohn:icmyoh, and. dutycb naklad6tw 1liInaa:Isowych.
3. Jest 'Ce1owe CJpl'8IOOwanie p~u poszukirwan geologicznyoo. dJa stwierozema wysUiPien helu . 'W. Polsce.
LITERATURA
1. Jakuceni W. P. - Zakcloomiernosti ~
nija za.UeZej geIienasnyoh gazow. Galud. Nau<:rZ:lto-Techn. Izd. Nieft. il Gamo-TopI. LiUer. Lenirlgrad 1963.
2. Jakuceni W. P., Pietrowskaja N. L. -Razmieszczenije .zon regiooailnOlO gie1.ieookopliemja na z1iemlie. Sow.I.et. gieologija 1965, nr 1.
'3. J 0 or d a oil L. - Analises off Jl8Ibn"al gases :in Qtkla,.
homa. A revdew Off "Oklahoma Geological Notes" .nr 8, 1964.
4. 0 b z o:r romieraLnych Iliesursow stmn kapUaii-czeskIogo mira. Siew. ~ Go6Ud GieoJ:. Ko-.
mitet SSSR. Wsiesojuz. eleoI. fond. Mn9kJwa 1965. 5. Osilpow J. G., Janic.kij I. N. - IsIJoezn1k ana- .
maJnogo Siellenasyszczenija dlda osnow.nYcb gle11e--n()SJlYch mjonow m.i.ra. Referat ONTI WIEMS,
Moskwa 1965. .
6. Osipow J. G., Janiciltij I. N. - ProjaW!lienije
mietana
;i gielija w Juz. AMkde. Referat ONTI WIEMS. Mosk!wa 1965.7. Pelllczewa
E
.
,
Pdetrow P. - Gieocih.faniczeskiJe isaledowanija _elija i argona ·W prlrodnych ga-zach Siewiem.oj Bo1garIii. Dokl. Bolg. A.N. 1964.Il1" 1. . .
8. Rod
z
e·r 8 Dz. S2leIl'bom - Gielienosnyje pr.i.rod-oyje gazy. ONTI 1935.9. Tit 0 waN .. A. -
ZlIiPasY
i iispol7lOW8l'l!ije gielijaw
Siew.iemoj Amier:LkJ!e: Referat ONTI WIEMS. Moskwa 1964.PE310ME
ABroP
OIIHChlBaeT HC'l'OIPHIO orrz:phl'NUl re.JIHJI, el'OcooAcTsa, npmlE!IIeHHe, paoupocTPaHeHHe B npapo,tte
K ,tt061:J1iY B pa3JIH'RU>IX CTpaHaX. Ha 3'1'OM
0CB0Ba-HXH paccMaorprmaeT nepcIIeK.'l'KB1IOCT.& BbIJl'BolIE!'IDUI upo-MbJIWIeHHhIX MecT<JPOlKAemdl reJtH.Ji: B nom.me If
BDI-gBHr8eT Heo(iXO~ Pa3pa6orJm upo~ reo.lIO-l'H'IecKHX JlOHIC'KOB TaKHX MecropoJK,D;esrdi.:
