Franciszek Sowa
Polonistyka na Uniwersytecie
Komeńskiego w Bratysławie
Biuletyn Polonistyczny 22/4 (74), 82-85
N in ie j s z y s p is b ib lio g r a f ic z n y r e j e s t r u j e ty lk o p r z e g lą d o w o w ybór n a jw a ż n ie js z y c h p r a c z o k r e s u 1 9 7 5 -1 9 7 8 op u b lik o w a n y ch w S ło w a c j i .
Dr J o z e f H vi55
Polonistyka na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie
P o lo n isty k a b r a ty s ła w s k a d z ia ła w ram ach K a ted ry S la w is t y k i i In- d o e u r o p e is ty k i W yd ziału F ilo z o f ic z n e g o U n iw e r s y te tu K o m e ń sk ie g o , k tó r e j k iero w n ik iem j e s t p r o f. P h D r . Śim on O ndruS, C S c . J e s t on a drugim k ieru n k iem , k tó r y m ożna stu d io w a ć w p o łą c z e n iu z e s ło w a c y s ty k ą lub r u s y c y s ty k ą . S tu d ia tr w a ją p ię ć l a t , p r z y czym c z y s t o p o lo n is ty c z n e - c z t e r y . P o czw a rty m roku stu d e n c i p r z y s tę p u ją do egzam in ów p a ń stw o w ych z lit e r a t u r y i ję z y k a p o ls k ie g o . P ią ty ro k p r z e z n a c z o n y j e s t na p is a n ie p r a c y d y p lo m o w ej. P r a c ę tę m ożna p is a ć n a k ieru n k u głów nym lub p o b oczn ym . N a j c z ę ś c ie j p r a c e dyplom ow e p is z e s i ę n a k ieru n k u g łó w nym , a le mają one w ó w c z a s c h a r a k te r k o m p a r a ly sty c z n y ; n p . w 1977 r . o b ro n io n e z o s t a ły m . i n . p r a c e o su fik s a ln e j d e r y w a c ji w ję z y k u s ł o w a c kim i p o lsk im o r a z o t w ó r c z o ś c i K o ch a n o w sk ieg o i L ń n ie h o .
R ek ru ta cja na stu d ia odbyw a s i ę w o d s tę p a c h 4- - 5 - l e t n i c h , z a l e ż n ie od w y ty c z n y c h M in is te r s tw a ś k o l s t v a S S R o r a z z a p o tr z e b o w a n ia rynku p r a c y . J e st to w a ż n e , p o n iew a ż p o lo n isty k a z a lic z o n a z o s t a ła do kierunków n a u c z y c ie ls k ic h , a w S ło w a c ji ję z y k p o ls k i n ie j e s t p r z e c i e ż p rzedm iotem n a u c z a n ia w s z k o ła c h . N a j c z ę ś c i e j p rzyjm u je s i ę 1 0 - 1 2 o s ó b . W r . 1977 p r z y ję to 9 o s ó b . O b ecn ie stu d iu je 8 o s ó b n a stu d ia c h d z ie n n ych i 3 o so b y na stu d ia c h e k s t e r n is t y c z n y c h . Na stu d ia c h d z ie n n y c h mamy o b e c n ie II rok stu d ió w .
S tu d ia p o lo n is ty c z n e od byw ają s i ę w ed łu g n a s t ę p u ją c e g o p lanu: I rok :
w s tę p do k u ltu ry i h is t o r ii P o ls k i (w yk ład w s e m . I za k o ń c z o n y eg za m in em ), fo n ety k a i fo n o lo g ia ję z y k a p o ls k ie g o (w y k ła d i p r o s e m in a riu m ), lite r a t u r a p o ls k a w iek u o ś w ie c e n ia (w yk ład i p r o se m in a r iu m );
II rok:
m o rfo lo g ia ję z y k a p o ls k ie g o (w yk ład i se m in a r iu m ), lit e r a t u r a p o lsk a o k r e s u rom antyzm u i p ozytyw izm u (w yk ład i sem in a riu m );
III rok :
sk ła d n ia ję z y k a p o ls k ie g o (w ykład i sem in ariu m ) , gram atyk a h is t o r y c z n a i d ia le k to lo g ia (w yk ład i sem in a riu m ), lit e r a t u r a s t a r o p o ls k a (w y kład i se m in a r iu m ), w ykład m o n o g r a fic z n y ;
IV r o k :
h is t o r ia ję z y k a p o ls k ie g o (w y k ła d ), s t y lis ty k a ję z y k a p o ls k ie g o (w y k ła d ), sem in a riu m p r z e k ła d o w e , lit e r a t u r a p o lsk a XX w iek u (w ykład i se m in a r iu m ), p o ls k o - s ło w a c k ie z w ią z k i li t e r a c k i e (w y k ła d ), se m in a rium d y p lo m o w e .
N a w s z y s t k ic h la ta c h o b o w ią zu je le k to r a t ję z y k a p o ls k ie g o . P onadto c o r o c z n ie c z ę ś ć stu d en tów b ie r z e u d z ia ł w s z k o le le t n ie j ję z y k a p o ls k ie g o , a od 111 rok u studiów s tu d e n c i odbyw ają p ra k ty k i ję z y k o w e w P o l s c e i s e m e s t r a ln e p ob yty w U n iw e r s y t e c ie J a g ie llo ń s k im .
L e k to r a t ję z y k a p o ls k ie g o p r o w a d zo n y j e s t r ó w n ie ż na k ieru n k a ch : f ilo lo g ia s ło w a c k a - f ilo lo g ia b u łg a r s k a ,
f ilo lo g ia s ło w a c k a - f ilo lo g ia h is z p a ń s k a , f ilo lo g ia s ło w a c k a - f ilo lo g ia n ie m ie c k a .
W K a te d r z e p ra c u ją n a s tę p u ją c y p o lo n iś c i: P h D r . Anna L atdkovd (h is t o r ia li t e r a t u r y ) , P h D r . M arta P an £ik ovd (ję z y k o z n a w s tw o ), P h D r . M arian S e r v d tk a (ję z y k o z n a w stw o i s t y lis t y k a ) . Jako p r a c o w n ic y S ł o w a c k ie j A k ad em ii N auk z K ated rą z w ią z a n i są : d o c . P h D r . F erd in a n d B u ffa , C S c . i P h D r . J o z e f H v i5 ? , C S c . Obaj p r a c u ją w ram ach g o d zin z le c o n y c h - d o c . B uffa w z a k r e s i e ję z y k o z n a w s tw a , a d r H viŚ? w z a k r e s i e h i s t o r ii lit e r a t u r y .
P h D r . Anna L a t ń k o v ń j e s t d łu g o letn im p ra co w n ik iem K atedry (o b e c n ie p r z y g o to w u je r o z p r a w ę k a n d y d a ck ą ), a u to r k ą artyk u łów o z w ią z k ach c z e s k o - p o ls k i c h i s ł o w a c k o - p o ls k ic h . P r z y g o to w a ła b ib lio g r a fię artykułów p o lo n is ty c z n y c h o g ło s z o n y c h w S ło w a c j i. W p u b lik a cja ch w p r a s ie c o d z ie n n e j za p o z n a ła p u b lic z n o ś ć s ło w a c k ą z p r a c ą ta jn eg o U n iw e r s y te tu J a g ie llo ń s k ie g o w la ta c h 1 9 3 9 - 1 9 4 4 . W sp ó łp ra cu je z p o ls k i mi pism am i: "P am iętn ik S ło w ia ń s k i" , " R oczn ik L ite r a c k i" i in .
P h D r . M a rta P a n ? ( k o v d p r a c u je w K a ted rze od w r z e ś n ia 197 8 ro k u , a le je j z w ią z k i z K ated rą s ą w c z e ś n i e j s z e : tu w 1977 r . o b r o n i ła sw ą r o z p r a w ę d o k to r s k ą i u z y s k a ła ty tu ł P h D r . Jej p r a c a om aw iała
"Z loJend p odstatnd m end v p o l ’ Stine a v s lo v e n £ in e " (R z e c z o w n ik i z ło żon e w języ k u p o lsk im i sło w a c k im ). D la p ism a " S la v ic a S lo v a c a " p r z y g o to w a ła o m ów ien ie t . 1 " S ło w n ik a ję z y k a p o ls k ie g o " ( r e d . M . S z y m c z a k ) o r a z " Ilu stro w a n eg o r o s y j s k o - p o ls k ie g o i p o ls k o - r o s y j s k ie g o s ło w nika" A . B o g u s ła w s k ie g o . W sp ó łp ra cu je z In stytu tem Handlu Z a g r a n ic z n e g o w B r a t y s ła w ie , g d z ie p r o w a d z i le k t o r a t ję z y k a p o ls k ie g o i j e s t czło n k iem k o m isji e g z a m in a c y jn e j.
P h D r. M aridn S e r v d t k a u z y s k a ł w 1 9 7 8 r . ty tu ł P h D r . na p o d sta w ie p r a c y : "Som atickd fr a z e o lo g iz m y v slo v e n £ in e a w p o l ’ S tin e" . O b ecn ie p od jął tem at p r a c y k a n d y d a ck iej: " K o n tra stfv n a a n a ly z a p o i ’ sk e j a s lo v e n s k e j le x ik y " . U c z e s t n i c z y w p r z y g o to w a n iu k a r p a c k ie g o a tla su g w a r o w e g o , w s p ó łp r a c u je z pism am i lit e r a c k im i, n p . "Rom boidem" c z y tygodnikiem "Novd slo v o " o r a z z p r a s ą c o d z ie n n ą , g d z ie u m ie s z c z a r e c e n z je i a n a liz y p o ls k ic h u tw orów lit e r a c k ic h ; p r z e k ła d a t e ż p o e z ję p o l s k ą .
D o c. F erd in a n d B u f f a znany j e s t jako a u to r g ra m a ty k i ję z y k a p o ls k ie g o , p o d ręczn ik ó w do n au k i ję z y k a p o ls k ie g o d la S ło w a k ó w , s ło w ników s ło w a c k o - p o ls k ic h i artyk u łów d o ty c z ą y c h ję z y k a p o ls k ie g o o r a z dia lek tó w p o ls k ic h .
W s z y s c y p o lo n iś c i K a ted ry w r a z z le k to r e m ję z y k a p o ls k ie g o p r a cu ją nad sło w n ik iem p o ls k o -s ło w a c k im , k tó r e g o w e r s j ę s ło w a c k o - p o ls k ą p rzy g o to w u je U n iw e r s y te t J a g ie llo ń s k i.
W k r ę g a c h p o ls k ic h b a d a c z y -h is to r y k ó w lit e r a t u r y d o b r z e j e s t zn an y P h D r. J o z e f H v i ? 5 , C S c . , d z ię k i sw oim p racom p o św ię c o n y m p o ls k ie j lit e r a t u r z e ro m a n ty czn ej i w s p ó łc z e s n e j o r a z zw iązk om lite r a c k im p o l s k o - s ło w a c k im . Jego a r ty k u ły d ru k ow an e s ą m . i n . w " R o m b o id zie" , " S lo v e n sk ^ c h P o h l’ adoch" o r a z w c z a s o p is m a c h p o ls k ic h . O m awia w n ic h n a jn o w sz e p r a c e p o ls k ie z z a k r e s u k r y ty k i li t e r a c k i e j i h is t o r i i l i t e r a tu r y . R ó w n o c z e śn ie p r z e d s ta w ia p u b lic z n o ś c i s ło w a c k ie j t w ó r c z o ś ć l i t e ra c k ą p is a r z y p o ls k ic h , k tó r y c h d z ie ła s ą tłu m a czo n e n a ję z y k s ło w a c k i. N iem a l w każdym n u m erze lit e r a c k ic h c z a s o p is m s ło w a c k ic h znajdują s i ę je g o r e c e n z j e i o m ó w ien ia .
Co ro k o r g a n iz o w a n e s ą w Ć S R S k o n fe r e n c je n a tem at p e r sp e k ty w p o lo n isty k i w tym k raju (w la ta c h 1 9 7 8 i 197 9 - "w O łom uńcu).
P o lo n i ś c i K a ted ry ś c i ś l e w s p ó łp r a c u ją z O środ k iem K ultury P o ls k ie j w B r a t y s ła w ie , b io r ą u d z ia ł w sy m p o zja ch (n p . Sym pozjum p r z e k ła d o w e w 1977 r . , Sym pozjum p o ś w ię c o n e lit e r a t u r z e d z ie c i ę c e j i m ło d z ie ż o w e j w k w ietn iu 1 9 7 8 r . , lit e r a t u r z e faktu w d n ia ch 2 2 -2 3 V 197 9 r . ) . S tu d e n c i p o lo n is ty k i w r a z z e stu d en tam i b u łg a r y s ty k i z o r g a n iz o w a li w l i s t o p a d z ie 1977 r . w ie c z ó r p o e z ji r e w o lu c y jn e j , a w r . 1 9 7 8 akadem ię d la u c z c z e n i a 6 0 r o c z n ic y o d r o d z e n ia C z e c h o s ło w a c ji i P o ls k i .
W p r a c y K a ted ry u c z e s t n ic z y r ó w n ie ż le k to r ję z y k a p o ls k ie g o d r F r a n c is z e k S o w a . W y g ło s ił on k ilk a r e f e r a t ó w , n p . : " W sp ó łp ra ca u c z o n y c h r a d z ie c k ic h i p o ls k ic h w z a k r e s ie ję z y k o z n a w stw a i t e o r i i lit e r a t u r y " , " R ew o lu cja s p o łe c z n a w P o l s c e w la ta c h 1944-194-6 a p r z e j ę c ie w ła d z y p r z e z k la s ę r o b o tn ic z ą w ^ S R w lutym 194-8 r . " , " P o ls k o - s ło w a c k ie p o g r a n ic z e ję z y k o w e " , o r a z w S ło w a ck im T o w a r z y s tw ie J ęzy k o
zn aw czym " F o n o lo g ia p o l ’ sk ^ ch nńreĆ l n a S p iS i (n a ń z e m i P o l ’ sk a a Ć e sk o slo v e n sk a )" . B r a ł te ż c z y n n y u d z ia ł w p r a c a c h S z k o ły Język ow ej ja k o c z ło n e k p a ń stw o w ej k o m isji e g z a m in a c y jn e j d / s ję z y k a p o ls k ie g o i w sp ó łp r a c o w a ł z e sło w a ck im W ydaw nictw em P e d a g o g ic z n y m o r a z S lo - ven sk $ m lite r ń m y m fóndom .
N a z a k o ń c z e n ie tr z e b a d o d a ć , ż e w p r a c y p o słu g u jem y s i ę p o lsk ą lit e r a t u r ą o r y g in a ln ą , w k tó r ą r e g u la r n ie z a o p a tr u je n a s " P olon icu m " . W o sta tn im roku k on tak ty m ięd zy K ated rą a "P olonicum " w y r a ź n ie s i ę o ż y w iły .
D r F r a n c is z e k S o w a le k t o r ję z y k a p o ls k ie g o
Z działalności lektoratu języka polskiego w Preszowie
P o lo n is ty k a jak o sa m o d z ie ln y k ie r u n e k stu d iów is t n ie j e w S ło w a c ji je d y n ie n a U n iw e r s y t e c ie K o m eń sk iego w B r a t y s ła w ie . N a drugim s ł o w ack im u n iw e r s y t e c ie - P a w ła J ó zefa Ś a fa r ik a w K o s z y c a c h - p r o w a d z o n y j e s t już od d z i e s i ę c i u la t le k t o r a t ję z y k a p o ls k ie g o n a W y d zia le F ilo z o fic z n y m w P r e s z o w ie , w ram ach K a ted ry S lo v e n s k e h o Jazyka a L ite r a t d r y (K a ted ra Język a i L ite r a t u r y S ło w a c k ie j ) . Do c z e r w c a 197 6 p r a c o w a ł tam w c h a r a k te r z e le k t o r a d r H e n r y k P u s t k o w s k i z U n