Janina Kancewicz-Hoffmanowa
"Utopia dobroci. Wilhelm Mach i jego
książka nie napisana", Tomasz Burek,
"Twórczość" nr 10 (1977) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 21/2 (68), 140
/I I / BUREK T om asz: Utopia d ob ro ci. Wilhelm Mach i jego k siążk a nie n ap isan a. "T w ó rcz o ść" 1977 nr 10 s . 8 7 -1 0 4 .
E se j je st próbą odnalezienia autentycznej - skom plikowanej, ciemnej i niespokojnej - osobow ości M acha .ukrytej pod pozoram i optymizmu, j a s n o śc i, przekonania o dobroci człow ieka i św iata. T a podwójność intrygo wała i intryguje nadal wielu jego p rz y ja c ió ł; p is a li o tym Konwicki, Otwinowski, Wyka, B ran d y s. K lęsk a p is a r s k a Macha tkwi w dążeniu do u k ry cia sw ojej osobow ości w celu zrealizo w an ia założonego w zorca p i
sa r sk ie g o . Dlatego "nie zdołał n ap isać sw ojej pow ieści praw dziw ej, n a j w ażn iejszej k się g i sw ego ż y c ia ". Autor poddaje re fle k sji nowatorstwo p rozy M acha, u kazu jąc je j pow iązania z najw ybitniejszym i osiągnięciam i p rozy św iatow ej XX wieku o raz w pisując ją w kontekst now oczesnej po w ieści p o lsk ie j.
B P /6 8 /2 1 J .K .- H .
/II/ CHRUSZCZYŃ SK1 A ndrzej: Międzj^wojnie w oczach publicystów i badaczy po roku 1945. "P rz e g lą d Humanistyczny" 1977 n r 7 /8 s . 66-76.
P r z e g lą d d y s k u s ji i p o z o rn y c h k o n tr o w e r s ji n a tem at l i t e r a t u r y X X - l e c i a w p r a s i e k u ltu r a ln e j po w o jn ie , do ro k u 1953. W yzn aczo n y trz e m a p o w a ż n ie jsz y m i p o lem ik am i: w 'O d r o d z e n iu " i "K u ź n ic y " (1946-1947) -
o g e n e a lo g ii in t e lig e n c ji, w okół g ru d n io w e g o IV Z ja z d u K ół N aukow ych P o lo n istó w z 1949 r . , o r a z w "N o w ej K u lt u r z e " (1953) - o sto su n k u do t r a d y c ji X X - l e c i a . A u to r w y r a ż a p o g lą d , ż e sfo rm u ło w an e w ó w c z a s n ie d o jr z a ł e i p o w ie rz ch o w n e z a r z u t y n ie z o s t a ły d o tąd z w ery fik o w a n e w n a szy m c z a so p iśm ie n n ic tw ie lite r a c k im .