"Niebezpieczeństwa historii idei", Marcin Król, "Teksty" nr 6 (1975) : [recenzja]

(1)

Krzysztof Zaleski

"Niebezpieczeństwa historii idei",

Marcin Król, "Teksty" nr 6 (1975) :

[recenzja]

Biuletyn Polonistyczny 18/3 (57), 80

(2)

( I I ) KOSTENICZ Ksenia* Nie znany odzew na " P r e le k c je p a rysk ie" M ick ie w icza. W iersz Fiodora Tiutczewa z r . 184-2. "Rocznik Towarzystwa L i t e rack iego im ien ia Adama M ick iew icza" E . V I I I : 1973 [197*0 s . 85-90.

Idea przeb a czen ia , zgody i braterstw a pomiędzy Polską a Rosją głoszone p rze z M ickiew icza w wykładach paryskich wywarła w ie lk ie wrażenie na Tiutcze w ie , k tó ry w swej tw órczości zdecydowanie opowiadał s ię za hegemonią R o s ji i prawosławia, bez z a strzeżeń p o p iera ją c p o lit y k ę mocarstwową caratu . Pc zapoznaniu s i ę z fragmentami lub streszczen ia m i Mickiewiczowskich p r e le k c ji Tiutczew w y sła ł z Monachium, we wrześniu 184-2 r . , l i s t poetyck i do Mickiewi c z a . Oprócz hołdu d la poety i apoteozy g ło szo n e j p rze z niego id e i pojedna n ia , Tiutczew r o z t o c z y ł w tym w ierszu w iz ję p o łą czon ej i zgodnej Rodziny S ło w ia ń sk iej, a więc f e d e r a c ji równouprawnionych narodów. Po 1865 r . T iu t czew p o w ró cił do dawnej i d e i "panrossizmu s ło w ia ń s k ie g o ", a w iersz z 184-2 r . p o z o s ta ł jednym z n iew ielu przykładów odmiennego u ję c ia id e i stosunków p o ls k o -ro s y js k ic h p rzez teg o p o etę.

BP/57/25

il. G.

( I I ) KRÓL M arcin: Niebezpieczeństw a h i s t o r i i i d e i . "T ek sty " 1974- nr 6

s . 45-55. '

A rtyk u ł omawia tendencje badawcze, k tó re - zdaniem autora - wpływają ne gatywnie na rozw ój h i s t o r i i i d e i . Nieumotywowana przedmiotowo rozbudowa a paratury m e to d o lo g iczn e j, skłonność do wyolbrzym iania r e f l e k s j i metanauko- wych przy równoczesnej b ła h ości wniosków m erytorycznych, brak poczucia h is - to r y c z n o ś c i, indyferentyzm światopoglądowy, rezy gn a cja z poszukiwania c a ło ściowego sensu rozpatrywanych zagadnień - ta k i klim at nyślowy spraw ie, że h is t o r ia id e i (ja k i inne d zied zin y aktywności hum anistycznej) s ta je s ię o s ta tn io "jałowym zamienianiem słów na sło w a ".

BP/57/26