Elżbieta Jaworska
"Bezdogmatowcy i melancholicy",
Henryk Markiewicz, "Miesięcznik
Literacki" R.VII (1972) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 15/44, 93
/1/ TRZYNADLOWSKI Jan: Literatu ra widziana poprzez film i te le w iz ję . W: Ł it t e r a r ia . Teoria L it era tury-Met oaologia- -Kultura-Humanistyka. Red. Jan Trzynadlowski.Wrocław 1971,
s. 205-213. '
Praca o charakterze teoretycznym, rozważająca kwestie prze- kładalności wypowiedzi lit e r a c k ie j na wypowiedź filmową i te lew izyjn ą. W języku semiotyki - przyjętym za narzędzie opisu tego zagadnienia - określa autor klasy /typy/ sygnałów/znaków/, icb właściwości oraz funkcje czynne w momencie adaptacji wypo w ied zi lit e r a c k ie j na wypowiedź telew izyjn ą lub filmową. Re
zultatem przekładu telew izyjn ego lub filmowego je s t przekaz, nie tożsamy z oryginałem z ontologicznego punktu w idzenia,lecz w stosunku do niego analogiczny.
BP/44/5 S.Sz.
/1/ MARKIEWICZ Henryk: Bezdogmatowcy i melancbolicy. "Mie sięczn ik L ite r a c k i" R. V II:1 972 nr 1 s. 33-43.
Analiza grupy powieści i opowiadań z przełomu la t osiem d ziesią ty ch i dziew ięćdziesiątych XIX wieku, ykazujących kry zys wewnętrzny b oh a tera -in telek tu a listy jako następstwo pesy mizmu pozytywistycznego sprzężonego z newrozą. Wraz z tym
tematem wkraczają do prozy tr e ś c i f ilo z o fic z n e /często pozba wione g łę b i naukowej i oparte na potocznym światopoglądzie/, których wprowadzenie wiąże s ię z rozluźnieniem fsbu ły na rzecz an alizy psychologicznej i ideowej, przekazywanej w formie dziennika, wyznania, wymiany lis tó w it p . Artykuł zawiera ak«* centy polemiczne w stosunku do tezy R.Zimanda /z książk i "De* kadentyzm warszawski"/, i ż publicystyka wyprzedziła lite r a tu rę piękną w diagnozie kryzysu światopoglądowego w okresie po
zytywizmu.
