Wojciech Zyzak
"Wokół „Dziennika” o. Piotra
Semenenki", red. Wojciech Mleczko,
Kraków 2014 : [recenzja]
Kieleckie Studia Teologiczne 13, 277-279
2014
„Kieleckie Studia Teologiczne" 13 (2014), s. 277-279
Ks. W ojciech Z yzak - Kraków
R e c e n z ja k sią żk i:
Wokół „Dziennika” o. Piotra Semenenki
red. ks. W ojciech M le c z k o C R , seria „ D u c h o w o ś ć k la sz to ró w polskich: p r z e k a z i k o m u n ik a cja ”, t. V I I I , red. serii ks. W ojciech M isztal, W y d a w n ictw o św . J a n a P a w ia II, K ra k ó w 2 0 1 4 , stron 168
O ddana do rąk czytelnika książka, której przedm iot refleksji stanowi D zien
n ik Sługi Bożego o. Piotra Sem enenki, ukazuje się jak o V III tom dobrze znanej
i cenionej nie tylko w środow isku teologów duchow ości serii „D uchow ość klasztorów polskich: Przekaz i kom unikacja” . Publikacja została przygotow a na w zw iązku z d w usetną roczn icą urodzin Piotra Sem enenki (1814-1886), w spółzało ży ciela i przeło żonego generalnego Z grom ad zen ia Z m artw ych w stania Pana N aszego Jezusa C hrystusa (C R ); w ybitnego filozofa, teologa, m entora, kierow nika duchow ego i spow iednika w ielu późniejszych błog o sław ionych i św iętych; założyciela i pierw szego rektora K olegium Polskiego w R zym ie; w spółtw órcy i do radcy licznych zgro m ad zeń zakonnych. Ten w ybitny przedstaw iciel polskiego duchow ieństw a zasługuje na pogłębione badania i popularyzację, czego doskonały przykład dają nam autorzy poszcze gólnych rozdziałów , w tym rów nież redaktor całej serii.
W łaśnie osoba redaktora serii, ks. prof. W ojciecha M isztala, gw arantuje także w obecnym tom ie w ysoki poziom naukow y, połączony z kom unika ty w n o ścią i przystęp n o ścią języka. Integralna i interdyscyplinarna analiza
D ziennika zaow ocow ała interesującym i artykułam i z dziedziny filozofii, zw ła
szcza antropologii, teologii, w tym duchow ości i m istyki, nauk społecznych, a n aw et literatu ro zn aw stw a. Tak szerokie sp ek tru m zag ad n ień św iad czy o w yjątkow ych intelektualnych i duchow ych horyzontach Sługi Bożego i o jego w ielkim znaczeniu dla badań nad h istorią zm artw ychw stańców .
Szczególnie dw a artykuły zam ieszczone w książce stanow ią doskonałą okazję do zapoznania się z tw órczością literack ą ojca Sem enenki. N ajpierw
278 Ks. Wojciech Zyzak
ks. dr hab. Janusz K rólikow ski, profesor W ydziału Teologicznego w Tarnowie, przedstaw ił bogactw o i różnorodność literack ą pism Sługi Bożego. Cenne w tym opracow aniu je st ukazanie tego, co łączy badane pism a, czyli jedności teologicznej idei szeroko pojętej m istyki. K siądz K rólikow ski pokazał również w yraźnie, ja k bardzo autentyczna m istyka w pływ a n a efektyw ność aktyw no ści ludzkiego życia. Z kolei ks. dr K azim ierz W ójtow icz, znany poeta i pisarz, zaprezentow ał D zien n ik jak o rodzaj „relikw ii” . Jego artykuł stanow i dokładne studium formy, treści, okoliczności powstania, historii publikacji i jej znaczenia dla Zgrom adzenia.
Pozostałe opracow ania p o zw alają spojrzeń n a b ad any tek st z punk tu w idzenia jakiejś konkretnej dziedziny nauki. K siądz dr K azim ierz M ikucki, w ykładow ca filozofii w W yższym Sem inarium D uchow nym w e Lwowie, zajął się obecnością filozofii w badanym D zien n iku . Jego artykuł w ykazał dobitnie, że ks. Sem enenko żyw o interesow ał się i często zajm ow ał filozofią, pragnąc nie tylko studiow ać zagadnienia teoretyczne, m etodologiczne, epistem ologicz- ne czy teorii bytu, ale także znaleźć dla nich zastosow anie w teologicznie pogłębionym duszpasterstw ie. P od nieco innym k ątem dr M arek M ariusz Tytko, historyk sztuki i nauczyciel akadem icki U niw ersytetu Jagiellońskiego, zbadał w ystępow anie oraz znaczenie w D zienniku kluczow ych dla antropo logii filozoficznej i pedagogiki zm artw ychw stańczej term inów: „człow iek”, „ludzie” i „ludzki” . W ykazał, że Sługa B oży stosując predykaty przym iotniko- w o-rzeczo w n ik o w e, u jm o w ał antro p o lo g iczn e o kreślen ia w k o n k retny ch zestaw ach, które rzu cają now e światło na jego, tak istotne dla filozofii i p ed a gogiki, rozum ienie człowieka.
K olejne rozdziały książki skupiają się w prost n a niezw ykle interesującej kw estii duchow ości Piotra Sem enenki. K siśdz prof. dr hab. W ojciech M isztal, k ierow nik K atedry D uchow ości M ediów i R elacji S połecznych W ydziału N auk Społecznych U PJPII, zgłębił tem at dotyczący relacji duchow nego i d u chow ości w zględem życia społecznego. A utor ukazał olbrzym i w pływ ducho w ości i duchow nych, w tym także sam ego o. Sem enenki, na ów czesne życie narodowe. A rtykuł nie ucieka przy tym od w yciągania konstruktyw nych w nio sków dotyczących w spółczesności w takich obszarach, ja k polityka, relacja K ościoła do społeczeństw a, spraw iedliw ość społeczna, troska o potrzebują cych, w ychow anie, szkolnictw o i kom unikacja społeczna. B adania D ziennika pozw alają w ysnuć ogólny, lecz w ażny w niosek, że n a życie społeczne należy patrzeć całościow o, uw zględniając rów nież potrzebę duchow ości. K olejny artykuł zam ieszczony w książce dotyczy szczytu życia duchow ego. K siądz prof. dr hab. Stanisław U rbański, kierow nik K atedry Teologii Życia D ucho w ego W ydziału Teologicznego UKSW , opracow ał na podstaw ie D ziennika dynam izm życia m istycznego. D ogłębna analiza tekstu pozw oliła autorow i zidentyfikow ać rozw ój życia m istycznego Sługi B ożego, aż do najw yższego zjednoczenia m iłości z Bogiem.
Recenzja książki 279
Nie ulega wątpliwości, że wszystkie zamieszczone w książce opracowa nia stanowią cenny wkład w coraz głębsze rozumienie zarówno osoby oraz dzieła Piotra Semenenki, ja k i całego dziedzictw a zmartwychwstańców, ich charyzmatu, historii i duchowości. Warto dodać, że artykuły oparte są na tekstach źródłowych, a nawet w dużym stopniu archiwalnych. Dlatego VIII tom serii na temat duchowości klasztorów polskich charakteryzuje się źródłowością, nowatorstwem oraz profesjonalizmem. Winien zapoznać się z nim każdy, kto interesuje się duchowością chrześcijańską.