Ewa Garbacz,Krzysztof Garbacz
Wilkowa, gm. Łubnice, woj.
tarnobrzeskie, st. 5
Informator Archeologiczny : badania 22, 66
6 6
OKRES LATEŃSKIrzynowlcz. F in an so w ał КZ m . st. W arszaw y. Trzeci sezo n b a d a ń . C m en tarzysko k u ltu ry grobów kloszowych.
Kontynuowano ratownicze badania wykopaliskowe n a potu Państwowego K om binatu G ospodarstw Ogrodniczych.
P ra c e p ro w ad zo n o w p rz e s trz e n ia c h p o zo staw io n y ch pom iędzy w ykopam i b a d a n y m i w s e z o n a c h 1986 1 1087, u z u p e łn ia ją c w te n s p o s ó b Istn iejące w cześniej lu k i.
O gółem p rz e b a d a n o 4 7 5 nr* p o w ierzch n i, z n a jd u ją c e j się w z d ew asto w an ej w s to su n k o w o z n a c z n y m s to p n iu przez w sp ó łczesn e w kopy części s ta n o w isk a .
O d sło n ię to 15 obiektów , w ty m 7 g robów kloszow ych, 4 popielnicow e, 2 Jam o w e o ra z 2 o b ie k ty bliżej n ie zid en ty fik o w an e, zn iszczo n e, w y stę p u ją c e w p o s ta c i s k u p is k p rzem ieszan eg o m a te ria łu cera m ic z n e g o i k o stn eg o , zlokalizow ane w o b ręb ie g łę b o k ic h dołów . O b iek ty były u m iejsco w io n e z re g u ły w żółtym p la s k u , n a głęb o k o ści 2 5 -5 0 c m od p o w ierzch n i ziem i, n a z w a rty m p o k ład zie g lin y . W ystępow ały o n e pojedynczo, opró cz 2 g ro b ó w kloszow ych, s t a n o w ią c y c h za p e w n e z e sp ó ł pochów ków Je d n o c z e śn ie złożonych do ziem i.
G ro b y sw ą b u d o w ą n ie różniły s ię od Już p o z n a n y c h n a c m e n ta rz y s k u , a Je d n o c z e ś n ie p o w sz e c h n y c h w k u ltu rz e grobów kloszow ych. S tw ierd zo n o Jedynie, że w 4 p rz y p a d k a c h (w 2 g ro b a c h kloszow ych 1 2 popielnicow ych), po p ieln ica J e s t n a k ry ta m isą u sta w io n ą w pozycji praw idłow ej, do tej p o ry n ie s p o tk a n e j w W ieliszewie. W g ro b le 2 9 n a lo m la s t (kloszow ym ) stw ie rd z o n o o d w ró cen ie do g ó ry d n e m p opielnicy 1 u m ieszczen ie je j n a m isie. Z ao b serw o w an o p o n a d to , że w n ie m a l w sz y stk ic h g ro b a c h popielnicow ych (oprócz Jednego), zap ew n e d z ie c in n y ch , fu n k c ję p o p ieln ic p ełniły k u b k i zdobione o r n a m e n te m rytym .
S p o śró d n aczy ń o d k ry ty ch w bieżącym sezonie, n ie odbiegających zarów no pod w zględem te c h n ik i w y k o n an ia, k sz ta łtu Jak I zdobnictw a od ceram iki zn a n e j Ju ż 1 typowej d la k u ltu ry grobów kloszow ych, n a szczególną uw agę zasłu g u je m isa z o b ie k tu 40, o s ta r a n n ie gładzonych, c z a rn y c h p ow ierzchniach, w yposażona w 3 w ałeczkow a te u sz k a , z d o b io n a d o o kolnym p a se m pły tk ich dołków oraz In k ru sto w a n a trzem a kołeczkam i brązow ym i (w idoczny śla d po czw artym ), ułożonym i w tró jk ąt. Kółeczka te zostały w yraźnie Intencjonalnie w ciśn ięte przed w ypałem , w m ięk k ą Jeszcze glinę, w m iejscu Jakby przeznaczonym n a czw arte uszko.
W p o pielnicach, z obiektów kloszow ych, w śród p rzepalonych k ości odkryto nieliczne zab y tk i m etalow e I rogowe: w g ro b le 2 9 - szczypczykl Żelazne z przylgniętym i do n ich kośćm i czaszki, w gro b le 3 5 - fragm enty opraw k i rogowej, zdobionej rytym i kółeczkam i z zaznaczonym śro d k iem , szpilę rogow ą o rozpłaszczonej główce z d ziu rk ą w śro d k u o raz k o listy w isiorek (?) k o ścian y z przew ierconym otw orkiem , w g ro b ach 32 l 36 - fragm enty p rzep alo n y ch dru cik ó w brązow ych I g ru d k i stopionego b rązu , często w p o staci re g u larn y ch kuleczek.
P o n a d to z całe j p o w ierzch n i w ykopów z e b ra n o sto s u n k o w o niew ielką Ilość m a te ria łu cera m ic z n e g o k u ltu r y g ro b ó w kloszow ych o raz b a rd z o n ie lic z n e frag m en ty c e ra m ik i w c z e s n o śre d n io w ie c z n e j, a ta k ż e g ru d k ę b rą z u lu źn o z a le g a ją c ą w w a rstw ie żółtego p la s k u , n a głęb o k o ści 5 6 cm od p o w ierzch n i ziem i.
B a d a n ia b ę d q k o n ty n u o w a n e .
B iu ro B ad aft 1 d o k u m e n ta c ji Z abyt- ków w T a rn o b rz e g u ________________
B a d a n ia prow adzili m gr m gr Ew a 1 K rzysztof G arb aczo w ie. P ierw szy sezo n b a d a h . C m e n ta rz y sk o k u ltu ry przew orskiej. Ś lad y o sa d n ic tw a k u ltu iy łużyckiej.
S ta n o w is k o o d k ry to w 1983 r. p o d c z a s b a d a ń ΛΖΡ p ro w ad zo n y ch przez I n s ty tu t A rcheologii U n iw e rsy te tu W arszaw skiego.
W iosną 1988 r. w łaściciel pola, n a któiyrn zlokalizow ane Je s t stan o w isk o , p rzek azał praco w n ik o m BBIDZ w T arnobrzegu frag m en ty pogiętego m lecza, pochw y, g ro tu o raz ceram iki.
Podjęto w stęp n e, ratow nicze b a d a n ia w ykopaliskow e w n ajb ard ziej zagrożonej p ra c a m i ro ln i czym i części pola. Założono 10 w ykopów o lączncj pow ierzchni 101 m 2. O dkryto trzy, w zn aczn y m s to p n iu zn iszczo n e groby Jam ow e z późnego o k re su przedrzym sklego. W ypełńIsko ty ch obiektów m iało zab arw ien ie szaro -czarn e.
G ró b p ierw szy zaw ierał liczne frag m en ty c eram ik i o raz p o zo stałe d ro b n e części u z b ro je n ia , w y k o p an eg o w cześniej przez w łaściciela pola. G ró b 2 w ypo sażo n y był w d w u d z ie ln ą k la m rę do p a s a o raz w liczn e frag m en ty ceram ik i. Z g ro b u 3 w ydobyto Jedynie fra g m e n ty ceram ik i.
W g ro b a c h stw ierd zo n o p raw ie całkow ity b ra k k ości. Z naleziono ty lk o k ilk a frag m en tó w p rz e p a lo n y c h k ości. P o zo stałe p raw d o p o d o b n ie uległy zn iszczen iu .
W w y k o p a c h w y ek sp ło ro w an o ró w n ież frag m en ty c e ra m ik i k u ltu r y łużyckiej. M ateria ły i d o k u m e n ta c ja z n a jd u ją się w BBIDZ w T a rn o b rzeg u .
B a d a n ia b ę d ą k o n ty n u o w a n e . W ilk o w a , g m . Ł u b n ic e , w o j. t a m o b r z e a k j e , * t. S
