Michał Kobusiewicz
Chwalim, gm. Kargowa, woj.
zielonogórskie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 13, 9-10
9 B U R D E N IS Z K I, g m . S uw ałki W o jew ó d zk i K o n s e r w a to r w o j. s u w a ls k ie Z a b y tk ó w w S u w ałk ach S ta n o w isk o 2 U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i I n s ty tu t A rc h e o lo g ii B a d a n ia p r o w a d z ili m g r m g r K r y s t i a n N ow ak 1 K a r o l S z y m c z a k , F in a n s o w a ł W KZ w S u w a łk a c h . D ru g i s e z o n b a d a ń . O b o z o w isk a m e z o lity c z n e . C e le m b a d a ń b y ło d o k o ń c z e n ie e k s p l o r a c j i s k u p is k a 2c n a s ta n o w is ku B u r d e n is z k i 2 . P r z e k o p a n o 39 / ł ą c z n i e w c ią g u 2 l a t - 83 m ^ / . P o z y s k a n y m a t e r i a ł p o tw ie r d z ił s u g e r o w a n ą j u t p r z y n a le ż n o ś ć z e s p o łu d o k u ltu r y K u d ła je w k a . Z f o r m n a r z ę d z io w y c h z n a le z io n o : f r a g m e n t ty lc z a k a / ? / , p ó łty le ż a k a , r y l c e w s z y s tk ic h ty p ó w , d r a p a c z e , s k r o b a c z e , n a r z ę d z i a w n ę k o w e . Z b r o jn i ki r e p r e z e n to w a n e b y ły ty m r a z e m ty lk o p r z e z w k ła d k i r e tu s z o w a n e . C a ło ś ć m a t e r i a ł u w y d a je s i ę b y ć je d n o r o d n a p ia n i - g r a f i c z n i e / m i m o z n i s z c z e ń sp o w o d o w an y c h g łę b o k ą o r k ą / i s t y l i s t y c z n i e . P o tw ie r d z o n o r ó w n ie ż z e s z ło r o c z n e o b s e r w a c je g e o lo g ic z n e i g l e b o w e . E k s p l o r a c j ę s k u p is k a 2c w B u r d e n is z k a c h z a k o ń c z o n o , W p r z y s z ły m ro k u p la n u je s i ę b a d a n ie s k u p is k s ą s ie d n ic h n a ty m s a m y m s ta n o w is k u /2 d i 2e / o r a z s t . B u r d e n is z łd 4 . P o ls k a A k a d e m ia N auk In s ty tu t H i s t o r i i K u ltu r y M a t e r i a l n ej PA N w P o z n a n iu Z a k ła d A r c h e o lo g ii W ie lk o p o ls k i B a d a n ia p r o w ad Ł ll d o c . d r h a b . M ic h a ł K o b u s ie w ic z . F in a n s o w a ł Ш К М P A N . P i ą t y s e z o n b a d a ń . O s a d a w c z e s n o m e z o lity c z n a i pó ź n o n e o lity c z n a . K o n ty n u o w an o b a d a n ie p o z io m ó w o s a d n ic z y c h z a le g a ją c y c h w t o r f a c h i g y tia c h p r z y le g a ją c y c h do s ta n o w is k a le ż ą c e g o n a t e r a s i e ż w iro w e j p ó łn o c n e j G n iłe J O b ry , n a k t ó r e j lo k o w a n o k o le jn o o s a d y w c z e s n o m e z o lity c z n ą i n e o lity c z n ą . Wy e k s p lo ro w a n o t r z y w ykopy to rfo w e o z n a c z o n e s y m b o la m i W KT 1 /7 9 , WKT Π /7 9 i W KT Ш /7 9 . M ia ły one w y m ia r y k o le jn o : 2 x 6 m , 2 x 5 m , 2 X 4 m . Ł ą c z n ie p r z e b a d a n o 30 p o w ie r z c h n i. G łę b o k o ś ć w yko pów w a h a ła s i ę w z a l e ż n o ś c i od p o ło ż e n ia w s to s u n k u d o k ra w ę d z i t e r a s y od 1, 5 d o 3 m , • J a k w p o p rz e d n ic h s e z o n a c h pod w a r s tw a m i ja ło w y c h a r c h e o l o g i c z n ie to rf ó w n a tr a f io n o n a p o z io m y o s a d n ic z e - w y ż s z y - n e o lity c z n y i n i ż s z y - m e z o lity c z n y . Z obu p o z io m ó w z w s z y s tk ic h t r z e c h w ykopów u z y s k a n o d a l s z e m a t e r i a ł y k r z e m ie n n e , s z c z ą t k i fa u n y - s s a k ó w , r y b i p ta k ó w , o r a z z p o z io m u n e o lity c z n e g o s p o r e i l o ś c i f r a g m e n tó w n a c z y ń , w ty m jed n o n ie m a l c a łe n a c z y n ie . P o w tó r z y ł s i ę t a k ż e u k ła d g a łę z i i pnl d rz e w n y c h C H W A L IM , g m . K a rg o w a w o j. z ie lo n o g ó r s k ie S ta n o w isk o 1
10 r z u c a n y c h c e lo w o n a k r a w ę d z i b a g n a . W ią z a ć go n a le ż y z p o z io m e m n e o l i t y c z n y m . U z y sk a n o d a l s z e b o g a te p ró b k i w ę g li d rz e w n y c h i d r e w n a do d a to w a n ia m e to d ą r a d io w ę g lo w ą . Z d o ln y c h p a r t i i w ykopu to r fo w e g o 111/79 p o b r a n o t e ż r d z e ń u z u p e łn ia ją c y d o a n a liz y p a ly n o lo g ie z n e j. N a p o w ie r z c h n i t e r a s y , w m i e j s c u r z e c z y w is te g o o s a d n ic tw a w y e k - s p lo r o w a n o d a l s z e 5 m w ykopu Ш /7 7 , u z y s k u ją c k o le jn e z a b y tk i k r z e m ie n n e .
D z ię k i e e r i i k ilk u d z ie s ię c iu w i e r c e ń tn e to r f e m o d tw o rz o n o m o r f o lo g ię s ta n o w is k a p r z e d p o k r y c ie m z a g łę b ie ń u tw o r a m i o rg & n o g e n ic z n y m i. D R A B Y , g m . D z ia ło s z y n W o je w ó d zk i K o n s e r w a to r w o j, s i e r a d z k i e Z a b y tk ó w w S ie r a d z u S ta n o w is k a 3 i 5 U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i B a d a n ia p r o w a d z ili: d r J e r z y G ła z e k , m g r K r y s t i a n N o w ak, m g r A dam S z y n k ie w ic z . F i n a n s o w ał WKZ w S ie r a d z u i U n iw e r s y te t W a r s z a w s k i, S z ó s ty s e z o n b a d a ń /o m ó w io n o ł ą c z n ie o s t a t n i e l a t a b a d a ń / . S ta n o w isk a ja s k in io w e . Z a p e w n e r o z - -w le c z o n e p o z o s ta ło ś c i o b o z o w is k a m y ś l i w s k i e go z p a le o litu d o ln e g o . Ma g ó r z e D r a b y le ż ą c e j p r z y d r o d z e D z i a ł o s z y n - P a r z y m l e c h y s tw ie r d z o n o 10 s ta n o w is k k ra s o w y c h z e s z c z ą tk a m i k rę g o w c ó w . S t a r s z e p l i o c e ń s k o - s t a r o p l e j s t o c e ń s k l e s ta n o w is k a / D r a b y : 1 , 2 , 7 i j a s k i n i a E w y / w y łą c z o n o z p e n e t r a c j i a r c h e o lo g ic z n e j. M ło d sz e s ta n o w i e t a / D r a b y ; 3 ,4 i 5 / z a w i e r a j ą c e o s a d y w ie lk ie g o i n t e r g l a c j a ł u z e s z c z ą tk a m i U r s u s S p e- la e u s z o s ta ły ju ż o p is a n e / A c ta G e o l. P o l o n . - V o l. 2 6 , N o, 3 / s t r . 4 5 1 -4 6 6 ; K r a s i s p e le o lo g ia , 1 . 1, s t r , 4 2 - 5 8 / , B a d a n ia m i a r c h e o lo g ic z n y m i o b ję to s z c z e g ó ln ie s ta n o w is k a D ra b y 3 i 5. W s e k w e n c ji o sa d ó w w y p e łn ia ją c y c h f o r m ę k r a s o w ą w y d z ie lo n o 7 w a r s tw p ia s k u , iłó w i g lin y z ło ż o n y c h w j a s k in i w ś ro d k o w y m p l e j s t o c e n i e . O s a d y t e p r z y k r y t e s ą w a r s tw ą bloków w a p ie n n y c h p o w s ta łą w w y n ik u z a w a le n ia s i ę s tr o p u j a s k i n i . B r u z d ę p o w s ta łą n a m i e j s c u j a s k i n i z a p e łn ia ją p ia s k i fłu w io g la c ja ln e z lo d o w a c e n ia W a r ty , k tó r e z k o le i p r z y k r y w a w a r s tw a g r u z u p e r y g la c ja ln e g o z o s ta tn ie g o z lo d o w a c e n ia z r o z w in ię tą w s t r o p ie g le b ą w s p ó łc z e s n ą . B a d a n ia p ro w a d z o n o w w y k o p ie d łu g o ś c i 15 m , s z e r o k o ś c i 2 , 5 m t g łę b o k o ś c i 3 m . P r z e b a d a n o d o ty c h c z a s je d y n ie c z ę ś ć w ykopu n a s ta n o w i s k u 3, a n a s ta n o w is k u 5 - 4 m ^ . U z y s k a n o 1 o s t r z e z k o ś c i d łu g ie j d u ż e g o s s a k a m a ją c e p r z y p o d s ta w ie 4 w g łę b ie n ia m o g ą c e b y ć ś l a d a m i n a w i e r c a n ia o r a z od łu p k i ty p u k la k to ń & k ie g o , po n tiań & k ieg o 1 z w y k łe , O dłtipków ty c h n ie m o ż n a w ią z a ć b e z w ą tp liw o ś c i z d z i a ł a l n o ś c i ą c z ło w ie k a , p o n ie w a ż w s k a le o t a c z a j ą c e j j e s t b a r d z o dużo k o n k r e c ji k r z e m i e n i a i s t ą d i s t n i e j e m o ż liw o ś ć p o w s ta w a n ia p s e u d o -z a b y tk ó w . Z a s ta n a w ia ją c e s ą f o r m y r y lc ó w , a l e s t r u k t u r a ta m te js z e g o k r z e m ie n ia j u r a j s k i e g o n a d a je s i ę g łó w n ie do w y tw a r z a n ia te g o ty p u n a r z ę d z i / p o r . b a d a n ia K . C y r k a w K o c h le w ie , w o j. s i e r a d z k i e / .
