3.
3.
Co to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie chemiczne?
zanie chemiczne?
1.
1.
Dlaczego atomy
Dlaczego atomy
łą
łą
cz
cz
ą
ą
si
si
ę
ę
w cz
w cz
ą
ą
steczki?
steczki?
2.
2.
Jak atomy
Jak atomy
łą
łą
cz
cz
ą
ą
si
si
ę
ę
w cz
w cz
ą
ą
steczki?
steczki?
Cz
Cz
ą
ą
steczki
steczki
Co to jest rz
Co to jest rząąd wid wiąązania?zania? Jakie s
Jakie sąątypy witypy wiąązazańń??
Dlaczego atomy
Dlaczego atomy
łą
łą
cz
cz
ą
ą
si
si
ę
ę
?
?
Opis termodynamiczny
Opis termodynamiczny
Cz
Cz
ą
ą
steczki
steczki
homoj
homoją
ądrowe
drowe
Jak atomy
Jak atomy łą
łącz
czą
ą
się
si
ę?
?
Liniowa kombinacja orbitali atomowych (LCAO)
Weźmy 2 atomy wodory i utwórzmy molekułę H2
b b a a
c
c
ψ
ψ
ψ
=
+
Jak utworzy
Jak utworzy
ć
ć
orbital
orbital
molekularny?
molekularny?
+
Jak atomy
Jak atomy łą
łącz
czą
ą
się
si
ę?
?
b e a e ab b e a e b e a e
T
V
V
V
V
T
H
ˆ
=
ˆ
,+
ˆ
,+
ˆ
−+
ˆ
−+
ˆ
+
ˆ
, − ,Jak
Jak
ą
ą
posta
posta
ć
ć
ma operator energii?
ma operator energii?
energia kinetyczna
elektronów energia potencjalna elektronów w polu jąder energia potencjalna jąder a i b energia potencjalna Elektronów z atomów a i b
Jak atomy
Jak atomy łą
łącz
czą
ą
się
si
ę?
?
Jak
Jak
ą
ą
posta
posta
ć
ć
ma funkcja falowa moleku
ma funkcja falowa moleku
ł
ł
y H
y H
22?
?
)
1
(
)
1
(
s
c
s
c
a
a
b
b
MO
ψ
ψ
ψ
=
+
Przepis na orbital molekularny (MO): liniowa kombinacja orbitali atomowych
Ca
Całła sztuka przy poszukiwaniu funkcji falowej a sztuka przy poszukiwaniu funkcji falowej ΨΨMOMO
sprowadza si
sprowadza sięę zatem do poszukania wartozatem do poszukania wartośści ci wsp
Jak atomy
Jak atomy łą
łącz
czą
ą
się
si
ę?
?
Jak
Jak
ą
ą
posta
posta
ć
ć
ma funkcja falowa moleku
ma funkcja falowa moleku
ł
ł
y H
y H
22?
?
1
)
1
(
)
1
(
1
)
1
(
)
1
(
2 , 1 ,=
−
=
−
=
=
=
+
=
b a b a MO b a b a MOc
c
s
s
c
c
s
s
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
Liniowa kombinacja polega na tym,
Liniowa kombinacja polega na tym, żże z 2 orbitali e z 2 orbitali atomowych powstaj
atomowych powstająą zawsze 2 orbitale molekularne, zawsze 2 orbitale molekularne, itditd……
Jak atomy
Jak atomy
łą
łą
cz
cz
ą
ą
si
si
ę
ę
?
?
JakJakąąpostapostaććma gma gęęstostośćśćprawdopodobieprawdopodobieńństwastwa
Ψ Ψ22 MO MOmolekumolekułły Hy H22??
(
)
(
)
(
)
(
(
1
)
(
1
)
2
(
1
)
(
1
)
)
)
1
(
)
1
(
)
1
(
)
1
(
2
)
1
(
)
1
(
)
1
(
)
1
(
2 2 2 2 2 2 1 , 2 2 2 2 2 2 1 ,s
s
s
s
N
s
s
N
s
s
s
s
N
s
s
N
b a b a b a MO b a b a b a MOψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
ψ
−
+
=
=
+
=
+
+
=
=
+
=
Co to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
a b + +
)
1
(
)
1
(
1 , as
bs
MOψ
ψ
ψ
=
+
0 2 3 0 1 2 a r b a e a − = =ψ
ψ
1sa 1s b wzmocnienie orbital orbital wiwiążąążącycyCo to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
1sa 1sb osłabienie - wygaszenie
)
1
(
)
1
(
1 , as
bs
MOψ
ψ
ψ
=
−
a b + - +-Co to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
wzmocnienie 2 1 , MO
ψ
osłabienie r g ę st o ść pr a w dop odob ie ń st w a a b r g ę st o ść pr aw do po do bi eń st w a a bCo to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
orbital antywiążący
orbital wiążący
Co to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
poziomy energii elektronów rozkład gęstości prawdopodobieństwa E MO2 1sA H2 HA HB 1sB MO1 Energy diagram (a)
Electron probability distri
+
+
+
+
(b) Ha H2 Hb 1sa 1sbCo to jest wi
Co to jest wi
ą
ą
zanie?
zanie?
* 1 2 , 1 1 , s MO s MO
σ
ψ
σ
ψ
=
=
orbitalorbitalwiwiążąążącycy orbitalorbital antywiantywiążąążącycy
Reguły zapełniania orbitali molekularnych: minimum energii
zakaz Pauliego reguła Hunda
Co to jest rz
Co to jest rz
ą
ą
d wi
d wi
ą
ą
zania?
zania?
R=
nena orbitalu wiążącym - nena orbitalu antywiążącym2
2
* e en
n
R
=
−
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
Która cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 2 1
2
0
1
=
−
=
R
1s 1s H H+[ ]
( )
1 1 2 s H+ =σ
σ1s σ* 1s1
2
0
2
−
=
=
R
1s 1s H HKtóra cząsteczka istnieje?
H2+ H
2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2
Która cząsteczka jest bardziej trwała?
[ ]
( )
2 1 2 s H =σ
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s
1
2
0
2
−
=
=
R
Która cząsteczka istnieje?
H2+ H
2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2
Która cząsteczka jest bardziej trwała? 2 1
2
0
1
−
=
=
R
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
2 1
2
1
2
−
=
=
R
1s 1s He He+Która cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2
[ ]
( ) ( )
* 1 1 2 1 2 s s He+ =σ
σ
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s
0
2
2
2
=
−
=
R
1s 1s He He+Która cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 He2nie istnieje
[ ]
( ) ( )
* 2 1 2 1 2 s s He =σ
σ
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ*
2 1
2
2
3
−
=
=
R
1s 1s Li Li+Która cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 2s 2s
[ ]
( ) ( ) ( )
1 2 2 * 1 2 1 2 s s s Li+ =σ
σ
σ
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s σ2s σ* 2s
1
2
2
4
=
−
=
R
1s 1s Li LiKtóra cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 2s 2s
[ ]
( ) ( ) ( )
2 2 2 * 1 2 1 2 s s s Li =σ
σ
σ
Która cząsteczka jest bardziej trwała?
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s σ2s σ* 2s
2 1
2
3
4
−
=
=
R
1s 1s Be Be+Która cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 2s 2s
[ ]
( ) ( ) ( ) ( )
* 1 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s Be+ =σ
σ
σ
σ
Jak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s σ2s σ* 2s
0
2
4
4
=
−
=
R
1s 1s Be BeKtóra cząsteczka istnieje?
H2+ H 2 He2+ He2 Li2+ Li2 Be2+ Be2 2s 2s
[ ]
( ) ( ) ( ) ( )
* 2 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s Be+ =σ
σ
σ
σ
Be2nie istniejeJak przewidywa
Jak przewidywa
ć
ć
trwa
trwa
ł
ł
o
o
ść
ść
moleku
moleku
ł?
ł
?
σ1s σ* 1s σ2s σ* 2s
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
09_190 2py 2py 2px 2px Antibonding Bonding σ2p σ*2p Antibonding Bonding π*2p π2p (b) (a)
Jakie typy orbitali molekularnych tworz
Jakie typy orbitali molekularnych tworz
ą
ą
si
si
ę
ę
z orbitali atomowych typu p?
z orbitali atomowych typu p?
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Jakie typy orbitali molekularnych tworz
Jakie typy orbitali molekularnych tworz
ą
ą
si
si
ę
ę
z orbitali atomowych typu
z orbitali atomowych typu
π
π
?
?
(a)
B B
π π
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Z jakich orbitali tworz
Z jakich orbitali tworz
ą
ą
si
si
ę
ę
wi
wi
ą
ą
zania
zania
σ
σ
?
?
s s
+
s-orbital s-orbital σ-bonding MO
p p
+
p-orbital p-orbital σ-bonding MO
s p
s-orbital
+
p-orbital σ-bonding MO
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Z jakich orbitali tworz
Z jakich orbitali tworz
ą
ą
si
si
ę
ę
wi
wi
ą
ą
zania
zania
π
π
?
?
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Przyk
Przyk
ł
ł
ad
ad
(a) B B B2[ ]
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 2 1 2 2 * 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s p p B =σ
σ
σ
σ
π
π
2s 2s σ1s σ* 1s 2p 2p π2p σ2p π* 2pJakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Przyk
Przyk
ł
ł
ad
ad
N2[ ] ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
2 2 2 2 2 2 2 * 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s px py pz N = σ σ σ σ σ π π 2s 2s 2s 2s 2s 2s 2p 2p σ1s σ* 1s π2p σ* 2p σ2p π* 2p EJakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Przyk
Przyk
ł
ł
ad
ad
O2[ ] ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
( )
( )
* 1 2 1 * 2 2 2 2 2 2 2 2 * 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s px py pz py pz N =σ σ σ σ σ π π π π 2s 2s 2s 2s 2s 2s 2p 2p σ1s σ* 1s π2p σ* 2p σ2p π* 2p EJakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
Przyk
Przyk
ł
ł
ad
ad
F2[ ] ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
( )
( )
* 2 2 2 * 2 2 2 2 2 2 2 2 * 2 2 2 2 * 1 2 1 2 s s s s px py pz py pz N =σ σ σ σ σ π π π π 2s 2s 2s 2s 2s 2s 2p 2p σ1s σ* 1s π2p σ* 2p σ2p π* 2p EE σ2p* π2p* σ2p π2p σ2s* σ2s B2 C2 N2 O2 F2 σ2s σ2s* σ2p π2p π2p* σ2p*
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
para para 121 121 495 495 2 2 dia dia dia dia dia dia para para magnetyczno magnetycznośćść 143 143 110 110 131 131 159 159 D Dłługougośćść 154 154 942 942 620 620 280 280 Energia dysocjacji Energia dysocjacji 1 1 3 3 2 2 1 1 Rz Rząąd wid wiąązaniazania
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ąza
ą
za
ń?
ń
?
1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 0.5 1 1.5 2 2.5 3 rząd wiązania d ługo ść wi ą zan ia O2 2-O2 -O2 O2+ BaO2 KO2 O2PtF6 przykłady związków
Cz
Cz
ą
ą
steczki
steczki
heteroj
heteroją
ądrowe
drowe
Jakie s
Jakie s
ą
ą
typy wi
typy wi
ą
ą
za
za
ń
ń
?
?
09_199 H nucleus F nucleus 09_198 E 1s HF molecule H atom F atom 2p σ σ *