Mirosław Lalak
"Kręgi wtajemniczenia. Czytelnik,
badacz, tłumacz, pisarz", Edward
Balcerzan, Kraków 1982 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 26/3 (89), 166
/1/ ABRAMOWSKA Danina: Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich. "Pamiętnik Literacki" 1982 z. 1/2 s. 3-25.
"Topos", termin prawie zapomniany, wprowadzony w nowoczes nym rozumieniu do nauki o literaturze przez Ernsta Roberta Cur- tiusa, stał się z czasem słowem wieloznacznym. Autorka śledzi różne sposoby użycia pojęcia w pracach autorów polskich (M. Głowiński, R. Przybylski, 3.M. Rymkiewicz). Sięgajęc do e tymologii i badajęc poetyki starożytne, próbuje wyjaśnić przy czyny nieporozumień i niejasności. Podkreśla przy tym zasadni czą różnicę między pojęciami "toposu" i "archetypu". Końcową część tekstu wypełnia klasyfikacja poszczególnych odmian topo su.
BP/89/1 3.T.
/1/ BALCERZAN Edward: Kręgi wtajemniczenia. Czytelnik, ba dacz, tłumacz, pisarz. Kraków 1982, WL, 88. 456, zł 180,-Zbiór prac (częściowo już publikowanych) - skupiających się na zagadnieniach komunikacji artystycznej, rozpatrywanych w czterech przestrzeniach kultury: w świacie czytelnika, badacza oraz w obszarze działań translatorskich i obszarze oryginalnych dokonań artystycznych (literackich i filmowych). Ostatniemu za gadnieniu poświęcony jest rozdział "Dwudziestolecie i współ czesność", w którym autor poddaje dociekliwej refleksji badaw czej zarówno dzieła jednostkowe, jak i doktryny, kierunki lite rackie (ekspresjonizm, katastrofizm, awangarda) oraz dominujące współcześnie trendy literackie i kulturowe.