Właściwości smektytów a przydatność technologiczna wybranych surowców ilastych południowo-wschodniej Polski
Tematem niniejszej pracy jest charakterystyka iłów południowo-wschodniej Polski pod kątem ich alternatywnych zastosowań odbiegających od dotychczas stosowanych rozwiązań technologicznych. Autor odnosi się w niej m. in. do wielu właściwości smektytów, przede wszystkim do ich zdolności sorpcyjnych, które wpływają w istotny sposób na jakość badanych surowców. W związku z tym w części literaturowej dokonano ogólnej charakterystyki minerałów z grupy smektytu. Polegała ona na charakterystyce struktury tych minerałów, ich właściwości i metod pozwalających na modyfikację.
W doświadczalnej części pracy dokonano charakterystyki wybranych surowców ilastych południowo-wschodniej Polski, które wykazują podwyższony udział smektytu. Wśród opisanych grup surowców znalazły się iły krakowieckie, surowiec ilasto- krzemionkowy oraz przykładowy łupek z warstw krośnieńskich. Na podstawie właściwości tych kopalin dokonano wstępnej oceny ich przydatności do wybranych zastosowań technicznych. Z uwagi na stosunkowo niską zawartość w tych surowcach smektytu analizowano w dalszej części pracy możliwość ich wykorzystania do budowy przesłon mineralnych w komunalnych składowiskach odpadów i wykonywania hydroizolacji, a także zastosowania jako surowców do produkcji kruszyw lekkich (keramzyt).
The properties of smectites and technological usefulness of selected south-eastern Polish clays
The topic of this thesis is characterization of southeastern Polish clays for their alternative uses resulting from the previously used technology. The author was related to the many properties of smectites, especially their sorption capacity to significantly affect the quality of the tested materials. Therefore in the literature part was made general characteristics of minerals from the smectite group. It was based on the characteristics of the structure of these minerals, their properties and methods of their modification.
In the experimental part of the work was made characteristics of selected south-eastern Polish clays, which have increased content of smectites. Among the described groups of raw materials were, among others: krakowiec clays, raw clay-silica materials from Dylągówka and Krosno shale. Based on the properties of these minerals was made an initial assessment of their suitability to specific technical applications. Due to the relatively low content of smectite in these raw materials were analyzed in the following part of the thesis: 1. ability to use them in the production of barriers materials in landfills and as waterproofing materials, 2. use as raw materials for the production of lightweight aggregates (expanded clay).