W pracy przedstawiona została metoda wyznaczania niepewności wskaźników hałasu wykorzystywanych w procesach zarządzania akustyczną ochroną środowiska. Jej realizacja sprowadziła się do wyznaczenia funkcji gęstości rozkładu prawdopodobieństwa kontrolowanych wskaźników hałasu w oparciu o metodę propagacji rozkładów, umożliwiającą estymację niepewności ocen kontrolnych. Na bazie szerokiej statystycznej analizy wyników pomiarów; z 14 – letniego ciągłego monitoringu miasta Krakowa; określono własności probabilistyczne decybelowych wyników poziomów dźwięku oraz poziomów energii oddziaływań akustycznych w ruchu drogowym. Pozwoliły one na wyznaczenie postaci rozkładów prawdopodobieństw monitorowanych poziomów dźwięku, i odpowiadającym im poziomów energii w ujęciu dobowych zmian oraz rozkłady prawdopodobieństw wskaźników hałasu Ld, Lw, Ln oraz Ldwn dla rocznych próbek pomiarowych hałasu drogowego.
W oparciu o dane z monitoringu dokonano walidacji zaproponowanej w pracy metody korzystając z metody Monte Carlo oraz dokonano weryfikacji wiarygodności powszechnie stosowanych założeń jakie są obecne w procesach estymacji niepewności ocen kontrolnych, tj. normalności: poziomów dźwięku, poziomów energii, średniej arytmetycznej poziomów energii oraz średniej logarytmicznej poziomów dźwięku. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że zaproponowana metoda propagacji rozkładu monitorowanych zmiennych pomiarowych pozwala na zwiększenie precyzji w wyznaczaniu niepewności kontrolowanych wskaźników hałasu, niż to ma miejsce w obecnych rozwiązaniach, w szczególności w odniesieniu do małolicznych reprezentacji kontrolnych.
The method of determining the uncertainty of the noise indicators which are used in environmental management processes against noise is presented in this paper. Realization of this method was conducted by determination of the probability distribution function of the controlled noise indicators, which was based on the density function propagation method. Probability density function allows estimation of the uncertainty of control assessments. Probability characteristics of the decibel noise levels and acoustic impact energy of the road traffic noise was determined on the wide database of the 14-years continuous monitoring of Krakow. This analysis allows to determinate the form of probability distribution functions of monitored sound levels and corresponding energy levels in the daily changes and the annual noise indicators Ld, Lw, Ln and Ldwn. On the monitoring data validation by
Monte Carlo method of the proposed in paper was carried out. Also verification of reliability of commonly used assumption, that are present processes of estimation uncertainty control assessments, i.e. normality of: sound levels, energy levels, the arithmetic mean of the energy levels and the average logarithmic sound levels was conducted. As a result of analysis, it was found that the proposed method of propagation of the distribution functions of monitored variables allows to increase the precision in determining the uncertainty of the controlled noise indicators, that is in the existing solutions, in particular for small sample of the control representations.
