Andrzej Cetera,Eligiusz
Dworaczyński,Jerzy Okoński
Tarnów, st. 5 Góra św. Marcina, AZP
104-66/5
Informator Archeologiczny : badania 26, 112
112 Późne średniowiecze
w zniesieniu w pobliżu m urow anego z kam ienia i cegły budynku mieszkalnego, określane go w źródłach jako „curia". U zyskane m ateriały pozwalają datow ać jego początki na ok. poł. XV w. Była to najprawdopodobniej wieża m ieszkalna z 2 lub 3 sklepionymi pom ie szczeniami w przyziem iu, wyższe kondygnacje nak ry te były stropam i. Jej pozostałości są czytelne w zachodnim skrzydle obecnego zam ku. Budynek otoczony był z 3 stro n fosą (na jej relikty natrafiono w 2 wykopach) oraz zapew ne wałami ziemnymi. U zyskane w trakcie b adań informacje, w połączeniu ze źródłami historycznym i, um ożliw iają rekonstrukcję rozwoju przestrzennego założenia zamkowego w Dzikowie od XV do XIX w.
B adania zakończono.
T a rn ó w , e t, 5 G ó r a św, M a r c i n a P r a c o w n ie K o n s e r w a c ji Z a b y tk ó w A Z P 104-6Й/5 spółka z o. o. P racow nia Archeologicz
n o -K o n serw ato rsk a w T arnow ie B adania prowadzili m gr m gr Andrzej Cetera, Eligiusz Dworaczyński (autor spraw ozdania) i Jerzy Okoński. Finansow ane przez Woje wódzką Dyrekcję Dróg Miejskich w Tarnowie. Dziewiąty sezon ba dań. Zamek, okres późnego średniowiecza i nowożytny.
Przeprow adzono badania południowego odcinka wału ziemnego, które miały na celu rozpoznanie konstrukcji, u stalenie chronologii poszczególnych faz rozwoju oraz określenie pierw otnych param etrów stoków.
U stalono dwie podstawowe fazy budowy południowego odcinka w ału ziemnego; pier wsza pochodzi z w. XIV i stanow i nąjstarsze um ocnienie ziemne zam ku, druga — z w. XVI — je s t pozostałością akcji budowlanej na przedpolu zam ku, prowadzonej przez h etm ana J a n a Tarnowskiego, której celem była m odernizacja średniowiecznego założenia. Fazę trzecią, dodatkową, wyznacząją warstwy powstałe w sposób nieintencjonalny, najpewniej w trak cie rozbiórki zam ku w 2 poł XVIII w, W pierwszej fazie wysokość wału do podwala południowego wynosiła nie więcej niż 150 cm. W XIV w. nie stanow ił on raczej istotnej linii obronnej, a zbudowany został z rum oszu skalnego, uzyskanego podczas pogłębiania fosy. Rolę głównej linii obronnej zam ku pełnił wówczas m ur obwodowy z wieżami. Praw dopo dobnie wzdłuż zew nętrznego stoku wału w XIV i XV w. przebiegała droga dojazdowa do zam ku. Została ona zniw elow ana prawie całkowicie podczas przebudow y całego założenia w w, XVI. W w. XVI w al uzyskał nowe param etry przez podwyższenie i poszerzenie w kie ru n k u południowym. Droga prowadząca do zam ku została przesunięta o 15-20 m w przed pole, poza zam ierzony przez h etm ana, a nie dokończony, renesansow y system obronny. Fortyfikacje ziem ne w owym system ie m iały przejąć rolę głównej linii obronnej, co wiązało się z w prowadzeniem nowej taktyki walki.
O dkryta u podnóża obecnego stoku południowego walu droga o szerokości ok, 180 cm, w ybrukow ana otoczakam i, pochodzi najpewniej z 2 pol XIX w. Jej pow stanie należy wiązać z faktem udostępnienia te re n u Góry św. M arcina mieszkańcom T arnow a przez hr. Sangu- S2kę na cele rekreacyjne oraz akcją porządkow ania ruin i usypania kopca upam iętniąjące- go ofiary rzezi galicyjskiej. Droga ułatw iała także dojazd do rozlokowanych tu ta j zagród chłopskich.
B adania będą kontynuow ane.
T c zew , s t. 34A — S t a r e M ia s to M uzeum A rcheologiczne w G dańsku g m . lo c o , w o j. g d a ń s k ie
A Z P 17 -4 5 /—
B adania prow adzili m gr m gr Olgierd Felczak, M irosław Fudziński i M arian Kochanowski (autor sprawozdania). Finansow ane przez