Irena Jadczyk
Podzamcze - Wieruszów, pow.
Wieruszów. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 7, 101-102
N a l e ż y p r z y p u s z c z a ć , że w b lisK im s ą s ie d z tw ie c m e n t a r z y s k a lu b te ż n a je g o t e r e n ie od b y w ały s i ę c e r e m o n ie o b rz ę d o w e z w ią z a n e z k u lte m z m a r ły c h . D o k ła d n ą fu n k c ję p a le n is k b ę d z ie m o ż n a o k r e ś l i ć po z b a d a n iu w ię k s z e j p o w ie r z c h n i c m e n t a r z y s k a . W ie lk o ś ć c m e n t a r z y s k a , d u ż e z r ó ż n ic o w a n ie g ro b ó w o r a z w y s tę p u ją c e z e s p o ły p a le n is k s ta n o w ią o u n ik a ln y m c h a r a k t e r z e c m e n t a r z y s k a . Z in ic ja ty w y w ła d z p o w ia tu w y r z y s k ie g o ' o r a z m u z e u m w B y d g o s z c z y p o w s ta ła k o n c e p c ja u tw o r z e n ia n a t e r e n i e c m e n t a r z y s k a w O s ie k u r e z e r w a tu a r c h e o lo g ic z n e g o . P A L U C H Y , po w . J a r o s ł a w p a tr z e p o k a b r ą z u 101 -P IA S K I, p o w . B e łc h a tó w P r a c o w n ia A rc h e o lo g ic z n o - K o n s e r w a to r s k a P . P . P K Z O d d z ia ł w P o z n a n iu B a d a n ia p r o w a d z ił m g r R y s z a r d M a z u ro w s k i. F in a n s o w a ło Z je d n o c z e n ie P r z e m y s ł u W ęg la B ru n a tn e g o w e W r o c ła w iu . P i e r w s z y s e z o n b a d a ń . O s a d a k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a l s z t a c k ie g o , ś la d y o s a d n ic tw a k u ltu r y t r z c in i e c k i e j z n o k r . e p o k i b r ą z u , ślacty o s a d n ic tw a w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e g o / f a z a D - E / . S ta n o w is k o p o ło ż o n e j e s t n a p ra w y m b r z e g u W id a w k i, n a n ie z b y t s i l n ie w y o d rę b n io n y m c y p lu t e r a s y ś r o d k o w e j, w p o ło w ie o d le g ło ś c i m ię d z y w s ia m i P i s a k i i R u s z c z y n . Z a k r e s b a d a ń o b e jm o w a ł: a / p r a c e in w e n ta r y z a c y jn e / p lan e y t. - w y s . w s k a l i 1 :5 0 0 , p l a n i m e t r ia m a t e r i a łu p o w ie rz c h n io w e g o , r o z p o z n a n ie g e o f iz y c z n e , s o n d a ż o w e g e o te c h n ic z n e /, b / p r a c e w y k o p a lis k o w e n a p r z e s t r z e n i 15 a r ó w . O d k r y to o s ie m w y ra ź n y c h s k u p ie ń m a t e r i a ł u z a b y tk o w e g o /c e r a m ik a , o d łu p k i k r z e m ie n n e / i n te r p r e to w a n y c h ja k o ś la d y po s z a ł a s a c h , t r z y p a le n is k a i je d e n p ie c , u m ie s z c z o n e n a z e w n ą tr z o b ie k tó w m ie s z k a ln y c h o r a z p o z o s t a ł o ś c i t r z e c h w o ln o - s to ją c y c h d u ż y ch n a c z y ń , być m o ż e z b io rn ik ó w n a w o d ę ; k ilk a n a ś c ie j a m o p r z e z n a c z e n iu g o s p o d a r c z y m .W s z y s tk ie o b ie k ty s ą r e l i k t a m i k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a ls z t a c k i e g o . B a d a n ia n ie b ę d ą k o n ty n u o w a n e . P O D G A JE , p o w .K a z i m ie r z a W ie lk a p a tr z S ta n o w isk o 4 n e o ll P O D Z A M C Z E -W IE R U S Z Ó W , pow . W ie ru sz ó w M u z e u m A rc h e o lo g ic z n e S ta n o w isk o 1 i E tn o g r a f ic z n e w L o d z i B a d a n ia p ro w a d z iła m g r I r e n a J a d c z y k . F in a n s o w a ł W KZ w L o d z i. B a d a n ia z a p o c z ą tk o w a ły s y s te m a ty c z n e p r a c e w y k o p a lis k o w e m a ją c e n a c e lu u s t a l e n ie p ew n ej c h r o n o lo g ii s ta n o w is k a o r a z je g o f u n k c ji. O b ie k t u sy tu o w a n y j e s t cuż k oło w s i P o d z a m c z e , a p r z e s t r z e ń j e s o z a m y k a j ą ra m io n a r z e k N ie s ó b i P r o s n y o r a z w ał o d łu g o ś c i 510 m . W ał, b ie g n ą c y p ó łk o liś o le , p o s ia d a
wysokość- od : do 4 m , s z e r o k o ś ć u p o d sta w y o k oło 1 0 -1 5 m .
B a d a n ia m i o b ję ta z o s ta ła c z ę ś ć w ału o p o w ie rz c h n i o k o ło 30 m 2 i g łę b o k o ś c i o k o ło (
3 m . W ał p rz e k o p y w a n o w m ie j s c u , g d z ie z o s ta ł on p r z e c ię t y p r z e z n o w ą d r o g ę p u b lic z n ą W y ró żn io n o 3 w a r s tw y m e c h a n ic z n e , k t ó r e z a w ie r a ły c z y s ty p ia s e k z n a jd u ją c y s i ę w p a r tu c e n t r a l n e j w a łu , p ia s e k m a r m u r k o w y , d o ś ć d u ż e z g ru p o w a n ie k a m ie n i p o ln y ch w g ó r n e j p a r ti i w a łu , tw o r z ą c e j a k gcfcrby p ła s z c z k a m ie n n y o r a z b a r d z o n ik łe ś la d y k o n s t r u k c ji d re w n ia n y c h , k t ó r e w p ia s z c z y s ty m p o d ło żu u leg ły z u p e łn e m u r o z k ła d o w i. Z n a le z io n o o k o ło 100 d ro b n y c h fra g m e n tó w c e r a m ic z n y c h , n a le ż ą c y c h g łó w n ie do k u ltu r y łu ż y c k ie j z o k r e s u h a ls z ta c k ie g o i w n ie w ie lk ie j l ic z b ie do n e o litu o r a z d ro b n e w y ro b y k r z e m ie n n e . Z e w z g lęd u n a w ie lk i o b s z a r , ja k i z a jm u je to s ta n o w is k o , p r a c e s ą p r z e w id z ia n e n a w ie le l a t . R A C IB Ó R Z - STU D ZIEN K A p a t r z S ta n o w isk o 2 n e o lit 102 -SIE M IEC H Ó W , po w . Ł a s k S ta n o w isk o 4 B a d a n ia p r o w a d z iła m g r M a r ia M a jd o w a . F in a n s o w a ł W K Z w Ł o d z i. C z w a rty s e z o n b a d a ń . C m e n ta r z y s k o w s c h o d n io w ie lk o p o ls - k ie j rrrupy k u ltu r y łu ż y c k ie j m ło d s z e g o o k r e s u h a ls z ta c k ie g o . M u z e u m R e g io n a ln e w P a b ia n ic a c h B a d a n ia m i o b ję to p o łu d n io w ą c z ę ś ć c m e n t a r z y s k a ,p o ł o ż o n ą n a p o lu z w . MI z d e b k i" m .S le m ie c h o w e m a R y c h ło c ic a m i. N a p o w ie r z c h n i 1 , 5 a r a w y e k s p lo ro w a n o 11 g ro b ó w c ia ło p a ln y c h o z r ó ż n ic o w a n y c h f o r m a c h . C z ę ś ć g ro b ó w ta k p o p ie ln ic o w y ch ja k i ja m o w y c h p o s ia d a ła n i e r e g u l a r n e b r u k i k a m ie n n e , lu b s z c z ą tk o w ą o b s ta w ę . N a 6 g ro b ó w p o p ie ln ic o w y c h , ty lk o je d e n o b sy p a n y b y ł s z c z ą tk a m i s t o s u j s ta n o w ią c y m i w y p e łn la k o b a r d z o w y r a ź n e j j a m y . G ro b y ja m o w e z w y ją tk ie m je d n e g o m ia ły j a m ę b a r d z o s ła b o z a z n a c z o n ą i s k r o m n e w y p o s a ż e n ie : k ilk a fra g m e n tó w c e r a m i k i , n ie w ie lk a I lo ś ć s p a lo n y c h k o ś c i lu d z k ic h . N a w y p o s a ż e n ie g ro b ó w p o p ie ln ic o w y c h s k ła d a ły s i ę p r z ew a ż n ie d u ż e n a c z y n ia b a n ia s t e z p r a w ie c y lin d r y c z n ą s z y j ą , n ie o r a a m e n to w a n e , u ż y te ja k o p o p ie ln ic e , o r a z p r z y s ta w k i - po k ilk a w k a ż d y m g r o b ie - p ł a s k ie c z e r p a k i , m a ł e a m f o r ld d w u u s z n e i b e z u c h . W je d n y m z g ro b ó w p r z y s ta w k a n a k r y ta b y ła p ła s k im k r ą ż k ie m g lin ia n y m z o r n a m e n te m p a z n o k c io w y m . Z c ie k a w s z y c h n a c z y ń c e r a m ic z n y c h w y m ie n ić m o ż n a n ie w ie lk ą a m f o r k ę , b o g a to o r n a m e n to w a n ą o d c is k a m i n a s z y jn ik a z o z d o b n y m i, p o d w ó jn ie p r z e k łu ty m i u s z k a m i .S p o ś r ó d zab y tk ó w m e ta lo w y c h z n a l e z io n y c h w g r o b a c h p o p ie ln ic o w y c h n a u w a g ę z a s łu g u je d o b r z e z a c h o w a n a b r a n s o l e t a b r ą z o w a , w e w n ą tr z p u s t a , o rn a m e n to w a n a p io n o w y m i n a c i ę c i a m i , z k o ń c a m i z a c h o d z ą c y m i je d e n w d r u g i, b a r d z o d o b r z e z a c h o w a n a s z p i l a z b r ą z u , z m a le ń k ą , le d w ie z a z n a c z o n ą g łó w k ą , o r a z s z p i la ż e l a z a . P o z o s t a łe p r z e d m io ty m e ta lo w e z a c h o w a n e b y ły w e f r a g m e n ta c h . N a p rz e b a d a n y m te r e iA e o d k ry to ta k ż e p o je d y ń c z y g ró b ja m o w y z c e r a m i k ą c h a r a k te r y s t y c z n ą d la k u ltu r y w e n e d z ld e j w p ó ź n y m o k r e s i e l a t e ń s k i m .
L u ź n o n a g łę b o k o ś c i 56 c m z n a le z io n o 2 u ła m k i n a c z y n ia g lin ia n e g o k u ltu r y c e r a m i k i s z n u r o w e j, n a p o w ie r z c h n i z ie m i o b o k w ykopów - p ię c io b o c z n y to p o r e k k a m ie n n y , typow y d la k u ltu r y łu ż y c k ie j w V o k r e s u e p o k i b r ą z u , o r a z w je d n y m z o d c in k ó w , n a g łę b o k o ś c i 18 c m - o s e łk ę / ? / z p ia s k o w c a , k t ó r e j d a to w a n ie tru d n o u s t a l i ć .
