Gródek, woj. białostockie. Stanowisko 1 "Góra Zamkowa"

Ludomir Łoźny,Maryla

Kamińska,Jan Łoziński,Marek

Kanclerz

Gródek, woj. białostockie.

Stanowisko 1 "Góra Zamkowa"

Informator Archeologiczny : badania 17, 149-150

HW

-- я · p o r u s z ą p o ło · « Л И » . ■ Ч « к и . ;

г

n l o h , » śró d z n a c z n e j l l o d o l о» M e l k l , z n a l e z i o n o k i l k a f s a ç m o n tia w czesnych Гога n .o z y d ty p u f . I d b a r s k ie g o . P r i o z t . » w y s tą p iły t u f ra g m e n t, « r z i k l . n l rogow yeh, a s y d l a k o ś o l a n a , k ó łk o Z o la « n e , к l lk a o a i о le fragm entów te w . z g r z e b ł a rogow ego, o y l l n - d ry o z n s o p ra w k i rogow e, fra g m e n t g l i n i a n e j ł y t k l o d le w n ic z e j / Т / o ra z o s e ł k i , « o b i e k c i e 1 ? a z n a - l e z l o n o k u b o o k te e d ry o z n y o d w e in lk o ło w ia n y .

O b ie k t S / Jam ą/ z a r u 2- go n a l e i y datow ad a n a l o g i c z n i e Ja k w yżaj w y m ien io n a, n a t o m i a s t o b i e k t 3 3 , będąoy n i e d u ż ą , l e o z g łę b o k ą Jamą wy l e p i o n ą g l i n ą , p o c h o d z i h ą d i z k o d ce I , bądź z p i e r w s i , o h d x l e e l ç o l o l e o l XC w ie k u ; o d k ry to w nim m .l n . s a o z y n le o a łk o w lo li o t t a o z a n e . Pod o t n i e n a l e ż y d a to w a d o b ie k ty 1 8 1 35 z a r u 3 -g o o r a z o b i a k t 3 * , o d k r y ty pod św iad k iem we oh odo U J połow y

te g o ż a r u . Re w o zy o tk lo h ty o h o b ie k ta c h w y stę p u je p rz y m ie s z k a o a ra m ik l o b ta o z a n e j a g ó r n e j c z ę ś c i . h i e n i a I k l wykop k o n t r o l n y , z a ło ż o n y n a zad*, odnim s to k n g r o d z i e k a , w y k azał oba on odd śla d ó w k o n s t r u k c j i p rz o k ła d k o w o j / ь , s ł a b o zoohow on.J w p o s t a c i brązow ych sm ug/, k t ó r ą p o s łu ż o n o s i ę e elem w zm oonlenla n a t u r a l n e g o z b o o z a g ro d u . W y ja ś n iła s i ę ta k ż e fu n k o ja s t o p n i , b ie g n ą c y c h równo­ l e g l e do k i e r u n k u z b o c z a : n a jp ra w d c p o d o b n la J p o w s ta ły m e p o d c z a s u ż y tk o w a n ia g r o d z i s k a w o e la o h sa d o w n iczy oh w И Л l u b w л ! w, W ż w ir z e , w y p ełn iający m k o n s t r u k c j o p rz e k ła d k o w a z e w n ę trz n e g o p ł a a z - o z a w a łu , w y s tą p iły b a rd z o n i s l l o z n e 1 p rz e w a ż a ło d ro b n e fra g m e n ty n a c z y ń g ó rą e b ta o z a n y o h o r a z dwus to ż k o w a ty p r z ę ś l i k g l i n i a n y . N ajpraw dop o d e tn ie j p r a c e zw ią z a n a z um ocnieniem z e w n ę trz n e g o H o а s t o k u g r o d z i s k a n a l e ż y dato w ad n a m łodszą f a z ę u ż y tk o w a n ia o b i e k t u , t j . n o Z w ia k .

M a t e r i a ł zabytkow y 1 dokona o t a o j s z n a j d u j ą s i ę w tluzaun I rc h .o lo g lo z n y m środkow ego Hed od­ ra a w ś w ld h lo y k . ż l s l o n a j O dry.

P rz e w id u je s i ę p rz o p ro w ad sid n i e w i e l k i e p r a c o u z u p e łń l a Ją o a .

ORÉDSK Państwow e Uuzeimi A rche c l c e l e m a

w o j, b i a ł o s t o c k i e w W arszaw ie

S ta n o w is k o 1 "G óra Zamkowa"

B a d a n ia p r o w a d z ił mgr Ludom ir Łośny / a u t o r s p ra w o z d a n ia / p r z y w cp ó łp rao y mgr m gr Tiary 11 K o n i ń s k i e j, l a n a Ł o z iń ­

s k ie g o o ra z M arka k a n c l e r z a , P la e o s o w a ł У'Л w B ia ły m sto k u , P ie rw sz y aezon b s d a d . G ro d z isk o w cze sn o śro d n lo w l.o m n e / z Ш Л И w ,/ ze śla d n m l n sa d n lo tw e ś ru d o lo w le o ż c e g o

1 n o w o ży tn eg o .

B a d a n ia m ia ły n a o e l u u z y s k a n ie w stępnych w iadom ości a ruhe o l o g io an у oh n a te m a t g r o d z is k a . O b ie k t w p a te y o h p a r t i a c h J o s t b a rd z o z n is z c z o n y , p o n a ż n e j n i w e l a c j i u le g ły iw ła w z o z a w a ły . K a j- l o p i e j zachow any o d c in e k wałów z n a jd u je s i ę w p ó łn o c n e j o z ę ś o l g r o d z i s k a , w o ln e j od zabudowy. P o z o s t a ły t e r o n , o ta c z a ją c y g ro d z l a k o , z a j ę t y J e s t p r z e z bud y n k i m ie s z k a ln e i g o sp o d a rc z e o r a z n ie d u ż o d z i a ł k i ц р гае п о . G rodz lo k o w o z ę ś o l p o łu d n io w o - z a c h o d n ie j o t d o z oo a b y ło f o s ą , o b e c n i« z e -

■ y p o n ą, s t r o n ę z a ś p ó łn o c n o - z a o h o d n lą o t a c z a rz e k a S ię r e d l . M ajdan g r o d z is k a n o s i ró w n ie ż l i c z n e ^ ś la d y z n i s z c z e ń w p o s t a o l d o łó n n a z i e m n i a k i , p o z o s t a ł o ś c i n ie z id e n ty f ik o w a n y c h J e a z o z e b u d o w li. O zęśó m ajd an u h y łn z a j ę t a p r z o z d z i a ł k i r o l n i c z e , p a r t i a w sch o d n ia c z ę ś c io w e p r z e z b u d y n k i. Jfn m a jd a n ie g r o d z is k a z a ło ż o n o dwa wykupy eondeżow a. P ie rw s z y w p a r t i i o e o t r a l n e j , d r u g i w c z ę ś c i p ó łjio an o jw

W w ykopie 1 o d k r y to f r e s s e n t b a rd z o z n ia z c z o n o j b e l k i , k t ó r a o to c z o n a b y ła z J e d n e j strom y w a r s l m z b i t e j g l i n y . Wokół b e l k i z n a le z io n o n l e l i o z n y m a t e r i a ł o a r a o l o z n y , g łó w ia ś r e d n io w ie c z n y o raz f ragman ty c e g i e ł p a lc ó w e k 1 g e o i d z i e ż e l a z n e . W wykupie tym o d k r y to ró w n ie ż 2 jamy z e w ie r e j ą o* p r z e d e w s z y stk im f r a e n e n t y o s r a o tlk l ś r e d n i o w i e c z n e j , n i e l i c z n e fra g m e n ty w c z e a n o ś re d n io w le a z n e j; z p rz e d m io tó w m etalow ych z n a l e z i o n o tt n i c h g e o i d z i e 1 i g ł ę ż e l a z n ą . C d k ry to t u ró w n ie ż , c a g ł ę ­ b o k o śc i 70 cm pod Ja d n ą z Jam, g ró b d z i e c k a . B ył on z o rie n to w a n y n a o s i p ó łn o c - p o łu d n ie z głow ą n a p ó ł n o o , o d c h y lo n y od k i e r u n k u g e o g r a f lo z n a g o o o k o ło 3 0 ° , Ze s z k i e l e t u z a c h o w a ła s i ę Je d y n ie c z a s z k a . Z n a le z io n o p o z o o te ło ś o 1 trim in y , m ały fra g m e n t t k a n in y o ra z p r z e d m io t m o ta lo w y , s i l n i e S korodow any, le ż ą o y w m l a j s o u , g d z ie pow inna sn a jd o w a ć s i ę k l a t k o p l a r s i o s a .

Wykop 1 n i e d o s t a r c z y ł o b ie k t ó s , a ta k ho z a b y tk ó w , k tó r y c h c h r o n o l o g i a , p o z a byd może grabem o r e z г le lic z n y m i fra g m e n ta m i c e r a m i k i , może p r z y p a d a ć n a o s t a t n i e fa z y w czesnego ś r e d n i o ­ w ie c z a . W y s tą p ił t u g łó w c ie , zarów no w Jamach Ja k 1 l u ź n o , m a t e r i a ł św trtn lo w leo zn y 1 n o w o ży tn y .

iso

-W wykopią 2 sy tu acja p r z e d s t a w ia s l ą o d m ie n n ie . M y a tą p lłe t u w aretw e k u ltu ro w e o m lą Z s z c io t £0 on ■ z k t ó t a j p o c h o d z ą fra g m e n ty o e r e m lk i w o zee ao ń red n lo w lso an e ] , o k r e ś l o n e j we t ą p n ie n u S I * S i l w ie k u , e te k to - » w ie sz e ze w gdrn y o h w a rstw a c h - f r a e u o n t y n eo zy ń ń red n lo w la o z n y e h . P o zy sk a n o r ó w l e t n i e l i c z n a p rz e d m io ty m otelow e w p o s t a o l f r a ^ e n t ó w o k o ń , p rz e d m io tó w n ie o k r e ś lo n y c h o ra z g w o d d sl.

2 l l u a t r a o j l p o w ie rz c h n io w e j n e j b l l t s z a g o o t oo ze o l a g r o d z is k a p o c h o d z i z n a c z n a l l o ś ó o a ra m lk l wozBsi o Ó ra d n lo R la o z o a J, n ajp ra w d ig io d o ta lo J z m ajdanu, p n e u lé s io n s J p o d c z a s o r k i .

Ha p o d s ta w ie w stę p n y c h badań m otna a t w l e r d z i ó , ta o b ie k t w p ew iy o h swych p a r t l a o h przadw w s z y a tk lo h o z ą d o l p o łu d n io w e j z o s t a ł p o w a tn le z n is z c z o n y , M otllw ośó n a t r a f i e n i a n a p o z o s t a ł o ś c i p ie r w s z y c h f a z fu n k c jo n o w a n ia g ro d u r y s u j e a i ą w o z ą d o l p ó ł n o c n e j ,

M a t e r i a ł o e ra m la z n y ń n ed ń lo w ieezn y 1 p ó i n i e j s z y n a jp ra w d o p o d o b n ie j oelw ky w iązań z m a ją c ą p o w sta ń n a g r o d z is k u pod k o n ie o 1У w ieku s i e d z i b ą OhOdklewiozów, k tó ry m O ródek z o s t a ł n ad an y p rz e d 14 8 3 r . , a k tó r e g o r o z k w it n a s t ą p i ł p o ro k u 1 5 1 2 ,

P rz e w id u ją s l ą k o n ty n u a c ją b ad ań .

ORÓDHt KADBUÎNÏ, k u. B ru b le n ió w p a t r z n e o l i t w o j. z a m o js k ie S ta n o w isk o 10 О ВШ ГЦМ - W i s z r e p a t r z n e o l i t w o j. to r u ń s k i e S ta n o w is k a S I , I l i a HHEBIKSzirr - P0DGÎ8ZB p a t r z n e o l i t w o j, z e m o js k ia S ta n c n is k o 1a JAKUSZOHIOE, gm, K a z im ie r z a M ia łk a p a t r z o k re a ią>ływów rz y m sk ic h w o j, к l e l a o k l e S ta n o w isk o 2

JiHÓtt РОМОВБШ , gm. E l b l ą g B iu r o D oktnan t a o j l Zabytków

w oj. e l b l ą s k i e w Z lb la g u

B a d a n ia p r o w a d z ił mgr M arek J a g o d z i ń s k i . F in a n so w a ł MSZ. w E lb lą g u , D ra g i se zo n b a d a ń . O aada p r u s k a W o z a a io ś n d D lo - w ie c z n a / V I I I - XX w . / .

Oaada z n a j d u j e s l ą o k . 480 u n a p o ł u d n i a od zabudowań FOB Janów Porno r a k i , p o p o łu d n io w e j s t r o n i e U n i i k o le jo w e j B lb ląg -B o g ac zew o 1 b e z p o ś re d n io n o z ach ó d od d r o g i p o l n e j p rn w e d z ą o a j n Janow a d o w ą z ln y . J e s t to s t r e f a zalew ow a j e z i o r a D r u to o . Ha p o łu d n i a 1 zaohód od s ta n o w is k a r o z ­ c i ą g a s l ą d e p r e s j a m o r fo lo g ic z n a o d d z i e l a j ą o a Wyaoozyzną E lb lą s k ą od wałów ( k a l a j ą c y c h J e z i o r o . S ta n o w isk o z o s t a ł o o d k r y ta w t r a k c i e b a d a ń p o w ie rz c h n io w y c h w 19 81 ro k u .

P rz e p ro w a d z o n o w 1982 r , b a d a n ia sod d a ł o we w ykazały duża s n l s z o z e n i e s ta n o w isk a , p r z a z g ł ą - boką o r k ą . M lalkoóó o sa d y n a p o d s ta w ia b ad ań p o w iarzo h o lo w y o h o k re ń lo o o o a Ok* 5 b a , W 1983 r . ro z p o o z ą to n y a te m a ty o z o s p r a o a w y k o p a lisk o w e . P rz e b a d a n o o b s z a r o ł ą c z n e j pow L-jrzobni 2 , 4 a r a . Bykepy p o z w o liły z lo k a llz o w a ń p o łu d n io w ą k raw ąd ń o s a d y . O d a ło n lą to z a r y s c z ta rw c h c h a t m i e e k a l - o y o h , o a k t ó r e o k ł a d a ł y e l ą ś la d y p o s ł t p a o h 1 b e lk a o h o r a z p r o a t o k ą t a e s a c le m o ie n la bądąoo p o z o s ­ t a ł o ń c i ą . w arstw y u b y tk o w e j p a n ie sz o z o d m ie s z k a ln y oh /w y m ia r c h a t - 10 z 5 в / . Budynki p o ło tn a a b y ły a ^ n e o l i a i s b i ł , tw o rsą o do i i r e g u l a r n y Układ sabudow y. V o b r ą b ią c h a t o d s ł c h l ą l o p o z o s t a ł o ś ć p ra c o w n i r o g o w i a r a k le j u r a z b u r s z ty n l a r s k l a ) ,