Uroczystoœæ 20-lecia Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL
Szczecin, 28.05.2007
Iwona Barbara Litwin*
Wspólna OrganizacjaINTEROCEAN-METAL — IOM (Interoceanmetal Joint Organization) ju¿ od 20 lat dba o intere-sy Polski w dzia³aniach Miêdzynarodo-wej Organizacji Dna Morskiego ONZ (International Seabed Authority — ISA). W dniu 28 maja br. dyrektor generalny Interoceanmetal Ryszard Kotliñski oraz przewodnicz¹cy Rady Interoceanmetal Orfey Petkow, w imieniu Rady IOM i Pe³nomocnego Przedstawiciela RP — kraju siedziby IOM — wiceministra œrodowiska Mariusza-Oriona Jêdryska, zaprosili goœci na uroczyst¹ sesjê poœwiêcon¹ 20-leciu powstania IOM.
O godzinie 11.00 w Sali Senatu Akademii Morskiej w Szczecinie wiceminister œrodowiska prof. dr hab. M-O. Jêdrysek uroczyœcie otworzy³ jubileuszow¹ sesjê. Minister Jêdrysek powita³ goœci szczególnych spotkania: ambasadora Satya N. Nandana — pe³ni¹cego funkcjê sekretarza general-nego Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego, dr. Ka-rola Karskiego —przewodnicz¹cego Sejmowej Komisji do spraw Unii Europejskiej, pana Marcina Sychowskiego — wicewojewodê zachodniopomorskiego, pana Jana Krawczu-ka — wicemarsza³Krawczu-ka województwa zachodniopomorskiego, pana Krzysztofa Nowaka — zastêpcê prezydenta miasta Szczecina orazprzedstawicieli pañstw-cz³onków organizacji i wszystkich przyby³ych goœci.
Nastêpnie Dyrektor Generalny IOM wyrazi³ szcze-góln¹ radoœæ z obecnoœci na jubileuszowej uroczystoœci rektorów Akademii Morskiej i Uniwersytetu Szczeciñskie-go oraz przedstawicieli Uniwersytetów: PoznañskieSzczeciñskie-go, Toruñskiego i Wroc³awskiego, Geofizyki Toruñ, Instytutu Oceanologii, a tak¿e Pañstwowego Instytutu Geologiczne-go.
Jestem bardzo zaszczycony — mówi³ profesor Kotliñski — pe³ni¹c funkcjê dyrektora generalnego IOM — ¿e mogê dzisiaj razem z pañstwem uczestniczyæ w uroczystej sesji poœwiêconej 20-leciu powstania Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL. W kwietniu 1987 r. przedstawiciele rz¹dów siedmiu krajów podjêli decyzjê o powo³aniu IOM w celu prowadzenia prac poszukiwawczych i rozpoznaw-czych, przygotowuj¹cych do przemys³owego zagospodaro-wania oceanicznych konkrecji polimetalicznych, a Szczecin zosta³ wybrany na siedzibê IOM — doda³.
W dalszej czêœci wyst¹pienia Dyrektor Generalny Inteoceanmetal przybli¿y³ zebranym historiê dzia³alnoœci IOM. Oto kilka wybranych faktów: w latach 1988–1990 zosta³y przeprowadzone geologiczne i geofizyczne bada-nia na Oceanie Spokojnym, we wschodniej czêœci pola Cla-rion-Clipperton na obszarze o powierzchni 540 tys. km2. Podczas 13 rejsów zosta³ wydzielony najbardziej perspek-tywiczny obszar z³o¿owy (300 tys. km2). Na podstawie uzyskanych wyników badañ i informacji Komisja Przygo-towawcza Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego i Miêdzynarodowy Trybuna³ Prawa Morza ONZ w 1991 r.
przyznali IOM dzia³kê wydobywcz¹ (150 tys. km2) i status inwestora pionierskiego.
Wspólna Organizacja INTEROCEANMETAL nie ist-nia³aby — mówi³ dyrektor Kotliñski — bez wa¿nych miêdzynarodowych wydarzeñ: powstanie Konwencji Prawa Morza (1982 r.), po ratyfikacji konwencji jej wejœcie w ¿ycie (1994 r.) i na podstawie jej zapisu utworzenie w 1996 r. Miêdzynarodowej Organizacji Dna Morskiego ONZ (ISA). Korzystaj¹c ze sposobnoœci — kontynuowa³ Dyrektor Generalny IOM — pragnê wyraziæ wdziêcz-noœæ pierwszemu i obecnemu sekretarzowi generalnemu ISA, panu Satya N. Nandanowi, za znacz¹cy wk³ad w pra-cach na rzecz tworzenia prawa morza i za obecnoœæ na jubileuszowej uroczystoœci w Szczecinie.
Nowy etap dzia³alnoœci IOM w charakterze inwestora — kontynuowa³ Dyrektor Generalny Interoceanmetal — nast¹pi³ w 2001 r. w chwili podpisania kontraktu z ISA na 15-letni plan eksploracji z³o¿a. Po wykonaniu kontraktu — zaznaczy³ profesor Kotliñski — IOM uzyska³ wy³¹czne prawo do 25-letniej eksploatacji na przyznanym nam boga-tym w konkrecje polimetaliczne obszarze (75 tys. km2
), znajduj¹cym siê na dnie Oceanu Spokojnego, w strefie Cla-rion-Clipperton.
Z kronikarskiego obowi¹zku nale¿y powiedzieæ o ogro-mie pracy badawczej, jaki nale¿y wykonaæ, aby uzyskaæ status inwestora. Dotychczas zaledwie siedem pañstw: Francja, Japonia, Chiny, Korea Po³udniowa, Rosja, Indie i Niemcy uzyska³y podobny status. Niemcy, których dzia³ka przylega do wschodniej czêœci pola IOM, uzyska³y status inwestora pionierskiego w 2006 r. Wiod¹cy udzia³ Polski w badaniach oceanicznych i pracach ISA zosta³ dostrze¿ony — na siedzibê IOM wybrano Szczecin, a dy-rektorem generalnym przedsiêbiorstwa jest Polak.
W dalszej czêœci wyst¹pienia profesor Kotliñski przed-stawi³ wyniki badañ i pracy dokumentacyjnej, wykonanej przez organizacjê w przeci¹gu ostatnich 5 lat. Prowadzone prace dotyczy³y efektywnego opracowania technologii wydobycia z³ó¿, przy zachowaniu warunków ochrony œro-dowiska, jak równie¿ ekonomicznej analizy op³acalnoœci wydobycia z³ó¿ i metod odzyskania metali z konkrecji. Nastêpnie Dyrektor Generalny Interoceanmetal pod-kreœli³ kluczow¹ rolê krajów cz³onkowskich organizacji (Bu³garii, Czech, Kuby, Polski, Rosji i S³owacji), których roczne sk³adki wnoszone z bud¿etu ka¿dego z pañstw finan-suj¹ dzia³alnoœæ IOM.
Dyrektor Kotliñski wyrazi³ równie¿ swoj¹ wdziêcznoœæ wszystkim wspó³pracuj¹cym z przedsiêbiorstwem, którzy przyczynili siê do sukcesów w dzia³alnoœci organizacji. Dyrektor Generalny IOM podziêkowa³ wszystkim zebra-nym za przybycie na jubileuszow¹ sesjê i ¿yczeniem na przysz³e wspólne spotkanie z okazji pierwszej produkcji odzyskanego z dna oceanicznego manganu, niklu, miedzi i kobaltu — zakoñczy³ wyst¹pienie.
Nastêpnie g³os zabra³ ambasador Satya N. Nandan, wyra¿aj¹c radoœæ z uczestniczenia w jubileuszowej uroczy-stoœci oraz gratuluj¹c IOM wytrwa³oœci pomimo zmian poli-tyczno-ekonomicznych, które dokona³y siê w ci¹gu ostatnich dwudziestu lat na œwiecie. Sekretarz Generalny 623
Przegl¹d Geologiczny, vol. 55, nr 8, 2007
*Pañstwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa; iwona.litwin@pgi.gov.pl
ISA mówi³ o partnerskich rela-cjach, jakie ³¹cz¹ Wspóln¹ Orga-nizacjê INTEROCEANMETAL z Miêdzynarodow¹ Organizacj¹ Dna Morskiego ONZ.
Ambasador Nandan przypo-mnia³, ¿e kontrakt pomiêdzy IOM a ISA na 15-letni plan eks-ploracji z³o¿a zosta³ podpisany w 2001 r. i oznajmi³, ¿e z przyjem-noœci¹ zaznajomi³ siê ze sporz¹dzonym przez przedsiê-biorstwo raportem 2001/2006 i przygotowanym programem dzia³añ na kolejne 5 lat, który oczywiœcie zosta³ zatwierdzony.
Korzystaj¹c z okazji — mówi³ Sekretarz Generalny ISA — pra-gnê wyraziæ swoj¹ wdziêcznoœæ Radzie IOM i steruj¹cemu orga-nizacj¹ Dyrektorowi Generalne-mu za owocn¹ wspó³pracê z International Seabed Authority w mijaj¹cych 20 latach. Sk³adam szczególne podziêkowania — kon-tynuowa³ ambasador Nandan — dyrektorowi generalnemu
Ryszar-dowi Kotliñskiemu za jego profesjonalizm we wspó³pracy i olbrzymi wk³ad w dzia³aniach na rzecz IOM.
W dalszej czêœci wyst¹pienia Sekretarz Generalny ISA mówi³ o nowym wyzwaniu, jakim jest eksploatacja mine-ra³ów z g³êbokowodnych stref oceanicznych. Oceaniczne zasoby s¹ alternatywn¹ rezerw¹ z³ó¿ w perspektywie wyczerpania siê surowców naturalnych i zasobów z³ó¿ l¹dowych — doda³. Ju¿ obecnie wydobywany jest gaz ziem-ny, ropa naftowa i metale ze stref p³ytkowodnych. W mia-rê technologicznego rozwoju i wzrostu cen metali — przewiduje ambasador Nandan — równie¿ g³êbokowodna eksploatacja stanie siê realna i ekonomicznie konieczna, a wymierne korzyœci z wydobywania bêd¹ mia³y przede wszystkim te pañstwa, które odpowiednio wczeœnie zaan-ga¿owa³y siê w prace badawcze i podpisa³y kontrakt z ISA na wydobycie z³ó¿ le¿¹cych na dnie oceanów.
Rynkowy wzrost cen metali i ci¹gle rosn¹ce na nie zapotrzebowanie — kontynuowa³ sekretarz generalny ISA — powoduj¹, ¿e mimo du¿ych kosztów wydobycia s¹ ju¿ prekursorzy pozyskiwania cennych minera³ów z oce-anicznych g³êbin, np. australijskie konsorcjum Nautilus Mineral Inc. rozpoczê³o eksploatacjê z³ó¿ na wodnym terytorium Papui Nowej Gwinei. To konsorcjum — mówi³ ambasador Nandan — dzia³a we wspó³pracy z wiod¹cymi firmami wydobywczymi na l¹dzie, takimi jak: Barrick Gold, Epion Holdings, AngeloAmerican PLC, Teck Caminco i Jan De Nul Company, które planuj¹ rozpocz¹æ przemys³ow¹ eksploatacjê podmorskich z³ó¿ przed koñcem 2009 r. Jeœli dzia³alnoœæ Nautilus Mineral Inc. zakoñczy siê sukcesem, bêdziemy œwiadkami pocz¹tku eksploatacji bogatych w surowce den mórz i oceanów — doda³.
Warto w tym miejscu odnotowaæ informacjê z 2006 r. o znalezisku z dna morskiego niedaleko Papui Nowej
Gwinei — efekcie pracy geologów — którzy wydobyli g³az zawieraj¹cy tak cenne metale jak z³oto i miedŸ.
Na zakoñczenie Sekretarz Generalny ISA z³o¿y³ swoje podziêkowania Ministrowi Œrodowiska i Rz¹-dowi Polskiemu za przemi³¹ goœcinê. Sk³adam swoje szczególne podziêkowania — mówi³ ambasador Nandan — prof. dr. hab. Mariuszowi-Orionowi Jêdryskowi, obecnemu prezydentowi Rady ISA, za zaproszenie mnie do Polski z ramienia Ministra Œrodowiska. Sekretarz Generalny ISA podkreœli³ swoje uczestnictwo w Uroczy-stym Spotkaniu Geologów w siedzibie KGHM Polska MiedŸ SA w Lubinie (Prz. Geol. nr 7/2007 str. 540). Paso-wano mnie na górnika Polskiej Miedzi i spolonizoPaso-wano mnie nadaj¹c mi polskie imiê — pochwali³ siê wszyst-kim ambasador Nandan. Podsumowuj¹c wyst¹pienie Sekretarz Generalny ISA jeszcze raz z³o¿y³ serdeczne gratulacje IOM — ze szczególnym podkreœleniem Rady IOM — z okazji 20. rocznicy powstania Interoceanmetal. Pragnê równie¿ z³o¿yæ gratulacje wszystkim partnerom wspó³pracuj¹cym z IOM w realizacji tego kreatywnego zadania oraz ¿yczyæ Interoceanmetal samych sukcesów na przysz³oœæ.
Na zakoñczenie sesji g³os zabrali pozostali goœcie, podkreœlaj¹c olbrzymie znaczenie dla dzia³alnoœci Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL oraz sk³a-daj¹c gratulacje i ¿yczenia owocnej pracy i samych sukce-sów na przysz³oœæ.
Jubileuszowa sesja by³a doskona³¹ okazj¹ do wrêcze-nia pami¹tkowych medali przedstawicielom instytucji i do-stojnym goœciom. Dyrektor Kotliñski dziêkowa³ w ten spo-sób za sta³¹ pomoc i za wytrwa³oœæ w ¿yczliwoœci do Interoceametalu przez ca³e 20 lat.
Serwis fotograficzny na str. 614
624
Przegl¹d Geologiczny, vol. 55, nr 8, 2007
Ryc. 1. Wyst¹pienie dyrektora generalnego IOM Ryszarda Kotliñskiego na uroczystej sesji
TOM 55
lNR 8 (SIERPIEÑ)
l2007
Cena 12,00 z³ (w tym 0% VAT) Indeks 370908 ISSN-0033-2151
614
Uroczystoœæ 20-lecia Wspólnej Organizacji INTEROCEANMETAL
Szczecin, 28.05.2007 (patrz. str. 623)
Ryc. 1. Konkrecje in situ — pole Clarion-Clipperton, strefa
przy-równikowa Oceanu Spokojngo
Ryc. 2. Osady krzemionkowe w warstwie powierzchniowej
z widocznymi œladami bioturbacji
Ryc. 3. Próbnik skrzynkowy do poboru osadów Ryc. 4. Ró¿ne formy konkrecji i ich przekroje
Ryc. 5. Sonda CTD do poboru próbek wody. Wszystkie fot.
archiwum IOM 1 2 3 4 5
