Mirosława Parlak
Konferencja naukowa na temat
"Reforma systemu edukacji
-wyzwania, szanse, zagrożenia" :
Wólka Milanowska, 15-17
października 1999 roku
Nauczyciel i Szkoła 2 (9), 223-225
Mirosława Parlak
Konferencja naukowa na temat
„Reforma systemu edukacji — wyzwania,
szanse, zagrożenia”
W ólka M ilanow ska, 15-17 października 1999 roku
W W ólce Milanowskiej odbyła się konferencja zorganizowana przez W szech nicę Św iętokrzyską przy w spółudziale M inisterstw a E dukacji N arodow ej.
G łów nym celem konferencji było podjęcie próby pogłębionej refleksji nad zm ianam i w systemie polskiej edukacji na tle zachodzących w naszym kraju prze obrażeń ustrojow ych i społecznych oraz adm inistracyjnych. W śród celów szcze gółowych w yeksponowano analizę problem ów związanych z reform ą systemu edu kacji, uw arunkow aniam i w drażania reformy, w skazanie now atorskich rozw iązań organizacyjnych, a także określenie zagrożeń zw iązanych z w drażaniem reform y i sposobów przeciw działania.
W konferencji tej w zięło udział około 60 uczestników . B yli to pracow nicy szkół w yższych, adm inistracji ośw iatow ej, przedstaw iciel M inisterstw a Edukacji N arodow ej, pracow nicy placów ek d okształcania n auczycieli oraz nauczyciele czynni zawodowo.
K onferencję otw orzył J.M. R ektor W szechnicy Świętokrzyskiej, Prof. dr hab. M ieczysław Adam czyk, a następnie głos zabrał wspom niany przedstaw iciel MEN, m gr Sław om ir Ziem icki, który przedstaw ił problem y zw iązane z dalszym i etapa mi w drażania reformy.
W pierw szym dniu konferencji odbyły się obrady plenarne, którym przew od niczył prof. zw. dr hab. W aldem ar D utkiew icz. W ygłoszono pięć referatów głów nych, w prow adzających w prace sekcji, w których zaplanow ano przebieg obrad w kolejnym dniu konferencji.
Prof. dr hab. K rystyna D uraj-N ow akow a w referacie w p row adzającym do pracy w sekcji I „K ształcenie zintegrow ane w klasach I - I I I ” zw róciła uw agę na w ielopłaszczyznow ość problem u integracji. Edukacja pow inna być potraktow ana całościow o w w ielu w ym iarach, zarów no m eto d o lo g iczn y m , rzeczow ym , ja k i m etodycznym . W rozw iązyw aniu problem ów w spółczesnego rozum ienia poję cia integracji A utorka postulow ała pow rót do godnych pielęgnow ania tradycji. P o stawiono problem zw iązany z m odelow aniem pracy dydaktycznej nauczyciela.
224 N auczyciel i Szkota 2(9) 2 0 0 0
Problem atykę w prow adzającą w pracę II sekcji „N auczanie w blokach przed m iotow ych” zaprezentow ał m gr S. Ziem icki. R eferat poruszył problem y zw iąza ne z organizacją integracji treści kształcenia w nauczaniu blokow ym , integracji kom petencji uczniów i oceny ich osiągnięć. Istotnym celem tak zorganizow anego kształcenia może stać się dążenie do kształcenia umiejętności uczniów, a więc osią ganie celów i realizow anie zadań ogólnych szkoły, a nie tylko celów i zadań przed m iotow ych.
N ato m iast prof, dr hab. M ałgorzata Suchańska p rzedstaw iła problem atykę w prow adzającą w obrady sesji III na tem at „Ścieżki edukacyjne” . P ozw alają one na kształcenie nie tylko kom petencji uczniów zw iązanych z osiąganiem celów przedm iotow ych, lecz rów nież realizację celów w ychow aw czych: rozw ijanie za interesow ań uczniów, ich odpow iedzialności, aktyw ności i zaangażow ania w p ro ces edukacji.
R eferat w prow adzający w pracę sekcji IV, pod tytułem : „G łów ne problem y wynikające z reform y strukturalnej na różnych poziom ach kształcenia: szkoła pod stawowa, gim nazjum , liceum ” przedstaw ił prof. zw. dr hab. M irosław Szymański. Zdaniem A utora najpow ażniejszym problem em w ynikającym ze zm ian struktural nych w system ie kształcenia wydaje się kw estia sposobu osiągania złożonych ce lów. N a konieczność reform y w zakresie struktury szkoły w skazuje niski poziom w ykształcenia polskiego społeczeństw a oraz niska aktyw ność kulturalna. Zm iany w szkolnictw ie nie m ogą być postrzegane jak o autonom iczne, w yizolow ane. Re forma m oże mieć powodzenie, jeśli będzie współgrać z innymi elem entam i rozw o ju społeczeństwa.
Prof. dr hab. Andrzej Bogaj w w ystąpieniu na tem at: „Podstaw y w ykształce nia ogólnego” przedstaw ił priorytety w spółczesnych reform ośw iatow ych w św ie cie. Do najw ażniejszych bow iem celów reform należą: dem okratyzacja szans edu kacyjnych, przygotow anie uczniów do adaptacji w e w spółczesnym św iecie, w pa jan ie m otyw ów ustaw icznego uczenia się, w szechstronny rozw ój ucznia. N ow a koncepcja kształcenia ogólnego pow inna uwzględniać kształcenie zorientow ane na postaw y, czyli m iędzy innym i w yposażanie uczniów w kom petencje osobow e o znaczeniu cyw ilizacyjnym , kształcenie zw iązane z etosem pracy i etosem nauki oraz zw iązane z kom unikacją interpersonalną.
Obrady plenarne zakończył wykład zagranicznego gościa konferencji — prof, dr. hab. Piotra Sikorskiego — w icedyrektora Instytutu Pedagogiki i Psychologii Akadem ii N auk we Lwowie. W ystąpienie dotyczyło problem u: dyferencjacja czy integracja oświaty. Integrację w inno się rozum ieć w ielopłaszczyznow o, pow inna mieć różne naukowe zakresy: filozoficzne, pedagogiczne, psychologiczne oraz dy daktyczne. Szczególnie trudny do rozw iązania problem to integracja na płaszczyź nie dydaktycznej — na różnych szczeblach kształcenia.
M iro sław a Parlak — K onferencja naukow a. 225 Drugi dzień obrad konferencji pośw ięcony był pracy w sekcjach. W debacie I sekcji podjęto problem atykę kształcenia zintegrow anego w klasach I-III. Szcze gólnie w yraźnie w yróżniony został w ątek dotyczący osoby i działalności nauczy ciela jak o czynnika efektywności edukacji. Zwrócono rów nież uw agę na zjaw isko częstego jeszcze odw oływ ania się do tradycji, a ignorow ania now ości bez zacho w ania stosow nych proporcji i obiektyw izm u naukow ego. Podniesiono kw estie zw iązane z postaw am i allocentrycznym i i altruistycznym i nauczycielam i. Postu low ano zm ianę relacji uczeń - nauczyciel z przedm iotow ych na podm iotow e jako rem edium na depryw acje potrzeb ucznia klas początkow ych. Ponadto zw rócono uw agę na ustalenia term inologiczne, stw ierdzono bow iem jeszcze pow ierzchow ne rozum ienie pojęcia integracja. Postulow ano doskonalenie m odelu zintegrow a nej edukacji w czesnoszkolnej.
Sekcja II analizow ała zagadnienia zw iązane z nauczaniem w blokach przed m iotow ych. Zw rócono uw agę na problem y przygotow ania nauczycieli do pracy dokształcania w zakresie studiów podyplom owych, organizacji i realizacji tej for m y k ształcen ia. P o d n iesio n o ró w n ież p ro b lem aty k ę efek ty w n y ch fo rm pracy z uczniem w nauczaniu blokow ym .
Obrady III sekcji „Ścieżki edukacyjne” pośw ięcone były analizom problem ów korelacji międzyprzedm iotowych, doboru i układu treści kształcenia ścieżek eduka cyjnych. W skazano na role ścieżek dydaktycznych w rozwoju edukacji regionalnej. W pracach IV sekcji poruszano „Główne problemy wynikające z reform y struk turalnej na różnych poziom ach kształcenia” . Dyskusja koncentrow ała się w okół za gadnień realizacji założeń reformy strukturalnej, oceny funkcjonowania szkoły na różnych poziom ach kształcenia oraz problematyce lepszego przygotowania pedago- giczno-psychologicznego nauczycieli do podjęcia now ych obowiązków.
Zaś w trzecim dniu obrad konferencji dokonano podsum ow ania w yników ob rad w sekcjach.
Ponadto konferencja zakończyła się dyskusją, w której podnoszono zagadnie nia zw iązane z pracą szkoły w now ych w arunkach, m iędzy innym i problem am i kontroli i oceny pracy ucznia, integracji treści kształcenia, a także przygotow ania nauczycieli do realizacji idei integracji.
U czestnicy ocenili konferencję jak o bardzo ow ocną i udaną. Pokłosie konfe rencji w ydane zostanie w m ateriałach pokonferencyjnych. D yskusje nad podjętą problem atyką w ykraczały poza ram y oficjalnych obrad.
