Marian Płachecki
"Bohater opowiadań Schulza",
Czesław Karkowski, "Miesięcznik
Literacki" nr 6 (1978) : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 21/4 (70), 186
/ II/ KARKOWSKI C zesław : Bohater opowiadań Schulza. "M iesięcznik L iterack i" 1978 nr 6 s . 66-73.
Tw órczość Schulza o k re śla ją : z jednej strony - polemika ze w spół czesnymi potocznymi wyobrażeniami o literatu rze "re a listy c z n e j", z dru giej - sprzeciw wobec młodopolskiej pow ieści psychologicznej, której poetyka nieuchronnie uprzedmiotowiała osobowość bohatera. Wyrazem takiej postawy p isa r z a " je s t rezygn acja z bohatera w ogóle. W obu
zbiorach opowiadań nie pojaw ia się żadna p erson a, którą na gruncie wie dzy przedmiotowej ówczesnej publiczności literack iej można by uznać za przedstaw ienie rzeczyw istego człow ieka". Schulzowskie "postaci tylko od czasu do czasu bywają ludźmi, a czasam i być nimi p rz e sta ją
Uniemożliwia to odbiorcy lekturę racjon alisty czn ą, um ieszczając dzieło w "strum ieniu przeżyć o charakterze estetycznym ". Opowiadania Schulza nie są zatem - jak chce Sandauer - wymierzone przeciw kryzysowi kul tury w spółczesn ej. Komunikują ra c z e j "o prawidłowościach procesów św ia domości tw órczej, podlegającej stanom emocjonalnych intuicyjnych doznań".
B P /70/41 M .P .
/11/ KASZYŃSKI Stan isław : Jana Lechonia świat teatru . "Roczniki Humanistyczne K U L ", t. XXIV, z. 1, Lublin 1976 (wyd. 1978) s . 153-162.
W spuściźnie p isa rsk ie j Jana Lechonia nie zachował się żaden utwór sceniczny, jeżeli nie liczyć drobnych fragmentów dramatycznych. Wertu jąc roczniki wydawanego w latach' 1916-1919 czasopism a młodzieży aka demickiej "P ro arte et studio" - którego Lechoń był współredaktorem i stałym współpracownikiem, jego recen zje teatralne ogłaszane od r . 1924 w "W iadomościach L iterack ich ", a przede wszystkim "Dziennik" poety, pisany p rzez kilkanaście lat na em igracji, odnalazł autor artykułu wiele wypowiedzi potw ierdzających znany skądinąd fakt, że "tea tr obok poezji był wielką Lechoniową nam iętnością". Interesował się teatrem przez c a łe życie, usiłow ał p isa ć teksty dram atyczne, a "w świetle /je g o / p rac kry tycznych - artykułów, sprawozdań, not - okazuje się , że Lechoń był by strym i wnikliwym obserwatorem /te a tr u /, wrażliwym na w szystkie zjaw i ska i sytuacje, zdecydowanie interweniującym piórem ciętym i zjadliwym". P osiadał ponadto dużą wiedzę o dramacie i teatrze, dotyczącą nie tylko tekstu dramatycznego, ale także w arsztatu scenicznego.
