może występować jes:zx::ze szereg złóż o wtiększych za-sobaoh od dotycthczas r~, ponli.eważ jest tu możliwa ll.epsza izolac:ja mrówno przez macgle węglowlieck.ie, a także warstwy nasUlll:ięcia jednostki śLąskiej.
LITERATURA
l. G a
w
e l A. - Sp.ra.wozdaalii.e tymcz:asowe z badań·goologi.emyeh wykOI1all'cy'Oh
w
lecie 1927 r. w oko-licy Sandkia. PIG Fos. N81uk. 21. 1928.2. G a
w
e l A. - SpraW107Jdainde z badań geologix:z-nych 'WYkonanydh w Jecie 1930r. ma
SE ćwliartre arlrusza Sanok. PIG Fos. N81Uk. '~0, 1931.3. H e m IP e l J. - Szkic g~y okollic Sanolka PIG Spmw.
t.
5,s.
3-4, 1930.4. H e m p e l J. -Budowa geol0!1Jicz.na okoLic Sanoka. PIG Spraw. t. 7,
z.
3, 1933.5. K o s z a r s k i L. - Straty~ia ser.i!i. śląSkiej li podśląskiej na pólnoc od Samoka. Przegl. gool.
1956, tilil' 1].0.
6. K o s z ar s k d. L. - O s1xl9unllru Wlai\9t'W grodzis..
lkiJah do wier7Jowskic:h
w
Ka.l'!P8Jtalch Srodlrowy.ch. Kwart. geol. 1961, t. 5,z.
3.7. Koszarr'Skli L., Zytko K. - Uwagi o roz-wojru i pozycji stmtygr~j lup!tów j·asielskich
w
serii menilHowo-<krośni.eńSkiej Karr.part; Srodko-wyclh.Kwant.
geol. 1957, t. 3, z. 4.8. K o s z a r 5 k i L., Z y t k o K. - l'.Ju.pkJi jasielskli.e
w
serii menililtowo-<krośnieńsk:Lejw
Kar.pa11ooh ~ch. Birul. IG 166, 1961.SUMMARY
The ·resul•ts obtalilned in bore holes marle
·
to
searoh for oLl amid. gas de~ .iJn ·1lhe Lower Oretaceous of the Pollish Flysch 0arpathi8111S proved tJhe OC01.I!l1l'ellr of these dE!POSi:ts ilil. sandstonas of Lower Ore1laceousage, developed .iJn .the Węgłówtka (Srub-Silesi.am) tfacies.
Bare holes made im the 8lrel8 of tllhe Shlesi:aln llilliit :to .ilnvestli'garte the [prodrucbiveness o! tllhe Lower Cretaceous S8llldstones have so faJr not ~ven the resu:Lt:s of commercial value.
Aooordd.ng to
st
.
Wdow.iaxz and L. ,KOS7lall"Sk:i (,1958) the iiaiC'ial devellopment o! beds !in the Gra.bowmca fol d lis th<ruęih:t to be simi•lar to the Węglówka fadies, th.is being a ikeyto
searoh for ai~ and gas deposit:s in the Lower Cretaceous strart;a ill1 1lhe Cairpa!thia.n area. lf the best resulJt:s 8lre obtallined ;im the !.ower Oreta-ceous beds (WęgiÓWika, Gmbown!Loa, Wola Jasiendcka) develQPed in .the Węglówika. fadies, the furtiher proopectibns should be conducted just ilil 1lhe Sub--Si:lesialn unit, pa.rtticul'8ll'lly in lthe area sliretch:il!lg between Gralbowntica and Węglówka, as well as east of Graii:Jownlca 8IIld weSt of Węglówka. Owiing 1;oa good isolation of the Lower Oretaceous becls o! illhe SUb-Sillesi81n tliillit by the W ęglówtkla mao:'ls and tby the Sitlesi81n ru:nit ovenfold, the area. under diisousslon may conłtaliJn oill 8IIld gas deposits of oonsidembJe reLSOUJrCeS.
The atutlhors are of .the opLndon th81t the Grabow-nlica fdl.d belongs, when bdlh :flada.l and tect.on:ical viewpo.iln·t:s are taiken
mto
aiCJCOUnt,
to the Sutb-Silesiaal (Węglówka) umt.9. K
s
i ą ż ki e w i c z M. - Kreda Karpat Zewnętrz nych. Reg. Geol. Polski. l961,z.
l,z.
2.10. L i s z kowa J. - Mikrofalllna serLi podśląskliej. Brzegi. geol. 1956, nil." 10.
U. Nowak J. - Zacys ~ Polskd.. II Zjazd
stow.
Geog)r. 1927.12. Rogala W., Kokoszyńslka B. -
Sprawo-21dalnie IZ !badań mad kireldą śląską
w
lKatrqJatak:ihśrodllrowych. PIG Poo. Nauk. 39, 1934.
13. Saw;i;cktL S. - Złoże liilołupków pstryoh w Mię dzy.brodziru llrolo Sanoka. Pm.egl'. gool. 1958,
nr
6.14. S w i d z i ń s tk ti H. - Problemy geol<>g;iane ziemi
S8II10Cik!i.eó.
Pmegl. gedl.. 1961, III1' 6.15. S w i d z i ń 5 ki H. - Karpaty fldswwe między Dlllllajcem a Sanem. Reg. Geol. Pdlski,
.t.
IKar'-paty, KMków 1953.
16. T o lk a r s tk i A. - Grological study of ltlhe ohl deyoosit lin Tymwa Solina (m'iddle Ca.rlparohiallls). WY'k8iz pmc
z
~u naJUk ma.1lem • .,przyr. wykon. w laJtaiclh 1939-1945. PAU - Klraików 11947.17. Wdowiarz S. - Geologia fałdu G.mlbownti.cy. Bdlud. IG. 120, 1953.
18. W d
o w
i ar z S. - Przelkrój przez fałd Miiędrz.y bro<:l:2lia ·pod Sanok.iem (i'll. H. Swidzińskli -RegionaLna Geologia Polski), t. l,z.
2, 1953. 19. W dowia:rz S., Koszarski L. - W sprawdewarunków występowania zlo7Ja Hołtupków pstrych
w
Między~brodziu tkolo Saindkla. ~. gooL 1958,nr
1.1.:W. Plrzewodndk XXXIV Zjarzdu PTG. Sa:ook 25-28.VI. 1961 .r. ~ zbiorowa pod tredakcją S. Wdowlia-tl'tlla. Warszawa 11961.
PE310ME
B Hrore iiipoXO~KH 6ypoBbiX CKBalKHH B QeJUIX DOHC-KOB HecPTH 11 ra3a B Hl1lKHeM MeJiy IIOJibCKHX cPJII1We-BbiX KapnaT 6biJII1 ·Bb111BJieHbi 3aJielKI1 B HJOKHeMeJIO-RbiX necąaH!1Kax B:łHrJieseQKofl: c:Paqmr (no~mmro ckoi1). BypoBbie CKBaJKMHbi, OCHIOBaHHbie B npe~eJiaX CI1Jle3CK'OH e~łU1Qbi, ~JIH HCCJie,ąoBaHIDI npo.zzyKTHB-HOCTI1 Hl1lKHeMeJroBbiX neC"łaHJ1KOB ]1p Cl1X nop Ue Bb111BHJII1 npo.RBJieHHH, HMeiO~HX DpOMbniiJieHHOe
3Ha-,ll;oroa3aTeJibCTBa, C. B~oB.RlKa n JI. KowapcKlOro (1958) O CXO~CTBaX B cPaQHaJibHOM pa3BHTHH CJtOeB CKJia~KH rpa6oBHHQbl C B3HrJieBeQK.OH cPaQHefl: onpe~eJIHIOT H!mpaBJieHHe ~aJibHeHWHX DOHCK'OB HecPTera30HOC-IibiX 3aJieJKeiA: ·B nopo~ax HJOKHero MeJia KapnaT. IIOCKOJibKY HaH6oJiee IHHTepecHbie Pe3YJibTaTbi 6biJIH
nOJI)T'łeHbt B CJlOHX HJOKHero Mena (B3HrJIIOBKa, I'pa-6_0BH11Qa, BoJI.R-S!CeiUfQKa), !Il~CTaBJieHHbiX : B9HI'Jie-BeQKOH cPaQHeH, TO ~aJibHefl:ume iii<>HCKM 'CJie,n;yeT Ha-npaBHTb .J.fMeHHO Ha llO~CJfJle3CKYIO e~mmey, OcOOeHiiO B paHoHe Me:lK~Y MeiCTHOCTHMH rpa6oaHHQa H B3HI'JIIOB-Ka, a rraKlKe K IBOCTOKy OT DpliÓOBHJfi.lbl 111 K 3ana.zzy OT B3HrJIIOBKH. B CBH3H c xopowefl: ii130JIHQHeff HJOK-HeMeJIOBbiX 'CJioeB no~CHJie3CKOH e~bl B3HrJie-BE!QKHMH MepreJIHMH 'H Ha~Bm'OM CHJle3CIOOH e~IIJłQbl B :n'OM paHOHe, Ha nepe'IHCJieHHbiX )T'łaCTKaX MOryT HaX:O~HTbCH HecPTera30HOCHbie 3aJielKH npoMbnuJieH-OOro 3Ha'łełDIH.
HENRYK JURKIEWICZ, ZBIGNIEW KOWALeZEWSKI Instytut Geologiczny
PROBLEMY STRUKTURALNE I SUROWCOWE ZACHODNIEJ CZESCI
ANTYKLINORIUM
SWIĘTOKRZYSKIEGOObszar zawarty \I)Omiędzy doliną środkowej Pilicy
·na W a lklrańC8111ll.i odsłoniętego tpa.leozoiilru na E, ze względu na cielmwą probiernatytkę geologiczną i per-spelm;ywy surowcowe, budził od dawna zadru:eresowa-nile wielu geologów (J. Lewiińslci, E. Passendorfer, J. Cmnnodkd, St. Palwlowski·, H. Swidziński li in.).
lO
UKD 553.31 :553.4 :553.98:551.243.32:551. 75(438.13) P.rowad2xme dotychczas badania dotyczyły głównie powierzdh.nio:wych elementów geologiam1yoh. Niieliczn.e wykonane wiercenW. w rej<l!l'Ue 'I\m1lina, Cmińska, Radoszyc i Rygla Kodcąbia (cyc. l) przyczyniły sdę tyllllro .nie7Jnaczlllie do ro-z;wiązama ~ struk-tu.mln;)'Ch ~ pal~ Plrlołllemy
Sltllmk.turall-n.e
tvytnagają włęccial.szsdh
ilronsekwentnych.proc
opartych o głębokie wdercenia :i bad.:mia geofizycwe.Oe:Lowość prowadzenia .badań w zaJOhodn;i.ej częśoi
1~onu śWtiętokrzyskiego dyktowaJna jest nie tyl.iko
ogóLną problematyką geologi.CfLllą,
lec-z
główiillieaspek-tami surowcowymi. Dotyohemsowe ,prace geologiC7Jile i ·gooiilzyczne wykonane !l1ia omawdanym obszarze
po-zwa!la,ją już w pewill;ym stQpniru na ogólną anallizę
z.agadnień SltrrukJtu~ałnych, z czy:m wti.ążą się śoiśle perspelk:tywy surowcowe. Dlatego też w pierwszej
kolejności mjrniemy się omówieniem z.agadndeń struk-tuTaleyoh li li:tofacjalillą cha.rakiterystyką wydzielooych cyUdi sedymenJtacyjnych na łn:teresującym nas obszaJrze Gór SWiię'llokrzyskioh.
A.nałirza tektonicz.na zachodnliej części odsłonliętego
pa1007JCILkru .i jego stosuniku do permomezozoi.cxnej
pokirywy [)OIZWa)a ~ać o -budoWtie zachodniego
przec:lrużenlila kalledońslkiego i podloża hercyńskiego. Kałedondlk. regionu k.i.eleclkiego ~kiielcydy J. Znosko) twor.zyl się prawdQpodobnie w trzech ebalpach, w trak-cie !tyluż cydcli .sedymentacyj~dh, t,j. prekambryj-skiego, kiambryjskli.ego .i ordowiolro-syludk.iego.
MW-geosyn.k.li;na.ley basen ltiekydów -cechowa! się wg J. ZnoS1d rwdeliką labilnością dllla i gwał1X>wnymi
zmia-nami strukturalnymi. Duila Tóżnoroldność facjalllla
w
obrębie sedyrnenJtów, s,płycenda li lOika!lne wynurze-nia, a 111awet hlaltusy sti'Bitygraf.iJc7me rejestrowane sąnlie
cyldro
po drolejnych glÓWIIlych fazadh odkształceń .k.ailedońskioh, ·lecz i w obrębie osadów wszysllk;ich okresów starS'ZJeg() pale<Xl.IOilru. Utwory dol1liliiemanego cyklu tprekarobryjskd.egow
omaswialllym rejonie nie sąznane, ll1lie ma W1ięc dialnych pozwalającyoh na .iclh
charalkiterystytkę. ·
Na łupkowo-SZ8JI'Oglazowym ó. piaskowoowym ikiam-brzle ~ąco i II1iezgodnie spoc:zyw>aJją rutwory n.iekompletnae 'W)'IksztaJłcon.ego
w
ró~ facjach ordowiku. Przeważają .tu ooad;y ;piJaszczysto-ilaste, choć zna:ne są i sedymenty węglanowe w 111e!joniechęc:ińsltim. Po ok.resawym bldkowym wynurzen:i1U masywu ;kieleck;iego na ~C7JU ord.owfuku i syluru w farzie talkońSkliej .rozpoczyna się sedymentacja piasz-czysta przechodząca w :illastą, a następnie
·
w
szaJOO-głiarz.ową górnego syluru. Pod lkoniec tego Okresu przy-bierają na s.ill.e odkształcenia :zasadlni.czej fazy młodo k:.alledońskliej, ;w trakcie iktórej doszło do sk.róceruia pqpr.z.ecznegiO przekroju geosyn!k.łiny kaledońskiej i 7Jił
sadnd.czlej i.tnwersji telkt:oniczmej. W czasie orogenezy
kaJ.edońSkiej rregion kiieleakd tworzył najball"dziej ze-WIIlęl=ną, a więc i fałdowo naósłabiej odkształconą strefę pobudnli.owej gaJęzi polskidh kałedonddów, rorz-Wii.jającyoh się wedłru.g J. :zinook!i baro2iej na S od Gór Swtiętoikrzyskdch. Kielcydy łączyły się z geosyri-. klinailinym basenem ·heriCYI!1.id6w ł.ysogó.rskiLdh pqprzez
przejściową strefę ·kiel.eoc!lro--'.łagowską o peln.iejszym wyksztalceniu osadów staropaleozoiC7Jilych i wó.ększ.ej
starości facjail.nej.
W basenie lysogórskdm w czasie starszego paleo-Wilw trwa lll.ieprzerwa.n.ie 'll10I'Silm sedymen1.alcja łup
kowo- !l)i;aslrowoowa rw 'kambrze, !Pi&S:'ZJCZYslx>-'węg.l~ Wb- ti.!Jasta rw ordowiSku .i iJJasto-~ w
sYILu-.rze.. tF1aoowe zaburzeruia z poilrudniia. o'bs7m'ru 7Jna:jdrują tu odbic:ie w postaci okiresowycll spłyceń lbasenJu i zmiam
facji. Islmli.eje tu również całkowó.ta iloolnlkordancja i ciągle przejście osadów syliuru do utworów morskdego dewon.u..
Na obsillarze k:ielcydów po orogenEZie kaledońSkiej
ma miejsoe d'lruga. fa!Zia lądowa, w czasie !której s1Ja!l'y górotwór pod~ ó.llltensywnym procesom w.ietrzend.a i deniudacji. Dopiero dewońska transgresja posuwając się stQpni.owu z NW ku SE pJ."ZYYkcyła przełklraczaojąoo kaJ.edlońSkie podłoże, obejmując
w
koblencusynlklino-ril!llllllą strefę oen.tralllll.ą (~jściową), a dopiero w
dol-nym eiflu aallllyk!1in.orialną część kielcydów. Ta
stop-niowa transgresja odzwreroi.edl.a się równdeż z.rnniejsrz.e-n.ilem się miąŻS7J:JŚOi piaskowców do1negio dewonu w lcterumku z N na S. W środftrow(H}ewońskilln basende epiaooanynentałnym t·woreyly się rafowe serie węgla
nowe. Zmal!1e są one ~ównież z piętra :fmńsldego i wy-dzi.el.al!1e w litera1:Uir7.e g.eologó.Jcmej jako waJpienie
ka-dziJelnia.ńskli.e. Natomiast w basen:iJe hercyńgkdm
(łyso-gorskim)
panl\lją wówczas facje ,głębsze :węglaoowo-mru:glistD-.i!l.aiste. Dlllo basenu łysogórskiego wykazuje
tendenqje do ciągłego olmó.2lalnia Si.ę w ltraikicie sedy-mentacji dewonu, co odzwtieroiedlla:ją tu rwięksq.e miąż szości osadów tego okresu, niż rw ołEzarzle lk:ieledklim.
RóŻIIlice facjailine uwJdaczmi·ają się .talkż;e w trakcie
sedy;rnenta:cji do1nokarbońskiiiej. Na S
w
obszai'ze chęcińsltilm 7Jl'lane jest W)'lk:s2ltałcenJe osadów tego w.iek!U w płytszej fucj~ węglanowej oraz ilastej, gdyw
basenie hercyńs:kdm ('Ra~)w
·
facjli typowo k.uJmowej,·W górnym kmibonie słafdowane :2'JOStaly osady
:kaan-bryjsk<>-JkaJI"bońslciego meg,acytklu ·sedymentacyjnego w regionde łysogórskim. Odkłute od &tall"okaledońsltiego
garbu serie paleozoiezne jednostikii łysogórskiej pdłm.:ię
te ZOOitały
z
N na S naciskając masy paleozoiarre przejściowej strefy syrukli.noriaiJnej lkielecko-la.gowsk.i.ej. W strediie 1ej dosz.ło WÓW\Cm5 do wciąpęc:ia stacyoh kalleclxJińsklich ~ w 11.0WIO .foomowane [ lictl ogóllllejprzebudowy. TW10l7.1011ym potornnó.e na stazyoh formaJOh ~h nowym jednosilkom hercyńskim
11118[7JU-oona zostaaa zdecydowana wergencja połudll1liowa. Wy-raziło się to p.rzeahy.lerui.em llrub oball.enD.em fałdów
ku S, rred'lllklcjami.
w
połrudllló.owych sk.rey&adl,wywcr-lalllyoh [pOWStaniem równoleglydh lllasUJndęć, an.alogkz-n)'ICh do glówn.ego nasunięcia łysogórSkiiego.
Z'luskcr-Waille miejscami elemer1ty :fałdowe strefy sytniklilllor.iaJ.-nej kd.elecko-lagowskiej ścięte zootaly sklośruie lbyć
może w młodszej fuzie hencyńs'lciej (J. SalmsonOW:icz) glÓWIIl'YJTl lllaiSUIIlięciem łysogórskim. .
Budowa samej jednootkd łysogórskiej kcyje rw ·sobie jeszcze wiele n.ieclJcxstatecznie wyjaśndon'Ych mgru:lnień·.
W stref.a.oh C7JOlowyoh ~estroW'a!Ile są wtó.nrre, pod-rzędne z.łuskowamfua ;i fleksuła!me prv.egięcia· przy ogólnym mondklldmal.eym ~padall1liu ·na N glównydh
komp[elksów
w
oerutrum jednostki. Utwory dewońsJro~Szkic tektoniczny poludniowo-zachodniego obrzeże-nia Gór Swiętokrzyskich.
1 - dyskordantne granice geologiczne, 2 - strefy wgłęb
nych rożłam6w poprzecznych, 3 - osie antyklin, 4 - osie
synklin, 5 - uskoki i nasunięcia, 6 - elewacje poprzeczne.
Tectonical sketch of the south-western margin oj
the Swięty Krzyż Mountains
1 - discordant geologlcal boundarles, 2 - zones of deep transverse fractures, 3 - axes of antlcllnes, 4 - axes of synclines, 5 - faults and overfolde, 6 - transverse
-karbońskliej pokll·)r.wy strefy antY'kli1'roriaJJnej kielcy-dów zostały platformowo odkszllallcone li ujęte w
plas-kńe i rozlegle s:zerolroprom.ienne :fałdy. Cokół
paleo-zoilc:my ~ świętokir:z;ySkiiego :wylkaz.uje włęc zdecydowaną dWIIldzie1ność s1lruikJturaLną i złożony jest on z dwóch orogenów: !kaledońskiego .1 hercyńskliego.
P.ierwszy tworzył s.ię prawdopodobnie
w
wymienionychwyżej trzech etapach, drug'A 2I8Ś
w
rtralklc:ie jednegoWielkiego megacyklru sedymentacyjno-daastroficznego,
trwającego od kambru po kiarrtbon włącm;i.e.
Cokół paleo.:roicmy Gór SWiętdk:rzyskiiich stanowliący
strukturę pólhorstową obcięty jest 'od NNE i SSW dysd.olkacjami =uoającym1 schodiowaJto podluime do
krawęd2li zrę)?owych bloki :lru swoim obwodowym za-padlislrom. Nalbomiast w kier'll!nkru WNW obserwuje się
sropnaowe nieregula.me Jego pochylenie. Tę
111iejedno-&tadność pochylenia paleowiku można lt.rumaJczyć
stre-fami ~ymi ~ymi do roo2JC'iągłości
stnul®ur IWglęb!cyOO.
W obsrzmze zaohodniego obrzeżenria Gór Swięto
k.rz,ySlcioh zarysowuJą się wy.ra:lmlie dwie główne •
po-P.I7leiC:lJ!lle strefy rozlłarnowe (cyc. •l), ilmóre roobijają paleorzn'ilk, a przynajumiej j~ lk.aledońSiką część 111a odrębne blok!i. wtórnie pionowo li ,poziomo poprzemiesz-czane. Rozłamów tych można s.ię doparory;wae: ;
pier.w-szego na iiJillliLi MałogiQIS7JCZ-()blęgorek, drugiego •na
LilliU Olesmo-Skąpe-S7Jkuc:i1Il. Potwierdza je ,także
<allla-Liza ll'IOIZkładu siły ciężkości w pasach prrrehiegu rtych
Lial.ia, jalk: il'Ó'Wnież gwaMowme :zm.iknięcie wychodni
pa.1.eoa.oiJiru na W od Linii !Md.edziJainika-Ohełmce. Istnie-nie rozłamu wzxUuż wymienionej 1iniii potwierdzają
notoW'allle przez J. Czarnoerkiego (6) 2iiTllllty
w
tymk:ierunlku mas zacllodndego skrzydla fałdu chęcińskiiego
w okx>lialcll !M:iecl:zJialnk. Dowodów
na
taki prrz.ebiegP<JW'82Inej strefy dyslokacyjill€1j dosta.r:c:m a.nJa<!,i za lllkladu
odpowiada;jącyloh sobie fałdów po obu stronach
roz-Łamu orarz anormalny do ~onalnego .p!.anu bieg elernerlltów sldadowych l!lleZOZoicxnego faiłd'u
Malo-goszczy. FaM
ten
OOIZWiinąl się .tuw
:poikTj"Wie .peruno--mewzoicznej w miejscu ,przecrl,ęcia OO.rawędzd borst.o-wej cokołu paileozoiOZIIlego Hllllią rozłamową
Malo-goszcz-Oblęgorek. Obecność ·dużej Sitrefy
dysloka-cyjnej, W7Jdłuż której paleozoilk świętdkrzys.kii rw ;
kie-mmllru W stopniowo byl Zil'ZU!Oa!n.Y, tłumac.zy nam
poja-Wienie Się w Cmińsku coohs7JtY'Du w iiaJCjli wapienno--'ffi!l:l)glJistj na osi jednostki łysogórskiej.
Potę7m.ego :uslroku
w
tym rejonie, lecz •biegnącego wzdluż ldnM !MiedziJa;ruka-Miedziana Góra dopatcywalsię już J. SiemkadzJki {1888). Sugerowana [przez n:ie.go strefa pęikndęCiia jest wysoce prawdopodobną, ale Iliieoo
o innym .pmebiegu. POZJOStaje ona za,pewne w
pier.wot-nym. ZlWiią7Jlru genetycznym ze skłonem elewacji mLe-ózianlkowskiiej i ·byla później przebudawalna a
11"02Jbu-dowama ,w tmilooie mWds.zyloh T.Uchów allpejsk.ich
(staro-kimeryjsklidh d ~rniljsk:idh). Nowo fOIIIIliOwane f:aldy mezozoiczne zorienllowane zostały w kiieruniku SE-NW i NNW, oo ujawnliaiją przebiegli mi synklin: :liainisła.Wiic
kdej, melebnowskJ.ej, czy też zachodnie przecUJużenie
antyliliiny <radornidltiej ti ohęcióskńej. O og()lnym ruchu
wgłębnego bloku, zawamtego lllllięd:zy dysldklacją
Malo-~bllęgoreik a Oleszm.o...Sz.krucin !ku N, śwtiadc:z.ą ~ęcila ·NW m.i jlialdów ~ydh i .tlaildów
IOOlo-ny triJasowej, obsieriwloiwaine .na W od elewaK:i.ii
IPoltikili-no-Mredalialna Góra. A·IlliPldrouda tPITZJeSUnlięciia palliomego
i Zil"7JUtu prooowego w trakcie iiarL alpejskli.oh rwydaje
się •być 'Wiiększa przy zachodll1iej pop~ 'kra;wędzi rozłallllowej, :tj. przy dyslokJacji Ol€52lno-S7lkucin.
Strefę dysldlmcyjnq Oleszno-Ską,pe-SaJkuctim uzasad-nia lkrzyżowa!D!i.e się elewacji tr.answersailiny<.lh li zwtią
mnydh z niimi dyslOikacji poprzecznych (cyc. 1). Po·
twlierdza ją .również 'I"'Zm'lliesrz.c.zenie i .Ukła.d mas
mezo-wic:zrzych (syn;k!liala Mnilna d SE od.cilllek synkl;iny JózeJiowa). J. Samsonowicz znaczylł •taką strefę
dyslo-kacyjną na IW')'tkonainym. w 1953 il". sZIIciiOU ika.ntografk
.z-nym Gór Swdę00kirzy51kic. Bldk paleowiczny
znajdu-jący' się lilia W od .rorzłamu Ol€51l.11110-S7Jl :zJajjmuje
~
porudaliiowe
położenie ti jest podniesionyw:z.ględem <blolru po E stronde rozłamu. Pierwotny przebieg ilialdów podłoża oddaje oś elementu • Dobro-mierm (E'SE-WNW) zo1•ienllowamego skośniie wolbec
sąsiedmiej antykliny Polic:zlka o typowo alpejs<kim
k.ierunku. Przebieg osi an.tykltilny Doboomierza z.godny
jest z teoretYJC2llliie wskazanym przez J. CzaJI"nockiego i J. Znoslkę przebiegiem ,przedlu:żJającyteh się ku W
strulkrur .paleomicznego podloża.
Na denudowalrcy w górnym !kmbonie i dolnym
per-mie górotwór święroklrrz.yskli stopntiowo, lagunami
trarus-greduje od zacllodu morze oeohsrztyńSkli.e. Po niewiel-k.iej mechla.n.iJc:7mej obróbce d scementowalll!iJu starego
I'lllliilOOZU wiebrzelJiskowego {7Jlepileńce .zygmun.towsllcie)
tworzą się sedymenty węglanowe {ciemne wa!plienie biltumiczJne) :illasto-maJrgldste zoone z rejOlliU Gałęzie.
Ku :z.a.chodowtil •ta (pJy.tJka .łiJtora!na facja zaJZębia s.ię
z osadami głębszej nJieoo sedymen1Jalcji iJasto-IIl;Cł["glistej
z
~eniami alllhydrytów i glipsów (otworySkalka Ryqros.zyńsk:a, Radoszyoe li Gałę.z:ioe). Na
oma-wianym obszaJr7Je
w
miarę śledzenia ikJuw
zazęb.ial.ią się Wlięc facje przybrzeżne z .perysali!lal'nymi, a dałejkiu zachodowi zapewne d z sal1ilnar~
illliemiecko--polSkiego .basenu sedymentacyjnego cedh.s:zJtynu. Strulk-turnlna i paJ.eog,eogrnficzna a111a1i<Za waruników
sedy-menrtacjli dollliego cechszty'Illu n.a W od odsłoniętego paileozoilku pozwa.la Sltwierdziić, że ;były one analogi.c7Jne
do palllJUjących
w
obszairze dolnośląskian. Rórwnlież na obs:zalrze świętakirz,yslkiim domilnuje w&wcr.assedymen-ła!cja
w
la.gUJnaiah ;i. częściowo w łrz.olowanych zatokach, gdziew
środowdsk;u redu!kcyjnym może doohodzić do konoontracjd metaJi ctę7lkich. Notowane są też przejarwy syngenetyC7Jil.ej mLnera!lirllacji :kiruszoowej węgla.n~hserili coohsztyiiiJU dolnego w rejiQIIllie Galłęzic.
Osady lądowe (p6trego .piaskowca ceclwją się s~ cią wyikls7Jt:alamia i miążs1Jość ich wzrasta lku W.
Pojawiające. Się w stropie serie ~ralne, muł()IW'C{)We przeohodzą
·
w
ikomplelksy piaszcz,ystx>41aste doliiiegoretu. PdklrywaJą je od gócy serie wapliermo-mwgjdste
tegoż :wli.eku zawierające ubogie ll"Udy limonti<towo-syde-T)'IIlowe. Stw:i.erd7xma kiruszloowa i baryltowa miiiierald -zacja osadów węg.La.nowycil
reru
i wyilej leżącychwapiem
i ~ środlkowego iti1iasu pozwa.la dopa-tryrwać slię H. ~Wii (9) bliskiich 2lWi·ązkóww
procesach sedymentacji i diagenezy z obszaremśląsko..lk1'aikowSklilm. Występujące .na wapienilll muszlo-wym .utwory :k:aj·pru, to poc:zą.tlkowo serie
.piaszczysto--łupkowe, wśród Mórych mogą być talkże wtrą<:enJia
glipsów i am:hydry.tów, a następnie wyłącz.n.ie
ilasto--lwpkowe o pod:wyŻSZIOi!lej :zawartości zwią7lków Fe. Kompleksy płytlrowodnych •lub lądowydh osadów
osłony ill"iasorwej C'Okotu paleozoicznego zaczęły się
lekko p:1astyC7lllie deformować po osadzeniu się
wapie-.nda muszlowego (E. Passen.dorfer). Ruchy
stardkime-;ryjskie prmja!Wtialy swoją dzi~ć aż do począ1lków
jury. O zaburzeniach .tej farzy śwJadczy wskau;ywana przez J. OzmllllOOkiego pewma saanodzielność tektonicz-na t11iasu i jego odk:szta.łoen.ia odlbiegające od ogólinego plami m~ pdkirywy. Na lkirnwęOOiach silniej
bldlrowo dźwigniętego zrębu paleozoic.znego dos.-zlo do
zluźniLeń i odikł.uć oslon.y od podloża ti pewmego
pr7Je-miesu:zenlia
mas
tr:i.arowych (J. Czarnock:i). W cen.tml-nej części ootkolu osłona tr:i.asawa :zootała bardzo slalbofałdowo odkszltalcona i potomntie przystosolwana do pa•leorznicmych zalożeń. Podk!reślone zostały też strefy
roołalmórw poprzecznych i litode IPQdł.umej nli.eciągłości.
Po tych przejawach plaltformowydh oefOI"malCji staa."o-kilmeryjskdich w retykx>-Jliasie paawją war:UJI'llki lądowej
sedyment.acjd wyrarOOnej iJJasto-r;Laszczysty.mi i zlep.ień
cowa<tymii ooadami IZ c:ienlkli.mi przewarstwlieniamd węgli
brunaltmych. Wkraczająca
w
bajosie .tramsgresja morskal"'O'ZJWlda slię szeroko w ba<tonlie i lkeloweju. Powstają
wówczas ![)OCZąlllkowo ser.ie zlepieńcowate i piaszczyste, a później !iJ:asto-tnaTgliste z ldmonitami {baton). W oks-fordlz!i.e, nrurairu, 85itaB:Idie
a
dolil(YIIll lklimerydzlie illr!w asedymentacja węglianowa. Tworzą się wówczas serie
wapienli {w !l"a!Uraaku i astaroie) ll'afowyoh, oolillowych, skal:istyoh z wkładlkami Ikrzemieni pasiastych i buł·a
stycil. Wyższe senie kimerydu, to osady
ilasto-mar-głiste.
Obecność plli.Jkatywnydh deformacji
mlodoklimeryj-skioh, iktórym decydującą rollę
w
odks:z.takeniupokry-wy me'ZJOIZX)icznej <przypisywał J. Samsonow:icz zaJI"ÓWWIIo
potwierdzenia. lnlli autorzy podkreślają ca.łlrowdtą zgoc:JnaJść ką.tawą ikredy ci j'UII"Y lila .tym ol::llsza.rne (J.
Le-wiński, H. Swid:zlński d E. Senkowicz). Iruchy
mlodo-klimeryj5kiej fazy
w
tym obszar2le 'W}"WWIiłaały lty'llro . dal-sze "en hldk" dźwignięoie 21tębu padeorroi.cznegQ d·pod-kirleś1i.ły
st:a.te
'll!ieoiągłe założenda. Utworylklredy
wy-stępujące peryferycznie względem zrębu
paleozoicz-negiD dągn.ą Się od Prnedborza po Bolmial.. Począ'llkowo
są one llą)rezenOOw.alne ~ lldas~znymi w albie
i CE!'l10il&l:ie, a oostępOie seriami wapieni, margłi
i opok z b7e.rnienLami.
Jura i kareoda na wskazalll3'tn obszarze oecbuje się
slla.kl6cdą falC~ wy.klsaJtakleniia i zbli7nnymi miąż
szościami na dużych obsz.arach. Zapewne w trakdie
'l"UUCChów fazy ilaramijslciej,
a
może liw
młodszydh fa-zach .zdef<lll"'IDOWal'l. z.ost:aiy główrlie !kompleksy . po-Iarywy ~~1\E~:lJJrWhczej. Uderzaljącym faikltem, IWielokrot-nie ~ym rw Mtenut:Ul'"ZJe jest 1to, że wieLkościfaMawydt odkszt:akeń są maksymallne 'lll8. ik1•aJWędziach
~ zrębu paleozoic2meg)o-. Tu w nowo
for-mowane :faldy wtórnie raeorlien.towane i ,pciłmlięte na N
WIC!iągn:ięte :zaJtały stm-e jeclna>tkli. ;paJ.eorznilku (pn.
an-tyklina Zbny). BaOOziej na N dociśmęte 7JOS!ajy do
siebie masy sbaropa.leoroic:znycll antytkiJ.in wypierając
lrompletmie, bądź częściowo dziel·ące je elementy
syn:Jdmahle (obszaT chęcińskd).
·Ruchy ·młodszydt faz alpejskńdl wygasały na
ze-Wilętrzlnye<h lkmwędzLatc.h 2il"ębowy00 cokołu
opalleoroim-nego. We wnę1lrzu usztywniOIJ'lego górotworu kałedioń
sko-hercyński.ego ruchy ailpejsklie nie tylko
me
byływ etalnie przebudować podloża, ale nawet nasrzucić
mu własnych lkderunków. Masy rne'l.~Cl~Zdicme ujęte
Z<Bba.ły
w
·fałdy wiel:kopromienm.e o ·małej atT~Plitudziei przysrosowane do podluimyc:h i IPOPl"zec7.111~ zalożeń
podłoża. ~ i rozbudow8!1'le mstały wÓM:ZSS
w obszaaredt szczególnie siłnie zaanga~nych strefy
zmóWIDO podłużnycll, jak i poprzecznych niecllągłośai.
Widać
to
~ np. w przebiegu dyslolmcjd oblęgorgkdej stanowiaoej bezpośredn.ie przedłu7.enie głów
neeo
onesunięcia łysogórSld.eg,o. Ro7Jwi1ająoe Się wpo-klrywde llle"lllWiezmej na NW przedłużenłliu jednostki
łysogórSklej antyddi111y: Oblegol"ka, Dobr7JE!SZO'Wa d
Ja-kimawdc przemies7Jczone ·były na S ,wzdluż dySlokacji
oblęgom~ ścilllając Ukośnie Ell.ementy przedpOla.
Obeanlość poprzecmyCh d podłumyc:h do ro.zd.ągtości
sflruktuor wdelkk:h 9tref dyslokacyjn~h OrarL
r<lll:budo-wanego systemu spękań !i szcze1lilll, ·kon.taJkotiują~h ze
sobą, stwana szczególn!ie dogodne 'Wall"'..l'llk dla wę
drów!kd l'UllbwOt'ÓW hyd.roterlnalnych oraz precypitaJC:Il
krusm6w
w
dk:reślonydlwarun
1koohHltnlogicmo-tek-tondc.znydt. Nobowmly w.zt"'6t pnJejawów rmialeraHzecji
ku mclbodn!ej i :poludl!ldowo-zaChodndej c:zęśd
paleo-:zolku jest U?Ja!l.eżniony od sfłin~h d :kiJlka:kJrotm:ie pona-~h delormacjd t.ekWnicznyoh (g'łównie
nieciag-łycll)
w
tym rejonie. Rudly faz alpejSkilob wlllie-wielkdm tylko stopniu odmlodziły stare dysl.o'k:acje
w cerlibrurn sztywnego oakołu paleozoiC1llllegO, skoro mineraldrzacja lleglo wdEIIru jest
tam
tak lllde:lmaczna.Badanile J. Cza.moclkdego i następnydh · badaczy
wyraźnie wskerllują na związek mineralizacji z ~
nUtą. W~e przez Z. Rubil!lowsk'iego typy
gene-tyczne 7Jlóż endogenicznych
w
pa]eorzdillru, powiązanesą ściśle z hercyńsklimd d alpejSkimi mburzeolmni
dys~ymi układającymi s'lę rownolegle do
wa«-n~h ~ !lłM<21Ww, przyw.iazaawch do Oklreś101Ilych
osi fałdów. z dysjtmktywin.ą tektarillką hercyńska
!pO-wdązana jest głównie żyrowa m'illl.ere.lirz:acja zwiĄzkami
Cu i kalleytem, a z a.I.pe.:lską: 2lłoża Pb: Ba, ~- Słlwtier
d7Jooe ~enia Pb, ZIIl i Cu
w
formie dmpreg'l'li8CjisiX>iwa ~ cechsztyńslcich bądź
syngenetycz-nych skupień siarczków, przywiązanych do okn'!ślonych
poz,iomów litologiczno-facjałnyoh dolnego ceehsztynu
i możliwość i&tndenia syngenetycznej minerali7-~jl
mie-dz1mvej w Z81Chod·nim obrzeżeniu. wSikazują na
1ro-lllleczniość 7Jbadan.'ia osadów g~ pell"l'ml w
wymie-IJlliOTliYill obszanle.
Rozpoznana przez Z. Ruhilllowsldego olawdowa młne
rali21acja dmpregnacy:lna pstrlegp piaskowca w rejonde
Górek Szczulrows'kdoh ipOIW'JązaJna jest z a!la>ejskim
Irontektern iflekltonicznym ?rębu dewońskiego z serltami
kJastycznych utwot-ów doklego łlr:iasu. Ałlllldogicznych
wo!lol1UIJ.ków strukturaJnycb możemy się spodrziewać
i
w
imtycil obsza.recl1 WNW obrzeżenia ~Gór SwięOOk·rzyskkh.
Otwarty problem mineralill.acji cyn,Jrowo.dowiowej i •bllll"Y·Wwej utworów ll"etu i IWQPienia muS7Jlo~ na
omawiallym obszarze wymaga jak najszybszego
ll"'Z-wją?.:!IIllia. Stwierd21one w tym rejonie wystąpienia rud
J.dmonj,towydl i syderyWwych w osadach
retu,
kajlpru,liasu d batu były w cz:asaoh pJ.VJedrozlbiorowyoh
gór-roc2'l0
~-Dobro nauloi wymaga dokładnegogeoLogicznego /l"OZPOZllaalia i tych ;przejawów Tudonoś
n'OŚCii, mimo iż nie wydają się mieć one poważniejsrr.ego
zn.aczenia eospodaJrc:zego.
·Na
omawia!IWm
obSZaJrZe d&tnieją szx:ze,gólnie ~ne sbr.uktwa'lll'llo-tek,tondczne li ilitofacjaiLne wanmki dla nagromadzenia węglowodorów oielklydh i gamwydl.
Przy.pus:z.czen:ie Jtaame potwierdmją .nie tylko ogólne
teoretyC7J!le przesla·nki, ale li ,badanda zrtareydh
dotydt-cms
pr7Jejawów bHnunicmośoizarówno
w
palOO'lJO.iku,
jalk: d ~- Przeprowadzone dotychczas
prace wiet"bniicze .pozwalają 101a1m IIllÓWiić o 'ITlai:~
występowania biltumiDów
w
serlech węgJI.anowych(g'łównie rafowych) ,cJewor:nl środlrowego i czę9cńbWO
gÓlUlego, cec:hsztynu dolnegO, a także :i rw ser1iooh kle-stycznyCh IPSh"ego opiaslrowca. 7Jnaczlnej miąŻ51.0Śeli
wapiende :i dolomity dewOIIlu .posi;adaJące wysoki współ
czyJlill'iJk I()OiroW81b00oi, dobrne :i:zx>lowane w stropie
iJasto--~istymi seriarod faanenu i doll!lego karbonu, roogą
w oqpowiedniiCh W9ln.Llllkaclh łektxmicznyc:h stanowić
d<>S'kanale 'kol~tory dla. ropy i gazu.
Serile rafowe dewOIIlu zawd71ięc:zają wysoką
poro-w81ł:ość przede wszystldan barozo ·licznym
poooge.ndcz-nym pus1Jlrom, kawernom pomet:asorn:astczpoooge.ndcz-nym ore2:
gęstej sieci S7JCZelil!l i spękań .powstaaych przy
od-k.s7Jtakendach tektoniemych tych słabo p~ym
kompleksów. Dolrumentują
to
geoi.ogiczne !pl"aCewiert-nilcze ,przeprowadzane ostatnio
w
obrębie odsimiętegocolrołu :pail~go. Wiełoikrotnie stwierdrmna była
również •biltrumiln.irzJja ser:ii węgla.nowydl ddnego
cechsztytnu, balrd2'lO siJIIlie spęk:ainyoh :i i7JOlowan.yoh w stropie seriami ilasto-lu.pJrowymi wyższych ogn;tw
permu lbądź dolnego pstrego piaskowca. ObSE!l"'WBCje
te pdtwlierdzają wyJ!nllnięte przez J. Czamoclldego
WlliOI'lld o ~ości b!Jtumim.lnej gómeglo permu
§wdę~ lslm.ieją il'ÓWinieŻ argt.I;Il'leDty
])T2lellllQ-wiadące za obecnością węglowodorów rw klastycm~h
QCJ:Ildadl !I)Strego piaskowce, l"Ó'ilnO'Zliarnisty!Ch, o
wy-sokiej porowa1lośc:i i ~ości iMlowa!Dyoh
od góry d'lasro-In!lll"gt]dstym komplEksami wyżej leżą
cych ogtnliw triasu.
Pospoliłe objawy biturnilllÓw w odsłoni~tym dewonde
i stwierda:ona przez H. Ju1iaiewliiCZa
w
obrębie oakolupa;leo:roloznego pionowa migracja biotunlinów wy'jaśnda
nam brak ekeploatacyjlllde oplaJCaln3rch ~ń
ropy lub gam
w
wydlodzącydl na IPOWiiel"ZtChnieutworach paleozoiku na obszalrze, o •kltórym wyżej
mowa. TEI!ttond.czne 'l.ll'UJChornłenie pionowych i skoś
nych do
IPOW'ierzch.nd.
dróg migmcji w trakcie fazalpejslclclt (J. CzermińsJci) d całloowite bądź ozęśdorwe
emzyjne zdarole .poziomów dmlujących
w
crz:asle lądowych akresów podeformaicyj.nycll doprowadziło do
całkow.ittego zniszczeńda złóż w od·kryltyoh utworach
paleoM'icznym.
Za skały max:ierz,vme (o Ue o tadtich .moma rnówdć)
uważać należy ciemne utwory syluru, dewonu środ
kowego i górnego, a obyć może i cechsztynu doJnego.
Korzystne waruJllkJi sttuk.frulral1ale dla gromadzenia SIę
ropy i gazu niewątpltwde istnieją w obrębie mdłod
niego obrzeżenia Gór Swdętok!rzyslcich. Zachowane
i leklro zondulowa<ne serie rpokcywy tne'ZJOI7JOiC?ll1ej 'Pl"ZY-:;tooowane Sf\ t-11 (je,k 7.azna'C'ZOT1o już W<'?eśniej)
bez-pośrednio lub .pośrednio, lecz wyraźnie do starszego
kł'ledmisko-hereyńskiego .planu tektonkznegQ. Migrada
bituminów na pow.ierzchnóę w trakcie !I'uchów
alpej-Skiich lbyla 'll'łn'Ud.niiona ~ubą mią~ ,~iomów
irolującydl, głównie plastyezn.ymi i
'liieprzepu.szczal-nymi warstwmni karbonu, gól'Illeg() ocechs2ltynu, triasu
(kajpru), dolnej i środkowej jury, W obszarze tym
spodziewać się można również pułapek
fałdów paleozoilku i odtwarmjącyc!h je w stropie oozy-kllin rnezorzoi~yoh.
Naszlldcawane problemy tektonic=e ~hodniiego
przedłużenia a1Illtyk1inorium świętdkn:zyslk.iego i związa ne z II1li.mi zagadnienia &UroJWICOWe ~ają ,
pobwier-d.zen.ia d wyjaśniiertia za .pomocą głębak!i'Clh wierceń rro'blemowyeh d badań sejsrn:icrzmych. Pie11Ws:z.oplamo-we prace w •tym obszaJrZe, IlX> ustalenie: !Właści wego ·kierurn:ku przebiegu ~tur paleozoic-mych pod oołoną me"Z.IOIZIOi.c2', prof.i<lów ld,rofacja!l:nych serid
merro-zoic:zmyoh d paleozoiemyc'h, reliefu ;precedhsztyńs:Jtic!h
str.uletur paleozoicznych, rozlamów wgiłębrnyoh i Wiięk szycll dyslolmcji, mia1era:Li2:acji ikiruszcawej Ol'atz bilt'u-rniczrności rw po57JCZegódrnych ogni..wach Idltostrall;ygrn~ iiiczny<eh. RzeczOiwa amaliza uzyskanych materiałów goologiczmydh d geofizycrmych ;po:>JWoli dopiero ma ewerntuallrne zapJamo\\IIJan~e daliszych szczegółowych <ba-dań o tematyce s'UrOIWcowej. Zgodnie z powyższymi
wyty~ynni zootal opracowany <prOjeklt
geologiczno--s1:rU!rturnłny prac opa!I"ty o głębdk:ie wiet"Oelllda oporo-we i prace sejsrndC2ll1e. Jest cm obronie ,realizowany przez Swiętoklrzyslką Stację Teremową Lm. J. Gzaa-noc-kiego w Kielcach.
LITERATURA
l. C z a ;r n o ck~ J. - Stratygr.adii·a i ·teikJtonika Gór Swiętok.rzyskich. Stratygrnf.ia i tekt"OIIllilk~
staro-paileozoicznych u;tworów Gór Swiętoklrzyskich
{llmmbr, sy;l'UT, dewon dolllly). Tow. Naulk. Wall'Sz., Pr. 28, WaJrSZaJWa 1919.
2 . . Czarnoclki J. - Cechsztyrn w Górach ŚWdęto
krzyskich. Spraw. PIG. t. II, z. 1-2, Warsza-wa 1923.
3. Czarmockoi J. - Wyn:iki badań goologiCIZJlyoh dbkiomllnydh IW 1924 <r. 1J11a obSZJali"Zie ~YIITI zaohodndej części Gór SwiętJOkrzyskńch. PIG. Pos. Nauk.,
m-
11. Wa!I"SZawa 1925.4. Cza·rnockli J. - O me?..owiJCzm..yiCh tlJłożaiCh ~d żela:znyclt
w
zachodndej części Gór Swiętokrzyskich. PIG. Pos. Naulk. !M 11, Warszawa 1925.
SUMMARY
Basirng on tVhe <resWts od' geologJiJoaJ arnd geqphyslilcal studies tlhe aJtlofJhons ddscuss the maiiJn problem~ concer-n:iJng a very campllicated arnd mWrti-st:age tectondcs of the western paiDt of the Swięty KTey"Ż anticlinorium. In an arnallyslis of <the struc'1n.m'ad-tectonioal dev-~h:~pment of the area s1rurlJied, the awthors Show the main deve-lopment fealtures of sedLimeilltaltion and stress ,fue aotwall possi,'bil!i.'bies of occUl1l"el11Će of bo1lh syngenetiical all1ld ~genetWal .i'OOII'l ore and mon-iron ore depoSits
i.n the .indlividual Pa:laeozoic and Mesowic ldthostrnti-graphli.call beds.
Mareover, they poiillit aJso alt a fact fuat the wes'term
~ area af the Swdęty Klrzyż, as well as i·ts Palaeozoic basemeiJJt may be regan-ded, an ra.coount of gooklgicail struoture arn.d facilall d!ifferen:ti;ttiion of rodk ser'ies, as a p.romlising one drn sea:rch for .oil amd gas deposi.ts.
5. Czarmoclki J. - Wyniki badań geologicznych
w .połrudniowo-zachodnwj i !ZaOhodn!iej części GÓII'
Swtiętokrzysk;ioh. PIG. Pos. Nauk. nr 15,
WaJrSZ&-wa
:1926. ·6. C z a r n o
c
kiL J. - O telkitonice okdlfic Mied7Jianlkń w zw:iązlru ze zlożaani miedzi .tegoż obszaru. PIG. Pos. Nauk. rn:r 24, WarszaWia 1929.7. Czarnockd J. - Cechsztyn rpolSki w związku
z zagadnieniem pos.z.ukilwań sold potasowych i IJ'"OPY na:etowej
w
•Polsce. PIG. Geal. Błul. Inform., z. l, WarszaiWa 1952.8. Czennińskd J. - Rozwój litoLogiczny ser:id
węgl.arnJOwej dewonu poludniowej częśai Gór Swię
tokrzyskioh. Prace IG t. XXX, cz. II, 1960.
9. Gruszczyk H., Smołarslka J . - Studia nad
rninemłi2Jacją .kruszcową utworów :tniasu w za...
chodrnliej częśc:i Gór Swdętokrzyskkh. PAN, Spmrw. z pos. Kom. KrnkÓIW 1961.
10. N i e ć M. - Wiek miineraJ:imcjli hemaJt;y!tiowej Gór Swiętokirzysklich. PAN. Sp<rarw. z pos. Kom. Kra-ików 1961.
11. P a s s e n. d o l' f e tr E. - Sipraw02Jdall1de z badań geologicznych w Taltrach ł okol.icaJCh :F'Irzedlbor-za. PIG. Pos. <N1łllllk., rn:r 5. Wa.rs:zawa 1923.
12. Passendo<rfer E. - O triasie i dollnej jume
na pólnocno-zachodnim zboczu Gór Swiętokrzy
sk.ioh. Tow. Przyj. Nauk. Prace Wydz. Nauk Mat. Przyr. ·t. XIII. Wiillno 1939.
13. S e 1111 <k o w i c z E. - Jura i ok<reda międcy Jęd;Iv.e jowem, a trZ€ik.ą N.idą. IG. Biul. 159, WaJI'Smwa 1959.
14. Senkowiczowa H. - Wapień mUSZllowy
na
póŁnoonym obrrleżeni.u Gór SwiętokrzySklich. IG.
BiJul. 113, Warrszawa 1956.
15.
Swi
dzi ńsk.i H.- Sprawozdanie z badań goolo-.gicznyoh mad jurą gÓ1111ą wykommych w <r. 1931na aa"~k. Rrzeldbórz - Radomsko. PIG. Pos. Nauk.
nr 32. Warsm~Wa 1932.
16. Znosko J.- MaJpa Geologicma Polski bez u.two-<rów czwartxmlędu, trzeciorzędu i !kredy, skala l : l 000 000, IG. 1961.
PE3IOME
ABTOpbl CTaTbJol xapaKTepJOy!OT OCHOBHble
npo6Jie-Mbl CJIOJKHOH Jol MHQrQHPYCHOH TeKTOHHKJol _;lana,IJ;HOtł 'łaCTJ1 CaeHTOKWHCKoro aHTHKJIHHOPJoi.fl no ;o;aHHhiM reOJIOrJol'.leCKJoiX Jol reo<l>H3Jol'łeCKJ1X JoiCCJie,IJ;OBaHHfl.
Mcxo;o;R J13 CTPYKTYPHO-TeKTOHJol'.lecKoro pa3BHTH.fl
3TO-ro patłoHa onpe,IJ;eJI.fiJOT ocHOBHbte 'łepTbi ce;o;JoiMeHTa-·
J.V10HHbiX npoQecC'OB H YK83biBa!OT nepcneKTHBbl
llOJoiC-KOB KaK CJoiHreHeTJol'.leCKJoiX, TaK H 3IU1I'eHeTJol'.leCKHX·
PY1t JKeJie3a 11 QBeTHhiX MeTaJIJIOB, ni»fypoąennbiX
J1: pa3JI.Joi'.!Hb!M JIJoiTOJIOrO-CTpaTHrpacpJol'.leCKHM · cPOP-MaL\H.fiM 11'8Jieo30.fl 1%! Me3030.fl.
KpoMe Toro aaTOPhi ;o;:oKa3btBaJOT, ąro nJIOJIIS;D;b
3aiTialiHOro o6paMJieHM.fl CaeHTOKWHCKMX rop M ero
naJie030HCKOe OCHOBaHHe B CBfi3H C reOJIOrH'łeCKHM
CTpoeHHeM H JIJ1TOJIOrO-cPaQH8JibHOH
;D;HcPcPepeHQHpo-J3aHHOCTb!O nopo;o; MOryT 6biTb nepcneKTHBHbiMH ;D;JI.fl
llOHCKOB HecPTera30HOCHbiX 3aJieJKeft.
RYSZARD DA'DLEZ
Instytut Geologiczny
STAN ZNAJOMOSCI POKRYWY PERMOMEZOZOICZNEJ
NA POMORZU ZACHODNIM I OBSZARACH
SĄSIEDNICHNa jesien:i 1961 il"'. Instytut Geall()giczny opraiCOwa.l p~ rbaidań sejsmicznycll d geologiC2ll10-wi.ertni-czych ;permu i jego ;pocNo:ża w obs:lm-ze ipolocżon.ym W7XRruż !p!Obmeża Bałtylku od S7-czeaina .po Koszad:in.
ReaLi:zlację progoomu rez.poczęto w 1962 r. W ciągu lat 1962 - 1963 Ptrzedsiębkąt'WIO PoszuikliJwań Geolf:i-zycmych wylrona.lo olk. 500 1crn IP.r:rekrojów sejsmicz-nych. Wiereenia~· Golerniów, Kamień, Kolobrzeg d
Ko-UKD 551.73:551.76:551.24 :553.631/.632:551.822 :550.834( 438.28: :438.27) sz:.aftin re wzg,lędiu na konii.ec7mość przyśpi.eszeruia roz-wdązarnda postawionych zagadll11eń, potralktowano jalko · oporowe ·i ro2JI)oczęto rprzed. podjęciem· :prac sejsrrńcz nyoh, lakalizując je na Z111i8111yOO poprzedndo ·wn>iętme nlilalc!h ulbwiOró:w nnezx:xzoticamy'Oh (II'YC. l). 'Baird2Jo s!llaby
postfM) wieroeń wsirutek oią.gle pawStającyoh trudrulści t.edmi'Cznyoh s.praJWil, że reaLizacja programu na tym odcinku uległa opóźmieniru i w obt"mlie ~onalnyrn ~stntieją pewne luki.
