Słownik filozofów polskich, pod red. Bolesława Andrzejewskiego
i Romana Kozłowskiego, Poznań 1999, Wydawnictwo Fundacji
Humaniora, ss. 228
„Słownik filozofów polskich” pod redakcją Bolesława Andrzejewskiego i Romana Kozłow skiego wydało Wydawnictwo Fundacji H um a niora w Poznaniu 1999 r., nakładem Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Prezentowaną książkę bierze się do ręki z nadzieją, że będzie leksykonem, dającym kompendium informacji o polskich filozofach. Jeśli przekartkujemy słownik, przekonamy się, że nie ma w nim jednak haseł z nazwiskami takich polskich filozofów, jak np.: Jan Bocheń ski, Maria i Stanisław Ossowscy, Barbara Skar ga, Karol Wojtyła. Redaktorzy założyli i w sło wie wstępnym uprzedzają o tym czytelników, iż nie oferują kompletnego wykazu haseł, a tylko pewien wybór. Warunkiem umieszczenia hasła w słowniku było wymaganie skierowane wobec
współczesnych filozofów, by tytuł profesorski był przez nich otrzymany przed 1994 r. Nie był to jedyny warunek obecności w słowniku. Has ła słownika są często biografiami, przygotowa nymi przez samych zainteresowanych, stąd ob jętość haseł i ich zawartość treściowa są bardzo zróżnicowane. Redaktorzy słownika zastrzega ją, że jeśli nie znaleziono autora hasła dotyczą cego filozofa nieżyjącego już, to hasło to nie jest obecne w słowniku.
Prezentowany „Słownik filozofów pol skich”, pomimo swojej założonej niekomplet ności może być jednak znakomitym źródłem poszukiwań lekturowych i bibliograficznych. Można mieć nadzieje, że redaktorzy pracują nad rozszerzonym i uzupełnionym nowym wy daniem swojej pracy.
Urszula M oskalik
Bibliografia historii wychowania
(druki zwarte wydane w Polsce w latach 1998-1999)
Albański L., Społeczno-pedagogiczna działal
ność Towarzystwa Gniazd Sierocych i Wiosek Kościuszkowskich, Jelenia Góra 1999, ss. 198;
Alma M ater Poznaniensis: w 80 rocznicę utwo rzenia Uniwersytetu w Poznaniu, pod red. H au sera P., Jasińskiego T. i Topolskiego J., Poznań 1999, ss. 302;
Ars Edukandi, T. 1, Gdańsk 1998, ss. 248; Bartnicka K , Wychowanie patriotyczne w szko
łach Komisji Edukacji Narodowej, Warszawa 1998, ss. 247;
Bąk L., Dzieje szkoły średniej w Wałczu: od
kolegium jezuickiego do Liceum Ogólnokształ cącego (1665-1995), Inowrocław 1998, ss. 592;
Bereźnicki F., Hasła .jiowej szkoły" w dydaktyce
Drugiej Rzeczypospolitej, Toruń 1998, s. 197; Białobłocki A., Nauczyciele Gimnazjum i Lice
um Świetej M arii Magdaleny w Poznaniu: 1793-1996, Poznań 1998, ss. 88;
Bieńkowski T., Jan Amos Komeński o nauczaniu
i wychowaniu, Pułtusk 1998, ss. 95;
Bogdan Suchodolski. Pedagog-humanista-uczony,
pod red. Stopińskięj-Pająk A., Katowice 1998; Bojko K., Działalność duchowieństwa katolic
kiego w Związku Harcerstwa Polskiego w latach
1921-1939, Legnica 1998, ss. 280;
Brynkus J , Bohaterowie dziejów polskich w pod
ręcznikach szkolnych X I X wieku, Kraków 1998, ss. 280;
Bybluk M., Przemiany edukacji w Rosji u schył
ku X X wieku. Studia i szkice historyczno-peda gogiczne, Toruń 1998, ss. 216;
Chachaj M., Związki kulturalne Sieny i Polski
do końca X V I II wieku: staropolscy studenci i podróżnicy w Sienie, Sienieńczycy i ich dzieła w Polsce, Lublin 1998, ss. 264;
Charitas. Miłosierdzie i opieka społeczna w ideo logii, normach postępowania i praktyce społecz ności wyznaniowych w Rzeczypospolitej X V I - X V I I wieku, pod red. Augustyniak U. i Karpińskiego A., Warszawa 1999, ss. 264; Choińska E , Z dziejów oświaty w Polsce - Pań
stwowy Instytut Robót Ręcznych (1923-1950),
Warszawa 1998, ss. 288;
Chojnacki J., Bronisław Chojnacki 1895-1955:
pedagog-społecznik-polityk, Sierpc 1998; Daszkowski E. A., Szkoła W ików Morskich, Szczecin 1998, ss. 84;
Dekański D. A., Początki zakonu dominikanów
prowincji polsko-czeskiej: pokolenie św. Jacka
w zakonie, Gdańsk 1999, ss. 319;
Doppke J., Katechizacja w Polsce 1945-1990, Pelplin 1998, ss. 248;
Dormus K., Rozwój form wychowania estetycz
nego i nauczania rysunku w Krakowie w latach 1850-1914, Warszawa 1998, ss. 255;
Duda J., Słownik biograficzny nauczycieli Śląska
Opolskiego, Opole 1999, ss. 104;
Edukacja młodego pokolenia Polaków i Ukraiń ców w kontekście integracji europejskiej. N a dzieje i zagrożenia, pod red. Kuchy R. i Kłosa E., Lublin 1998, ss. 483;
Epsztein T., Edukacja dzieci i młodzieży w pol
skich rodzinach ziemiańskich na Wołyniu, Podolu i Ukrainie w I I p o i X I X w., Warszawa 1998, ss. 233;
Flaga J., Formacja i kształcenie duchowieństwa
zakonnego w Rzeczypospolitej w X V I I i X V I II wieku, Lublin 1998, ss. 364;
Flisiński J., Szkoły bialskie w X V I I - X X wieku;
monografia I Liceum Ogólnokształcącego im. J.I. Kraszewskiego, Biała Podlaska 1998, ss. 301;
Franciszkanie w Polsce X V I - X V I I I wieku, cz.l,
pod red. Gapskiego H. i Napiórkowskiego C. S., Niepokalanów 1998, ss. 392;
Froch W., Dzieje Szkoły Lubelskiej przy kościele
parafialnym św. Michała w X V - X V I I Iw., Lub lin 1999, ss. 119;
Gąsior R , Szkoła Sióstr Prezentek w Krakowie
w latach 1627-1918, Lublin 1998, ss. 450; Gogolewski E., Szkolnictwo polskie we Francji
(1833-1990), przekład z francuskiego: Kauf man S. i Łukaszewicz J., Wrocław 1998, ss. 250;
Historia wychowania: wybór źródeł. Cz. 3, Od rodzenie, wybór i oprać. Możdżeń S. I., Kielce 1998, ss. 170;
Historia wychowania w X X wieku. Dorobek i perspektywy, pod red. Gumuły T., Krasus- kiego J., Majewskiego S., Kielce 1998, ss. 610;
Humanistyka przełomu wieków, pod red. Kozie- leckiego J., Warszawa 1999, ss. 417;
Immanuel Kant, O pedagogice, tłum. Sztob- ryn D , słowo wstępne Sztobryn S., Łódź 1999, ss. 105;
Jadwiga i Wacław Zembrzuscy, nauczyciele i działacze oświatowi, przygotowanie i wstęp: Hellwig J., Poznań 1998, ss. 78;
Jałmużna T., Łódzkie czasopisma szkolne w la
tach międzywojennych, Łódź 1998, ss. 124; Jaworski A., Szkolnictwo górnicze a przemysł
węglowy Polski 1945-1989, Opole 1997/1998, ss. 264;
Jedliński W., Dzieje oświaty i kultury w Wolnym
Mieście Gdańsku i na Powiślu, Malbork 1998, ss. 326;
Jeziorowski J., Pięćdziesiąt lat Krakowskiej
Szkoły dla Niewidomych: 1948-1998, Kraków 1998, ss. 127;
Jędrzejczak K , Katolicka myśl pedagogiczna
w Drugiej Rzeczypospolitej (założenia, proble m atyka badań, osiągnięcia), Wolsztyn 1998, ss. 249;
Kalembka S., Dwieście lat sztuk pięknych na
uniwersytetach w W inie i Tbruniu 1797-1997.
Kamińska-Kwak J., Polski ruch kobiecy w woje
wództwie śląskim w latach 1922-1939, Katowi ce 1998, ss. 182;
Kicowska A., Szkoła rolnicza w Polsce w latach
1944-1989, Olsztyn 1998, ss.192;
Kobieta i rodzina w średniowieczu i na progu czasów nowożytnych, pod red. Nowaka Z. i Ra dzimińskiego A., Toruń 1998, ss.191; Kosek K., Moja droga do zawodu nauczyciel
skiego ( wspomnienia emeryta z lat 1939-1956), czyli oświata, zakłamanie, trwoga i gwałt, Biel sko-Biała 1998, ss. 138;
Kot W., Ilustrowane dzieje kultury i nauki
polskiej, Poznań 1998, ss. 127;
Kowalczyk-Dudała H., Edukacja historyczna
mieszkańców Górnego Śląska w drugiej połowie
X I X i na początku X X wieku, Warszawa 1998, ss. 241;
Krakowski S., Tropami przemyskiego harcer
stwa, Przemyśl 1998, ss. 182;
Kustra C z, Znaczenie pokory w wychowaniu
chrześcijańskim w ujęciu ks. Bronisława M a r kiewicza (1842-1912), Toruń 1998, ss. 91; Machaliński Z , Wokół genezy i początków A ka
demii M edycznej w Gdańsku (1945-1950),
Gdańsk 1998, ss. 187;
Maternicki J., Warszawskie środowiska histo
ryczne w okresie I I Rzeczypospolitej, Rzeszów 1999, ss. 195;
Meissner A., Spór o duszę polskiego nauczyciela.
Społeczeństwo galicyjskie wobec problemów kształcenia nauczycieli, Rzeszów 1999, ss. 380; Miąso J., Wybrane prace z historii wychowania
- X I X - X X w., Warszawa b.d., ss. 216; Michalska L, Wychowanie przez teatr szkolny
w I I Rzeczypospolitej, Warszawa 1999, ss. 127; Michalski A , Szkolnictwo artystyczne woje
wództwa bydgoskiego w latach 1945 -1975, Byd goszcz 1999, ss. 177;
Minczakiewicz E. M., Początki i rozwój pol
skiej logopedii, Kraków 1998, ss. 185;
Możdżeń S., Praca naukowa historyka oświaty
( metodologia, dokumentacja naukowa i prezenta cja prac), Sandomierz 1999, ss. 222;
Możdżeń S., Zarys historii wychowania. Cz. 1,
do roku 1795, Kielce 1999, ss. 263;
Mrozowska K , Zarys dziejów wychowania w Polsce od X I do X X wieku: skrypt dla
studentów szkół wyższych, Kraków 1998, ss. 88;
Niemiec J., Zakład Naukowo- Wychowawczy Oj
ców Jezuitów w Chyrowie 1886-1939, Rzeszów 1998, ss. 486;
Oświata: tradycje i współczesność. Prace ofiaro wane Profesorowi dr hab. Stanisławowi Gaw likowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, pod red. Kwiatka J. i M arka F. A., Opole 1999, ss. 292;
Pająk Ł , Powstanie i rozwój szczecińskiego
ośrodka szkolnictwa wyższego i nauki w latach 1945-1980, Poznań 1999, ss. 177;
Paluszkiewicz F., Jezuici w Warszawie. Prze-
wodnik-informator, Warszawa 1998, ss. 95;
Pawlak M., Dawne włocławskie gimnazja (w
latach 1876-1939), Bydgoszcz 1998, ss. 65;
Pedagogika kultury: historyczne osiągnięcia, współczesne kontrowersje wokół edukacji kul turalnej, perspektywy rozwoju, pod red. Gajdy J , Lublin 1998, ss. 395;
Pedagogika społeczna. Pytania o X X I wiek. Pamięci Profesora Ryszarda Wroczyńskiego,
pod red. Przecławskiej A. i Theissa W., War szawa 1999, ss. 194;
Pelczar R , Działalność oświatowo-kulturalna je
zuitów w diecezji przemyskiej w X V I - X V I I I wieku, Przemyśl 1999, ss. 173;
Pelczar R , Szkolnictwo w miastach zachodnich
ziem województwa ruskiego ( X V I - X V I I I w.),
Rzeszów 1998, ss. 304;
Piwowarczyk D., Obyczaj rycerski w Polsce
późnośredniowiecznej ( X I V - X V w i e k ) , Warsza wa 1998, ss. 275;
Potoczny J , Oświata dorosłych i popularyzacja
wiedzy w plebejskich środowiskach Galicji doby konstytucyjnej (1867-1918), Rzeszów 1998, ss. 331;
Potok R., Ludwik Beba (1914-1984): życie
i dzieło, Kościan 1999, ss. SS;
Półtuizycki J., Adam Mickiewicz jako nauczy
ciel i pedagog, Toruń 1998, ss. 174;
Puchowski K., Edukacja historyczna w jezuic
kich kolegiach Rzeczypospolitej 1565-1773,
Gdańsk 1999, ss. 325;
Puszka A., Nauczyciele historii i geografii
państwowych szkól średnich w Galicji w okre sie autonomii (1868-1914), Lublin 1999, ss. 392;
Pyrzyk I., Prekursorzy pedagogiki opiekuńczej
(J . H. Pestalozzi, J. Korczak, A. Makarenko, J. Babicki), Toruń 1998, ss. 199;
Raciawski K., Rozwój oświaty rolniczej w Polsce
(z e szczególnym uwzględnieniem lat 1945-1985), Warszawa 1998, ss. 172;
Region i ludzie a historiografia i tożsamość. Materiały z I I Zjazdu H istoryków Regionali stów w Gdańsku-Starbieninie, zeb. Borzyszkow- ski J , Gdańsk - Ciechanów 1999, ss. 90;
Rola i miejsce kobiet w edukacji i kulturze polskiej, pod red. Jamrożka W. i Żołądź-Strzel- czyk D., T. 1, Poznań 1998, ss. 216;
Rola nauczycieli łódzkich w tworzeniu dziedzic twa kulturowego Łodzi, pod red. Gali S., Łódź 1998, ss. 556;
Rola mniejszości narodowych w kulturze i oświa cie polskiej w latach 1700-1939, pod red. Bile- wicz A. i Walasek S., Wrocław 1998, ss. 378;
Rozumienie i zrozumienie OHP. M ateriały I Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej nt.: Ochotnicze Hufce Pracy w systemie oświato wo-wychowawczym, pod red. Podgórskiego J., Opole 1998, ss. 598;
Ruta Z., Ryś J., I Liceum Ogólnokształcące im.
Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie do 1939 roku, Kraków 1999, ss. 259;
Siennicka M., Rodzina burżuazji warszawskiej
i je j obyczaj: druga połowa X I X i początek X X wieku, Warszawa 1998, ss. 134;
Słownik filozofów polskich, pod red. Andrzejew skiego B. i Kozłowskiego R., Poznań 1999, ss. 228;
Słownik pedagogów polskich, pod red. Bobrow- skięj-Nowak W. i Dryndy D., Katowice 1998, ss. 243;
Snoch B., Z dziejów szkolnictwa w Częstochowie
i w regionie częstochowskim w latach 1918-1990, Częstochowa 1998, ss. 341; Sobczak J., „Nowe wychowanie" w polskiej pe
dagogice okresu Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Bydgoszcz 1998, ss. 448; Staruchowicz Z., Śladami chłopskiej bosej edu
kacji, Jaćmierz 1999, ss. 48;
Sztobryn D , Działalność kulturalno-oświatowa
diaspory niemieckiej w Łodzi do 1939 roku, Łódź 1999, ss. 192;
Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wy
chowania, Kraków 1998;
Wilamowski M., Wnęk K , Zyblikiewicz L. A.,
Leksykon polskich powiedzeń historycznych,
Kraków 1998, ss. 192;
Wojdecki W., Polska myśl homiletyczna pod
zaborem rosyjskim w latach 1818-1918, Leszno 1998, ss. 223;
Wojtczak Z., Słownik biograficzny absolwentów
kościańskiego gimnazjum i liceum z lat 1923-1960, Kościan 1998, ss. 101;
Wolnik F., Parafia i szkoła w Kadłubie: kronika
katolickiej szkoły w Kadłubie, Opole 1998, ss. 295;
Wołoszyn S., N auki o wychowaniu w Polsce
w X X wieku; próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, Kielce 1998, ss. 282;
Wołoszyn S., Pedagogiczne wędrówki przez wie
ki i zagadnienia: studia i szkice, przygotowanie i opracowanie Żukowska Z., Toruń 1998, ss. 134;
Wójcik M., Kształtowanie się polskiej pedagogi
ki rodzinnej w latach 1918-1939. Podstawy teoretyczne, kierunki rozwoju, praktyka, K ato wice 1998, ss. 146;
Wychowanie a polityka. M iędzy wychowaniem narodowym a państwowym, pod red. Wojdyły W., Toruń 1999, ss. 152;
Zawadzka A., Harcerstwo żeńskie na wschod
nich ziemiach Rzeczypospolitej 1911-1945,
Warszawa 1999, ss. 350;
Zawistowska-Zacharewicz H., Działalność spo
łeczno-gospodarcza i oświatowa Karola Brzo stowskiego, Warszawa 1998, ss. 45;
Ziemski F., Wybrane problemy tradycji i wy
chowania w polskich dziejach ( X w . - X V I I I w.),
Katowice 1999, ss. 118;
Z tradycji teorii edukacyjnej. Studia ofiarowane Włodzimierzowi Lechowi Goriszewskiemu z oka zji 70-lecia urodzin i 50-lecia pracy zawodowej,
pod red. Wróblewskiej T., Piotrków Trybunal ski 1998;
Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogi cznej, wybór i opracowanie Wołoszyn S., T. 3: s. 2: M yśl pedagogiczna w X X stuleciu, Kielce 1998, ss. 826.
