S
P
R
A
W
O
Z
D
A
N
I
A
___________________________________________________________
ROCZNIKI PEDAGOGICZNE Tom 8(44), numer 4 2016
BARBARA BOROWSKA Katedra Biografistyki KUL MARTA BUK-CEGIEKA
Katedra Dydaktyki i Edukacji Szkolnej KUL
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-21
SEMINARIUM WYMIANY DOS´WIADCZEN´
„INTEGRALNA EDUKACJA – WYBRANE ZAGADNIENIA”. „ROZWIJANIE WIELOSTRONNEJ AKTYWNOS´CI DZIECI
W WIEKU WCZESNOSZKOLNYM I PRZEDSZKOLNYM W PROCESIE TWÓRCZEGO KSZTACENIA JE ZYKOWEGO”
Lublin, 4 marca 2016 r.
Seminarium wymiany dos´wiadczen´ dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego jest jednym z wielu przedsiewziec´, jakie Katedra Dydaktyki i Edukacji Szkolnej podejmuje na rzecz s´rodowisk edukacyjnych w kraju i za granic a. Jest inicjatyw a cykliczn a, realizowan a od 2009 r. Seminarium organizo-wane jest we wspópracy z lubelskim Kuratorem Os´wiaty. Uczestnicz a w nim nau-czyciele i studenci, metodycy, dyrektorzy szkó i przedszkoli, pracownicy Instytutu Pedagogiki KUL oraz nauczyciele akademiccy innych wyzszych uczelni z Polski, Ukrainy i Sowacji.
Celem seminarium jest zintegrowanie nauczycieli praktyków wokó istotnych zagadnien´ dotycz acych problemów edukacyjnych i umozliwienie im doskonalenia zawodowego w tym zakresie. Istotne jest równiez wspieranie studentów pedagogiki (gównie specjalnos´ci pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna) w poznaniu nie tylko teoretycznych podstaw, ale i praktycznych uwarunkowan´ pracy dydaktyczno-wychowawczej i opiekun´czej. Seminarium wymiany dos´wiadczen´ wpisuje sie w aktualne potrzeby nauczycieli oraz sprzyja aczeniu teorii z praktyk a, pozwala na prezentowanie swoich dos´wiadczen´ zawodowych, inspiruje do refleksji, skania do podejmowania dziaan´ i innowacyjnych rozwi azan´ w róznych obszarach rzeczywi-stos´ci szkolnej.
136 SPRAWOZDANIA
W ci agu siedmiu lat odbyo sie 27 spotkan´ seminaryjnych, którym przys´wiecao siedem gównych zagadnien´: „W poszukiwaniu pedagogicznej koncepcji integralnego rozwoju i wychowania dziecka”, „Pedagogia wprowadzania dziecka w s´wiat warto-s´ci”, „Nauczycielrodzic, akademia dialogu i wspópracy”, „Przedszkole i szkoa twórcza a twórczos´c´ w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej”, „Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w przedszkolu i edukacji wczesnoszkolnej”, „Wdrazanie do zachowan´ kreatywnych dzieci w edukacji wczesnoszkolnej i wycho-waniu przedszkolnym”, „Integralna edukacja – wybrane zagadnienia”.
4 marca 2016 r. w Instytucie Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II odbyo sie 26 spotkanie Seminarium Wymiany Dos´wiadczen´, którego celem byo zgebienie wiedzy suchaczy w zakresie wybranych zagadnien´ teoretycz-nych i praktyczteoretycz-nych dotycz acych metod ksztacenia jezykowego dzieci w nauczaniu przedszkolnym i wczesnoszkolnym. W seminarium wzieo udzia okoo 120 osób, ws´ród których znalez´li sie nauczyciele wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej ze szkó i przedszkoli województwa lubelskiego, pracownicy i stu-denci Instytutu Pedagogiki KUL oraz zaproszeni gos´cie, a ws´ród nich: prof. dr hab. Urszula Paprocka-Piotrowska, prorektor ds. Promocji i Wspópracy z Zagranic a KUL; ks. dr hab. Stanisaw Fel, prof. KUL, dziekan Wydziau Nauk Spoecznych; mgr Krzysztof Babisz, kurator Os´wiaty w Lublinie; ks. prof. dr hab. Marian Nowak, dyrektor Instytutu Pedagogiki KUL; i prof. dr hab. Krystyna Chaas, kierownik Kate-dry Dydaktyki i Edukacji Szkolnej. Seminarium otworzy ks. prof. dr hab. Marian Nowak, który powita zaproszonych gos´ci i przybyych suchaczy. W swym wyst apie-niu podkres´li trafnos´c´ wybranej problematyki spotkania, która staje sie szczególnie zasadna, gdy podejmowane s a wysiki rozwi azania problemów zwi azanych z ksztace-niem i wychowaksztace-niem czowieka w poszczególnych etapach zycia i rozwoju.
Nastepnie gos zabraa mgr Anna Szczepin´ska, wicekurator Os´wiaty w Lublinie, która pogratulowaa organizatorom seminarium podjecia cennej inicjatywy naukowej pozwalaj acej na wymiane mys´li, refleksji i dos´wiadczen´ w tak waznym temacie.
W pierwszej czes´ci spotkania uczestnicy seminarium wysuchali wykadu wygo-szonego przez prof. dr. hab. Bronisawa Rocawskiego z Akademii Pedagogiki Spe-cjalnej w Warszawie na temat: „Co powinien wiedziec´ i umiec´ nauczyciel, aby móg nauczyc´ kazde dziecko czytac´, pisac´ i liczyc´?”. Prelegent przedstawi krótki zarys swoich metod ksztacenia na tle innych systemów edukacyjnych, które nazwa „glot-todydaktyk a ojczystojezyczn a”. Zaprezentowa efektywnos´c´ opracowanego i wdraza-nego systemu edukacyjwdraza-nego do przygotowania i nauki dzieci w zakresie czytania, pisania i liczenia. Zwróci uwage na lingwistyczne podoze sukcesu glottodydaktyki, w szczególnos´ci na starann a znajomos´c´ ortofonii (budowy goskowej wyrazów) i ortografii. W systemie edukacyjnym prof. B. Rocawskiego istotn a role odgrywa umiejetnos´c´ wymawiania gosek w izolacji oraz biega znajomos´c´ problematyki z za-kresu syntez wyrazów z jednostek mniejszych (sylab, gosek, morfemów, logotomów) i z zakresu analizy wyrazów na jednostki mniejsze (sylaby, goski). Prelegent zwróci uwage na problemy ortofoniczne czytania gos´nego i ich pokonywanie (odkrywanie regu ortofonicznych) oraz problemy ortograficzne wraz z ich pokonywaniem (odkry-wanie regu ortograficznych). Istotne znaczenie w prezentowanych metodach odgry-waj a zwi azki matematycznego jezyka formalnego z jezykiem naturalnym. Prof.
Roc-137
SPRAWOZDANIA
awski przedstawi podstawowe informacje dotycz ace metodyki czytania, pisania i liczenia oraz starannej diagnozy glottodydaktycznej.
W drugiej czes´ci seminarium, przeznaczonej na warsztaty dla nauczycieli i stu-dentów, prof. B. Rocawski wraz z dr Barbar a Borowsk a, adiunktem Katedry Biogra-fistyki Instytutu Pedagogiki KUL, zaprezentowali pomoce glottodydaktyczne oraz ich wykorzystanie w procesie dydaktyczno-wychowawczym dzieci. S´wiat fonemów i liter uczniowie powinni poznawac´ za pomoc a klocków LOGO® autorstwa prof. Rocaw-skiego, które suz a do nauki wymowy, czytania, pisania i matematyki, dlatego tej pomocy dydaktycznej autor pos´wieci najwiecej czasu i uwagi zgromadzonych su-chaczy. Klocki uatwiaj a nauczycielom oraz rodzicom organizowanie róznych zabaw, a ich celem jest doskonalenie mowy wraz z przygotowaniem do czytania i pisania, jak równiez ksztacenia s´wiadomos´ci i wrazliwos´ci ortograficznej. W opakowaniu znajduje sie 150 klocków z umieszczonym na nich penym zestawem 44 liter (36 li-ter podstawowych i 30 lili-ter niepodstawowych oznaczonych kolorem czerwonym oraz 8 wieloznaków), cyfr, znaków interpunkcyjnych i matematycznych. Klocki zawieraj a 4 podstawowe mozliwos´ci grafemu, czyli litery mae i wielkie pisane oraz mae i wielkie drukowane, kazdy z tych wariantów odnosi sie do tego samego fonemu (goski). Wielka i maa litera pisana jest podana w liniaturze. Na dole kazdego kloc-ka znajduje sie zielony pasek – potocznie przez uczniów i nauczycieli nazywany „trawk a”, który umozliwia dzieciom was´ciwe ustawienie klocka i poprawn a obserwa-cje kazdej litery lub cyfry. Alfabet przedstawiony na klockach rózni sie nieco od alfabetu stosowanego w podrecznikach szkolnych. Autor w aczy do niego nowe wieloznaki: ni, zi, ci, dzi, si, a takze wprowadzi litery: q, v, x, z którymi dzieci zetkn a sie w czasopismach lub w podrecznikach. Wszystkie wieloznaki zostay naz-wane literami alfabetu. W systemie edukacyjnym B. Rocawskiego nauka czytania i pisania wymaga spenienia dwóch zasadniczych warunków, tj. dobrej, biernej znajo-mos´ci caego alfabetu oraz umiejetnos´ci syntezy i analizy fonemowej wyrazów, które prelegent w asys´cie dr B. Borowskiej zaprezentowa uczestnikom seminarium. Wy-kad i warsztaty prof. Rocawskiego trway piec´ godzin i zostay nagrodzone przez suchaczy burzliwymi oklaskami. Wyst apienie prelegenta wzbudzio szerok a dyskusje ws´ród uczestników spotkania. Jako pierwsza gos zabraa mgr Jadwiga Dejko, emery-towany doradca metodyczny edukacji wczesnoszkolnej, która przywoaa w pamieci szkolenia z glottodydaktyki prowadzone przez prof. Rocawskiego w latach dziewiec´-dziesi atych w województwie lubelskim. We wspomnieniach i refleksji podzielia sie wasnym dos´wiadczeniem z prowadzonych t a metod a zajec´.
W dyskusji udzia wzieli takze studenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II obecni na spotkaniu seminaryjnym. Ich pytania koncentroway sie wokó do-s´wiadczenia pyn acego z tego seminarium, które pozwala na zweryfikowanie pogl adów i opinii na tematy, których studenci nabywaj a po zapoznaniu sie z dostepn a literatur a oraz w trakcie zajec´ naukowo-dydaktycznych w Instytucie Pedagogiki. Seminarium stano-wi równiez istotny element praktycznego przygotowania zawodowego póz´niejszych nau-czycieli wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego oraz pedagogów.
Zaplanowane na to spotkanie warsztaty dr Beaty Kucharskiej z PWSZ w Chemie na temat: „Sposoby wykorzystania tekstów folkloru dzieciecego w ksztaceniu jezykowym uczniów w klasach I-III szkoy podstawowej” oraz warsztat „Ksztacenie jezykowe
138 SPRAWOZDANIA
w przedszkolu to nie tylko jezyk obcy”, przygotowany przez Pawa Niemca, studenta pedagogiki KUL, zostay przeozone na kolejne spotkanie, które odbyo sie 6 maja.
Wysoki poziom merytoryczny, bogactwo tematyczne oraz mnogos´c´ ujec´ prezento-wanych zagadnien´ day szanse wszystkim uczestnikom seminarium na wzbogacenie wasnej wiedzy i umiejetnos´ci, a ozywiona dyskusja i wielos´c´ podjetych problemów wskazyway na wage tematu stanowi acego przedmiot spotkania, dlatego problematyka nie zostaa do kon´ca wyczerpana, co dao nadzieje na kontynuacje spotkan´.
Zamkniecia dyskusji i podsumowania seminarium dokonaa dr Marta Buk-Cegie-ka, adiunkt Katedry Dydaktyki i Edukacji Szkolnej, która podziekowaa prelegentowi i suchaczom za uczestnictwo w spotkaniu oraz podkres´lia znaczenie wymiany do-s´wiadczen´, przyczyniaj acej sie do podejmowania skutecznych oddziaywan´ w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci. Jednoczes´nie zapewnia uczestników o kon-tynuacji tego typu spotkan´ seminaryjnych.
MAGDALENA PARZYSZEK Katedra Pedagogiki Rodziny KUL
DOI: http://dx.doi.org/10.18290/rped.2016.8(44).4-13
XXIV INTERDYSCYPLINARNA KONFERENCJA NAUKOWA „WIE Z´ I POKÓJ W RODZINIE I SPOECZEN´STWIE”
Kielce, 12 maja 2016 r.
W dniu 12 maja 2016 r. w ramach XIV S´wietokrzyskich Dni Profilaktyki odbya sie XXIV Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa z okazji Miedzynarodowego Dnia Rodziny pt. „Wiez´ i pokój w rodzinie i spoeczen´stwie”.
Patronat honorowy nad konferencj a objeli: Wojewoda S´wietokrzyski, Marszaek Województwa S´wietokrzyskiego, Biskup Ordynariusz Diecezji Kieleckiej, Prezydent Miasta Kielc, Rektor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kurator Os´wia-ty w Kielcach i Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach.
Patronat naukowy objeli: Zespó Pedagogiki Chrzes´cijan´skiej Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Rektor Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Dzie-kan Wydziau Pedagogicznego i Artystycznego, Wyzsza Szkoa Biznesu i Przedsie-biorczos´ci w Ostrowcu S´wietokrzyskim.
Komitet Naukowy Konferencji tworzyli: ks. prof. dr hab. Jan S´ledzianowski (WSBiP); dr hab. Anna Kieszkowska, prof. UJK; ks. prof. dr hab. Marian Nowak (KUL); prof. dr hab. Wanda Drózka (UJK); prof. dr hab. Bozena Matyjas (UJK);