:í-'í;!:fr -
v '
R e ce n z je!
'•:.-> v -
661
W S Ł O W A C J I O G Ó R N IC T W IE I H U T N IC T W IE T A T R Z A Ń S K I M
W w y d a w a n ym od 1959 r. w S ło w a cji roczniku „N ov é O bzory — S p o lećen sk o - vedn y Sbornik Vychodného Sloven ska” (redakcja m ieści się w P reszow ie, p r z y M uzeum R epubliki Słow acji) ukazał się <w t. 5 za 1963 r., ss. 72— 94) ciekaw y arty ku ł zasłużonego badacza przeszłości Tatr Ivana Bohuśa N dćrt d ejln ta tra n skych
bani a huí {Zarys d ziejów tatrzańskich kopalni i hut). A rtyk u ł, ilustrow any w ielo m a interesującym i rycinam i (m. in. reprodukcjam i: sztychu kuźnic zakopiańskich z „Tygodn ika Illustrow anego” z 1864 r. oraz zam ieszczonej swego czasu w „W ie r chach” fotografii kam ienia z „m ły n a srebrnego” w e w si K ościeliska), daje o gó ln y przegląd górnictwa i hutnictw a tatrzańskiego, tak po południow ej, ja k i północnej stronie Tatr.
A u to r rozpoczyna od in form acji o w ytopie żelaza pod N o w y m S m o k o w c em w II, w . n.e. (datowanie jest oparte na znalezionej tam aureliańskiej srebrnej m o necie), a następnie w spom ina o działalności górniczej na terenie T atr K azim ierza Jagiellończyka i Aleksan dra, M a cieja K o rw in a i Z ygm u n ta Starego, Fuggerów i Turzonów , cytując też fragm en t z Chronica P olon orum M iechow ity. Sporo uw a gi poświęca Bohuś dziejom bani w K ryw an iu oraz działalności K o m isji S k a rb o w ej za czasów Stanisław a A ugu sta, om aw ia też pokrótce działalność kuźnic zakopiań skich i kopalń pracujących na potrzeby tego zakładu, podaje in fo rm a cje o dzia łalności zakładów w Jaw orzynie (Spiskiej) oraz o śladach, jakie zachow ały się na terenie całych Tatr po górniotwie i hutnictwie.
A tty k u ł daje dobrą, rzetelną inform ację o górnictw ie i hutnictwie tatrzańskim ; w idać zeń, że zainteresowanie dziejam i tych obu w ażnych dziedzin przem ysłu w zro sło na terenie Słow acji w ostatnich latach.
Iván Bohuś orientuje się przy tym doskonale w tem atyce i m a dla opisyw a nego odcinka działalności przem ysłow ej w iele se n ty m e n tu 24. Praca jego jest w ię c w pew nym sensie podsum ow aniem dotychczasow ej w iedzy o górnictw ie i hutni ctwie tatrzańskim .
Im ponu jący jest zam ieszczony na końcu artykułu, a o bejm u jący 3 strony drob nego druku w y k a z literatury; obejm u je on także prace w języku polsk im , i to za rów no dawniejsze, jak i k ilk a ż tych, które ukazały się już w ostatnim d w u dziestoleciu.
H en r y k Jost
M U Z E M F A R M A C J I W K R A K O W I E
M uzeum Farm acji, m ające siedzibę w K rak ow ie, było już niejednokrotnie te m atem publikacji naukow ych i popularnych. Ostatnio w am erykańskim czasopiś m ie .A m e r ic a n Journal of H ospital P h arm acy” , 1964, t. 21, ukazał się obszerny arty ku ł T h e P harm acy M u seu m - at K ra k ow Sam i H a m a m e h a , kustosza W y d zia łu N a u k M edycznych Sm ithsonian Institute w W aszyngtonie, om aw iający rozw ój fa rm a cji
14 W arto w spom nieć, że I. Bohuś, podówczas dyrektor M uzeum T atrzań skiego w Popradzie, brał udział w lutym 1955 r. w posiedzeniu n auk ow ym zw oła n ym w Zakopanem przez S ekcję H istorii Techniki i N au k Technicznych K om itetu H i storii N auki P A N , które zapoczątkowało now y etap prac badaw czych nad historią górnictwa i hutnictw a tatrzańskiego (por. sprawozdanie z tego posiedzenia w nrze 1/1956, s. 214, ,¿Kwartalnika H istorii N auki i Techniki” ). I. Bohuś inform o w a ł w tedy pokrótce o pracach prowadzonych nad tym zagadnieniem w Słow acji.
krakow skiej, począw szy od X V I w . aż do czasów w spółczesnych. P rzełom ow ym m om entem było pow stanie w 1783 r. pierw szej w Polsce K atedry F arm acji i M a terii M edyczn ej na U niw ersytecie Jagiellońskim , którą objął Jan Szaster ,(1741.— 1793). M u zeu m F a rm acji m a bogatą historię. P róby założenia sięgają jeszcze X I X w. G rom adzenie zbiorów rozpoczęto w latach 1918— 1939. Staraniem Stanisław a P r o - nia w 1047 r. pow stało obecnie istniejące m uzeum . Zb iory jego przekraczają liczbę
15 000 eksponatów . - '
