Henryk Machajewski
Wygoda, gm. Białogard, woj.
koszalińskie. Stanowisko 6
Informator Archeologiczny : badania 15, 130-131
130
Stanowisko p ołożone j e s t na n isk iej t e r a s ie nadzalew ow ej w ielk iej doliny W isły . Stanow isko 10 1 są sia d u ją c e z nim od północy stan ow isk o 9 / o podobnej c h r o n o lo g ii/, tw o r z ą ra zem kom pleke o sa d n iczy o p ow ierzch ni około 20 ha.
Badania m ia iy ch arak ter ratow n iczy. Ł ą czn ie przebadano te r e n o p ow ierzch n i 200 m^, r e je str u ją c w ystęp ow an ie dwóch w arstw kulturow ych
i 28 obiektów . W ystąpiły tak że ślady osadnictw a n eo lity czn eg o - kultury pucharów lejk ow atych z fazy w ió re ck ie j /1 0 0 fragm entów c e r a m ik i/, 1. W arstw a zw iązana z osad n ictw em lu d n ości kultury łu ż y ck iej, datowana
j e e t na o k res h a lsz ta c k i. Z w iązanych j e s t z n ią 9 obiektów: 2 p alen isk a i 7 jam o n ie o k r eślo n ej funkcji. Z a w ierała liczn y m a te r ia ł ce ra m icz n y - 2, 063 fragm en ty /40% pozysk anego m a teria łu c e r a m ic z n e g o /.
2. W arstw a datow ana na późny o k res la teń sk i I w c zesn y o k res r z y m sk i. Z a w iera ła 3 .1 7 2 fragm en ty ce r a m ik i, co stanow i 60% pozyskanego m a te r ia łu , W ystąp iły tak że lic z n e fragm enty polepy z o d cisk a m i p osłu p o- w ym i, lic z n e p r z ę ś lik i, w tym jeden kwadratowy oraz sreb rn y denar Antoninusa P iu sa /1 3 8 - 1 6 1 / , Z w a r stw ą tą zw iązanych je s t 19 obiektów; 5 p alen isk , 8 p ieców do wytopu że la z a , pochów ek p sa , bruk k o listy o śr e d n ic y 50 cm oraz 4 jam y o n ie o k r eślo n ej funkcji,
Do n a jciek aw szych odkryć tego sezonu n ależy z a lic z y ć o d sło n ię c ie 8 p ieców do wytopu ż e la z a . P ie c e te ń ie z o s ta ły z n isz c z o n e w sp ó łc z e sn ą ork ą, stąd zachow ały s ię r e sz tk i glinian ych śc ia n k on stru k cji naziem nych. Ściany w ew nętrzne były s iln ie p rzep alon e i pokryte w arstw ą żu żla. Z a ch o wamy s i ę fragm en ty z otw o ram i p ow ietrzn ym i oraz "grzybki" do zatykania d y sz p ow ietrzn ych . K otlinki p ieców były k szta łtu k o liste g o , w przekroju kw adratow ego lub p rostok ątn ego, lek ko r o z s z e r z a ją c e Bię p rzy dnie. Wy p ełn ion e były so p la m i żużla i dużą ilo ś c ią w ę g li drzew nych /d u żych fr a g m e n tó w /. W stępnie datować je m ożem y na p rzeło m o k resu p óźn olateń - s k ie g o i w c z e sn o r z y m sk i ego.
M ateriały znajdują s i ę w Muzeum w G rudziądzu. Badania b ęd ą kontynuowane.
WILKOWICE, gm . W artkow ice patrz
w oj. s ie r a d z k ie ok res h a lszta ck i Stanow isko 2
л
WYGODA, gm . B iałoga rd U n iw ersytet im . Adama w oj. k o sz a liń s k ie M ick iew icza w Poznaniu Stanow isko 6 K atedra A rch eo lo g ii
B adania prow ad ził m g r Henryk M achajew ski. F in an so w a ł UJ i UAM, D rugi, po dw uletniej p rze rw ie
131
/p ie r w s z y w 1978 г. / se z o n badań. Stanowisko w ielokulturow e; osad a kultury p o m o rsk iej, osada kultury ok syw sk iej i w ie lb a r sk ie j, cm en ta rzy sk o kultury ok syw sk iej i w ie lb a r sk ie j.
P od jęte w tym roku badania a rc h e o lo g ic z n e na stan ow isku 6 w Wy god zie /d aw n e o zn a czen ie: R z y sz c z e w o , stan ow isk o 6 - p or. : Inform ator A rch eo lo g iczn y , B adania 1978, s , 1 4 1 / s ą c z ę ś c ią zaprojektow anych w ie lo p łaszczyzn ow ych badań na m ik roregion em osad n iczy m z m ło d szeg o o k resu p r ze d r zy m sk ieg o i ok resu r z y m sk ie g o w d o rzeczu środkow ej P a r sę ty .
Stanow isko zlok alizow an e je s t na p ła sk iej cyplow atej te r a s ie nad- zalew ow ej stożk ow atego w y n iesien ia od zachodu otoczon ego rz ek ą P a rsę tą .
2
Na o b s z a r z e 1 .3 0 0 m stw ierd zon o 198 obiektów tr z e c h jed n ostek kulturowych:
1, kultura p om orsk a - osada; 5 jam ,
2, kultura ok syw ska i w ielb a rsk a - osada; 81 obiektów , w tym : p ó łziem ia n - ki, ślad y budynków słupow ych, p alenisk a, p ie ce ch leb ow e, w a r sz ta t /? / do obróbki że la z a . C hronologia: faza A3 m ło d sz e g o o k resu p r z e d r z y m sk ie g o - fa za E l w c z e sn e g o o k resu rz y m sk ie g o ,
3, kultura ok syw ska i w ielb a rsk a - cm en tarzysk o; 112 obiektów - groby cia ło p a ln e. D om inacja grobów ciałop aln ych jam ow ych b ez p op ieln ic owych z re sztk a m i sto su , w m n ie jsz e j i l o ś c i groby jam ow e z r e sz tk a m i s to su i z e s t e lą lub groby jam ow e bez r e sz te k sto su p op ieln icow e. E lem en ty w yp osażen ia grobów: zapinki że la z n e i b rązow e od w a r ,G /H do А II, 5 0 -5 5 /e le m e n ty u z b r o je n ia /, m ie c z e je d n o sie c z n e typu II Ш1, pochwy żelazn e do m ie c z y , umba typu 7b, gro ty sm u k łe grupy II i k rępe grupy Ш /, k lam ry ż e la z n e jedno-i d w u dzieln e, b ra n so le ty żela z n e z tępo u c ię tym i nachodzącym i na s ie b ie k ońcam i, "obrączki" zło te wykonane z po czw órn ie sp latan ego drutu o p rzekroju kw adratow ym , p aciork i b u r sz ty nowe, p r z ę ś lik i kam ienne i g lin ia n e, naczynia c e r a m ic z n e grupy II, IV, VI, VIII, IX, wg W ołągiew icza /k u ltu ra o k sy w sk a / i grupy ХШ wg S ch in d lera /k u ltu ra w ie lb a r s k a /. C hronologia; podfaza A2a m ło d szeg o o k resu p r ze d r zy m sk ieg o - podfaza B ib w c z e sn e g o o k resu rz y m sk ie g o ,
W u kładzie p rze strz en n y m uwagę zw raca b ezp o śred n ie są sie d z tw o osady i cm en ta rzy sk a lu d n ości kultury ok syw sk iej i kultury w ie lb a r sk ie j.
Badania będą kontynuowane. TARNOWIEC, gm , Tarnów w oj. tarnow sk ie Stanowisko 1 patrz neolit