Maria Cabalska
Tuligłowy, gm. Rokietnica, woj.
przemyskie
Informator Archeologiczny : badania 15, 205-206
205
W dwóch wykopach / 2 x 4 1 2 x 5 m / w ob ręb ie c z ę śc io w o za c h o wanej zabudowy k la szto ru dom inikanów, o d słon ięto fragm enty kilku ob iek tów m urowanych o różnej ch ro n o lo g ii. N ajw cześn iejszy m zdaje s ię być fundament k am ien n o -ceg la n eg o muru obronnego /? / posadow iony w zdłu ż kraw ędzi str o m ej sk arp y n ad w iślań sk iej. K oresponduje on z w ieży czk ą obronną "wkomponowaną" w p rezb iteriu m k o śc io ła p odom inikańskiego, jak rów n ież z budynkiem obecnej z a k r y s tii, n o szą ce j tak że cech y a rc h i tektury 2 połowy XIII w ieku. Mur ten z o s ta ł św ia d om ie, planowo r o z e b r a ny, p r zy p u szcz a ln ie w XIX wieku.
O dsłon ięto ta k że, na n iew ielk im odcinku, fragm ent kam len n o- ce glan eg o muru n a leżą ceg o p rzy p u szcz a ln ie do północnego sk rzy d ła c z w o roboku k la szto rn eg o . Z o sta ł on posadow iony w w a r stw ie kulturow ej, któ rą roboczo datuje s i ę na XIV /X V w iek . N ajn iższy poziom stanow iły w a r stw y z a w ie ra ją c e m a te r ia ł c e r a m icz n y z XIII w. i z a le g a ły b ezp ośred n io na c a lc u . M a teria ł ruchom y lic z n y , stan ow ią g łó w n ie fragm enty cera m ik i, k afli, gw oźd zi. Z n alezion o ta k że 1 brakteat gu ziczk ow y, k rzy ż a ck i z XIV w ieku. L ic z n ie w ystęp ow ał m a te r ia ł budowlany w p o sta ci c e g ie ł gotyckich i detalu a rch itek to n iczn eg o . W inw entarzu p o szcz eg ó ln y c h w arstw / w nik łym p r o c e n c ie / w ystępow ały fragm enty c e r a m ik i w czesn o śred n io w iecz n e j, XI-XII w . , jak rów n ież n eo lity czn e odłupki k rzem ien n e.
B adania będą kontynuowane.
TU LIG ŁOWY, gm . R ok ietn ica U n iw ersytet J a g iello ń sk i w oj. p rze m y sk ie Insiytut A rch eo lo g ii
Badania p row ad ziła dr hab, M aria C abalska. F in a n sow ał UJ i W ojewódzki K onserw ator Zabytków w P r z e m y ślu . Siódm y sez o n badań. W ielkie w ie lo c z ło nowe g ro d zisk o w c zesn o śred n io w iecz n e VDI-XI w iek. W 1981 r. kontynuowano badania grodu w ła ściw e g o koncentrując w y siłk i na poszukiwaniu d a lszy ch chat fazy s ta r s z e j , u stalen iu naw arstw ień faz s ta r s z e j i m ło d szej pod w ałem okrężnym , odsłanianiu d alszy ch budyn ków zabudowy grodu otoczon ego potrójnym i cią g a m i wałów.
F aza s ta r sz a : na te r e n ie tr z e c h wykopów usytuowanych w e w sch od nim narożniku wału o d sło n ięto p raw ie w c a ło ś c i ch atę ziem ia n k ę w głębioną w c a le c na 1 m o w ym iarach 6, 3 x 4, 7 m. Ognisko usytuowane w zachodniej c z ę ś c i chaty p osiad a ło p alen isk o pokryte ro z w lecz o n y m i k am ien iam i. D łu g o ść chaty w yznaczono na podstaw ie śladu po słu p ie zachowanym w p rofilu północnym w y k .IV /1 9 8 1 . РгоШ е i poziom y p ozw alają na rek on stru k cję ziem ia n k i wkopanej w c a le c , k tórej ścian y nie p o sia d a ły obudowy. O d słon ię ty słu p w ią że e ię z konstrukcją dachu. W z ie m ia n c e zn alezion o gru b ościen n ą
"białopodobną" c e r a m ik ę , nóż żela zn y, 4 ułam ki prętów , 3 źle zachow ane g r o d k i oraz 4 gła d zik i kam ien ne. Stanowi ona t r z e c i budynek m ieszk a ln y zaliczo n y do fazy s ta r s z e j.
2 0 6
F a za m łod sza zw iązana j e s t z budynkam i n aziem n ym i. W b ieżą cym roku o d sło n ięto ch atę nr 19 o w ym iarach 5 x 5 , 5 m , W o d le g ło śc i 1 m od ścian y północnej znajdow ało s ię k o liste p alenisk o o śre d n icy 1 m pokryte ro zw leczo n y m i k a m ien ia m i. Jam a paleniskow a m ia ła na g łęb o k o śc i 70 cm w y m la iy 80 x 140 cm . C zarna z ie m ia koncentrow ała s i ę w e w schodniej
c z ę ś c i budynku p ozosta w iają c w je g o zachodniej c z ę ś c i pas p rzezn aczon y na m ie j s c e do sp ania. W ch a cie w y stą p iły skorupy naczyń, dwa noże, g r o c ik , kilka prętów 1 ok u cie żelazn e oraz szyd ło rogow e i g ład zik ka m ienny.
Wykop 1/81 p r z e c ią ł w ał dając przekrój północnego odcinka wału o k rężn eg o . Zbudowano go rów n ież w konstrukcji izb ico w ej. S zczeg ó ły k on stru k cji w p o sta ci tr z e c h rzęd ów słupów oddalonych od s ie b ie o 40 cm o ra z b elek p oziom ych za leg a ją cy ch m ięd zy słu p am i uchwycono na p o s z czeg ó ln y ch p oziom ach , âlady układają s i ę w naturalny sp osób b ez zabu r z e ń . Z ew n ętrzn e słup y były sp alo n e, p odczas gdy dwa w ew nętrzne rzęd y w ykazafy sła b e ślad y pożaru . J e s t to p ie r w sz y ślad pożaru wału odkryty na g ro d zisk u , Z iem ian ka fazy s ta r s z e j z a le g a ła na g łę b o k o śc i 3 5 -4 5 cm pod p ierw szy m spalonym rzęd em słupów .
Wykop sz e r o k o p rze strz en n y usytuowany na p ierw szym podgrodziu ujaw nił sła b o c z y te ln ą w arstw ę kulturową, a w niej skorupy 1 ułam ek n o
ża, Trudno na r a z ie u sta lić jak i ch arak ter m iało to osadnictw o.
TYKOCIN P P P racow n ie K onserw acji w oj. b ia ło sto c k ie Zabytków
Stanowisko 1 Pracow nia A rch eo lo g iczn o -K onserw atorska
Oddział w W arszaw ie
Badania p row ad ziła m gr U rszu la P e r lik o w sk a -P u s z - k arsk a. F in an sow ał WKZ w B iały m sto k u . Szóety sez o n badań. G rod zisk o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e /Х Н -Х Ш w . / .
Kontynuowano badania k onstru kcji wałowych g ro d zisk a od g łęb o k o ś c i 1, 7 do 2, 3 0 - 43 m ^. Zadokumentowano tr z y poziom y ek sp loracyjn e o łączn ej p o w ierzch n i 216 m^,
W cen traln ej 1 zachodniej c z ę ś c i wykopu / stok w ew nętrzny - od strony majdanu g r o d z is k a / stw ierd zon o n ieregu larn y układ k am ien i. R e gularny układ k am ien i - ław ę, stan ow iącą um ocn ien ie zew n ętrzn ego stoku wału g ro d zisk a , zadokum entowano w ca łej c z ę ś c i w schodniej wykopu. Na podstaw ie wyników dwóch sezonów m ożna s tw ie r d z ić , że m am y do c z y n ie nia z z a m ie r z o n ą konstru kcją k am ien n o -ziem n ą wału, podyktowaną p raw dopodobnie p rzy czyn a m i lokalnym i /ła tw o dostępny b u d u le c/.
