• Nie Znaleziono Wyników

X Ogólnopolskie Forum Historyków Wojskowości, Poznań 17-18 września 2010 roku

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "X Ogólnopolskie Forum Historyków Wojskowości, Poznań 17-18 września 2010 roku"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

Halina Łach

X Ogólnopolskie Forum Historyków

Wojskowości, Poznań 17-18 września

2010 roku

Echa Przeszłości 11, 480-484

(2)

H alina Łach

I n s t y t u t H is t o r ii i S to s u n k ó w M ię d z y n a ro d o w y c h U n iw e r s y t e t W a r m iń s k o - M a z u r s k i w O ls z ty n ie

X OGÓLNOPOLSKIE FORUM

HISTORYKÓW WOJSKOWOŚCI

POZNAŃ 17-18 WRZEŚNIA 2010 ROKU

W o j s k o , s z t u k a w o j e n n a i w o j n a s ą p o w i ą z a n e z c a ł o k s z t a ł t e m ż y c i a g o s p o ­ d a r c z e g o , s p o ł e c z n e g o , p o l i t y c z n e g o i i d e o l o g i c z n e g o s p o ł e c z e ń s t w a . Z t e g o w y ­ n i k a , ż e s ą o n e r ó w n o c z e ś n i e c z ę ś c i ą d z i e j ó w s p o ł e c z e ń s t w a 1 . . . . G e n e r a l n a d y ­ r e k t y w a m e t o d o l o g i c z n a b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h w s k a z u j e k o n i e c z n o ś ć r o z p a t r y w a n i a d z i e j ó w w o j s k o w y c h w ś c i s ł e j ł ą c z n o ś c i z c a ł y m p r o c e s e m d z i e ­ j o w y m 2 . P r o b l e m a t y k a m e t o d o l o g i i i m e t o d y k i b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h b y ł a i j e s t s y g n a l i z o w a n a j a k o p o t r z e b n y t e m a t d l a w a r s z t a t u b a d a w c z e g o h i s t o r y k a w o js k o w e g o . C z y m t a k a p o t r z e b a j e s t u z a s a d n i o n a ? O d p o w i e d z i ą n a t o p y t a n i e j e s t p o w s t a n i e i z o r g a n i z o w a n i e w c y w i l n y c h u c z e l n i a c h w y ­ ż s z y c h z a k ł a d ó w i z e s p o ł ó w n a u k o w y c h h i s t o r i i w o j s k o w e j o r a z n i e u s t a n n y r o z w ó j b a d a ń i p r a c n a d d z i e j a m i w o js k o w y m i . B a d a n i a i s t u d i a h i s t o r y c z n o - w o j s k o w e p o d e j m o w a n e s ą n i e t y l k o p r z e z h i s t o r y k ó w w o js k o w y c h , a l e t e ż p r z e z m ł o d y c h c y w i l n y c h p r a c o w n i k ó w n a u k o w y c h . Z a c h o d z i w i ę c p o t r z e b a n i e u s t a n n e g o w y p r a c o w y w a n i a p o d s t a w m e t o d o l o g i c z n y c h n a u k i h i s t o r y c z - n o - w o j s k o w e j . Z a i n t e r e s o w a n i e n a u k o w c ó w m e t o d o l o g i ą i m e t o d y k ą b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h j e s t d u ż e i p o d y k t o w a n e p o t r z e b ą p r a k t y c z n e g o i c h w y k o r z y s t a ­ n i a w p o z n a w a n i u m i l i t a r n e j d z i a ł a l n o ś c i c z ł o w i e k a . D z i a ł a l n o ś ć t a ś c i ś l e p o w i ą z a n a b y ł a i j e s t z c a ł o k s z t a ł t e m r o z w o j u ż y c i a s p o ł e c z n e g o w i ę z a m i e k o n o m i c z n y m i , s p o ł e c z n o - p o l i t y c z n y m i , i d e o l o g i c z n y m i i k u l t u r o w y m i . N a l e ­ ż y d o n a j b o g a t s z y c h f o r m d z i a ł a l n o ś c i l u d z k i e j . W s p ó ł c z e s n a h i s t o r i o g r a f i a n i e w y p r a c o w a ł a j a s n e j p o d s t a w y m e t o d o l o ­ g i c z n e j w b a d a n i a c h h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h . P o s z u k u j ą c n o w y c h p o d s t a w m e t o d o l o g i c z n y c h i s p o s o b u p o d z i e l e n i a s i ę w i e d z ą n a i c h t e m a t o r a z c h c ą c z a p r e z e n t o w a ć d o r o b e k m e t o d y c z n y i d o k o n a ć o c e n y s t a n u d o t y c h c z a s o w y c h m e t o d b a d a w c z y c h , ś r o d o w i s k o h i s t o r y k ó w w o js k o w o ś c i Z a k ł a d u H i s t o r i i W o js k o w e j I n s t y t u t u H i s t o r i i U n i w e r s y t e t u i m . A . M i c k i e w i c z a w P o z n a n i u w d n i a c h 1 7 - 1 8 w r z e ś n i a 2 0 1 0 r. b y ło o r g a n i z a t o r e m X O g ó ln o p o l s k i e g o

1 B. Miśkiewicz, O p rzed m io cie n au ki h istoryczn o-w ojskow ej, „Myśl Wojskowa” 5/1958, s. 82-90.

2 Idem , W prow adzen ie do b a d a ń historyczn o w ojskow ych , P oznań 2001.

3 I X O gólnopolskie F oru m H isto ryk ó w W ojskowości. P o lsk a m yśl w ojskow a n a p rzestrze n i dziejó w , red. W.B. Łach, w spółudział T. Gajownik, D. Radziwiłłowicz, O lsztyn 2008, s. 768.

(3)

F o r u m H i s t o r y k ó w W o js k o w o ś c i n a t e m a t : M e t o d o l o g i a i m e t o d y k a b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h . W y b ó r m i e j s c a o b r a d f o r u m i t e m a t u n i e b y ł p r z y ­ p a d k o w y . J u ż w w r z e ś n i u 2 0 0 7 r. n a z a k o ń c z e n i e I X O g ó l n o p o l s k i e g o F o r u m H i s t o r y k ó w W o js k o w o ś c i z o r g a n i z o w a n e g o p r z e z I n s t y t u t H i s t o r i i i S t o s u n ­ k ó w M i ę d z y n a r o d o w y c h U n i w e r s y t e t u W a r m i ń s k o - M a z u r s k i e g o w O l s z t y - n i e 3 , ś r o d o w i s k o n a u k o w e z p r o f . d r . h a b . K a r o l e m O l e j n i k i e m z a p r o s i ł o n a k o l e j n e f o r u m d o P o z n a n i a . M i e j s c e m o b r a d X O g ó l n o p o l s k i e g o F o r u m H i s t o ­ r y k ó w W o js k o w o ś c i b y ł a A u l a i m . L u b r a ń s k i e g o w b u d y n k u R e k t o r a t u U n i ­ w e r s y t e t u i m . A . M i c k i e w i c z a i C o l l e g i u m H i s t o r i c u m . O r g a n i z a t o r e m f o r u m b y l i p r a c o w n i c y i n a u k o w c y Z a k ł a d u H i s t o r i i W o j­ s k o w e j I n s t y t u t u H i s t o r i i W y d z i a ł u H i s t o r y c z n e g o . N a o b e c n e f o r u m p r z y b y l i p r z e d s t a w i c i e l e ś r o d o w i s k n a u k o w y c h s z k ó ł w y ż s z y c h z c a ł e g o k r a j u z a j m u j ą c y s i ę n a u k o w o i d y d a k t y c z n i e p r o b l e m a t y k ą d z i e j ó w w o j s k o w y c h o r a z p r a c o w n i c y n a u k o w i A k a d e m i i O b r o n y N a r o d o w e j . U r o c z y s t e o t w a r c i e f o r u m o d b y ło s i ę o g o d z i n i e 1 1 .0 0 w A u l i i m . L u b r a ń - s k i e g o . W y s t ą p i e n i a p o w i t a l n e w y g ł o s i ł P r o r e k t o r U n i w e r s y t e t u i m A . M i c ­ k i e w i c z a p r o f . d r h a b . Z b i g n i e w P i l a r c z y k i D z i e k a n W y d z i a ł u H i s t o r y c z n e g o P a n i p r o f . d r h a b . H a n n a K o ć k a - K r e n z . P o u r o c z y s t y m i o f i c j a l n y m p o w i t a ­ n i u g o ś c i p r o f . P i l a r c z y k o d n i ó s ł s i ę d o t e m a t u f o r u m , u z a s a d n i a j ą c p o w o d y , k t ó r e z a d e c y d o w a ł y o j e g o w y b o r z e . M ó w ił , ż e t o w ł a ś n i e w P o z n a n i u p r o b l e ­ m a t y k a m e t o d o l o g i c z n a b y ł a z a w s z e w c e n t r u m u w a g i b a d a w c z e j Z a k ł a d u H i s t o r i i W o js k o w e j U n i w e r s y t e t u i m . A . M i c k i e w i c z a . P o d k r e ś l i ł o g r o m n y w k ł a d w r o z w ó j t e j p r o b l e m a t y k i ś p . p r o f . d r h a b . B e n o n a M i ś k i e w i c z a , k t ó r y u w a ż a n y j e s t z a p r e k u r s o r a m e t o d o l o g i i i m e t o d y k i b a d a ń z h i s t o r i i w o j s k o ­ w e j. O b e c n i e , k i e d y n i e m a j u ż p r o f e s o r a w ś r ó d n a s , w y b ó r t a k i e g o t e m a t u m i a ł b y ć w i e l k i m u k ł o n e m w j e g o k i e r u n k u . P o n a d t o p r o f e s o r M i ś k i e w i c z z a p o c z ą t k o w a ł f o r m ę n a r o d o w e j d e b a t y n a t e m a t s t a n u i r o z w o j u h i s t o r i i w o j s k o w o ś c i 4 . W d a l s z e j c z ę ś c i p r o f . P i l a r c z y k p o r u s z y ł k w e s t i ę o p r a c o w a n e ­ g o O g ó l n o p o l s k i e g o I n f o r m a t o r a H i s t o r y k ó w W o j s k o w o ś c i5 . I n f o r m a t o r j e s t p o k a ź n y m w y d a w n i c t w e m , z a w i e r a j ą c y m s p i s b a d a c z y h i s t o r i i w o js k o w o ś c i w p o l s k i c h u c z e l n i a c h w y ż s z y c h .

4 Cykliczne debaty przedstaw icieli n au k i historyczno-wojskowej zapoczątkow ane zostały przed laty w P oznaniu w 1994 r. przez prof. dr. hab. B enona M iśkiewicza n a tem at sta n u i kierunków rozwoju histografii i prognoz badawczych n ad h isto rią wojskowości. J e s t ono głów­ nym forum dyskusji i inform acji o pracach badaw czych nad h isto rią wojskowości. Kolejne m iały miejsce w W arszaw ie w 1995 r. w Wojskowym Instytucie H istorycznym A kadem ii Obrony Narodowej, w Toruniu n a U niw ersytecie M ikołaja K opernika w 1996 r., w K oszalinie w Poli­ technice K oszalińskiej w 1998, w G dyni w A kadem ii M arynarki Wojennej w 1999 r., w Filii A kadem ii Św iętokrzyskiej w Piotrkow ie T rybunalskim w 2001 r., w Siedlcach w A kadem ii Podlaskiej - 2003 r., Częstochowie w A kadem ii im. J . Długosza w 2005 r. i w O lsztynie na U niw ersytecie W arm ińsko-M azurskim w 2007 r. Szerzej zob. I X O gólnopolskie F oru m H is to r y ­ ków W ojskowości. P o lsk a m yśl w ojskow a n a p rz es tr ze n i dziejów.

5 O gólnopolski In fo rm a to r H isto ryk ó w W ojskowości, przygotował Zakład H istorii Wojsko­ wej In s ty tu tu H istorii U niw ersytetu im. A. Mickiewicza, P oznań 2010.

(4)

W d a l s z y m w y s t ą p i e n i u p r o f . P i l a r c z y k p o r u s z y ł k w e s t i ę p o d e j m o w a n i a b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h p r z e z m ł o d y c h n a u k o w c ó w . Ś r o d o w i s k o h i s t o r y ­ k ó w w o js k o w o ś c i p o w i ę k s z a s i ę , j e s t c o r a z w ię c e j o s ó b z a j m u j ą c y c h s i ę b a d a ­ n i a m i , t o i m n a l e ż y d a ć p o g l ą d n a p o d s t a w y m e t o d o l o g i c z n e i m e t o d y k ę b a d a ń h is t o r y c z n o - w o j s k o w y c h , g d y ż r ó ż n i c a m i ę d z y m e t o d o l o g i ą h i s t o r y c z n ą a h i s t o ­ r y c z n o w o j s k o w ą j e s t i s t o t n a z e w z g l ę d u n a s p e c y f i k ę m a t e r i a ł u b a d a w c z e g o . W y s t ą p i e n i e p o w i t a l n e w y g ł o s i ła r ó w n i e ż D z i e k a n W y d z i a ł u H i s t o r y c z n e g o , p r o f . d r h a b . H a n n a K o ć k a - K r e n z . P o d k r e ś l i ł a w a g ę t e m a t u f o r u m i o d n i o s ł a s ię d o w y d a r z e ń m i l i t a r n y c h z p r z e s z ł o ś c i , k t ó r e s ą o b e c n ie p o w s z e c h ­ n i e r e k o n s t r u o w a n e . Z w r ó c iła u w a g ę n a t a k i e s t o s o w a n i e m e t o d b a d a w c z y c h p r z y o d t w a r z a n i u p r z e s z ło ś c i , a b y u z y s k a ć o b i e k t y w n ą i n i e z a k ł a m a n ą w ie d z ę 0 p r z e s z ło ś c i i w ła ś c iw ie w y k o r z y s t a ć j ą w o r g a n i z a c ji r e k o n s t r u k c j i h i s to r y c z n y c h . P o u r o c z y s t y m o t w a r c i u f o r u m , w d a l s z e j j e g o c z ę ś c i , w y g ł o s z o n e z o s t a ł y r e f e r a t y w p r o w a d z a j ą c e w t e m a t y k ę k o n f e r e n c j i . J a k o p i e r w s z y z a b r a ł g ło s p r o f . d r h a b . K a r o l O l e j n i k , k t ó r y w w y s t ą p i e n i u n a t e m a t M e t o d o l o g i a b a ­ d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h c z a s ó w ś r e d n i o w i e c z a, z w r ó c i ł u w a g ę n a w a ż n y a s p e k t w m e t o d o l o g i i . B a d a c z h i s t o r i i w o js k o w o ś c i ś w i a d o m b r a k u d o s t a t e c z ­ n e j il o ś c i z a c h o w a n y c h ź r ó d e ł i o p r a c o w a ń s p e c j a l i s t y c z n y c h p o w i n i e n s i ę g a ć d o b a d a ń p o r ó w n a w c z y c h , a b y o d t w o r z y ć s t a n w o j s k o w o ś c i c z a s ó w o d l e g ł y c h o r a z p o w i n i e n u w z g l ę d n i a ć b a d a n i a t e r e n o w e , u s t r o j o w e , p r a w n e , s p o ł e c z n e , w z o r c e k u l t u r o w e , o r g a n i z a c y j n e i n n y c h p a ń s t w . K o l e j n y m p r e l e g e n t e m b y ł p r o f . d r h a b . M i r o s ł a w N a g i e l s k i . P r z e d s t a w i a j ą c M e t o d o l o g i ę b a d a ń h i s t o ­ r y c z n o - w o j s k o w y c h d o b y n o w o ż y t n e j , z w r ó c i ł u w a g ę n a w o j n y w E u r o p i e t e g o o k r e s u . B a d a j ą c d z i e j e w o j e n n e e p o k i n o w o ż y t n e j n a l e ż y u w z g l ę d n i a ć s p e c y ­ f i k ę p o d o k r e s ó w o r a z d o k o n y w a ć p o r ó w n a ń w o j s k a p o l s k i e g o z f r a n c u s k i m , a n g i e l s k i m , n i e m i e c k i m o r a z b a d a ć s t o s u n k i a r m i i z e s p o ł e c z e ń s t w e m . N a t o ­ m i a s t p r o f . d r h a b . L e c h W y s z c z e l s k i z a b i e r a j ą c g ł o s n a t e m a t M e t o d o l o g i a b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h c z a s ó w n a j n o w s z y c h m ó w i ł o z ło ż o n o ś c i b a d a ń w o j s k o w o ś c i o k r e s u n a j n o w s z e g o t j . X X i p o c z ą t k ó w X X I w . Z a z n a c z y ł , ż e j e s t t o o k r e s s p e c y f ic z n y . W y s t ą p i ł y d w i e w o j n y ś w i a t o w e i d w i e e p o k i r ó ż n e d l a b a d a c z y . P o d k r e ś l i ł , ż e o d c z a s ó w o d z y s k a n i a n i e p o d l e g ł o ś c i p r z e z P o l s k ę d o 1 9 8 9 r. z o r g a n i z o w a n a b y ł a a r m i a m a s o w a , n a s t ę p n i e p o 1 9 9 0 r. m o ż e m y m ó w i ć o a r m i i p r o f e s j o n a l n e j . Z m i a n a s y s t e m u o b r o n n e g o P o l s k i w y m u s z a p o n i e k ą d i n n e p o d s t a w y m e t o d o l o g i c z n e b a d a ń h i s t o r i i w o j s k o w o ś c i P o l s k i . P o d k r e ś l i ł , ż e w l a t a c h p i ę ć d z i e s i ą t y c h z a ł o ż e n i a m e t o d o l o g i c z n e b a d a ń h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h b y ł y w z o r o w a n e n a u s t a l e n i a c h n a u k i r a d z i e c k i e j 1 p o d p o r z ą d k o w a n e i d e o l o g i i m a r k s i s t o w s k i e j . W d a l s z e j c z ę ś c i w y s t ą p i e n i a p o d k r e ś l i ł d o k o n a n i a m e t o d o l o g i c z n e o ś r o d k a p o z n a ń s k i e g o , j a k o n a j a k t y w ­ n i e j s z e g o w d z i e d z i n i e s t u d i ó w n a d m e t o d o l o g i ą h i s t o r i i w o j s k o w e j . Z w r ó c i! u w a g ę n a d o k o n a n i a S t a n i s ł a w a H e r b s t a 6 i B e n o n a M i ś k i e w i c z a . Z a z n a c z y ł ,

6 B. Miśkiewicz, S tu d ia n a d m etodologią n au ki historyczno-w ojskow ej, X O gólnopolskie foru m h isto ryk ó w w ojskow ości, M etodologia i m eto d yk a b a d a ń historyczn o-w ojskow ych , Poznań, 17-18 w rześnia 2010; Zob. też S. H erbst, H isto ria w ojskow a: treść, dzieje, m etodyka, m etodolo­ g ia , Zeszyty N aukow e WAP, Seria H istoryczna, VII, n r 5, W arszaw a 1961, s. 30-31.

(5)

ż e S . H e r b s t p r z y w i ą z y w a ł d u ż ą w a g ę d o s t u d i o w a n i a t e r e n u i o b s z a r u w b a d a n i a c h d z i a ł a ń w o j e n n y c h . D l a t e g o b y ł z w o l e n n i k i e m p o d r ó ż y h i s t o - r y c z n o - w o j s k o w y c h w p o s t ę p o w a n i u b a d a w c z y m . P r o f e s o r W y s z c z e l s k i p o d o b ­ n i e j a k w c z e ś n i e j s i p r z e d m ó w c y r ó w n i e ż p o d k r e ś l i ł d o k o n a n i a B . M i ś k i e w i c z a n a p o l u m e t o d o l o g i i h i s t o r i i w o j s k o w o ś c i . M ó w ił o j e g o s z t u c e ł ą c z e n i a m e t o d d e d u k c y j n y c h i i n d u k c y j n y c h w p r o c e s i e m e t o d o l o g i c z n y m . W d w u d n i o w y m f o r u m u c z e s t n i c z y ł o c z y n n i e p o n a d 7 0 n a u k o w c ó w ( w y ­ g ło s z o n o o k o ło 5 0 r e f e r a t ó w ) , a r c h i w i s t ó w i p r z e d s t a w i c i e l i i n s t y t u c j i p a ń ­ s t w o w y c h . Z e w z g l ę d u n a d u ż ą l i c z b ę z g ł o s z o n y c h r e f e r a t ó w , k a ż d y z u c z e s t ­ n i k ó w m ó g ł t y l k o z a p r e z e n t o w a ć s w o je b a d a n i a w d u ż y m s k r ó c i e n a d r ó ż n y ­ m i z a g a d n i e n i a m i z d z i e j ó w m i l i t a r n y c h P o l s k i . M i m o t o u d a ł o s i ę w m i a r ę c a ło ś c io w o z a p r e z e n t o w a ć a k t u a l n y s t a n b a d a ń w p o s z c z e g ó l n y c h d z i e d z i ­ n a c h i e p o k a c h h i s t o r y c z n y c h , i n a t e j p o d s t a w i e o k r e ś l i ć k i e r u n k i b a d a ń n a p r z y s z ł o ś ć , p o s t u l u j ą c w y p r a c o w a n i e p o d s t a w m e t o d o l o g i c z n y c h . N a j w a ż n i e j ­ s z y m o s i ą g n i ę c i e m X F o r u m b y ł o z a z n a c z e n i e d u ż e g o p o s t ę p u w b a d a n i a c h h i s t o r y c z n o - w o j s k o w y c h w P o l s c e . P r o b l e m a t y k a m e t o d o l o g i c z n a n a f o r u m b y ł a t e ż z a p r e z e n t o w a n a p r z e z h i s t o r y k ó w w o js k o w o ś c i U n i w e r s y t e t u W a r m i ń s k o - M a z u r s k i e g o w O l s z t y n i e . P r o f . d r h a b . N o r b e r t K a s p a r e k p o d j ą ł t e m a t K i e d y b r a k ź r ó d ł a ? B a z a ź r ó d ł o ­ w a d o p o w s t a n i a l i s t o p a d o w e g o n a z i e m i a c h l i t e w s k i c h , n a s t ę p n i e d r h a b . D a r i u s z R a d z iw ił ło w ic z m ó w ił o M e t o d y c e b a d a ń ź r ó d ł o w y c h n a d h i s t o r i ą p o l ­ s k i c h f o r m a c j i z b r o j n y c h n a P o w o ł ż u i S y b e r i i w l a t a c h 1 9 1 8 - 1 9 2 0 , d r W ie s ła w Ł a c h M e t o d y k a o p r a c o w a n i a ś r o d k ó w s y m b o l i c z n y c h ( m a p y , s z k i c e , s c h e m a t y ) p r z y a n a l i z i e s y s t e m u o b r o n n e g o P o l s k i p ó ł n o c n e j o k r e s u p r z e d w o j e n n e g o , a d r H a l i n a Ł a c h z a p r e z e n t o w a ł a t e m a t M e t o d o l o g i a b a d a ń p r z e m i a n s y s t e ­ m u o c h r o n y g r a n i c P o l s k i p o 1 9 8 9 r. R e f e r a t y u k a z a ł y r ó ż n e p r o b l e m y m e t o ­ d o l o g i c z n e n a u k i h i s t o r y c z n o w o j s k o w e j w o ś r o d k u o l s z t y ń s k i m , a w s z c z e g ó l ­ n o ś c i w i e l e p o t r z e b b a d a w c z y c h , co p r o w a d z i d o d a ls z e g o u m o c n i e n i a h i s t o r i i w o js k o w e j n a u n i w e r s y t e c i e , j a k o w a ż n e j d z ie d z in y b a d a ń h i s t o r y c z n y c h . W y s ł u c h a n i e r e f e r a t ó w i k o m u n i k a t ó w d a ł o p o d s t a w ę d o w y m i a n y p o g l ą ­ d ó w i d y s k u s j i , k t ó r a s k u p i ł a s i ę n a p r o b l e m a c h m e t o d o l o g i i b a d a ń h i s t o r y c z - n o - w o j s k o w y c h . P o d k r e ś l o n o k o n i e c z n o ś ć k o r z y s t a n i a w p r o c e s i e m e t o d o l o ­ g i c z n y m z m e t o d b a d a w c z y c h i n n y c h n a u k ( s o c jo lo g i i, p s y c h o l o g i i , p r a w a , e k o n o m i i , d e m o g r a f i i , g e o g r a f i i s t a t y s t y k i , t e c h n i k i ) o r a z u w z g l ę d n i a n i e w b a d a n i a c h u w a r u n k o w a ń o r g a n i z a c y j n y c h , s p o ł e c z n y c h i k u l t u r o w y c h i n ­ n y c h p a ń s t w . P o n a d t o z w r ó c o n o u w a g ę n a p o t r z e b ę w y k s z t a ł c e n i a s i ę o ś r o d ­ k a b a d a ń m e t o d o l o g i c z n y c h i w i ę k s z e g o p r z e k a z u w i e d z y m e t o d y c z n e j m ł o ­ d y m a d e p t o m n a u k i o r a z p o d n o s z e n i e p o z i o m u p r a c k w a l i f i k a c y j n y c h w y k o ­ n y w a n y c h n a r z e t e l n i e j s z y c h p o d s t a w a c h m e t o d o l o g i c z n y c h . D w u d n i o w e o b r a d y z o s t a ł y p o d s u m o w a n e p r z e z p r o f . d r. h a b . Z b i g n i e w a P i l a r c z y k a . Z a z n a c z y ł, ż e z o p t y m i z m e m p a t r z y n a b a d a n i a z h i s t o r i i w o js k o w e j p o z a p r e z e n t o w a n i u m e t o d b a d a w c z y c h p r z e z ś r o d o w i s k a n a u k o w e . R e f e r a t y w n i o s ł y d u ż ą w a r t o ś ć p o z n a w c z ą d o m e t o d o lo g i i h i s t o r i i w o js k o w e j i z a p o w i e ­ d z ia ł , ż e w s z y s t k i e z o s t a n ą o p u b l i k o w a n e w w y d a w n i c t w i e p o k o n f e r e n c y j n y m .

(6)

N a z a k o ń c z e n i e w y s t ą p i e n i a z ł o ż y ł s e r d e c z n e p o d z i ę k o w a n i a w s z y s t k i m u c z e s t n i k o m f o r u m i o r g a n i z a t o r o m z a t r u d i p r a c ę w ł o ż o n ą w p r z y g o t o w a n i e k o n f e r e n c j i . T y m s a m y m X O g ó l n o p o l s k i e F o r u m H i s t o r y k ó w W o js k o w o ś c i z o s t a ł o z a m k n i ę t e . N a s t ę p n e f o r u m z o s t a n i e z o r g a n i z o w a n e w 2 0 1 2 r. p r z e z U n i w e r s y t e t J a n a K o c h a n o w s k i e g o w K i e l c a c h .

Jan Chłosta

O ls z ty n

CMENTARZE NA WARMII

Z o r g a n i z o w a n a 1 8 X 2 0 1 0 r. w O l s z t y n i e k o n f e r e n c j a n a t e m a t c m e n t a ­ r z y n a W a r m i i b y ł a t r z e c i m z k o l e i t e g o t y p u s p o t k a n i e m n a u k o w y m , p o ś w i ę ­ c o n y m s t a n o w i z a b y t k o w y c h n e k r o p o l i i w r e g i o n i e . P o c m e n t a r z a c h l e ś n y c h w 2 0 0 8 r., c m e n t a r z a c h e w a n g e l i c k i c h n a M a z u r a c h w 2 0 0 9 r ., S p o ł e c z n y K o m i t e t R a t o w a n i a D a w n y c h C m e n t a r z y n a W a r m i i i M a z u r a c h w s p ó l n i e z M u z e u m W a r m i i i M a z u r o r a z O d d z i a ł e m O k r ę g o w y m K a t o l i c k i e g o S t o w a ­ r z y s z e n i a C i v i t a s C h r i s t i a n a w O l s z t y n i e , t y m r a z e m p o d j ą ł t e n t e m a t . N a k o n f e r e n c j i r e f e r a t y w y g ł o s i li : d r J a n C h ł o s t a ( C m e n t a r z e n a W a r m i i ) , k s . p r o f . d r h a b . A n d r z e j K o p i c z k o ( P o c h ó w k i w a r m i ń s k i c h k s i ę ż y ) , p r o f . d r h a b . J a n u s z J a s i ń s k i ( Z d z i e j ó w c m e n t a r z a ś w i ę t e g o K r z y ż a w O l s z t y n i e ) . W y o d r ę b n i e n i e c m e n t a r z y n a h i s t o r y c z n e j W a r m i i , a w i ę c w d a w n y c h p o w i a t a c h : b r a n i e w s k i m , l i d z b a r s k i m , r e s z e l s k i m i o l s z t y ń s k i m , m i a ł o c h a ­ r a k t e r w y ł ą c z n i e u m o w n y . P o d o b n i e , j a k n a d a w n i e j e w a n g e l i c k i c h M a z u ­ r a c h , n e k r o p o l i e p o z a o b r ę b e m m i e j s c o w o ś c i t w o r z o n o , z g o d n i e z z a r z ą d z e ­ n i a m i w ł a d z p r u s k i c h w m i a s t a c h w k o ń c u X V I I I w ., a w e w s i a c h - w d r u g i e j p o ło w i e X I X w. D e c y d o w a ł y o t y m p r z e d e w s z y s t k i m w z g l ę d y s a n i t a r n e . S k u p i e n i e w o k ó ł k o ś c i o ł a z n a c z n e j il o ś c i g r o b ó w s p r a w i a ł o w r a ż e n i e p r z y g n ę ­ b i a j ą c e : u n o s z ą c y s i ę f e t o r r o z k ł a d a j ą c y c h z w ło k , w a l a j ą c e l u d z k i e k o ś c i s k ł o ­ n i ł y w ł a d z e d o z m i a n y . Z a p r z e s t a n o z a t e m g r z e b a n i a z m a r ł y c h n a t e r e n i e o t a c z a j ą c y m k a p l i c e i k o ś c io ły , p r z y j ę t e p o s t a n o w i e n i a m i S o b o r u R z y m s k i e g o z 1 0 5 9 r. W t e d y z a s a d a t a n a k a z y w a ł a p o z o s t a w i e n i e p r z e s t r z e n i g r z e b a l n e j w o k ó ł k o ś c i o ł a 6 0 k r o k ó w o r a z k a p l i c 3 0 k r o k ó w . W ł a ś c i w i e o b s z a r i p r o p o r ­ c je d a w n e g o c m e n t a r z a w y z n a c z a ł c i e ń r z u c o n y p r z e z s a k r a l n a b u d o w l ę . P r z e s t r z e ń t ę j a k b y i d e n t y f i k o w a n o z s a k r a l n y m w n ę t r z e m k o ś c i o ł a . B y ł o n u z n a w a n y z a p r z e s t r z e ń ś w i ę t ą , n i e n a r u s z a l n ą . Z m a r l i w i ę c s p o c z y w a l i w c i e n i u ś w i ą t y n i , p o d p i e c z ą j e j p a t r o n ó w . D l a t e g o t e ż o b o w i ą z y w a ł k a t e g o ­

1 P. Turowski, H isto ria p a ra fii B artąg. D iecezja w a rm iń sk a , s. 42, rękopis w posiadaniu a u to ra tekstu.

Cytaty

Powiązane dokumenty

Pierwszy z referentów skupił uwagę na wydobyciu z bogatego zasobu dzieł Sienkiewicza i Szajnochy elementów wspólnych, łączą- cych te interdyscyplinarne

Pierwszego dnia tematy wykładów dotyczyły najnowszych osiągnięć naukowych, w tym: oddziaływania roślin w stymulacji systemu odpornościowego, psychofizycznego oraz

14 lipca 2021 roku na podstawie porozumienia nastąpiło przeniesienie ostatecznej Decyzji o warunkach zabudowy (WZ) ustalającej warunki dla inwestycji polegającej na rozbudowie,

Dostojni Uczestnicy XVI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, oto nasz Wrocław, dzięki pracy pokoleń, odrodził się do życia nie tylko na odcinku gospodarki,

Zostanie skierowany do uczniów szkół podstawowych i gimnazjów.W poniedziałek (16.09) został zainaugurowany projekt "Shuttle Time", realizowany przez

Należy się zatem zająć procesem stosowania prawa, i w jego ramach poszukiwać dróg poprawy jakości prawa.. W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na ogromną odpowie-

mentów 16 Ludowego Komisariatu Obrony ZSRS znajdują się m.in.: rozkazy LKO określające przebieg i zasięg mobilizacji do Armii Czerwonej w okresie od 4 do 16

Rok 1939 - to zaledwie nieco ponad trzy miesiące historii niewoli tych żołnierzy Września, którzy znaleźli się w obozach NKWD.. Choć bardzo krótki, ale