Andrzej Sikorski,M. Miśkiewicz
Dębczyno, woj. koszalińskie.
Stanowisko 53
Informator Archeologiczny : badania 18, 121-122
121
-Z ało ż o n e c e l e badaw cze z o s t a ł y z r e a liz o w a n e , S tw ie rd z o n o , że w ieża zbudowana « o * ta ła w m ie js c u in te n sy w n e g o o s a d n lc tw a -p r a d z ie jo w e g o i w c z e sn o śre d n io w ie c z n e g o , k tó r e g o s ia d y obserw u jemy w z a c h o d n ie j c z ę ś c i w ig ó r z a , b a d a n ia w ieży v z a s a d z ie z o s t a ł y z a k o ń c z o n e , P la n o v a re j e s t J e d y n ie o d k o p a n ie k o ro n y murów połu d n io w eg o i w sc h o d n ie g o , w ^ e lu p o d j ę c i a p r a c k o n s e rw a to rs k i c h . U zyskane m a t e r i a ł y p o z w a la ją na p r z e j ś c i e do e ta p u a n a l i z y w p o w ią z a n iu ze ź ró d ła m i p i s a nym i. D o p ie ro w ted y b ę d z ie n o żn a o o p o w ie d z ie ć n a p y t a n i a o c h r o n o l o g i i i f u n k c j i z a b y ik u .
B a d a n ia w y k o p alisk o w e b ę d ą kontynuow ane,
CiAKHOWgSY, gn* B i a ł o g a r d p a t r z w o j, k o s z a l i ń s k i e o k r e s l a t e ń s k i S ta n o w isk o 43 CSERNICZYN, gm, H rubieszów p a t r z w o j. z a m o js k ie n e o l i t S ta n o w isk o 3 ügBCXYHQ p a t r z w o j. k o s z a l i ń s k i e o k r e s wpływów rz y m su ic n S ta n o w isk o 22
DÇBC2YN0 U n iw e r s y te t im, Adama M ic k ie w icza woj* k o s z a l i ń s k i e w P o zn an iu
S ta n o w isk o 38 I n s t y t u t P r a h i s t o r i i
B ad an ia p r o w a d z i l i ; A n d rz e j S i k o r s k i 1 K, H is k le w ic z , F in a n so w a ł UAM wP o z n a n iu , T r z e c i se zo n b a d a ń , S t a n o
w isko w ie lo k u ltu ro w e : o s a a a lu d n o ś c i k u l t u r y pucharów le jk o w a ty en / ? / , k u l t u r y z a c n o d n io f u ż y c k ie j / ? / , oksyw s k i e j / 7 / o r a z w czesnego ś r e d n io w ie c z a /V I / ? / - IX/X w . / ,
P ra c e w y k o p alisk o w e kontynuow ano w dwóch s e k t o r a c h s ta n o w is k a , t z n , wschodnim - c o lu ro z p o z n a n ia s t r e f y in te n s y w n ie u ż y tk o w a n e j p r z e z m ieszkańców o sa d y w cz e sn o śre d n io w ie c z n e j: / n a j w ię k s z a fre k w e n c ja o b ie k tó w m ie s z k a ln y c h l g o s p o d a rc z y c h / - o r a z w zachodnim , o zdecyoow anie m n ie js z e j f r e k w e n c ji o b ie k tó w s ta ły c h *
2
Ł ą c z n ie zb ad an o p o w ie r z c h n ię o k o ło 165 m * r e j e s t r u j ą c 57 o n ie k tó w . Po w stę p n e j a n a . i - z i e m akroskopow ej m a t e r i a ł y c e ra m ic z n e z a l i c z y ć można do n a s tę p u ją c y c h jé d n o s te k k u ltu ro w y c h ; 1 / k u l t u r a p u c h a r ó w l e j k o w a t y c h - 3 ja m y g o s p o d a r c z e / 7 / 1 2 ja m y p o a ł u p o w e i w w y p e ł ńis k a c h
o o i e k t ó w s t w i e r d z o n o p r z e d e w s z y s t k i m i n w e n t a r z k r z e m i e n n y o r a z s i l n i e r o z d r o b n i o n y ^ v a t c r l a l
c e ra m ic z n y
2 / k u l t u r a z a c h o d n io łu iy c k a - n i e z a r e je s tr o w a n o żadnych o b ie k tó w , je d n a k w In w e n ta rz u
7
Z i I Iw arstw y ro z p o z n a n o fra g m e n ty n a c z y ń , k t ó r e łą c z y ć można ze stw ie rd zo n y m w c z e ś n ie j osadnictw em t e j ż e k u l t u r y /n w in , 1ragm ent y wylewów o r a z fra g m e n ty naczyń z p la s ty c z n y c h o r h amentem guzsów z o d e ia x ie m p a l c a / . __
3 / k u * \ i r a oksyw ska - 1 jama д о а р о о а гс га / ? /
4 / k u l t u r a w czesn eg o ś r e d n io w ie c z a - ł ą c z n i e s tw ie rd z o n o 51 o b ie k tó w , w tym 1 p ó łz le n L e n k ę , 3 p a l e n i s k a , 16 Jam g o sp o d a rc z y c h / 7 / 1 31 Jam p osłupow ych.
W o b r ę b i e o b ie k tó w w c z e sn o śre d n io w ie c z n y c h w y d z i e l i ć można z a s a d n ic z e dw ie g ru p y , tz n . o b i e k t y Z c e ra m ik ą r ę c z n i e le p io n ą ty p u b z i e d z i c * / ? / - 1 jama g o sp o d a rc z a - i p o z o s t a ł e o b ie k t y , g d z ie z a r e j e s tr o w a n o fra g m e n ty n aczy ń r ę c z n i e le p io n y c h i c z ę ś c io w o - s ła b o - fo r m u ją c o o t t a - ez a n y c b w v a r i a n c e o ie z d o b io n y m i zdobionym w raz z fra g m e n ta m i p r a ż n ic * S ta n zacnow ania m a t e r i a ł u c e ra m ic z n e g o m e p o zw ala je d n a k na p r e c y z y j n i e j s z e o x r e s i e n i e c h r o n o l o g i i w ym ienionych o b ie k tów- B a z u ją c na w c z e ś n ie js z y c h u s t a l e n i a c h w y d aje s i ę , że te g o r o c z n e b a d a n ia n i e w noszą nowych d anych c o c h r o n o l o g i i o s a d n ic tw a w c z e sn o śre d n io w ie c z n e g o n a s ta n o w is k u /V I? - I X /X w . / , u z y sk a no n a to m ia s t dodatkow e d an e d o u k ła a u p r z e s t r z e n n e g o , t j . d o sugerow anych dwóch o k o i i c , u k ła d te n s z c z e g ó l n i e w s e k t o r z e z ach o d n im , j a k s i ę w y d a je , z o s t a ł p o w ażn ie n a ru sz o n y p rz e z p ó ź n i e j s z e g ro b y s z k ie le to w e z XI w ie k u , / s t a n . 5 j . / ,
M a te r ia ły z n a j d u j ą s i ę w I n s t y t u c i e P r a h i s t o r i i илм w P o z n a n iu , B a d a n ia b ęd ą kontynuow ane*
U n iw e rs y te t im. Adama M ick iew icza w P o znaniu
I n s t y t u t p r a h i s t o r i i
b a d a n ia p r o w a d z i l i : mgr A n d rz e j S ik o r s k i i rt. M ic k ie w icz* F in a n so w a ł UAM w P o z n a n iu * P ie rw sz y se z o n ba dań* C m entarzysko s z k ie le to w e - XI w.
W zachodnim s e k t o r z e s ta n o w is k a w ie lo k u ltu ro w e g o n r 38 o d k r y to sta n o w isk o n r S3. J e s t t o c m e n ta rz y sk o z lo k a liz o w a n e w d o l n e j , w y p ie s z c z o n e j c z ę ś c i łag o d n eg o i d łu g ie g o s to k u r o z l e g łe g o w z n i e s i e n i a , p r z y le g a ją c e g o do s k r a j u p o łą c z o n y c h d o l i n r z e k P a r s ę t y i M o g iłic y ? e k s p o z y c j ą n a zbadanym w y k o p a ü s x o v o o d c in k u w schodnim * m ało /d e n i w e l a c j a 1 n / ,
Sezon w ykopaliskow y o b j ą ł p o w ie r z c h n ię SU W c z a s i e badań z a r e je s tr o w a n o 4 g ro b y , w ty n 2 z zachowanym s z k i e l e t e m w n a tu ra ln y m υ κ ł a d z i e an atom icznym t 1 g ró b z anorm alnym układem s z k i e l e t u i 1 g ró b z zachowanym f ra g m e n ta r y c z n ie s z k i e l e t e m .
DfBCttYNO
woj* k o s z a l i ń s k i e S ta n o w isk o 53 '
* 122
-Mozpozna&ie sto su n k o w o m ałego w y c in k a n i e p o w a l a na fo rm u ło w a n i· wniosków co d c c h ro n o l o g i i 1 o r g a n i z a c j i p r z e s t r z e n n e j pewnycn grobów na cm en tarzy sk u * U zyskane n a s t ę p u j ą c e d a n e jafcj /1/ - in h u m acjas /2/ - o r g a n i z a c j e p r z e s t r z e n n a c m e n ta rz y sk a /rz ę d o w o ść ? / / 5 / o g ó ln e o r i e n t a c j a s z k i e l e t u na o s i wschód* zachód i / * / ś l a d y obudowy jamy g ro b o w e j, i / l u b trum ny i / : / 5 / o k r e ś lo n a u n i f i k a c j a k s z t a ł tó w jaz, grobowych» /6/ z e s ta w w y p o s a ż e n ia b e z p o ś re d n ie g o zm a rły c h /o z d o b y , p o łó w k i krzyżów ek CNP ь?4 / ? / 1 6 0 1 /, p o je m n ik i z pożyw ieniem / 7 / fra g m e n ty n s c s y d i w ęglików drzew nych w ja m ie g ro b o w e j; / о / I n c y d e n ta ln a a n o m a lia w u k ł a d z i e n a tu ra ln y m s z k i e l e t u , p o tw ie r d z a j ą z a s a d n ic z o XI w ie c z n ą m e try k ę c m e n ta rz y sk a ,
w stęp n a a n a l i z a ujcładu p r z e s t r z e n n e g o c m e n ta rz y sk a p o rw a ła в dużym praw dopodobieństw em z a k ła d a ć , ze ro zp o zn an o n a r a s i e fra g m e n t je g o w s c h o d n ie j p e r y f e r i i , M a te r ia ły z n a j d u j ą s i ę w i n s t y t u c i e P r a h i s t o r i i UAH w P o zn an iu * B a c a n ia będą K ontynuow ane, DR03KJ2ÏN Państwow e Mu z s ia l A rc h e o lo g ic z n e woj* b i a ł o s t o c k i e w W arszaw ie S tan o w isk o i - o sa d a z a c h o e n ia
b a d a n ia p r o w a d z iła mgr L u d g ard ą D łu g o p ó la k a -K a p u ś c iń - ■ką p r z y w s p ó łp ra c y Hanny L ę g o w le c k ie j 1 mgr, A n d rz e ja P io tro w s k ie g o / a u t o r s p r a w o z d a n ia /· F in a n so w a ł XZA na w o j, b i a ł o s t o c k i e * S z ó s ty aezo n badań* W c z e sn o ś re d n io w ie c z n a o sa d a podgrodow a / X I - X I I I w ·/«
R o z p o częto k o l e j n ą kam panię p r a c w y k o p a lisk o w y c h , w znow ionych po b a d a n ia c h Κ» M u sian o - w ic i w l a t a c h 1954-1957 i 1978. s ta n o w is k o Î p o ło ż o n e j e s t nad wysokim b rz e g ie m Bugu, m ięd zy n u rem se m in a riu m duchow nego, a k o ry te m r z e k i , P ra c a r o z p o c z ę to w sk u te k s t a l e p o s tę p u ją c e g o p r o c e su d e w a s t a c j i o sa d y p r z e z r z e k ę , ja k 1 upraw ę p ó l , B a o a n ia prow adzono n a t a r e n l ę ć w i a r t k i λ a r u э4, n a j b a r d z i e j z a g ro ż o n e g o p r z e z « u g . O tw orzono je o e n wykop o p o w ie r z c h n i 25 a *
S tw ie rd z o n o i s t n i e n i e dwóch w a rstw k u ltu ro w y c h o m ią ż s z o ś c i o k o ło 40*6u cm /w a rstw a I / i 4 0 -5 5 cm /w a rstw a I I / * N ie s tw ie r d z o n o , z n a n e j z w c z e ś n ie js z y c h p r a c , w arstw y X I I, gdyż n i e z d o ła n o d o t r z e ć do c a l c a , p r z e r y w a ją c b a d a n ia na g ł ę b o k o ś c i o k o ło n , W arstw a X -c h a r a k te ry z o w a ła s i ę b r u n a t n o - a i a r ą , m ie jsc a m i b r u n a t n o - j a s n o s z a r ą z ie m ią , w k t ó r e j w y stę p o w a ły ż ó ł t e , n ie k ie d y p o m arań czo w o -zó lce w a rste w k i p o le p y o g r u o o ś c l 5*10 cm* P o n iż e j w arstw y X s tw ie rd z o n o z a l e g a n i e w arstw y n a s t ę p n e j , o b a rw ie b r u n a t n o - c i e m n o s z a r e j t m ie js c a m i c z a r n e j , p r z e m ie s z a n e j в c ie n k im i / J - 5 cm/ p o d k ład am i ż ó łte g o p i a s k u .
O d s ło n ię to s z e r e g z n is z c z o n y c h , tru d n y c h do z i n t e r p r e t o w a n ia o b ie k tó w r y s u j ą c y c h s i ę w p o s t a c i m e r e g u l a r s y e n , m n ie js z y c h lu b w ię k sz y c h p ła tó w p o le p y , b a rd z o s ła b o w id o c z n y c h zaciem n ie ń · К ic h o b r ę b i e odkryw ano n i e w i e l k i e i l o ś c i ułamków n a c z y ń 1 k o ś c i z w ie r z ę c y c h , Jedynym o b i e k tem , co oo k tó r e g o ,n i e n y ło ża a n y e h w ą tp liw o ś c i p r z y O k r e ś le n iu je g o p r z e z n a c z e n ia b y ł p i e c od s ł o n i ę t y w ś rs a k o w e j c z ę ś c i w ykopu. M iał on k s z t a ł t o w a ln y , usytuow any d ł u ż s z ą o s i ą n a k i e r u n ku M-S. Je g o w ym iary 95 x 115 cm. lap ew n e k o l e j n y p i e c z n a jd o w a ł s i ę p rz y p r o f i l u zach o d n im wyko p u , m n iej w ię c e j na w y s o k o śc i w c z e ś n ie j o p is a n e g o o b i e k t u . S tw ie rd z o n o tam p ł a t y s i l n i e p r z e p a l o n e j i s p ę k a n e j p o le p y , к j e j o b r ę b i e w y s tą p i ły d u ż e fra g m e n ty n a c z y n ia g r u b o ś c ie n n e g o , z d o b io n eg o por*.ornymi żło b k am i d o o k o ln y m i*
w to k u p r a c o d k r y to o . I n . 5 p r z ę ś l i k ó w a v u s t o t kow atych z różow ego łu p k u , p a c i o r e k s z k l a n y , i ragm ent ozdooy / г / z b rą z u w k s z t a ł c i e t a r c z k i s k o n c e n try c z n y m i row kam i, brązow y k a b łą c z e k sk ro n io w y z esow atym u sz k ie m , d w u stro n n y g r z b i e ń z ro g u , d u żą l i c z b ę g w o fd z i ż e la z n y c h *
M a t e r i a ł masowy s ta n o w iło ponad 210 kg ułamków n aczy ń o ra z k o ś c i z w ie r z ę c y c h . O lb rz y m ią w ię k s z o ść w śród fragm entów c e ra m ik i tw o r z y ł z e s p ó ł ułamków n a c z y ń n a le ż ą c y c h do garnków " ty p u d r o h ic z y ń s k ie g o * . M niej b y ło r e l i k t ó w n a le ż ą c y c h oo n aczy ń z c y l i n d r y c z n ą s z y j k ą , S tw ie rd z o n o t e ż k i l k a e g z e m p la rz y m ise c z e k o k s z t a ł c i e z b liżo n y m d o s t o i k a z o d c ię ty m w ie r z c h o łk ie m . I c h o rn a m e n t, k tó r y s ta n o w iły ż ł o b k i d o o k c in e , b y ł n ie k i e d y w zbogacony o s z e r e g u k o śn y c h n a c ię ć *
C h ro n o lo g ia z n a l e z i s k p o z o s t a j e w z g o d z ie z u s t a l e n i a m i K* M u sła n o w ic z , d o ty c z ą c y m i ok r e s u tr w a n ie o sa d y na e ta n c w is k u I w D r o h ic z y n ie , t j , XI«-X Iir w,
Z a b y tk i z n a j d u j ą s i ę w PKA.
PI ano va tie j e s t p ro w a d z e n ie p r a c w r o k u p rz y sz ły m , patrz uftÖHlCZYN
w o j. B i a ł o s t o c k i e o k r e s h a l s z t a c k i1
S ta n o w isk o 9 " k o z ie Rowy"
DZIEKANoWiiJE, g n , Łubowo Muzeum P ie rw sz y c h P ia s tó w na L e d n ic y w o j, p o z n a ń s k ie B a d a n ia p ro w a d z iła ? mgr A, P i ę t r u -S ta n o v isR o 22 s ia k - R ą c z k a , P i ą t y s e z o n badań*
W c z e sn o śre d n io w ie c z n e c m e n ta rz y sk o s z k i e l e t o w e .
Na kontynuowanym t p o p r z e d n ic h sezonów w y k o p ie с p o w ie rz c h n i 20 m2 o d k r y to 12 grobów z p o jed y n czy m i pochówkami s z k ie le to w y m i, o r a z s k u p is k o k a m ie n i - p a le n is k o * N g r o b i e n r ? p r z y le w e j s k r o n i z n a jd o w a ł s i ę s r e b r n y k a b łą c z e k sk ro n io w y . L uf no w w a rs tw ie w y s tą p i ła z a p in k a b r ą zowa *
M a te r ia ły a r c h e o l o g i c z n e , a n t r o p o l o g ic z n e o r a z d o k u m e n ta c ja z n a j d u j e s i ę w Muzeum P ie rw - sz y c h P ia s tó w n a Lednicy*
