Józef Bednarczyk,Artur Rewekant
Słaboszewo, gm. Dąbrowa, woj.
bydgoskie, AZP 44-37 lub 45-37
Informator Archeologiczny : badania 24, 120
120 Okres now ożytny
S la b o sz ew Q , g m . D ąbrow a woj. b ydgosk ie AZP 4 4 -3 7 lub 4 5 - 3 7 /—____________________
U niw ersytet im. A dam a Mickiewicza Insty tu ty Prahistorii i Antropologii w Poznaniu
B adania prowadzili mgr Józef Bednarczyk i A rtur Rewekant. F inanso w ało BBDZ w Bydgoszczy. Piąty sezon b ad ań . Ślady osadnictw a p ra dziejowego. kościół i cm entarz przykościelny z elem entam i fortyfikacji z XV-XVII w.
Stanow isko usytuow ane je s t n a kulm inacji rozległego wzniesienia (kemu?) n a południowo- w schodnim sk raju wsi — jedynej tak eksponowanej formy terenowej w okolicy.
Pierwsze b a d a n ia w końcu XIX w ieku przeprowadził tu ówczesny właściciel w związku z niszczeniem stanow iska w wyniku eksploatacji żwiru, n astęp n e — po długiej przerwie - eki pa archeologlezno-an(Topologiczna pod kierownictwem m gr Cz. Sikorskiego i d r J . P iontka w la tac h 1969 i 1972-1974. P ostępująca od tego czasu eksploatacja żwirowni {mimo decyzji konserw atorskiej) sprawiła, źe jej zasięg „przesunął" się o kilka metrów osiągając linię do której doprowadzone zostały b ad a n ia I w skarpie ponownie pojawiły się szkielety. Podjęte w tej sytuacji b a d a n ia miały ch a rak te r doraźnie ratowniczy. Wobec ograniczeń czasowych akcja sprow adzała się do zabezpieczenia skarpy. Wytyczono w zdłuż niej J a m any" — dostosow any do jej przebiegu — ciąg wykopów (nr 1 —- 5 / 1990) n a odcinku długości 38 m i szerokości 1 — 3 ,5
m (powierzchnia łączna — ok. 70 m2).
Odkryto i zbadano fragm enty następujących elementów założenia:
1. Podw alina k am ien n a ściany południowej kościoła długości ok. 13 m, n aru sz o n a częścio wo przez skarpę żwirowni. S konstruow ana była z w arstwy kam ieni ułożonych płask ą powierz ch n ią ku górze. Przestrzeń pomiędzy kam ieniam i wypełniał gruz w raz z licznymi fragm entam i ceram iki naczyniowej i szkła okiennego.
2. C m entarzysko. Z badano ponad 40 grobów zachow anych w różnym stopniu oraz kilka ossariów z większą liczbą kości. Największe skupienie grobów znajdow ało się n a zachód od kościoła, m niej w pobliżu kościoła i w jego obrębie oraz pod podw aliną ściany. W kilku przy p adkach zachow ane były (w różnym stanie) obudowy drew niane grobów. W yposażenie w po staci bransolety z paciorków szklanych posiadał tylko jed en zmarły.
3. Fortyfikacja złożona z (a) w ału o jądrze glinianym obłożonym kam ieniam i, szerokości u podstaw y ok, 1,5 m zachowanym do wysokości 0.7 m oraz (b) dwóch linii suchych fos (sprzężonych ze sobą bądź pochodzących z różnych faz?).
Nie uzyskano nowych danych odnośnie do chronologii założenia, szereg przestanek w sk a zuje natom iast, że było ono kilkakrotnie przebudowane.
D okum entacja przechowywana je s t w Biurze Badań i D okum entacji Zabytków w Bydgo szczy, m ateriały archeologiczne w M uzeum im. Kasprowicza w Inowrocławiu zaś antropolo giczne w Instytucie Antropologii UAM w Poznaniu.
Wobec braku m ożliw ości praktycznego ustrzeżenia stanow iska przed d alszą dewastacją k on ieczn e je st kontynuow anie badań.
M uzeum Archeologiczne Środkowe- go Nadodrza w Zielonej Górze_____
B adania prowadził mgr Ja ro sław Lewczuk. Pierwszy i o sta tn i sezon b ad ań . Prace były finansow ane przez M uzeum Archeologiczne Ś rodko wego Nadodrza w Zielonej Górze. Wojskowy obóz w arow ny z okresu nowożytnego.
W trakcie szczegółowej inspekcji zw artych zespołów leśnych województwa — dokonywanej corocznie w iosną przez KZA w Zielonej Górze — w d n iu 26.06.1990 odkryto nieznany dotąd w arow ny obóz wojskowy. J e s t on położony w kom pleksie lasów liściastych N adleśnictw a Nowa Sól, Leśnictwo Odra, Oddział 37 — n a prawym brzegu Odry. n /p ó łn o c n ą kraw ędzią Kanału K opalnica, w padającego do rzeki n a wysokości wsi Modrzy ca, n a lewym brzegu rzeki.
Obóz m a kształt trapezu o dwóch bokach równoległych po osi W-E. Bok pn. m a dł. 79 m, bok pd. 60 m. Bok w schodni — prostopadły do pn. i pd. m a 76 m. Bok zachodni — zoriento w any pod kątem ostrym do boku pn. i kątem rozwartym do boku pd. — m a 78 m. Szerokość w ału u podstaw y wynosi l i m , szer. korony 3 m. Wysokość od 1.6 do 1,8 m.
Przy wale pn. — platforma ziemna, wysunięta przed czoło nasypu. Jej boki pn. i pd. m ają po 17 m. zachodni — 17.6 m. wschodni — 19 m. W ysokość platform y (dzlałobitni) wynosi 1,6 m.
W w ale pd. widoczne ślady ram py o szerokości 8 m i dł. min. 20 m. Służyła o n a ja k o droga k om unikacyjna — pozwalała n a wjazd i w taczanie a rm a t na teren obozu.
Pn.-zach. narożnik podmywany przez Odrę, grozi m u rozmycie w w ypadku wysokiego s ta n u wody.
Na podstaw ie 2 fr. cer. o b u stronnie polewanej, noszącej znam iona ceram iki barokowej,
S ta n y , gm . Nowa S ól, woj. zielonog& rskie S t. nr 5, AZP 6 4 - 1 6 / 4 4 __________________