Podstawowe prace geologiczne, hydrogeologiczne i inżyniersko-geologiczne Uniwersytetu Warszawskiego dla potrzeb zagospodarowania doliny Wisły i jej dorzecza

WTTOL·D C~ZARIUSZ KOWALSKI Uniwersytet. Warszawski

PODSTAWOWE PRACE GEOLOGICZNE; HYDROGEOLOGICZNE

l INZYNIERSKO-GEOLOGICZNE UNIWERSYTETU WARSZA

WSKlEGO

DLA POTRZEB ZAGOSPODARO\VANIA DOLINY

I JEJ

DORZECZA

Pięlkno .w·1sły, jej potęga i kaprj'lsy, powodują,ce nie1raz m•iHa.rdowe ;s·traty, zwracały :na nią uwa•gę ka1żdeg·o ,zamie1_{sZ'ka•łeJgo wz·dłuż jej .b'rZe.gów - w tym}

również i geoil'OJga . .Nk więc dZJiiWineJgo, że w • war-szaWiski'm ośtrodku .geolo:gi,cz;ny:m, a zwłas:wza •wś;rqd g:eo1o1gów Uni'Wer:syJtetu Warsza·vvJskieg·o zawsze istnia-ło zai1ntere,sowanie W•ils,łą, jaiko 'twore1m ,g.e. olo.gkz-nym, który kształtuje swoją dolinę i odbiera zmy-wany ,z ca,łe,go dorzecza ,ma•te.riał 1skalny .o,raz tralills-portuje i o•sadza te1n ma'teriał. Z·rozumiienie .natury działania W~sły wyma,ga•ło .s.z·emszego ,s·pojTzenia na cale jej dorz.elcze, gdyż mięidzy procesami .geoloi gicz-n)'lmi, działają•cylmi w dorzeczu i procesa•rrii .f.luwial-nymi :rzelki zachodzą i:s1totme związkli, ;których .po. z•na-nie pozwala odikryć pratwa rządzą:ce działaniem Dze-ki. .Rzeka, •cho!C'ia•ż pozoruie ta sa:ma, ulega cią:głym zmiatnom, które są odlbidem zn1ia1n zachodzą•cy,ch .w jej dorzeczu . . Zmiany te są !skmi!kiem .zarówno dzia-ła,nia naturallnych ICzy.nników 1geolo1giczmy•oh, ja'k rów-ni.e,ż c!dd>ziały•wan:ia ;czynn~ków i•nż)'ln:i·ers'ko-.geo1ogicz­ ny,ch, .s,po;wodoWalny,ch ,g61spodar·czą dz,iała'lnośdą s- po-łecZinoś•ci .zam'ie,szkujący,ch 1to dorizelcze.

• w:sz)'lSitJkie •te olkolilc:zlnoś<~i 's'powodowały, że

Wy-dz'ia·ł Geol.ogi•i UW od począ'tku ·Ś•wojeJg·o i1stmJ.enia, tj.

od ponad ćw.ie1rówiec.za, kontynuował tr.adycj.e \SZero-kiego ;pr:z)'lrodnkzo-lg<eollolgicznego dostrlz·egania i do-c.e,n'ialnia 1badań ,geo,lo.giczny.ch, a wśród nkh inży,n:ier­ slko-,geolo:gk'ziny·ch, hydr.ogeolo.gkz,ny,ch 1i złażo:wo-lgeo­ logiiCZJny,clh, ,z1_{wiązalnych ,z 'Potrze:ba1mi 2agos•} podar01wa-n'ia dol'i:ny W:isły i jej dorz·elcza, a także w •z.alkire:sie bila1nsu wó!d podziemny·ch w .zwią,ziku z ,g.os'Podarką wodną :kraju. Ta/be •bra'dy•cje pawistawały na •tej u-czelni j.es.z·cze 1prze'd zo.11gatni'zowaniem Wyd.z:iabu Geo. -lo.gii

War1t.o tu ws·pomnieć o pulbliika•C'ja·ch częśdowo w'Ciąż aktualnych, wwżnych !dla tej 'prohlema tyki: J. Lewiń1slkie.go i J. Sa1msonowi1C1Za ("UkJSzta~towan•ie po-wie;r.ZJchJni, .sikład i 1S•iruk!tu1ra podłc.ża dytluw,ium w1s•chodni·e'j .częś·ci Niżu .PMnoono-•Europe,j:slkiego" z 19:1·8 1r.), J. Le,wińlsikielgo. ("IBa.dalnia hydlrog.eologicZJne o'ko11i1c WaPszawy" z 192.1 r.), J. Lewińskie.g.o ("Za-b~Dzelnia •c.zw:artorzędolwe i >>•m·onma doliinowa« w pradalilnie ,Wiisły .pold ,Wloda~w:kiem" .z 1.9:24 r.), J. Le-wińsikiego, A. Łunie'W'slkie:go, J. Sa·msonowkza, S. Małkowsk·iego (",Przewodnilk geo1o,gicZJny po Wa·rsza-wie 1i oikolky" ,z li9•2·7 .r.), S. Z. RÓiży•ciki.e.go !("IOc.ena sytua·cji Otwocka z ,punktu widzenia ge·alo.gicz:nego i hydro.geolo1g.ioznego dila ·celów wy,zna,cze;nia .granic re}onÓiw uzJdlr·owlls.kowyclh" z 192.8 r.), J. Lewiń·skiego ("Preglacjał, tz:w. preJgla·cja,hna doliina Wi·s·ły pod War-szawą" z 19,219 ,r.), J. Le1wiń1slkiego i S. Z . .Róży•c:kiego ("Dwa prafHe g.eoloiglic·Zine IPDz·e·z Wa.rs•zawę" z 1929 r.), J. Lew:ińlslk'ieg·o .("Terra,s:se.s .et dUJne1s de la vallee de Ja Vi.stula pres de Vamovie" z 1934 r.), S. Z. Ró-ży;okie:go ("Hydr;o•graf.ia i rzeźba tere'nu r·ejonu Walr-szawy" oraz "1Ma:pa momfolo,g.kzma rejonu .warszawy" w pracy: J .. Ch'rniieleWisikiego i S. Sy,rkusa - ". war-szawa funkc}olna:lina" ,z 1:934 r.), a także Z. Sujlkow-slkiego i S. Z. Różyelkiego {"rGeo·logia Wars;za,wy" wraz z ze:stawe1m map geolo1gicznych w dęcia•ch na róż­ nej :głębokoś·oi z t9137 ·r.).

Na Wydzia[e Ge.olOJgili U,W prowadzono w o: bsza-Dze de~r.zecza Wirsły •w li,cznY'ch zelslpoła.ch pods• tawo-we badania geologiczne, w tym stratygraficzne, pa-lecJgeo,gra.:BkZine i ·tektolnJk,z.ne oraz .regiCina1ne. Z.eis• po-łami tymi kie:ro!wali J. Sam·so:nowkz, R. Kaz•low:siki, B. Ha.1ilck'i, K. Guzik, 18. Z . .RóiŻy,cki, E. Pa1s•se1ndorfm, H. Mako:wski, .W. P.oża·ry,slki, A. Uriba'neik, S. Orłow­ ski, Z. Kotań1s'ki, A. Ra·dwańsk·i, J. Kuteik, W. Ba1

r-UKD 550.8:556.3 +624.131 :378.096 :55] 001.891( 438.111' '1952J19BO' czyik. Bada1nia pet:rog.rafkzne :i geochemkzne prowa- · dzc1no w ze1społach ·kierowa.ny:c:h prze·z K. Smulil kow-skiego, M. Turnau-Morawską, K. Łydkę, A. Polań­ siki·eg.o i W. Ko·wa.lJslkie.go.

Pra•ce te uz1upelnio:no wy.ni'kami podstawowych badań h}'ldro.geologkzny.ch, wy'k·ony,walny.<c'h ,pr,ze1z ze-społy, •pro.wadzc;ne ;prze,z J. Goł<yba, Z. Pazdro, a na-stępnie T. MarciOISIZJCzy:ka i S. K:raj<eWisikoiego. W dzie-dz~nie ,geolO'glii in·ży:niemsrkiej · działa•ł zespół ~po!d kie -rownictwem W. C. KQiwalski.e!go, jaik ,również powsta-le później ze,społy W. C. KowaJs•kiego, Z. G1azera, B. Grabowskiej-Olszewskiej, E. Falkowskiego, H. Ło­ zińlskiej-tStępień, L. Wysobń·skiego i E. Myśl:ińlskiej.

Tematyką zlóż ko1palin budowlanych zajmowały s.ię

1zespoły: W. C. KowaLskiego, R. Wy,rwkkiego i G.

Kods.ze-Wisikioe;j-IMUJsiałowej. Łą.cz,ny .wy,sHek ty1ch ,

ze-•S'PO'łów doprowadził do pows.ta:nia opra•cowań

hyd.ro-geollO!gkznych, iniŻy.nier:sko-g.eoitogkznych i złożowo­ _,geo•log,~czmych bezpo.śred1_{nio już 7.1wiązanych z}

pro-blematylką szercjko pojm·owa1nej gos,podar'kii wodnej, a •sz,cze.gó1ni.e z ,potrzebami 1St1worzenia pro;gramu

za-gospoda.rowatnia Wi•sły i wykorz:y1s•ta1nia zasotbów wod-n}'lCih ik1raju .

Z opra·cowań ilnż)'lnierslko-,geOilogkzny,ch, hyidro.geo-loJgi,czny·ch i zlOIŻO:WO-Ig·eologiC'z.nych, wylko1na111y'ch .przez wy1mienione ze1s•poły pracowników .Wydzia·łu

Geo1og1i UW w śWiietle pot:rzeb prog.ramu zag-o·s,po-darowa·nia ·W·~sły i wylko1rzyS1tauia zasobów wodnych kraju, 1na ,sZiczególmą uwagę za1s~ugują:

l - w dz•iedzm.ie badań 1nż}'lnier.sko-,geologkZJnych ~pa,tr.z ryc. 1):

l. l - opra•cowanie met·o:dyki regionalnych i ,s,zczE-gółowy1ch zdjęć ilnŻy'nierislko-lgeo!logkzlnyc'h 0w ,ze:spole pod ,kli.e:run'kiiem W. C. Kowalskiego, a 'Później rów-. nioeż w ze.społa1Cił1 H. Ło•zińlskiej-Stępień ·i :E. Falkow-skiego);

1..2 - wyko1nanie, w,g o,pracow.a1nej metodyki, re-gionalnych i sZiczetgó1o.wych ~nżyniensko-•geolo,gicZiny.ch zdjęć .róŻinyich .ohs1Za1rów w dorze.czu ·Wisły, z;wła·s,z,cza d01l1ny .w.~sły i t·ere111ów przy1egłych na odciniku .od Zaw1i<chOJS'tu do Ka.zii:mierza Do·łnego (w ,z.e.s·pole W. C: Kowals1kie1go· w 19.55 ,r.), tna oddniku .od Zwwicho1stu do Wans,zawy (w zels,po:le E. Faillkowlskieg.o w 197t8 r.), Płocka i okolk (w zespo1le W. C. Kowal•skiego i H. Łozińskiej-Stępień w 1966 r.);

1.3 - opra'cow,alnia: "S:y~sbematy.czny prz·egląd jed-nolstelk mor.folotgi.!czny1ch :na obszarze Po1~s'ki {bez Kar-pa·t i Sudetów)", "Sy1stema·tycz.ny przegl'ł!d g.r'UJITitów buldują·cyclh 'PO'SIZ'CizególJne f·ormy" maz "Ana:11za fo.rm mo,rfo'lo,giiC'Ziny·ch i budują·cy.ch je .g:runtów na tl·e .re-g;ionaLi,ZJmu i'ch występowa1nia w Pols·ce (bez Karpa·t i Sude,tów)" (w zespQ(le W. C. Kowa,lskie,go i E. Fal-k ow.sFal-ki-ego);

1.4 - o•pratco.wani.a: · "I:nżyni.e,rs'ko-lg.eolO!gi,czna cha-rakte ry;s•tylka głównych typów g rUin t ów Pols:ki" · (prze:z ,w. C. Ko,wa,lls!kiego) ora:z "Teoretyczne

pod-stawy re1gi.ona:Hza10j1i dnż:ylnier·s!ko-geolog:ilcZinej" i "Główne typy gruntów PolJslk'i" (przez t·ego.ż a1U1tara); 1..5 - iinżytrrti·e:rls:ko-ig.e,oloJg~ciz:na .(śdślej ,g, rurntoz,naw-C'za) chalralktery,sty•ka róż1ny·ch .skal i g-runtów, 'wystę­

pujących w dolinie Wisły i na terenach do niej

pnzyle;głJlc·h, s·z·cz·eJgól.nie 1na oddnku Zawiclhoo·slt

-__,płock, a mia1no:wi'C1ie: g.JJi1n z·wał.owy·ch (w ;ze,s,po'le W. C. Ko,wal1s1kiego, ,później E. Myśliń,sadej), lessów i utworów le:Sisowych (1w ze1społa•ch W. C. Kowa,JJs'k'i.e-go, później r.równie1ż B. G;raibowslkiej-:Olsze'Wislk'i;ej), mad w1ś1anych, utworów rzec·z,ny;ch i de1uwialny·ch (w .zespole W. C . . K·owa1_ltsk'iego, ·póź1niej rówinież _w

Ryc. l. Lokalizacja badań własności fizyczno-mecha-nicznych.

l - glin zwałowych, 2 - iłów warwowych, 3 - iłów plio-ceńskich, 4L - lessów, 5 - mad, 6 - sypkich utworów czwartorzędowych, 7 - skal górnokredowych, 8 - piaskow-ców i łupków fliszu, 9 - iłów krakowieckich, 10 - obszary objęte regionalnymi badaniami procesów osuwiskowych; ob-szary i miejsca objęte badaniami procesów geodynamicz-nych: x - stateczności skarp, E - erozji w wąwozach, D -deflacji, K - krasu; 11 - obszary objęte kompleksowymi badaniami inżyniersko-geologicznymi, 12 - badania inżynier­ sko-geologiczne dla wielkich obiektów inwestycyjnych i po-trzeb przestrzennego zagospodarowania kraju, 13 - odcinki dolin rzecznych. objęte badaniami inżyniersko-geologiczny­ mi, 14 - badania geofizyczne dla potrzeb geologii

inży-nierskiej.

Fig. 1. Locat<ion of surveys of physico-mechanical

properties o f:

l - tills, 2 - varved clays, 3 - Pliocene clays, 4L - loes-iies, 5 - muds, 6 - noncohesive Quaternary deposits, 7 -lipper Cretaceous rocks, 8 - flysch sandstones and shales, 9 - Krakowi·ec clays, 10 - areas covered by regional sur-veys o f landslide processes; areas and localities covered by surveys of geodynarnic processes: x - escarpment stability, E - .gully erosion, D - deflation, K - karst; 11 - areas covered by comp1ex engineeringgeological surveys, 12 -engineering-geological surveys for the need of large invest-ment objects and land use designing in the scale of the country, 13 - riv·er valley sections covered by engineering--geological studies, 14 - geophysical surveys for the needs

of engineering geology,

zespolaJch: E. Frall'koiW!sl~ie.go i E. My•ś.lińskiej), plio-ceńlsikich i•łów 1pstry•ch (•w zeS'pole W. C. Kowa,lJslkie-go), górlno!luedo'Wy·ch malflgli, opoik i .walp'ieni (w ze-s,pole W. C . .Ko'WaJisk1~g·o, pMJniej ró>wnież w ze,spo.le

R. Łoziń,slkiej -S'tępień, górnojurajiskkh Sikał NE

o-brzeżenia Gór świętokrzyskich (w zespole W. C.

Ko-vV.a ltslk i ego) ;

1.6 - oprac01walnlia wy1I11i'ków badań w dzieldz"l.~n1e geodynamiki i1nży1niers:miej róż:ny1ch obszar.ów w do-linie WdJsły i na terena•ch ,przylległYJch, .~wła,s;z,C·Zia sta-teczności zboczy (w zespole Z. Glazera i L. Wyso-kińlskie,go), wietrz·enia (w zes,pole W. C . .Kowallsk'ieg.o i Z. G lazera), krats1u {w ,z.e.s,po1e W. C. Kow.a:lJskiego i J. Di:s,:z;koWislkiego), 1s·pę1kań ma'sywu ·ska1nego

-margl•i - i opok .kired•owy•ch ·oraz spękań g1l'iJn zwa-łowych (w ze,spo1e L . . WY'soikińs'kie.go), WlspółJc;z:e:sny,ch i 1neo,teiktoniczinY1ch ruchów 1slkorupy ziems'k'i•e'j ,('W .ze-spole W. C. K·01wals1kie.go i J. ŁiSizlkowls:k'ielgo), a

\P>r,ze-de wszystkim fiuwiodynamiki i ewolucji Wisły i

jej dopływów oraz i•I1Jny1ch rzek w PolJs·ce (w ze1s•pole E. Fallkow1slkiego) oraz h'iJstorii zmialn ś1_r.odowi:ska ge.o-lo,gkzne,go pold wpływem ,czy.nlników llla1turalnych i w;Zibudzo'ny,ch działal/Jioś>C'ią; cz·łowi·eka na o\blslza·rze Pal1sk:i, a ,zwła1sz·c·za w :dor•zec:zu Wii·sły i Odry (w ze-s•pole W . .C. Kawa;I,sik,ie.go i E. Falkow:s·kieg,o);

494

Ryc. 2.

l - obszary objęte regionalnymi badaniami hydrogeologicz-nymi: S - szczegółowymi, Ch - chemizmu wód; lokaliza-cja badań wpływu piętrzenia wody na tereny przyległe do zbiorników: 2 - wykonanych, 3 - projektowanych; loka-lizacja badań zasobów wód podziemnych: 4 - 'Ujęć, 5

-obszarów. Fig. 2.

l - areas covered by regional hydrogeological surveys: S - detailed surveys, Ch - surveys of water chemistry; location of surveys on the influence of water damming on areas adjoining a reservoir: 2 - completed, 3 - designed; location of studies on groundwater resources: 4 - intakes,

5 - ar·eas.

.2 - w dzi·edz1nie badań hy.droge ologkzny•ch

(1ry•c. 2):

2.1 - opra,c·o~walnie meto:dylki re1g'i01nalnych i szcze-gólowy•ch zld1jęć hydro,ge·olo.gkznych (w ze:spoile pod kierunJkie!m J. Gołąba, a późmi·ej S. Krajewsk[·ego i D.

,Małec:kiej);

2.2 - 'wyik,onalnlie, wg -opra.cowa'nej ,me.todyk,i, ·

re-.gio~nalny.ch i S'ZCz·e,gółowy,ch ,zdjęć hytdr.ogeo.lo,~ic,:z;ny,ch

.różmyc:h obszarów w do.r;zeiClZJU .W.i;sły, ,s1Z<C'zegó'lnie

Pod-hala, .doł~ny Wi!s.ły i terenów przy,le,glych 1na. oddnku od ,Zawi,c'hostu po 1Wy1s.zog:ród 0w z·e:spo:l·e J. Gołą;ba,

a _później w ze1społa•ch S. Kr.aje'w;s.k'iego,

r.

sz-czy.ka, D. Małeclkliej);

2.•3 - opracowanie metodylk-i mode,lowy,c(h

reg.io-nal~nych i szczeg-ółowy.ch ba:dań ,hy,dJrDgeolo,g.ilczny·ch

(w zespole T. Macioszczyka);

2.4 - oprac·owalillie hyd1ro.geo•logicZlne1go .modelu ni·e·cki maiz·ow:ieiok'iej (w ze,s,po1e T. Maciosl:zJc,zy:ka);

2.15 -'--- dokonalnie .ana.li:zy sys•teimowej jedno1stek h)'ldrD!geollogkzn)llch ró:ż1nego rzędu w Pols·ce (w .ze-spole J. S:zy!ma.nlki);

2.6 - opra•cowa1n'ia hy~dr.ogeoilogiJc:zne, w 'tYtm

ró'W-nlie.ż hydr·ochem~c.zne po,szczegó~nych regionów

Pol-s,ki, zwłalsZ!oza kreldy JUJbe~slk,iej 0w zespole S.

Kra-jewskiego, a także A. Tuszki), czwartorzędu Folski

Północnej i Północno-Wschodniej (w zespole Z.

Pa-zdro), trzeciorzędu niecki mazowieckiej (w zespole T.

Macioszczyka), Karpat fliszowych - szczególnie

Pod-hala (w zespole D. Małeckiej);

3 - w dziedz'lmie g.eolo.giii kopal1in budowlallly•ch (patrz try1c. 3):

3.1 - opracowanie przez zespół W. C. Kowalskiego

wraz z zespołem pracowników Instytutu Geolo.

gicz-nego .meltody1ki spor,ządiza'I1Jia Ma1py kopaiY~n budo: wla-nylch Folsiki w .slka,li 1: 10'0 •000 i wyko~na.nie .(iwś·ród 74 arkuszy tej mapy) wielu amk<uszy obej.mudąrcyiCłl

dolilnę W'ilsły 1i te:r•ellly do ITIJiej rprzyle,gle;

3.·2 - geolOigk:Zlna cha,ralkteryls·tylka złó:ż kopa·liJn budowlallly·ch, :w)llstępująlcy,ch w dol:ilna1ch .WiJsły i jej

(po-Ryc. 3.

fi/J! obszary objęte badaniami miejscowej bazy kopalin

bu-dowlanych i prognoza ich wykorzystania. Fig. 3.

fll/1/ areas covered by surveys of local basis of raw

ma-teria! deposits and prognosis of their use.

czątkowo 'P:r,z-ez ze1społy: W. C. Kawalis'ki,ego ~

Yf·

.Bo-blrowslkiergo, a późmiej przez zes,poły: R. ,Wy:rWl<ckle,go i G. Kods'zewslk,iej-IMUisia;ł).

Pr!z·edlsta·wiiOiny tutaj ba:rldzo ,niepełlny obraz badań

geolo.gio~ny,ch, i'n'ży,nier,s:ko-,geoJogi<cznch,

hy;dro,ge,olo-gkZJny,ch i zlożowo.-lgeolo,gkZ'ny,ch Wydzia,łu Geo101mii

U:n:iwensy,t~e,tu Wa.rszawslkieg·o 1pow,stał dZiięki

konse-kiwelnUni;e 'P'rowardzonyrm pracom, mi1mo ZJmien.ia1jący,ch

s:ię k01nce;pcjli hydrot.ech!nic,zmy,ch, dzięki niel~~cze1nJiU

się z przeciwnościami i głębokiemu prześwladcze­

niu o społecznej konieczności przygotowania

ma-terlia·łów wyj,śdOWJ'ICh :do 010zekiwanego 'W pnzyiszło­

ści, konieczrnergo opra,cowa1nia i real,iza,cji kirajowego

prog:ra:mu zarg:o1spoda1rowa1nJia i wylkorzY'stania W·i1sły

oraz za1sohów wodnyc1h !kraju. T,ak wię-c:

l - zrnzu!mienie ju:ż pr,zed ćwierćwieczem 'przez

ze1społy 1pracowrnłków WY'dz1_{iałiu Geologii UrW}

ko-IIl!ie~c;z,nośd olbsłUiż:e:nJi.a ,pod wz,g,lędem ,geolo~icznym

jednego .z na'j'ważniej!S'ZY'Ch działów .na~szej go;spoidarki narod01wej, tj. ,gors,polda:rlki wodnej;

:2 - k'O:l11se\kwentma, cią1gła, mimo napolty:kanych

trudinośd pra,ca ,naUikowa i 1na,u!kowo-1badawcza;

3 - o'tw.a·rta, .sze1roka w,spółpra,ca z z.es,poła1mi hy-drotechinilków i hyidrorlo,gó;w rróżny,ch instytucji w kra:ju z jednej .strony i z ,ze,społami pracown.i'ków Instytutu Geologli:c,znelgo i i1nnyJch jedno;stek geolo-glkznych w kraju z drugiej s:trony;

4 - ,sze.r~okie S'połelcZinie :pre·zerntowa,nie potmelb

g.eolo1gkz'ne1go przy1gotowania do podej:mowan·ia de-cy,zjJi w ,spm,w'ie golspodarki wodnej i ~jej iniwersty:cji w J.ic:ZinY'ch 01gMnod.ostępny,ch pubHka,cjach i na or-garni:zowa'DY'Ch ISym,poZija,ch lkrajowyrch ,(m.r~n. nt.: "Ge,dl·orgiia i'nży:nlie,rska w g-o;spoda,rce narodowe'j" we Wirodawiu .w W1615 r., "Geologkz1ne probl·elmy , zago-spo:darowalnia W'ilsły ,środkowej :od Sarllidomienza do

Puław" w Ka'zi:mrierzu DoLnym .we wr.z·eśniu ,1965 r.,

"Geolorgia - gos1poda!Dce ,narodowej" IW So,p?lcie w W66 r., a .o,sta!tnio "1Me,toldylka doikUime1_n1to1waiilaa

geo-logiczno-l~nżytn:ierSik;ieg·o ~ohs.zarów dollin rzeclzllly,clh dla

potrzeb bu:dowlnJilc,t.wa hydrotech'ni,czme,go ·na przyfk,ła­

dzie doliny rzeki Odry" we Wrocławiu w 1978 r., o1ra•z ·na na~ukowo-:t~e·chinkiZJny.ch kOinfer;etncjach hydro-geologii i ·geolog·i,i LnżYinie:rls!kiej (np. 1W Gdań·sku w maju 1.968 r.);

5 - :Wy1kts·~take1nie 1i .przelkazarnie do .dYiS'pOzycj'i

pańlstwowej -służby :geoilogk:zlnej k~likus·et01sobowej

grUiPY 1_{ilnżyJnie,rów, ma:girst1rów i do·Morów, któ,ry,ch} pra1ce dyplomo1we 1i do'ktofiSikte wiążą s•ię śdśle lub

dość ·śd•śle ,z po,trzerbami 1S'ze.roko pojmowanej

golspo-da,rki wodnej .i hydPotedl:niJki - głównie w dz,ierdzi-nie geolo,gii inżyrni~ersrkliej, hy.drorgeolo:gii, ge·ologii złóż kopail!iln budowla1nyc·h 01raz geologii czwartorzędu.

w.szylstlkie wyrmi,erniolne ellementy zdecydowały

łącznie, że można teraz mówić, iż Wydział Geologii

Uniwersy>t.etu Warszaws!kri,ego speŁnił już a priori

część sto.ją1cy,ch przed nim obecnie zadań,

WJ'In1ka-ją,cy,ch .ze ,s,połeC'~nie uś,wiadomionej goiS'po.dalrczej

ko-nlietc,zrnośd ,przygotowan;ia i real'i,za,cji programu

za-go;spodarowarnia i wła,śdwe1go wy,korzy!sta,nia Wli,sły oraz z,a,s·obÓ\w wodnych :k,raju. ·

Do reailiza,cjli da,JJszy!ch zardań, wy:nilkajątcych z

uchwał XIII Plenum KC PZ.PR w tym za:kre1si'e, Wy

-dzia'ł Geolorgii Uni'wersY't.etu War:szaw1s:kie:go jest nie tylrko gotów, lecz :narda:l nad tym pra,cuje, czego

przykładem je<st wykonalna OIS'tatn:i~o - na podstawie

zebralfiy,ch ma teniałów, według opra,cowanej m• e:tody-ki - w rekordowo kirótlk:lim oza.s1ie 1,5 mie.s'iąca

"Ma-pa morcfo-,Jiltorge,nety,c,~na doliny Wisły, odcd;ne:k

Za-wkhost--IWamzawa" w sika'li l :25 000. Opra·cował ją

z·els!pół •pod ,kie·DU'nikiem E. Falkowsikiego Qw składzie:

W. C. Kowa.l,slki, H. ŁD'ziń[s:ka-'S!tępień, L. Wy:sorkiń,ski,

K. LalsikO'WISiki, K. KrauŻ'Hs, J. Karabo:n, T. L'ipnia,c-ka, W . . Mamczew,s:ki, T. Solikrki, Z. T~elakoWiska).

Ma-pę tę wyJkonarno jako ma,teriał wyj.śdowy przy

przy-gotowaniu zał~ożeń prorgramu za,gospodarowarnia Wi-S·ły.

Szcz•e1góŁowe otpra,c.owanie wietkie1go ".Progra·mu

W1isła", związa1ny1cih z nim projektów obiektów

in-westytcyjny,ch, a ,pÓŹ1nJiej kh ,realiza:cj'i, wyma.ga peł­

nego wy'korzyJS!ta!nia cał,erg·o 'pote1n1cjału ge01log?'W ró~­ ny,oh specj.alnośCii - w tym pr,zede ws;zy,stJk]m osorb

. mają.cy,ch .dU!Że doświadC'zenie w pra<cy zes'P?łów .

Wy-dzia<łu G:e·olo1gii Uniwerlsy,tetu War,szarw:sklego, aby

progra;m ten za:wsrze, w kaŻJdY'm mome1nde r~o,zwa;żań

nad je1go rearli'zacją był opa,rty na dobry;ch pod:sta-wa·ch ,geo'logilcznyCih, co stalnowi jeden z elementów uzyJslkania ·OP'tY'malinyJch a:o;z;w:iązań techrnkZJno-eko,no-mi,czlny;clh.

SUMMARY

From foundation of the Warsaw University, its researchers have been deeply interested in the Vis-tula River as an geological object shaping its valley and receiving, transporting and depositing rock ma-terial eroded in its drainage basin. At the back-ground of earlier works on these problems, the works completed by researchers of the Faculty of Geology of the University during over 25 years of its existence are discussed. The works, important for management of the Vistula River valley and drainage basin, include those from the fields of ba-sie geological, engineering-geological (inclu~ing re-gional, mapping, soil science, and geodynam1c, esp~­

cially neotectonic and fluviodynamic), hydrogeologl-cal (including regional, mapping, hydrodynamic, hy-drochemical, and system) and deposit-geological (in-cluding documentary-mapping) surveys. In oder to solve geological problems connected with realization of the "Programme of management and appropriate use of the Vistula River and water resources of the country", the Faculty of Geology of the Wa.rsaw University is continuing works in the above flelds, which is best evidenced by completed and currently prepared maps for the need of designers-hydrotech-nicians.

PE3IOME

Cpe,n;H reoJIOTOIB BaprnaB>CKO'ro ym11Bep:c:vrTeTa y:me <C HaqaJia

ero

3a:M:HTepe-'C0:BaHHOC'Tb p. Bl1icJioti: KaK reoJiorHqecKMM

o6pa30Ba-495