przy bardzo wysokich cenach miedzi z trudem wypraco-wywa³by minimalny zysk. Po drugie w najbli¿szej okolicy nie ma takich iloœci piasku. Piêæ lat temu wydobyto miliar-dow¹ tonê urobku. Miliard ton piasku to iloœæ, któr¹ nale¿a³o by sprowadzaæ z odleg³ych rejonów kraju. Nie trzeba doda-waæ, ¿e piasek ten musi spe³niaæ szereg wymagañ, ¿eby nadawa³ siê do tego celu. Z wielu powodów podsadzanie to jest konieczne. Przede wszystkim jest dostêp do stropu wyrobiska, który zawsze musi byæ pod kontrol¹. Po drugie nie dopuszcza siê do nadmiernego osiadania terenu i powstawa-nia du¿ych naprê¿eñ w nadleg³ych warstwach prowoku-j¹cych niekontrolowane t¹pniêcia. Wype³nione piaskiem wyrobiska i tak osiadaj¹, bo pod ciœnieniem ulega on spraso-waniu i zmniejsza siê jego objêtoœæ. Naprê¿enia nadal po-wstaj¹, ale ich skala jest ju¿ znacznie mniejsza. Wiêksze pod tym wzglêdem efekty mo¿na by osi¹gn¹æ przy zastosowaniu podsadzki utwardzanej cementem, ale to da³oby ju¿ du¿o mniejsze efekty ekonomiczne. By³oby wtedy bezpiecznej, tyle tylko, ¿e bez zysków, z których przecie¿ s³ynie ta firma. Tymczasem podsadza siê tylko te wyrobiska, w których z³o¿e przekracza na ogó³ mi¹¿szoœæ 7 m. Jest ich nie wiêcej ni¿
ok. 10 do 25%. Ogólna powierzchnia starych zrobów wynosi tu ok. 100 km2! Oddzia³uje ona ju¿ nie lokalnie na górotwór, ale wrêcz regionalnie. St¹d skala t¹pañ jest coraz wiêksza, coraz czêstsza i coraz bardziej tragiczna.
¯ELAZNY MOST POD ZIEMIÊ
Sk³adowane tu odpady poflotacyjne to zmielona ska³a w 98% wydobyta w kopalniach KGHM. Odpady te w tym stanie nie nadaj¹ siê na podsadzkê, ¿eby móc je wykorzy-staæ w tym celu, trzeba by miliony ich ton rocznie przetwo-rzyæ. To kolejne koszty, a tych firma nie chce ponosiæ. Dzia³ania te wyeliminowa³yby przynajmniej te najciê¿sze wstrz¹sy. Kto zmusi do tego KGHM? Chyba tylko prokura-tura i wyroki s¹dowe dla jej prezesów, dyrektorów i rad nadzorczych stosownie do roli jak¹ tam pe³ni¹. Oskar¿enie o œmieræ górników winno trochê otrzeŸwiæ decydentów, którzy poza sk³adaniem kondolencji niewiele umiej¹ albo te¿ nic nie chc¹ w tej sprawie zrobiæ.
Praca wp³ynê³a do redakcji 13.12.2016 r. Akceptowano do druku 14.12.2016 r.
22
Przegl¹d Geologiczny, vol. 65, nr 1, 2017
XVIII Sympozjum Wspó³czesne Problemy Hydrogeologii (WPH) 2017
Wroc³aw – Wojanów, 8–10.11.2017
Kolejne ju¿ naukowe spotkanie hydrogeologów, odbywaj¹ce siê cyklicznie co dwa lata, jest planowane w dniach 8–10 listopada 2017 r. w Kotlinie Jeleniogórskiej w Wojanowie. Sympozjum jest organizowane przez zespo³y pracowników naukowych Uniwersytetu Wroc³awskiego i Politechniki Wroc³awskiej. Patronat nad kon-ferencj¹ objêli rektor Uniwersytetu Wroc³awskiego prof. dr hab. Adam Jezierski i rektor Politechniki Wroc³awskiej prof. dr hab. in¿. Cezary Madryas oraz G³ówny Geolog Kraju prof. dr hab. Mariusz O. Jêdrysek.
Motywem przewodnim obrad jest zrównowa¿one wykorzystanie zasobów wód podziemnych.
Dwudniowe spotkanie bêdzie prowadzone w kilku grupach tematycznych, które obejmuj¹ nastêpuj¹ce zagad-nienia:
– zasoby wód podziemnych w warunkach zmian klimatycznych, – nowe metody i rozwi¹zania w badaniach wód podziemnych, – wody mineralne, lecznicze, termalne i kopalniane,
– eksploatacja wód podziemnych i monitoring zasobów wodnych, – jakoœæ wód podziemnych,
– wody podziemne we wspó³czesnym spo³eczeñstwie, – badania regionalne i modelowanie.
Organizatorzy zmierzaj¹ zwróciæ szczególn¹ uwagê na rolê i znaczenie wód podziemnych we wspó³czesnym spo³eczeñstwie, a tak¿e omówiæ zagadnienia nowelizacji prawa wodnego oraz prawa geologicznego i górni-czego. Za szczególnie wa¿ne uznano równie¿ problemy upowszechniania wiedzy o znaczeniu wód podziemnych, edukacji w tym zakresie, zaopatrzenia ludnoœci w wody oraz ich wp³ywu na zdrowie. Dwudniowe obrady bêd¹ po³¹czone z wycieczkami terenowymi. Przewodniczenie Komitetem Organizacyjnym powierzono dr. hab. prof. UWr. Henrykowi Marsza³kowi, a Komitetem Naukowym kieruje prof. dr hab. Stanis³aw Staœko.
Zapraszamy przedstawicieli nauki, oœrodków badawczych, pracowników przedsiêbiorstw geologicznych i wodoci¹gowych, specjalistów z zakresu ochrony œrodowiska oraz wszystkich, dla których s¹ bliskie problemy wód podziemnych.
Najwa¿niejsze prace, referaty i wybrane wyniki badañ naukowych bêd¹ opublikowane w Przegl¹dzie Geolo-gicznym. Zg³oszenia na sympozjum s¹ przyjmowane do 31.01.2017 r. Organizatorzy zapraszaj¹ do nadsy³ania abstraktów proponowanych do druku prac w terminie do 31 stycznia 2017 r.
Wiêcej informacji na temat konferencji mo¿na znaleŸæ na stronie internetowej www.wph2017.pl.