258 Recenzje
Julian D y b i e c : N ie tylko szablą. N auka i kultura p o lska w w alce o utrzy m anie tożsam ości narodowej, 1795-1918. K raków 2004 K siążnica A kadem ic ka, 354 s., 6 k. tabl., i i , ind.
A utor om ów ił dziew ięć dziedzin działalności kulturalnej i naukow ej, które w sposób najistotniejszy przyczyniły się do zachow ania tożsam ości narodow ej Polaków podczas rozbiorów. Tak więc, w rozdziale pierw szym została przedsta w iona Walka o zachow anie języka . R ozdział drugi ukazuje historię inw entaryza cji polskiego dorobku intelektualnego. D w a kolejne rozdziały przedstaw iają w y siłki P olaków zm ierzające do zebrania i przech ow ania w szystkich dzieł piśm ienniczych oraz dóbr kulturalnych i artystycznych, które stw orzono w kra ju , lub które do tyczą naszych dziejów. R ozdział piąty om aw ia w kład historyków
w rozw ój św iadom ości narodow ej. R ozdział szósty opisuje w alkę o obronę tra dycji narodow ych. R ozdział siódm y przedstaw ia rozwój polskiej biografistyki narodow ej. Dwa ostatnie rozdziały przedstaw iają w alkę polskich intelektua listów o K ształtow anie św iadom ości terytorialnej oraz o rozwój E dukacji naro dow ej pod zaboram i. K siążka je s t zaopatrzona w streszczenie w języ k u ang iel skim oraz w indeks nazwisk.
Z bigniew G r y c z k a : Zarys dziejów M iejskiego Zakładu Zieleni w L esz nie. Leszno 2004 Leszczyńskie Tow arzystw o K ulturalne; M iejski Z akład Z iele ni w Lesznie, 33 s. il.
K siążka opisuje nie tylko dzieje M iejskiego Z akładu Zieleni w Lesznie, ale także rozwój zainteresow ań zielenią w tym m ieście od X VIII w. do czasów w spółczesnych. Przedstaw ia również historię założenia oraz rozwój leszczyńskie go M ini-Zoo. Cennym uzupełnieniem omawianej publikacji je s t także dołączone do niej chronologiczne zestaw ienie najw ażniejszych w ydarzeń z dziejów L esz na od 1393 - 2002 r. K siążka je s t też zaopatrzona w streszczenia w języ k ach an gielskim i niem ieckim .
K a w a le ria p r z e c iw n ik ó w i so ju szn ik ó w Wojska P o lskieg o w latach 1918-1921. Pod redakcją A leksandra S m o l i ń s k i e g o . Toruń 2003 Wy daw nictw o U niw ersytetu M ikołaja K opernika, 255 s.
K siążka składa się z czterech obszernych studiów, w których A leksander Sm oliński opisał organizację I A rm ii Konnej Siem iona B udionnego z lat 1 9 1 9 - 1923 r., W aldem ar R ezm er przedstaw ił organizację K aw alerii litew skiej w latach 1918-1921, M ichał K rotofil K aw alerię U kraińskiej A rm ii H alickiej z lat 1918— 1920, a Zbigniew Korpus organizację oddziałów kozackich formowanych w Polsce
Recenzje 259
od czerw ca do listopada 1920 r. A utorzy przedstaw ili także udział opisyw anych przez siebie oddziałów w w ojnie polsko-sow ieckiej. O m aw iane studia s ą efek tem żm udnej kw erendy archiw alnej prow adzonej przez autorów w arch iw ach rosyjskich ukraińskich, litew skich oraz polskich w ram ach realizacji, finan so w a nego p rzez K om itet B adań N aukow ych, projektu zatytułow anego: Ja zd a p rzec iw n ikó w Wojska P olskiego w okresie w alk o gra nice D ru giej R zeczyp o sp o
litej w latach 1 9 1 8 -1 9 2 1 . K siążka zaopatrzona je s t ró w nież w indeksy osobow y i geograficzny.
L eszek K u ź n i c k i : Protozoologia w P olsce 1861-2001. W arszaw a 2003 309 s., ind. Problem y N aukow e W spółczesności.
W om aw ianej pracy autor analizuje drogi rozw oju badań dotyczących p ier w otniaków . W pierw szych dw óch rozdziałach zostały przedstaw ione: geneza protozoologii i zm iany jej zakresu w X IX i X X w., proces w yo dręb niania się protozoologii spośród innych nauk biologicznych, m iędzynarodow e sto w arzy szenia, kongresy i czasopism a protozoologiczne. W dalszych rozdziałach autor przedstaw ił charakterystykę dziejów protozoologii w Polsce oraz jej p ro b lem a tykę bad aw czą i dokonania w latach 1919-2001. N a końcu sw ojego o p raco w a nia autor zam ieścił w układzie alfabetycznym biogram y najw y bitniejszy ch p o l skich protozoologów . K siążka je s t także zaopatrzona w streszczenie w ję z y k u angielskim oraz skorow idze nazw isk i nazw łacińskich.
P olscy Nobliści. Stulecie przyznan ia p ierw szej N agrody N obla M arii S kło dow skiej-C urie. D w udziesta rocznica przyzn a n ia P oko jow ej N agrody N obla L e chow i Wałęsie. M ateriały pokonferencyjne, 8 - 9 grudnia 2003 r, P ałac Staszica. W arszaw a 2004 M uzeum M arii S kłodow skiej-C urie, A rchiw um P olskiej A k a dem ii N auk, M uzeum Woli, 79 s., il.
Książka jest zbiorem referatów wygłoszonych podczas odbywającej się w dniach 8 -9 grudnia 2003 r. w P ałacu Staszica m iędzynarodow ej konferencji. We W stę p ie do om aw ianej publikacji M ałgorzata S obieszczak-M arciniak zaznaczyła, że
pierw szy dzień konferencji, z udziałem zaproszonych gości z W ielkiej B rytanii, Francji, Szw ecji, A ustrii i Polski, adresow any był do specjalistów z dziedziny chem ii, onkologii i fizyki, przy czym w szystkie referaty w ygłaszane były w tym dniu w ję z y k u angielskim . N atom iast referaty prezentow ane podczas drugiego dnia konferencji m iały bardziej popularnonaukow y charakter i w yg łaszan e były w języku polskim. W książce zamieszczono cztery referaty angielskojęzyczne i sześć re feratów polskojęzycznych. W pierw szym z wygłoszonych po angielsku referatów K arin B lanc p rz ed staw iła lau reató w (1903), N ag ró d N o b la z za k re su fizyki.
