Marta Gergelyova
S c h o o l o f H u m a n it ie s , G a lw a y -M a y o I n s tit u te o f T e c h n o lo g y , R e p u b lic o f lr e la n d m a r ta .g e r g e ly o v a @ u c lm a il. n e t
Mark McCarthy
S c h o o l o f H u m a n itie s , G a lw a y -M a y o I n s tit u te o f T e c h n o lo g y , R e p u b lic o f l r e la n d m a r k .m c c a r th y @ g m it.ie
Monica Nielsen
S c h o o l o f B u s in e s s , G a lw a y -M a y o I n s tit u te o f T e c h n o lo g y , R e p u b lic o f l r e la n d m o n ic a . n ie lse n @ g m it.ieIRLANDZKI TURYZM
GENEALOGICZNY
W ZGLOBALIZOWANYM ŚWIECIE:
ANALIZA WSPÓŁCZESNYCH
TRENDÓW W HRABSTWIE GALWAY
IRISH GENEALOGY TOURISM
IN A GLOBALISED WORLD:
AN ANALYSIS
OF CONTEMPORARY TRENDS
IN COUNTY GALWAY
2 a_rys treści: Artykuł porusza kwestię wyzwania, przed którym stoi obecnie turyzm genealogiczny w hrabstwie Galway, położo nym na zachodnim wybrzeżu Irlandii. W skondensowanej for mie prezentuje on rezultaty badań terenowych, w których po uczone zostały metody jakościowe i ilościowe, tj. nagrywany wywiad grupowy, wywiady indywidualne (23 rozmówców), obserwacja (sześciu uczestników), dzienniki (dwóch uczestni ków) oraz ankiety (302 respondentów). Pomogły one stworzyć wszechstronny obraz turyzmu genealogicznego1 w badanym re gionie i umożliwiły odpowiedzi na trzy palące pytania: Jakie są powody 50% spadku ogólnej liczby turystów genealogicznych odwiedzających Irlandię, notowanego od 2000 r.? Jakie są profi le, potrzeby i oczekiwania turystów genealogicznych w Irlandii 1 jak różnią się one od tych obserwowanych u turystów główne go nurtu? Czy można odzyskać rynek turyzmu genealogicznego 1 - jeśli tak - jak można to osiągnąć? Badania przyniosły rów nież świeże spojrzenie na promocję genealogii irlandzkiej i włą czenie jej do nowych produktów turyzmu dziedzictwa, które uwzględniają miejscowe potrzeby, ale również reagują na kon kurencyjne środowisko zglobalizowanego świata, w którym ich fola jest nieustannie redefiniowana.
Słowa kluczowe: genealogia, turystyka, Irlandia.
1. WSTĘP
„Kiedyś prawdziwa nadzieja dla wielu na oży wiony i zrównoważony przemysł turystyczny w Irlandii, dziś zjawisko znane jako „turyzm ancestralny” znajduje się pod dużą presją” (Genealogical Society oflreland 2006:1). Każdego roku Irlandię odwiedzają miliony tury stów zagranicznych (6,8 min w 2005 r.), których główną motywacją do przyjazdu j e s t , jakość
zwie-Abstract: Thls paper ls concem ed with the challenges now faced by genealogy tourlsm in County Galway, situated on Ireland’s w estern seaboard. It presents, in a condensed format, the results of fieldwork w hich combined qualitaUve and quantitative m ethodologles, namely recorded focus- group and one-to-one interviews (23 interviewees), partlcipant observatlon (6 partlcipants), dtaries (2 partlcipants) and ąuestlonnaires (302 respondents). Thts assisted in producing a com prehensive cross-seetoral snapshot of genealogy tourlsm tn the region and h a s enabled u s to tackle three pertlnent ąuestions: w hat are the reasons behlnd the 50% decline in the overall num ber of genealogy tourlsts vlstUng Ireland sińce 2000?; what are the proflles, needs and expectations of genealogy tourlsts comlng to Ireland and how do they differ from those of mainstream tourlsts?; can the genealogy tourism market be reeovered and - if yes - how can thls be achieved? Flnally, the investigatlon brought fresh perspectives on marketing Iiish genealogy and incorporating it into new herltage tourism products that respect local n eed s but respond to the competitive envlronm ent of a globalised world in which the tourism lndustry continuously redefm es its roles.
Key w ords: genealogy, tourlsm . Ireland.
1. INTRODUCTION
‘O n ce th e real h o p e o f m a n y for a vib ran t a n d s u s ta in a b le to u r ism in d u stry in Ire la n d , th e p h e n o m e n a k n o w n a s "Ancestry Tourism " is n o w u n d e r sev ere pressu re' (G en ealogical S o c ie ty o flr e la n d 2 0 0 6 : 1).
Ireland is visited e a ch y e a r by m illions of o v erseas to u ris ts (6.8 m illion in 2005) w hose m ain m otivation for com ing is th e ‘ąu ality of
dzania/widoków” (Failte Irelatul 2005a: 1). Pomi mo tego, iż związki rodowe są oficjalnie wymie niane jako piąte na liście najważniejszych powo dów wizyt w Irlandii (Failte Irelatul 2005a: 1), liczba turystów zagranicznych angażujących się w poszukiwania genealogiczne w tym kraju dra stycznie spadla - ze 118 000 w roku 2000 do 60 000 w 2005 ( Tourism Irelatul 2006a). Oznacza to, iż obecnie rynek turystów genealogicznych re prezentuje mniej niż 1% całego rynku turystów za granicznych w Irlandii. Przy ogromnej Diasporze Irlandzkiej, liczącej ok. 70 min ludzi na całym świecie (Pa rtrid g e 1998), ta liczba turystów jest zaskakująco niewielka.
s ig h ts e e in g /s c e n e ry ’ (Fóilte IrelancI 2005a: 1). D esplte th e fact th a t ‘a n c e s tra l con nectio n ' is officially llstcd a s th e fifth m o st lm p o rta n t re a so n for visitin g (Failte Irelan d 2005a: 1), th e n u m b e r of o v e rse a s to u ris ts engaging in genealogical re s e a rc h in Ireland dropped r a th e r d ram a tic ally from 118,000 ln 2000 to 6 0 ,0 0 0 In 2 0 0 5 (Tourism Irelan d 2006a). T his m e a n s th a t th e m a rk e t for genealogy to u rists today re p re s e n ts le ss th a n 1% of th e overall o v erseas to u rist m a rk e t in Ireland. W ith th e extensive Irish D iasp o ra of som e 70 million people world-wide (Partridge 1998) the num ber of genealogy to u ris ts v isitin g Ireland is su rp risin g ly sm ali.
2. WYZWANIA TURYZMU
GENEALOGICZNEGO W IRLANDII 50-procentowy spadek liczby zagranicznych tury stów genealogicznych w Irlandii w ciągu ostatnich pięciu lat wynika z kilku czynników. Pierwszy z nich to niedokończony Irlandzki Projekt Gene alogiczny, rozpoczęty w 1988 r. Jego założeniem jest komputeryzacja podstawowych źródeł gene alogicznych - głównie zapisów kościelnych - i ich publiczne udostępnienie w ośrodkach badań gene alogicznych działających pod auspicjami Fundacji Historii Rodzin Irlandzkich. Jednakże brak konse kwencji w postawach, standardach i strukturze cen w tych ośrodkach był wielokrotnie krytykowany przez użytkowników zarówno krajowych, jak i za granicznych. Opinie krytyczne wyrażano za po średnictwem prasy (np. Irish Emigrant Online, 2005; ROSSI 2006) oraz ankiety internetowej prze prowadzonej przez Irlandzkie Stowarzyszenie Ba dań Genealogicznych (TIARA, 1998). Irlandzki Projekt Genealogiczny dwukrotnie podlegał do kładnej ocenie (w 1997 i 2004 r.) przez Naczelne go Audytora i Rewizora Rządu Irlandii, który pod kreślił „pewne kwestie zarządzania i koordynacji, które źle wpływają na pomyślne zakończenie Pro jektu i na możliwości interesariuszy2, jeśli chodzi o rozwijanie turyzmu genealogicznego” (Depart
ment o f Arts ... 2005). Uwaga ta odnosiła się głów
nie do nieporozumień między interesariuszami oraz do braku koordynacji w ośrodkach badań ge nealogicznych.
Drugim czynnikiem odpowiedzialnym za kur czenie się rynku turyzmu genealogicznego jest ro snąca popularność badań w oparciu o Internet, co przyczyniło się do spadku liczby członków Dia spory Irlandzkiej angażujących się w poszukiwania
2. CHALLENGES OF GENEALOGY TOURISM IN IRELAND
T he 50% d e c re a se in th e n u m b e r of genealogy overseas v isito rs to Ireland over th e p a s t five y e a rs h a s b een c a u se d by a n u m b e r of factors. The first factor h a s b een th e incom pleteness of th e Irish G enealogical Project (established in 1988), w hose ta s k is to co m p u terise prim aiy genealogical resou rces - m ainly ch urch reco rd s - a n d m ak e th e m accessib le to the public in genealogy re s e a rc h c e n tre s o p eratin g u n d e r th e a u s p ic e s of th e Irish Fam ily History F o u n d atio n . However, th e in co n siste n c ie s in th e a ttitu d e s , s ta n d a r d s a n d price s tru c tu re of these cen tres have been, on m any occasions, r a th e r heavily criticised by som e of th eir u s e rs - o v erseas a n d dom estic genealogy rese a rc h e rs alike. Critical views were expressed via p re s s a n d jo u rn a l a rticles (e.g. Irish E m ig ran t O nline 2005; R ossi 2006), an d th ro u g h th e find ing s of a n on-line survey by The Irish A n cestral R esearch A ssociation (TIARA, 1998). T he Irish G enealogical Project twice u n d e rw e n t a th o ro u g h s c ru tin y (in 1997 a n d 2004) by th e G o v ern m en t of Ireland C om ptroller a n d A uditor G eneral who high- lighted 'a n u m b e r of is s u e s of m an a g e m e n t an d co -o rd in atio n w hich im p act on th e su c ce ssfu l com pletion of th e Project a n d on th e capacity of th e s ta k e h o ld e rs to m axim ise genealogy to u rism ’ (D epartm ent of Arts, S ports a n d T ourism , 2005). T hese m ainly referred to th e d isa g re em e n ts b etw een th e sta k e h o ld ers an d th e u n s u s ta in a b ility of th e genealogy rese a rc h c e n tres.
The seco n d facto r b e h in d th e c o n tra ctio n of th e genealogy to u rism m a rk e t h a s been th e growing p o p u larity of in te rn e t-b a se d g enea logical re s e a rc h w hich h a s co n trib u te d to th e d ecreasin g n u m b e r of th e Irish D iaspora
genealogiczne w Irlandii. Za sprawą ogromnej ilo ści informacji łatwo dostępnych w Internecie male je potrzeba odwiedzania Irlandii w celu prowadze nia badań (Bu rn s, 2 października 2005).
Trzeci czynnik to ogólny spadek liczby tury stów z Ameryki Północnej, którzy tworzą główny rynek turyzmu genealogicznego w Irlandii. Pomi mo doniesień o odzyskiwaniu tego rynku po 9 Września, „liczba turystów amerykańskich spadla o 2% i utrzymuje się dużo poniżej rekordowego poziomu z 2000 r., kiedy sięgała 958 000 (Failte
Ireland 2005a: 1).
Ostatnim czynnikiem powodującym spadek liczby turystów genealogicznych jest wysoki koszt wakacji w Irlandii. Ostatnie ankiety pokazują, iż 45% urlopowiczów określiło koszt życia w Irlandii jako „wyższy niż się spodziewali”. Prawie dwóch na trzech uważało irlandzkie ceny za wysokie; taka opinia dominowała zwłaszcza wśród turystów z USA (79%) i Niemiec (85%) (Failte Ireland 2005b: IV). Opinia ta zmniejszyła popyt na waka cje w Irlandii.
Poniżej autor zamieszcza dyskusję na temat dwóch głównych segmentów rynku: turystów ge nealogicznych i turystów głównego nurtu.
en gaging In genealoglcal re s e a rc h in Ireland. D ue to th e v a s t ą u a n titie s of inform ation readily available online, it h a s been claim ed t h a t th e re is less of a n eed now ad ay s to visit Ireland to do genealogical rese a rc h (Burns
2 O ctober 2005).
T he th ird facto r b e h in d th e decline h a s b een th e overall fali in th e n u m b e r of North- A m erican to u ris ts w ho form th e prlnclpal m a rk e t for genealogy to u rism in Ireland. D espite th e rep o rted recoveries of th is m ark e t a fte r 9 /1 1 , ‘th e volum e of N orth-A m erican to u ris ts fell by 2% a n d re m a in s well below th e record level of 9 5 8 ,0 0 0 achieved in 2000' (Failte Irelan d 2005b: 1).
T he finał factor c a u sin g th e d ecrease h a s b een th e high c o st of holidaying in Ireland. L a test su rv e y s su g g e st th a t 45% of holiday- m a k e rs d escribed th e c o st of living in Ireland a s ‘h ig h er th a n th ey h a d a n tic ip a te d ’. Alm ost two in th re e co n sid e red Irish prices to be higher, a n d th is view w as p a rticu la rly evident am o n g U.S. (79%) a n d G erm an (85%) holiday- m a k e rs' (Failte Irelan d 2005b: IV). The im p act h a s red u c e d d e m a n d for holidays in Ireland.
T he two m ajo r m a rk e t se g m e n ts - g en ea logy to u ris ts a n d m a in s tre a m to u ris ts - are d eb ated below.
3. TURYŚCI GENEALOGICZNI - PROFILE, POTRZEBY I OCZEKIWANIA
lJróba turystów genealogicznych składała się z 47 respondentów. Zostali oni podzieleni na trzy pod grupy: turyści stricte genealogiczni, turyści o sil nej motywacji do badań genealogicznych oraz tu ryści zainteresowani badaniami genealogicznymi. Napytano ich o doświadczenia, jak dokładne były ■ch poszukiwania, ile poświęcili im czasu i jak bie gli stali się w badaniach genealogicznych.
Turyści stricte genealogiczni byli wysoko
umotywowanymi biegłymi i doświadczonymi ba daczami genealogii. Pod względem wiedzy i umie jętności dorównywali profesjonalnym genealogom. Ich ogólna motywacja do prowadzenia badań w Ir landii była raczej prosta, a zidentyfikowane czyn niki były bardzo podobne do rezultatów poprzed- n>ego badania, dotyczącego czynników motywują cych turyzm genealogiczny - turyści ci pragnęli >iOdkryć skąd pochodzą”, „dowiedzieć się kim są” ‘ „zgłębić swoją irlandzkość” (NASH 2000: 9). bodźce, które zainicjowały ich poszukiwania były Jednak bardziej zróżnicowane, od rocznic ślubów, narodzin i śmierci członków rodziny począwszy,
3. GENEALOGY TOURISTS - PROFILES, NEEDS AND EXPECTATIONS
The total sam ple of genealogy to u rists comprised 47 re sp o n d e n ts. Following fu rth e r seg m en ta- tion in to p u re genealogy to u ris ts , to u ris ts with a strong m otivation for genealogical research, a n d to u ris ts w ith a n in te re s t in genealogical rese a rc h : th e s e th re e su b -g ro u p s were asked a b o u t th e ir ex p erien ces of how th o ro u g h th eir re se a rc h h a d been, how m u c h tim e h a d been devoted to it a n d how proficient th ey h ad becom e in genealogical re se a rc h .
Pure g e n e a lo g y to u r is ts w ere highly m otivated, proficient a n d experienced g en ea logy re se a rc h e rs. T h eir know ledge a n d skills n early m atc h ed th o se of professional genea- logists. T h eir g enerał m otivation for g en ea logical rese a rc h in Ireland w as ra th e r straig ht- forw ard, a n d th e facto rs identified w ere very sim ilar to th e r e s u lts of p revio us rese a rc h into th e factors m o tivating genealogy to u rism - n am ely '“finding o u t w here th ey cam e from', know ing ‘w ho th e y a re ' or ‘exploring th eir Iris h n e s s '” (Nash 2000: 9). The very im p u lses t h a t a c tu a lly in itia ted th e ir genealogical pu r- s u its were, however, m ore varied. They ranged from w edding a n n iv e rs a rie s an d b irth s or
poprzez zachętę ze strony rodziny lub krewnych 0 irlandzkich korzeniach, do poszukiwania poży tecznego hobby na emeryturze. Turyści ci to głów nie kobiety powyżej 65 roku życia, przebywające kolejny raz w Irlandii i wysoko oceniające ten kraj jako miejsce wakacyjne, irlandzką kulturę, spuści znę oraz genealogię. Zgodnie z radą oferowaną w znanych przewodnikach do badań genealogicz nych ( M c C a r t h y 1991; G r e n h a m 2006), ich ba dania opierały się przede wszystkim na G riffith’s Valuation (atlas nazwisk irlandzkich), zapisach ko ścielnych, danych ze spisów powszechnych, doku mentach urzędowych oraz na księgach podatko wych. Wyniki poszukiwań umożliwiły im konstru owanie drzew genealogicznych i odwiedzanie miejsc zamieszkiwanych kiedyś przez przodków. Niektórych badaczy można śmiało nazwać „pio nierami” współczesnych irlandzkich badań gene alogicznych, ponieważ zaczynali oni wyprawę na poszukiwanie swoich irlandzkich korzeni ok. 40 lat temu, w latach 60. i 70. XX w., bez wsparcia jakiejkolwiek technologii. Dlatego też potrafią oni
docenić Internet jako narzędzie poszukiwań. Jest to grupa dość zamożnych osób, niewielka 1 wyspecjalizowana. Istnieje prawdopodobieństwo, że z czasem zniknie z powodu przyspieszonej inte gracji z kulturą amerykańską, brytyjską lub euro pejską. Nawet jeśli Diasporę Irlandzką ocenia się dziś na 70 min ludzi, z czego połowa żyje w Sta nach Zjednoczonych, w amerykańskich spisach po wszechnych notuje się wyraźny spadek liczby amerykańskich obywateli wykazujących irlandz kie pochodzenie. Podczas gdy w 1990 r. było to 38 735 539 osób, w roku 2000 liczba ta spadla do 30 528 470 ( Tourism Ireland 2006b). To poważny spadek wynoszący 8 207 069 osób w stosunkowo krótkim okresie 10 lat. Jeśli potraktować tę tenden cję poważnie trzeba przyznać, że rynek turyzmu genealogicznego w Irlandii kurczy się z natural nych powodów (rynek obecny starzeje się, a zain teresowanie badaniami genealogicznymi wśród młodych Amerykanów maleje). Uważa się, że jest to główna przyczyna spadku liczby turystów gene alogicznych w Irlandii, poprzedzająca wspomnia ne wyzwania badań genealogicznych w Irlandii. W konsekwencji oczekiwania gospodarcze irlandz kiego turyzmu genealogicznego pozostały niespeł nione.
Z innego punktu widzenia turyści stricte gene alogiczni odwiedzający Irlandię mają bez wątpie nia ogromny kulturalny i społeczny udział w roz woju przemysłu turystycznego. Przez lata udosko nalili oni swoje techniki badawcze, a zgłębianie
d e a th s of fam ily m em b ers, th ro u g h an active encouragem ent by Irlsh-born family or relatives, to sirnply flnding a rneaningful hobby for th e ir re tire m e n t d ays. They w erc m ostly ln the 65+ fem ale category, w ere o n a re p e a t visit to Ireland, a n d w ere very co m plim entary of th e c o u n try a s a holiday d e stln a tio n sp eak ing highly of th e Irish c u ltu re , h eritage and genealogy. In line w ith th e advice offered in w ell-know n g u id es to genealogical rese a rc h
(McCarthy, 1991; Grenham, 2006), th eir
investig atio n s w ere d o m in a te d by c o n su lta tio n of G rifflth's V aluatio n, c h u rc h records, c e n su s records, civil rec o rd s a n d th e T ithe Applot- m e n t Books. R e su lts of th e s e p u rs u its en- abled th em to c o n s tr u c t fam ily tre e s an d visit a n c e stra l places. Som c of th e se re se a rc h e rs could be, wiUiout exaggeration, called ‘pioneers’ of m o d ern Irish genealogical re se a rc h sińce they com m enced a q u e s t into th eir Irish origins som e 40 y e a rs ago. S ta rtin g with ‘b a re h a n d s', sińce th e re w as v irtu ally no techno- logy to h elp in th e 1960s or 1970s, th eir a p p re c ia tio n of th e in te rn e t a s a rese a rc h tool is now im m ense.
A lthough r a th e r affluent, th is group is sm ali in n u m b er, sp ecialist, a n d likely to decline in tim e, th e m ajor re a so n being th e ir accelerated in te g ratio n into A m erican, B ritish or Europ- e an c u ltu re s. Even if th e Irish D iaspora is today e stim a ted a t 70 million, w ith h a lf living in th e U nited S ta te s alone, th ere h a s been a d istin c t decline in th e a b so lu te n u m b e r of US citizen s claim ing Irish an cestry , a s re- vealed in US c e n su s e s . W hile in 1990 th ere were 3 8 ,7 3 5 ,5 3 9 US citizens claim ing Irish an c estry , in 2 0 0 0 th is n u m b e r w as down to 3 0 ,5 2 8 ,4 7 0 (Tourism Ireland 2005b). This is a se rio u s d e c re a se of 8 ,2 0 7 ,0 6 9 over a relatively s h o rt tim e period of 10 years. If th is tre n d is ta k e n seriously, it sh o u ld be a d m itted t h a t th e m a rk e t for genealogy to u rism in Irelan d is s h rin k in g for n a tu ra l re a s o n s (the c u rr e n t m a rk e t is ageing an d the in te re s t in genealogical re se a rc h am ong young A m ericans is decreasing). T his is believed to be th e m ain re a s o n for th e reported decline of th e n u m b e r of genealogy to u ris ts to Ireland, m ak in g th e above ‘ch a llen g e s of genealogical rese a rc h in Ire la n d ’ second ary . C onseąuently, th e econom ic e x p e cta tio n s of th e Irish g en ea logy to u rism in d u s try have b een unfulfilled.
T aking a differen t perspective, pure g en e a
logy tourists v isitin g Irelan d have und o u b ted ly
c o n trib u te d a g re a t deal to th e to urism in d u stry c u ltu ra lly a n d socially. Over the years, th ey h av e fin e -tu n e d th e ir rese a rc h te c h n ią u e s a n d th o ro u g h ly enjoyed research - ing th e ir a n c e s try fu rth e r a n d visiting Ireland
swojej przeszłości rodzinnej i kolejne wizyty w Ir landii przyniosły im wiele satysfakcji. Genealogia stała się ich hobby, pasją, a nawet obsesją. Wielu potwierdziło swoje zainteresowania członkostwem w różnych towarzystwach genealogicznych. Spo śród nich najbardziej znanym jest Irlandzkie Sto warzyszenie Badań Genealogicznych (TIARA), które co roku organizuje specjalistyczne wyprawy badawcze do Dublina i Belfastu przy wsparciu amerykańskich i irlandzkich specjalistów, stwa rzając wspaniałe warunki badawcze Diasporze Irlandzkiej mieszkającej w USA. Wyprawy te przyciągają 20-25 badaczy rocznie, ale ostatnio TIARA rozszerzyła swoją klientelę na inne zainte resowane osoby, które chciałyby zgłębić historię i kulturę Irlandii. Poszukiwanie w repozytoriach już nie jest wymogiem. Odzwierciedla to ich zain
teresowanie promocją historii, kultury i dziedzic twa Irlandii w szerszych kręgach Diaspory, oprócz tradycyjnych turystów genealogicznych.
Najważniejszą informacją przekazywaną przez tych badaczy wszystkim tym, którzy rozpoczynają swoją genealogiczną „odyseję” jest by przybywali do Irlandii już przygotowani i by w swoich krajach dokonali tyle badań, ile to tylko możliwe. Muszą być cieipliwi, wytrwali i mieć trochę poczucia hu moru. Choć badania genealogiczne okazały się prawdziwym wyzwaniem czuli, że były warte wy siłku. Przeżyli ogromną radość, odkrywając nowe strzępy informacji, zwłaszcza gdy tę radość dzielili z nimi inni poszukiwacze i doradcy (wywiad gru powy z 26 marca 2006 r.)
Innym świadectwem spadku popularności ba dań genealogicznych prowadzonych w Irlandii Przez członków Diaspory Irlandzkiej były dwa Przypadki odwołania imprezy pod nazwą Azyl w Irlandii dla Pisarzy Historii Rodzinnej (w kwiet niu i październiku 2006 r.), organizowanej przez firmę Warren, Carmack & Associates z siedzibą w USA (e-mail correspondence z 30 marca i 6 paź dziernika 2006 r.).
Ogólnie jednak rynek turystów stricte genealo gicznych, nawet jeśli ich liczba, a co za tym idzie Wpływ na przemysł turystyczny w Irlandii, maleje, •noże z powodzeniem istnieć jeszcze przez wiele lat. Jest prawie pewne, iż będzie nadal pielęgnował historyczne, społeczne i kulturowe związki pomię dzy Irlandią a jej Diasporą. Jest to bardzo istotne zjawisko, podtrzymujące świadomość indywidual nej i zbiorowej tożsamości pośród dzisiejszych Wielonarodowych, wielokulturowych i wieloję zycznych społeczności.
on a re g u la r b a s is . G enealogy h a d becom e th e ir hobby, p a ssio n , even o b session. M any conflrm ed th e ir in te re s t th ro u g h m em b ersh ip of v ario u s genealogical societies. Among th ese th e m o st p ro m in e n t is T he Irish A ncestral R esearch A ssociation (TIARA) w ho an n u a lly o rganise sp e c ia list re s e a rc h trip s to D ublin a n d B elfast w ith th e s u p p o rt a n d advice of Professional US a n d Irish g enealogists alike, th u s providing excellent re se a rc h opport- u n itie s to th e Irish D ia sp o ra living in th e USA. T hese trip s typically a ttr a c t som e 20 to 25 re s e a rc h e rs a n n u a lly , b u t TIARA recently ex p an d ed th e ir clientele to o th e r in terested p a rtie s w ho m ay w ish to explore th e history a n d c u ltu re of Irelan d . E ngaging in g en ea logical re s e a rc h in th e repo sito ries is no longer a p re re ą u isite . T h is reflects a n in te re st on th e ir b e h a lf in p ro m o tin g th e history, c u ltu re a n d h e ritag e of Irelan d to th e w ider Irish D iaspora, in ad dition to traditio nal g enea logy to u rists.
The m o st im p o rta n t m essag e from th ese re s e a rc h e rs to all th o se s ta rtin g th eir g en ea logical 'odyssey', is to come to Ireland prepared, a n d to do a s m u c h re s e a rc h a s possible in th e ir hom e co u n try . T he reco m m en d atio n is to be p a tie n t, p e rs is te n t, a n d to have a se n se of h u m o u r. A lthough th ey found Irish g en ea logical re s e a rc h challenging, th ey felt it w as well w orth th e effort. T h eir joy re su ltin g from discovering a new piece of inform ation w as overw helm ing, especially w h en sh a re d by th e ir p e e rs a n d a d v ise rs (Focus group inter- view, d a te d 2 6 /0 3 /0 6 ) . A n o ther testim ony to th e decline in th e p o p u larity of genealogical re s e a rc h c o n d u c te d in Irelan d by th e Irish D iaspora w as th e two co n secu tiv e cancella- tion s, in April a n d O ctober 2 0 0 6 respectively, of th e ‘Fam ily H istory W riters’ R etreat in Irelan d ' o rg an ised by a U S -based genealogical re se a rc h firm W arren, C a rm a c k & A ssociates (E-mail co rre sp o n d en c e , d a te d 3 0 /0 3 /0 6 , 0 6 /1 0 /0 6 ) .
On th e whole, how ever, th e m a rk e t of pure
genealogy tourists, even if declining in n u m b ers
a n d th erefore h av in g a less significant econom ic im p a c t on th e to u rism in d u stry in Ireland, m ay ex ist for m a n y y e a rs to come. A lm ost c e rta in is t h a t it will fu rth e r n u r tu r e th e historie, social a n d c u ltu ra l lin k s betw een Ireland a n d its D iaspora. S u c h g ain s are believed to be of g re a t im p o rtan ce, su p p o rt- ing a w a re n e ss of in d iv idu al a n d collective id en tities am o n g to d ay 's m u ltin a tio n a l, m ulti- c u ltu ra l a n d m u ltilin g u a l societies.
Turyści o silnej m otyw acji do badań gene
alogicznych byli mniej wyspecjalizowani i było
ich więcej. Odwiedzali Irlandię raczej ze swoim partnerem, rodziną lub przyjaciółmi niż ze zorgani zowaną grupą. Na ogół byli młodsi - po 40. lub 50. roku życia. Większość z nich ju ż wcześniej odwie dzała Irlandię. Pochodzili głównie z USA lub Wielkiej Brytanii. Niektórzy z nich to „lokalni” badacze genealogii po 50., 60. lub 70. roku życia, mieszkający w Irlandii i zajmujący się genealogią jako hobby dla wypełnienia czasu. Ich zaintereso
wanie irlandzką kulturą, dziedzictwem i genealo gią było również bardzo silne, choć nie tak wyraź ne jak w przypadku turystów stricte genealogicz nych. Głównie odwoływali się oni do danych spi sów powszechnych, dokumentów urzędowych, za pisów kościelnych, korzystali z usług w Archiwum Narodowym Irlandii oraz Biblioteki Narodowej Ir landii, sięgali do źródeł w Głównym Urzędzie Sta nu Cywilnego lub odwiedzali odpowiedni ośrodek badań genealogicznych. Pragnęli odwiedzać zie mie, na których kiedyś mieszkali ich przodkowie, i większość z nich zawdzięczała swoje znaleziska Internetowi. W ich opinii powinno się więcej ko rzystać z Internetu w początkowych stadiach po szukiwań genealogicznych.
Ich radą dla „nowicjuszy” było, aby myśleć dwustronnie, dwukrotnie sprawdzać informacje, nie zawsze wierzyć opowieściom rodzinnym (cho ciaż mogą one stanowić dobry punkt wyjścia). Ze względów praktycznych, turyści genealogiczni 0 irlandzkich korzeniach z Wielkiej Brytanii na ogół podejmowali poszukiwania w głównych repo zytoriach w Dublinie, zwłaszcza w dni, kiedy ogła szano okazyjne loty z Anglii do Szkocji. Tanie li nie lotnicze wydają się mieć coraz większy wpływ na ludzkie zachowania...
Turyści zainteresow ani badaniam i genealo
gicznym i stanowili grupę pośrednią między bar
dzo biegłymi turystami stricte genealogicznymi 1 turystami o silnej motywacji do prowadzenia ba dań z jednej strony, a turystami głównego nurtu z drugiej. Identyfikacja tego segmentu była dość trudna, choć bardzo istotna. Został on jednak wy odrębniony i dostarczył bardzo przydatnych infor macji na temat możliwego zaangażowania się w poszukiwania genealogiczne przez kogoś o bar dzo niewielkim doświadczeniu na tym polu.
Ci turyści typowo odwiedzali Irlandię ze swymi partnerami, rodziną lub przyjaciółmi, pochodzili w większości z Ameryki Północnej i byli po 40. lub 50. roku życia. Również dla nich doświadcze nie irlandzkiej kultury i dziedzictwa było bardzo
T ourists w ith strong m otłvation for gcnea- lo g ica l resea rch w ere less sp eclalist an d larg er In n u m b e r. a lth o u g h th e ir m otivatlon for genealogical re s e a rc h w as still r a th e r stro n g . However, th ey typlcally vislted Ireland w ith th e ir p a rtn e r, fam ily o r friends ra th e r th a n witłi a n o rg an ise d group, a n d tend ed to be y ou n g er - u s u a lly in th eir forties or fifties. Most previously visited Ireland, an d they m ainly o rig in ated from th e UK or th e US. Som e w ere ‘d o m estic ’ genealogy re se a rc h e rs in th eir fifties, six ties o r seven ties, living in Ireland a n d p u r s u in g re s e a rc h a s th eir hobby, a m eaningful p a stim e . T h eir in te re s t in Irish c u łtu re , h e ritag e a n d genealogy w as very stro n g , too, a lth o u g h n o t q u ite a s d istin c t a s in th e c a se of p u re genealogy to u rists. They m ostly co n su lted c e n s u s records, civil records, c h u rc h reco rd s, availed of th e Genealogy Advisory Service (GAS) in th e N adonal Archives of Irelan d a n d th e N ational Library of Ireland, c o n su lte d re s o u rc e s in th e G eneral Register Office, or vislted a re le v a n t genealogy rese a rc h cen tre. T hey e x p re sse d a w ish to visit the a re a s w here th e ir a n c e s to rs once lived, and m o st of th em w ere th a n k fu l for th e ir findings to th e in te rn e t. In th e ir view, m ore online rese a rc h sh o u ld be do n e in th e initial stag es of genealogical re se a rc h .
T heir advice to th e ‘novice’ genealogy re s e a rc h e r w as to th in k laterally, double- c h eck info rm atio n, a n d n o t alw ays believe family sto rie s (alth oug h th ey m ig h t be a good s ta rtin g point). O n a p rag m atic note, g e n e a logy to u ris ts w ith Irish ro o ts from th e UK ten d ed to engage in genealogical rese a rc h in th e p rincipal rep o sito ries in D ublin especially on th e d ay s w h en th e re w ere b a rg a in flights from E ng lan d a n d S co tlan d . Low-cost airlin es seem to ru le h u m a n b eh a v io u r m ore a n d m ore.
T ou rists w ith an in te r e s t in g en ea lo g ica l research rep re sen te d a step p in g ston e betw een th e highly proficient p u re genealogy to u ris ts a n d th e to u ris ts w ith s tro n g m otivation for genealogical re s e a rc h on th e one side, a n d the m a in s tre a m to u ris ts on th e o th e r side. It w as ra th e r difficult, a lth o u g h very im p o rta n t for th is investigation, to identify th is segm ent. N evertheless, th ey w ere d istin g u ish e d an d provided very u se fu l in form atio n on th e p o ten tial for en gag in g in genealogical p u rs u its for som eone w ith very lim ited expertise in th e field.
T hese to u ris ts typically visited Ireland with th eir p a rtn e r, fam ily or friends. a n d were m ostly N orth-A m ericans in th e ir forties and fifties. For th em , too, th e experience of Irish c u łtu re a n d h e ritag e w as very im p o rtan t.
ważne. Naturalnie interesowali się genealogią i chcieli dowiedzieć się więcej o technikach badań genealogicznych. Znaczna większość pragnęła na uczyć się jak konstruować swoje drzewo genealo giczne i odwiedzić domy i ziemie swoich przod ków. Chociaż niektórzy z nich szukali ju ż informa cji w głównych źródłach genealogicznych, takich jak zapisy kościelne i dokumenty urzędowe, tury ści ci głównie polegali na osobistym kontakcie, ar chiwach i pamiątkach rodzinnych. To wyraźnie wskazuje na fakt, iż znajdowali się oni na wcze snym etapie badania genealogicznego, które było mniej formalne i gorzej zorganizowane. W niektó rych przypadkach zadanie stawało się jednak znie chęcające. Również w przypadku tej grupy tury stów Internet był punktem wyjścia i zwiększał ich ciekawość. Było oczywiste, iż ich powrót do Irlan dii jest prawie pewny - albo by dalej zgłębiać wie dzę o przodkach, albo po prostu by cieszyć się Podczas wakacji pięknem wyspy (zwłaszcza „sym fonią” morza i gór), autentyczną kulturą i gościn nością (spotęgowaną w tym przypadku więzami krwi).
N aturally, th ey w ere in te re s te d in genealogy a n d w ould like to lea rn m ore a b o u t genea- logical re s e a rc h know -how . T he v a s t m ajority w ished to be able to c o n s tr u c t th e ir family tre e s a n d v isit a n c e s tra l h o m es a n d land plots. A lthough som e of th em h a d alread y c o n su lte d th e m ajo r genealogical reso u rc es s u c h a s c h u rc h rec o rd s a n d civil records, they m ostly relied on p e rso n a l co m m u nicatto n, family a rc h iv es a n d m em o rabilia. T his clearly su g g e sts th a t th ey w ere a t a n early stag e of genealogical in v estig ation w hich w as, th ere- fore, m ore inform al a n d less o rganised. In som e in sta n c e s , how ever, th e ta s k seem ed to be d a u n tin g . In th e ir case, too, th e in te rn e t w as a s ta rtin g p o in t a n d inereased th eir curiosity to find o u t m ore. It w as ab u n d a n tly elear th a t th e re w as a g rea t ch an ce for th ese to u rists to re tu rn to Ireland to eith er explore th eir a n c estry in m ore d ep th or sim ply to enjoy th e island a s a holiday d estin a tio n b ecau se of th e beautiful scenery (especially th e ‘sym phony' of the se a a n d th e m o un tains), au th e n tic c u ltu re an d hospitality (intensifled, in th is case, by a n c e stra l ties an d blood links).
4. TURYŚCI GŁÓWNEGO NURTU - PROFILE, POTRZEBY I OOCZEKIWANIA Jednym z celów tego badania było sprawdzenie, jaki potencjał drzemie w genealogii irlandzkiej ja ko źródle kulturowym, wątku dziedzictwa oraz Produkcie turyzmu dziedzictwa dla turysty głów nego nurtu. W badaniu uczestniczyło ogółem 255 respondentów. Wyodrębniono siedem podstawo wych segmentów, reprezentujących różne pocho dzenie geograficzne - USA, W ielką Brytanię, 1’rancję, Niemcy, Irlandię, Polskę i resztę świata. Ostatnia kategoria składała się z następujących krajów: Argentyna, Australia, Bangladesz, Belgia, Botswana, Kanada, Wyspy Kanaryjskie, Chile, Chiny, Kongo, Republika Czeska, Dania, Finlan dia, Grecja, Węgry, Izrael, Włochy, Japonia, Male s a , Mongolia, Nowa Zelandia, Norwegia, Portuga la , Rosja, Słowacja, Republika Południowej Afry ki, Korea Południowa, Hiszpania, Szwecja, Szwaj- caria oraz Holandia.
Zgodnie z oczekiwaniami i w zgodzie z po przednimi badaniami w regionie (NIELSEN, MUR- MlON 1994; Galway Chamber o f Commerce ... 1997), nadal bezkonkurencyjna „sceneria, dzie dzictwo i kultura”, jak również „ludzie i gościn n o ś ć ” przyciągały turystów do zachodniej Irlandii. 2 drugiej strony z wcześniejszych ankiet jasno
wy-4. MAINSTREAM TOURISTS - PROFILES, NEEDS AND EXPECTATIONS
O ne of th e a im s of th is investig ation w as to explore w h a t p o ten tia l Irish genealogy h a d a s a c u ltu ra l reso u rce, a h e ritag e them e, an d a h eritag e to u rism p ro d u c t for th e m ain- stre a m visitor. A to tal of 255 re sp o n d e n ts participated in th e study. Seven m ajor segm ents w ere identified re p re s e n tin g v a rio u s geo- g rap h ical origins - th e US, th e UK, France, G erm any, Irelan d , Poland a n d th e re s t of th e world. The la tte r categ ory com p rised c o u n tries s u c h a s A rgentina, A u stralia, B angladesh, Belgium , B o tsw ana, C an a d a , th e C anaries, Chile, C hina, Congo, Czech Republic, Den- m ark , F in land , Greece, H ungary, Israel, Italy, J a p a n , M alaysia, M ongolia, New Z ealand, Norway, P ortugal, R u ssia, Slovakia, S o u th Africa, S o u th Korea, S p ain , Sw eden, Switzer- land, a n d The N e th e rlan d s.
As expected a n d in h a rm o n y w ith previous in vestig atio n s in th e region ( N i e l s e n & M u r n io n 1994; Galway C ham ber of Commerce ...
1997), it w as still th e u n b e a ta b le ‘scenery, heritag e a n d c u ltu re ’, a s well a s ‘people an d ho sp itality ' th a t a ttra c te d th e m to th e W est of Ireland. O n th e o th e r h a n d , a s w as evident from th e p revio us su rveys, v isito rs were d isa p p o in te d w ith th e Irish w eather, traffic a n d ro ad s, a n d hig h p rices. The m o st devoted adv o cates of th e Irish c u ltu re were, n o t
nikalo, iż goście byli rozczarowani irlandzką pogo dą, ruchem na drogach, drogami oraz wysokimi ce nami. Najbardziej oddanymi orędownikami kultury irlandzkiej byli naturalnie Irlandczycy, wyprzedza jący gości z USA, Polski, Francji, Wielkiej Bryta nii i Niemiec (tab. 1).
T a b e l a 1. Wpływ doświadczania kultury irlandzkiej na dominujących rynkach geograficznych (n = 255)
Kraj Bardzo duży (%) Duży ( ) Irlandia 78 17 USA 50 32 Polska 47 47 Francja 41 52 Wielka Brytania 40 40 Niemcy 39 39 Reszta świata 35 47
T a b e l a 2. Ważność doświadczania dziedzictwa irlandzkiego na dominujących rynkach geograficznych
(n = 255)
Kraj Bardzo duży (%) Duży (%> Irlandia 72 22 USA 64 26 Francja 52 33 Polska 47 53 Niemcy 44 28 Wielka Brytania 37 47 Reszta świata 52 37
Niekiedy „dziedzictwo” otrzymywało nawet wyższą punktację. Ponownie to Irlandczycy byli naj bardziej dumni ze swojego dziedzictwa. Tuż za ni mi znaleźli się goście z USA, Francji, Polski, N ie miec i Wielkiej Brytanii (tab. 2).
Podczas gdy zainteresowanie kulturą i dziedzic twem irlandzkim było wysoko punktowane przez turystów lokalnych i zagranicznych, genealogia - jako oddzielna kategoria - cieszyła się znacznie mniejszym zainteresowaniem we wszystkich seg mentach geograficznych, z wyjątkiem Irlandczy ków i Amerykanów.
5. TURYŚCI GENEALOGICZNI A TURYŚCI GŁÓWNEGO NURTU
Najbardziej wyraźne cechy różniące turystów genealogicznych od turystów głównego nurtu to częstotliwość wizyt, wiek turystów oraz zaintere sowanie genealogią. Większość turystów
genealo-surp risin g ly , th e Irish. T his dom estic m ark e t w as followed by v isito rs from th e US, Polaru!, F ran ce, th e UK, a n d G erm any (see Table 1).
T a b i e 1. Importance of the experlenca of Irish culture by the preyailing geographical markets (n = 255)
Very important : Important H Ireland 78 17 TheU S 50 32 Poland 47 47 France 41 52 The UK 40 40 Germany 39 39 Rest of world 35 47
T a b l e 2. Importance of the experience of Irish heritage by the preyailing geographical markets (n = 255)
Very important [%] Important Ireland 72 22 The US 64 26 France 52 33 Poland 47 53 Germany 44 28 TheU K 37 47 Rest of world 52 37
In certain segm ents ‘heritage' scored even higher points. Again, it w as th e Irish who m ost praised their heritage. They were followed by visitors from the US, France, Poland, G erm any a n d the UK (see Table 2).
W hilst a n tn te rest in Irish culture and heritage clearly received high scores am ong both dom estic and overseas tourists, genealogy - as a sep arate category - generated a m uch lower an in terest am ong all geographical segm ents, with the exception of th e Irish an d the North- Americans.
5. GENEALOGY TOURISTS VERSUS MAINSTREAM TOURISTS
T he m o st d istin c t c h a ra c te ris tic s th a t dis- tin g u ish ed genealogy to u ris ts from m ain- stre a m to u ris ts w ere th e freąuen cy of th e visit, th e age of th e to u ris t a n d th e in te re s t in genealogy. M ost genealogy to u rists had already
gicznych ju ż w cześniej odw iedzała Irlandię, a w ie lu /. nich odbywało ju ż sw oją przynajm niej trzecią podróż (tab. 3).
visited Ireland, a n d m an y of th o se w ho had, w ere on a t le a s t th e ir th ird v isit (see Table 3).
T a b e l a 3. Częstotliwość wizyt T a b l e 3. Frequency of the visit Turyści genealogiczni (n = 47) (%) Turyści głównego nurtu (n = 255) (%) Wcześniej odwiedzali Irlandię 64 (23% z nich odbywało przynajmniej trzecią podróż) 36 Genealogy tourists (n = 47) [%] Mainstream tourists (n = 255) “ - i! ' Already visited Ireland 64 (of which 23% were on their third visit at least)
36
Najbardziej reprezentatywne przedziały wieko we pośród turystów genealogicznych to wiek śred ni i starszy, podczas gdy wśród turystów głównego nurtu dominowały osoby młodsze (tab. 4 i 5).
T a b e l a 4. Turyści genealogiczni - główne profile wiekowe (n = 47)
T he m o st re p re se n ta tiv e age profiles am ong genealogy to u ris ts w ere th e m iddle-aged an d sen io r categories, w hile m a in stre a m to u ris ts m ainly fell in to y o u n g e r categ o ries (see Tables 4 a n d 5).
T a b l e 4. Genealogy tourists - prevailing age profiles (n = 47)
Kategorie wiekowe %
4 5 -5 4 28
55-64 23
65-74 21
T a b e l a 5. Turyści głównego nurtu - główne profile wiekowe (n = 255) Kategorie wiekowe % 20-24 24 2 5 -3 4 27 3 5 -4 4 16 Age categories [%] 4 5 -5 4 28 5 5 -6 4 23 6 5 -7 4 21
T a b l e 5. Mainstream tourists - prevailing age profiles (n = 255)
Age categories [%]
2 0 -2 4 24
2 5 -3 4 27
3 5 -4 4 16
Naturalnie zainteresowanie genealogią jako częścią dziedzictwa kulturowego Irlandii było bar dzo duże u turystów genealogicznych, a raczej nie wielkie w przypadku turystów głównego nurtu. Ta sama zależność wystąpiła, jeśli chodzi o chęć zna lezienia większej ilości informacji na temat gene alogii irlandzkiej (tab. 6).
T a b e I a 6. Zainteresowanie genealogią i znalezieniem większej ilości informacji na temat genealogii
Wyszczególnienie Turyści genealogiczni (n = 47) (%) Turyści głównego nurtu (n = 255) (%) Zainteresowanie qenealoqią 88 41 Zainteresowanie znalezieniem
większej ilości informacji 82 44 J)t- genealogii
N aturally, in te re s t in genealogy a s p a rt of Ire lan d ’s c u ltu ra l h e ritag e w as very high am on g genealogy to u ris ts , a n d ra th e r Iow in th e c a se of m a in s tre a m to u ris ts . The sam e w as tru e a b o u t th e ir in te re s t in finding o u t m ore a b o u t Irish genealogy (see Table 6).
T a b l e 6. Interest in genealogy and in finding out more about genealogy Genealogy tourists (n=47) L'"i Mainstream tourists (n=255) ____ . . Interest in genealogy 88 41
Interest in finding out more
Powyższe badanie turystów genealogicznych i głównego nurtu wykazało pilną potrzebę rozwija nia produktów dziedzictwa bardziej związanych z rodowodem, gdzie genealogia jest integralną czę ścią tego dziedzictwa, a nie jest promowana od dzielnie. Można przewidzieć, iż „opakowanie” ge nealogii irlandzkiej w taki sposób wpłynie pozy tywnie na jej promocję.
T his in v estig atio n into genealogy an d m ain- s tre a m to u ris ts revealed a n u rg e n t need to develop m ore g en eric h eritag e p ro d u c ts with genealogy b e in g a n in teg ral p a rt, r a th e r th a n being m ark e te d se p ara te ly . It is therefore erw isaged th a t ‘w ra p p in g ’ Irish genealogy in th is way w ould m ak e tt m u c h m ore m ark et- able.
6. POGLĄDY I OPINIE INTERESARIUSZY
Oprócz badań turystów przeprowadzono badania wśród interesariuszy w procesie szczegółowych konsultacji. Miały one na celu zrozumienie poten cjału turyzmu genealogicznego w rozwoju ekono micznym Irlandii. Wyłoniono sześć zagadnień:
a) badania genealogiczne za pośrednictwem In ternetu,
b) szybkie zamknięcie Irlandzkiego Projektu Genealogicznego,
c) modernizacja struktury Irish Family History Foundation,
d) promocja genealogii poprzez ludzi, historię i kulturę,
e) włączanie genealogii do bardziej rodowodo wych produktów dziedzictwa,
0 rynek przyjaciół i krewnych.
Według znacznej większości interesariuszy, ba dania genealogiczne za pośrednictw em Interne tu stanowią szansę. Irish Genealogy Ltd, firma, która zarządza i promuje Irlandzki Projekt Gene alogiczny, była świadoma rosnącego zainteresowa nia badaniami za pośrednictwem Internetu i po strzegała je jako „zrób to sam” genealogii (wy wiad z 27 marca 2006). Kustosz (Heritage Officer) z władz lokalnych również określił wirtualne po szukiwania genealogiczne jako wyraźnie pozytyw ne zjawisko: „Popatrzmy tylko, jak wszystko zmie rza w kierunku dostępu do Internetu, jak informa cje staja się coraz łatwiejsze do zdobycia. Popatrz my na strony, takie jak Ellis Island - to jest droga przyszłości” (wywiad z 3 kwietnia 2006). Gene alog pracująca dla Towarzystwo Historii Rodzin Irlandzkich Wschodniego Galway ujawniła, iż „nie którzy ludzie są opętani genealogią, chcą tu przyje chać, chodzić po ziemi, na której kiedyś żyli ich przodkowie, zobaczyć kościół, gdzie brali ślub, szkołę, do której uczęszczali” (wywiad z 30 maja 2006). Dalej stwierdziła, że dostępność technologii wirtualnych nie zniechęciłaby genealoga do przy jazdu do Irlandii w celu prowadzenia dalszych
ba-6. VIEWS AND OPINIONS OF STAKEHOLDERS
B esides re s e a rc h in to to u ris ts , re se a rc h into stakeholders w as conducted through a thorough c o n su lta tio n p ro ce ss w ith th e aim of u n d e r- s ta n d in g th e p o ten tia l of genealogy tou rism for c o n trib u tin g to Irish econom ic develop- m ent. T h ere em erged six m ain a re a s as follows:
a) In te rn e t-b a s e d genealogical research . b) F a st com pletion of th e Irish G enea logical Project.
c) M odernising th e s tr u c tu r e of th e Irish Fam ily H istory F o u n d a tio n .
d) M arketin g genealogy th ro u g h people, h isto ry a n d c u ltu re .
e) Incorporating genealogy into more generic h eritage p ro d u cts.
0 A friend s a n d relativ es m ark e t.
In tern et-b a sed g e n e a lo g ic a l research, as ex pressed by th e v a s t m ajority of sta k e h o ld ers is seen a s a n o p p o rtu n ity . Irish Genealogy Limited, w ho m a n a g e a n d m a rk e t th e Irish G enealogical Project, w ere aw are of th e ris- ing in te re s t in in te rn e t-b a s e d re se a rc h and perceived it ‘like a DIY in genealogy’ (inter- view, d ated 2 7 /0 3 /0 6 ) . A local a u th o rity H eritage Officer, too, c h a ra c te rise d v irtu al genealogical re s e a rc h a s a d istin c t advantage: ‘J u s t if you look a t th e w ay everyth ing is going really to w a rd s in te r n e t access, a n d inform a- tion is becom ing m ore a n d m ore available. If you look a t th e w eb sites like Ellis Island th a t is really a w ay forw ard' (interview, dated 0 3 /0 4 /0 6 ) . T he g en ealog ist w ith th e E a st Galway Fam ily H isto iy Society revealed th a t ‘som e people a re o b se sse d w ith genealogy, they w a n t to com e h ere, w alk on th e plot of th e lan d w h ere th ey a n c e s to rs once lived, see th e c h u rc h w h ere th e ir a n c e s to r got m arried, see th e school th ey a tte n d e d ' (interview, d ated 3 0 /0 5 /0 6 ) . S h e f u rth e r s ta te d th a t a g e n e a logy re s e a rc h e r w ould n o t be d iscouraged by th e availability of v irtu a l technologies from com ing to Irelan d to in v estigate fu rth e r - th e re is a re la tio n sh ip betw een in te re s t in
dań - istnieje związek między zainteresowaniem badaniami genealogicznymi a wizytą w kraju po chodzenia przodka. Co więcej, przedstawiciel Aran Islands Direct (przewozy promem) wyjaśnił, >ż jeżeli turyści genealogiczni „mogą prowadzić badania przez Internet, oznacza to że jeśli tu przy jadą, ich czas będzie wykorzystany bardziej pro duktywnie (...) naprawdę doświadczą kraju, co uczyni ich wizytę o wiele przyjemniejszą”. To bar dzo ważne dla bardziej równomiernej dystrybucji turystów w Irlandii (czego w tym samym stopniu Pragną władze krajowe i regionalne), ponieważ tu ryści genealogiczni „nie odwiedzają miejsc najpo pularniejszych tylko te, z których pochodzą ich krewni i jest to prawdziwa okazja, by wysłać ludzi do tych regionów... Ale by osiągnąć taki turyzm musimy ułatwić turystom przygotowania” (wy wiad z 14 czerwca 2006). Jest więc oczywiste, że Internet już w pełni przeniknął do irlandzkich badań genealogicznych. Jednakże, by w pełni wy korzystać potencjał Internetu, należy niezwłocz nie uzupełnić Wykaz Centralny - wiodący interne towy produkt Irlandzkiego Projektu Genealogicz nego.
Szybkie zam knięcie Irlandzkiego Projektu
Genealogicznego na zasadach komercyjnych jest
niezbędne. Tak stwierdziła większość interesariu- szy pomimo to, iż wiele źródeł, które zostały skomputeryzowane w ramach Projektu, jest teraz dostępnych gdzie indziej, często za darmo: w księ gach podatkowych w Fundacji Historycznej Ulste- ru, w Bibliotece Narodowej Irlandii, w danych ze Spisów Powszechnych z 1901 i 1911 r. w Archi wum Narodowym Irlandii (Department of Arts ... 2004: 63). Oprócz niewątpliwej wartości gospo darczej większość interesariuszy rozumiała rów nież znaczenie Projektu wykraczające poza jego Wartość komercyjną. Komputeryzacja tych danych Pozwoliła stworzyć bogate zasoby kulturalne i po mogła zachować informacje, którym groziło stop niowe zniszczenie - wiele stron dokumentów roz padało się już i blakło. W ten sposób ta inicjatywa na wielką skalę, czasochłonna i kosztowna, stała Sl? hołdem złożonym przeszłym pokoleniom Ir landczyków poprzez zachowanie informacji o nich.
M odernizacja struktury Fundacji H istorii
Godzin Irlandzkich będzie warunkiem sukcesu
Irlandzkiego Projektu Genealogicznego. Zrobiono ważny krok, gdy Irish Genealogy Ltd (IGL) zamó wiło raport w Centrum Badań Turystycznych przy ^ublińskim Instytucie Technologii (2005) na te mat stabilizacji genealogicznych ośrodków badaw- Czych. Obecna opinia IGL na temat przyszłości
genealogical re s e a rc h a n d a v isit to th e a n c e s to r’s c o u n try of origin. F u rth e rm o re , a re p re se n ta liv e of A ran Isla n d s D irect (an A ran Isla n d s ’ ferry com pany) explained th a t if genealogy to u ris ts ‘c a n do a lot of th e re se a rc h online it m e a n s t h a t if th ey com e over here th e ir tim e is m ore p ro d u ctiv e... th ey are ac tu a lly ex p eriencin g th e c o u n try [which] lead s to a m u c h m ore p le a s a n t visit'. T his is cru cial to facilitatin g a m ore even d istrib u - tion of to u ris ts th ro u g h o u t Ireland (which is d esired by th e n a tio n a l a n d regional to u rism a u th o ritie s alike), siń ce genealogy to u ris ts ‘are n o t v isiting th e real h o t sp o ts, th ey a re visit- ing w h ere th e ir relatlv es a re from a n d th a t is a real o p p o rtu n ity to se n d people o u t to th e reg ion s... b u t to get t h a t to u rism we need to m ak e it e a sie r for th e m in th e p rep a ra tio n ' (interview, d a te d 1 4 /0 6 /0 6 ) . It is therefore ele a r th a t th e in te rn e t h a s by now fully p e n e tra te d into Irish genealogical research . However, to u s e th e in te rn e t to its fuli p o tential, th e lead ing online p ro d u c t of the Irish G enealogical P roject - th e C entral Sign- p o stin g Index - n e e d s to be com pleted w ith o ut fu rth e r delays.
F ast c o m p le tio n o f th e Irish G enea lo g ic a l P roject on a com m ercial b a s is is a m u st. T h is w a s proclaim ed by th e m ajority of sta k e h o ld e rs, d e sp ite th e fact th a t m an y of th e re so u rc e s th a t have b een com p u terised th ro u g h th e Project a re now available from elsew here, in m an y in s ta n c e s for free. T hese in clu d e th e T ithe A pplotm ent Books a t th e U lster H istorical F o u n d a tio n , G riffiths V alua- tion a t th e N ational L ibraiy of Ireland, an d th e 1901 & 1911 C e n s u s e s a t th e N ational Archives of Ireland (D epartm ent of A rts... 2004: 63). In a d d itio n to th e u n d o u b te d econom ic value, m o st of th e s ta k e h o ld e rs also u n d e r- stood th e p ro je e fs im p o rta n c e beyond its com m ercial v alu e. C o m p u terisa tio n of th ese reco rd s c re a te d a rich c u ltu ra l reso u rce an d a s sis te d in p reserv in g in fo rm atio n th a t m ight otherw ise g rad u a lly d isa p p e a r - th e pages of m an y of th e rec o rd s w ere fragile a n d fading. It is in th is re s p e c t t h a t th is large-scale, tim e- c o n su m in g a n d costly initiative, paid hom age to p a s t g e n e ra tio n s of th e Irish th ro u g h p reserving in fo rm atio n a b o u t them .
M odernising th e str u c tu r e o f th e Irish F am ily H isto ry F o u n d a tio n will be crucial to th e fu tu rę s u c c e s s of th e Irish G enealogical Project. A positive s te p w as ta k e n w hen Irish G enealogy Lim ited (IGL) com m issioned a con- s u lta n c y re p o rt from th e T o urism R esearch C en tre a t th e D ublin I n s titu te of Technology (2005) on th e s u s ta in a b ility of th e genealogy re se a rc h c e n tre s. The IGL’s c u rre n t views on
tych ośrodków jest raczej prosta: „M ogą się one stać super-ośrodkami opisanymi w raporcie podsu mowującym [przez konsultantów] albo będziemy mieć centrum, gdzie jedna osoba pracuje przy komputerze, albo w domu, korzystając z bazy da nych za zgodą władz lokalnych, albo w bibliotece hrabstwa, gdzie wszystkie dane dotyczące hrab stwa stanowią jedną bazę danych” (wywiad z 27 marca 2006). Takie rozwiązania bez wątpienia przyniosłyby fundusze z różnych źródeł, jako że obecny główny sponsor, FAS (Ireland’s National Training & Employment Authority) nie jest pewny swego dalszego poparcia dla Projektu.
Prom ocja genealogii poprzez ludzi, historię
i kulturę jest sposobem, by przyciągnąć turystów
genealogicznych i głównego nurtu. Podczas gdy poszukiwania genealogiczne w repozytoriach, bi bliotekach i ośrodkach badań genealogicznych są istotne i stanowią podstawę do dalszych badań, to przede wszystkim opowieści o przodkach, śledze nie ich losów w najdrobniejszych szczegółach naj bardziej ekscytuje badaczy. Również odwiedzanie domów i ziem swoich przodków tworzy szczegól ny klimat zarówno w sercach eks-patriotów, jak i kontakt z ludźmi - nowo znalezionymi kuzynami lub potomkami społeczności, spośród której przo dek się wywodził. Podczas gdy to emocjonalne świadectwo indywidualnej tożsamości zostało od nalezione przez samych badaczy genealogii, to tre ści takie pobrzmiewały też w oficjalnych kręgach organizacji zajmujących się dziedzictwem i tury styką. Stanowisko Irlandzkiego Turyzmu było jed noznaczne: „Nadal twierdzimy, że my [Irlandczy cy] jesteśmy najważniejszym elementem łubianym przez każdego turystę - my, ludzie. Tak więc, jeśli chcemy wiedzieć co czyni nas tak szczególnymi i odróżnia nas od całej Europy, dzieje się tak po przez naszą historię i kulturę (wywiad z 28 czerw ca 2006 r.). To stanowisko zostało poparte przez przedstawiciela Rady Miejskiej Galway: „Uwa żam, że w zainteresowaniu genealogią chodzi prze de wszystkim o zainteresowanie ludźmi, i jeśli ma się w kraju turystów, a oni chcą spotkać i poznać ludzi, to ma się też sposób na promowanie gene alogii” (wywiad z 7 kwietnia 2006 r.). Wszystkie odpowiedzi wskazywały na znaczenie promowania narodu irlandzkiego, historii i folkloru w sposób, który ożywiłby genealogię poprzez opowieści, ba śnie, pieśni, tańce, mity, sztukę, rzemiosło itp. W ten sposób genealogia irlandzka mogłaby rów nież zainteresować turystów głównego nurtu, któ rych nie łączą więzy krwi z Irlandią.
the futurę of th ese research facilities were ra th e r straightforw ard: T h e y might; becom e e ith e r s u p e r-c e n tre s a s w as d isc u sse d in the S u m m a ry R eport [by th e c o n su lta n ts) or we would hav e very m uch a one-p erso n cen tre o p eratin g from a Computer e ith e r a t home from the d a ta b a s e w orking form, w hether it is u n d e r th e a u s p ic e s of tłie local a u th o rity or th e c o u n ty lib rary w h ere all the reco rd s for th a t c o u n ty a re one d a ta b a s e ' (interview, d ated 2 7 /0 3 /0 6 ) . S u c h m odels w ould also u n - doubtedly b rin g funding from different resources sińce th e c u rr e n t m ajo r su p p o rte r, FAS (Ireland’s N ational T ra in in g & Em ploym ent A uthority), is u n c e rta in a b o u t its fu tu rę co m m itm en t to th e project.
M arketing g c n e a lo g y through people, h isto r y and c u ltu re is th e key to a ttra c tin g genealogy a n d m a in s tre a m to u rists. W hilst genealogical re s e a rc h in repo sitories, libraries a n d genealogy re s e a rc h c e n tre s is im p o rtan t, providing th e b a s is on w hich to build fu rth er, it is m ainly th e s to rie s a b o u t th e a n c e sto rs - tra c in g th e ir d e stin ie s a s aceu ra te ly a s possible - th a t excite genealogy rese a rc h e rs. It is also visiting a n c e s tra l h o m es an d land p lots th a t b rin g s a n a u r a to the e x -p a trio ts’ h e a rts a n d , m o st im p o rtan tly , it is th e co n ta c t w lth people - new ly-found c o u sin s or de- sc e n d a n ts of th e c o m m u n ity from w hich th e a n c e sto r cam e from . W hilst th is em otional testim ony ab o u t individual identity w as provided by genealogy r e s e a rc h e rs them selves, th is m essage also echoed from th e official circles of h eritag e a n d to u rism o rg an isa tio n s. The position of T o u rism Ireland w as self- ex p lan atoiy : ‘We still n eed to say [that] we [the Irish] a re th e m o st im p o rta n t th in g th a t actu a lly eveiy to u ris t a n d everybody really likes - th e people. So, if we need to know w hat m ak e s u s u n ią u e a n d different from all th e E uropę, th a t is th ro u g h o u r h istory an d o u r c u ltu re ’ (interview, d a te d 2 8 /0 6 /0 6 ) . T his idea w as stron gly s u p p o rte d by a rep re sen ta tiv e of Galway City Council: ‘I th in k a n in te re s t in genealogy is all a b o u t a n in te re s t in people an d if you have people w ho a re to u ris ts in th e c o u n try a n d if th ey hav e a n in te re st in m eetin g a n d g e ttin g to know th e people th e n you have y o u r w ay to prom o ting g enea logy’ (interview, d a te d 0 7 /0 4 /0 6 ) . All feedback pointed to th e im p o rta n c e of m ark e tin g the people of Ireland . its h isto ry a n d folklore in w ays th a t c a n b rin g genealogy to life th ro u g h sto ries. fables, so n g s, d an ce, m ythology, a rts, cra fts a n d so on. In th is way, Irish genealogy m igh t also ap p eal to th e m a in stre a m to u ris t w ith no blood lin k s to Ireland.
W łączanie genealogii do bardziej rodow odo
wych produktów d ziedzictw a może również po
móc przyciągnąć maksymalnie dużą liczbę tury stów. Irlandczycy, ich historia i kultura to wiodące wątki dla produktów współczesnego turyzmu dzie dzictwa. Są znakami firmowymi Irlandii. Wielu in- teresariuszy było świadomych, jak ważne jest po wiązanie genealogii z lokalną historią, archeologią, architekturą folklorem itd. (wywiady z 25 kwietnia 2006 r. i 14 czerwca 2006 r.). Tak jak pokazują da ne zawarte w cytowanych tabelach, dziedzictwo i kultura były uznane za bardzo ważne przez za granicznych turystów głównego nurtu, zwłaszcza Amerykanów, Francuzów i Polaków.
Kynek przyjaciół i krew nych został zidentyfi
kowany jako nowo powstający segment przez Ir landzki Turyzm, gdzie zdano sobie sprawę z eko nomicznych konsekwencji rozszerzenia Unii Euro pejskiej w 2004 r. Irlandia stała się atrakcyjnym miejscem pracy i życia dla obywateli krajów nad bałtyckich oraz środkowo- i wschodnioeuropej skich, którzy teraz odwiedzani są przez członków swoich rodzin i przyjaciół. Największą społecz ność innej narodowości w Irlandii stanowią Pola cy, których liczba sięga ok. 200 000 (ORAM 2006), i którzy zasilają rynek przyjaciół i krewnych. Nikt nie odważył się przewidywać, co wydarzy się w przyszłości w tej kwestii, lecz wielu interesariu- szy było świadomych, iż pewna liczba przyjezdnych może osiedlić się w Irlandii na zawsze. Jeśli tak, to mogą oni wżenić się w irlandzkie rodziny, a jeśli tak się będzie działo przez dłuższy czas, charakter irlandzkiej tożsamości genealogicznej może się w przyszłości zmienić. To jednak oznacza spojrze nie na tradycyjnie rozumianą irlandzką tożsamość genealogiczną pod zupełnie innym kątem. Jednak istnieje taka ewentualność jako wynik jednoczenia się Europy u progu XXI w. i jako znak niepo wstrzymanej i szybko szerzącej się globalizacji.
6. KONKLUZJE
W tradycyjnym rozumieniu, rynek turyzmu gene alogicznego jest rynkiem specjalistycznym, zamoż nym, niewielkim i wciąż malejącym. Jest to jeden z głównych wniosków z opisanego badania, który w pełni pokrywa się z poglądem władz turystyki w Irlandii. Powstaje tu jedno pytanie, którego nie można zlekceważyć: Czy ten rynek ma jakąś przy szłość? Mocno wierzymy, iż przekształcenie rynku w bardziej związany z rodowodem może być roz wiązaniem. Kluczem do sukcesu jest pokazanie
te-Incorporating genealogy in to m ore generic h erita g e p ro d u cts c a n also be u se d a s a way to a ttr a c t a s large a n a u d ie n c e a s possible. The Irish people, h isto ry a n d c u ltu re a re th e leading topics for m o d e m h eritag e to u rism p ro d u cts. T hese a re th e b ra n d s of Ireland. M any of th e s ta k e h o ld e rs w ere well aw are of th e im p o rta n c e of c o n n e ctin g genealogy w ith local history, archaeology, arch itectu re, folklore a n d so on (interview s, d a te d 2 5 /0 4 /0 6 , 1 4 / 0 6 /0 6 ). As illu s tra te d by th e d a ta p rese n ted in the tab le s e a rlie r on, h e ritag e a n d c u ltu re w ere accord ed high im p o rta n c e by overseas m a in stre a m to u ris ts , especially th e N orth- A m ericans, th e F re n c h a n d th e Polish.
A frien d s and r e la tiv e s m ark et was, a s an em erging seg m en t, identified by T ourism Ire lan d w ho realised th e econom ic c o n seą u e n c es of th e 20 0 4 EU e n la rg em e n t. Ireland h a s becom e a n a ttra c tiv e place to live a n d w ork for citizen s of th e B altic s ta te s a n d C entral & E a s te rn E u ro p e a n c o u n trie s w ho a re now being visited by th e ir fam ily m em b ers an d friends. The largest com m unity of non-nationals in Ireland a re th e Poles, w hose n u m b e rs total a ro u n d 2 0 0 ,0 0 0 (Oram 2006), a n d w ho ‘feed’ th e friends a n d relatives m ark et. No one seem ed c o n fid en t to p red ic t fu rth e r develop- m en t on th is front. However, m any of the sta k e ho ld ers w ere aw are t h a t a c e rtain n u m b er of th e n o n -n a tio n a ls m ig h t sta y in Ireland p e rm a n en tly . If th ey do, th ey m ight m arry into Irish fam ilies a n d if th is h a p p e n s on a lo ng-term b a s is th e n a tu r ę of Irish genea- logical id e n tities m ig h t c h a n g e in th e fu turę. This, however, r e p re s e n ts a very different angle of looking a t tra d itio n ally -u n d e rsto o d Irish genealogical id en tities. N evertheless, it is a possibility, a re s u lt of E uro p ę becom ing u n ite d a t th e b e g in n in g of th e 2 1 st cen tury, and" a n o th e r sig n of u n sto p p a b le an d fast- sp re a d in g globalisation.
7. CONCLUSION
Traditionally understood, th e genealogy tourism m a rk e t is specialist, affluent, sm ali in n u m b e r an d likely to decline in tim e. T his is one of th e p rin cipal fin din gs of th is investigation, a n d w hich fully a g re e s w ith th e views of to u rism a u th o ritie s in Irelan d. O ne unavoid- able ą u e stio n a ris e s h ere. Is th e re a fu tu rę a t all for th is m a rk e t? We stron gly believe th a t tra n sfo rm in g th is m a rk e t in to a m ore generic a n c e s tra l-re la te d to u rism m a rk e t m ay be th e so lutio n. T he key to s u c c e s s is to m a rk e t th e
