Janusz Królikowski
"Bibliografia 1925-1990", Hans Urs
von Balthasar, oprac. C. Capol,
Einsiedeln-Freiburg 1990 : [recenzja]
Collectanea Theologica 62/1, 197-198
w ie k a . T r z e c i z a te m w y m ia r r e la c ji, j a k a za c h o d z i p o m ię d z y re g io n a liz m e m a o so b ą , m o ż n a o d d a ć z a p o m o c ą t a k ie j te z y : r e g io n a liz m je s t n a t u r a ln y m , tzn . n ie z b y w a ln y m p r a w e m k a ż d e j o so b y .
Z a k r e s r e la c ji, ja k ie z a c h o d z ą p o m ię d z y re g io n a liz m e m a o so b ą lu d z k ą , w o ln o z d e fin io w a ć za p o m o c ą trz e c h tw ie r d z e ń : r e g io n a liz m j e s t fe n o m e n e m sp e c y fic z n ie a n tro p o lo g ic z n y m ; r e g io n a liz m j e s t k a t e g o r ią a k s jo lo g ic z n ą o so b y i d la w sp ó ln o ty o só b ; re g io n a liz m je s t n a t u r a ln y m p r a w e m o so b y .
A n a liz a i z d e fin io w a n ie n a t u r y r e la c ji, j a k a z a c h o d z i p o m ię d z y r e g io n a liz m e m a o so b ą (co b y ło p o d sta w o w y m c e le m A u to r a ), u m o ż liw ia fa k ty c z n ą o cen ę r e g io n a liz m u w k o n te k śc ie w sp ó łc z e sn e g o ż y c ia sp o łe c z n e g o .
W y d a je się , że z o s t a ła d o w ie d z io n a te z a , iż r e g io n a liz m z a ró w n o w sw o im w y m ia r z e p r z e d m io to w y m j a k i p o d m io to w y m sta n o w i d la c z ło w ie k a je d n ą z p o d sta w o w y c h w a r to ś c i. O z n a c z a to, że o c e n a r e g io n a liz m u z p u n k tu w i d z e n ia filo z o fic z n o -m o ra ln e g o , o p a r t a j e s t n a je g o o d n ie sie n iu do c z ło w ie k a ja k o o so b y . T o g o d n o ść c z ło w ie k a ro z str z y g a , że a n tro p o lo g ic z n e t r e ś c i p o ję c ia r e g io n a liz m u (sp o łe c z n o ść , k u ltu r a , te r y to r iu m , id e n t y f ik a c ja z o k r e ślo n ą sp o łe c z n o śc ią , d z ia ła ln o ść ) s p r o w a d z a ją się d o w a r to ś c i c z ło w ie k a i ja k o ta k ie s ą m u n a le ż n e ja k o o so b ie . Id z ie t u p r z e d e w sz y st k im o p r a w o c z ło w ie k a do w ła s n e j, r e g io n a ln e j (i e tn ic z n e j) o jc z y z n y , t w o r z ą c e j w sp ó ln o tę je d n o s tk i z o k r e ślo n ą sp o łe c z n o śc ią , o p a r t ą n a n a t u r a ln y c h w ię z a c h k r w i i p o c h o d z e n ia ; p r a w o d o w ła s n e j k u ltu r y , k t ó r a j e s t w ła s n y m sp o so b e m is tn ie n ia i b y t o w a n ia k o n k r e tn e j je d n o s tk i i z a p e w n ia je j in te g r a ln o ść , o so b o w ą to ż sa m o ść i b e z p ie c z n e b y to w a n ie w św ie c ie ; p r a w o do w ła sn e g o r e g io n a ln e g o ś r o d o w is k a w p o s t a c i p o s ia d a n ia „ d o m u ” , d a ją c e g o p o c z u c ie b y c ia u sie b ie . G o d n o ść o so b y r o z s tr z y g a o w a r to ś c ia c h i p o w in n o śc ia c h , s k ł a d a ją c y c h s ię n a p o le m o r a ln o śc i sp o łe c z n e j re g io n a liz m u . T o , co j e s t w a r to ś c ią d la o so b y , co s t a n o w i d o b r o n a le ż n e o so b ie z t y tu łu je j g o d n o śc i, m u si b y ć t a k ż e u z n a n e w m y śl k a t o lic k ie j n a u k i sp o łe c z n e j z a w a r to ś ć ż y c ia sp o łe c z n e g o , k tó r e g o o s o b a j e s t p o d sta w o w y m p o d m io te m . W t y m s e n sie t r e śc io w e o d r ę b n o śc i e tn ic z n o - k u ltu r o w e c z ło w ie k a m u sz ą b y ć u z n a n e z a w a r to ś c i w so b n e i in str u m e n ta ln e , k tó r e s ą sp o łe c z n ie w a ż n e . W a rto ść r e g io n a liz m u n ie o z n a c z a je d n a k je g o a b so lu ty z o w a n ia . S t a n o w i o n a w a r to ś ć o t w a r t ą i w z g lę d n ą , tzn . że t r z e b a j ą z a w sz e u z g a d n ia ć z d o b r e m in n y c h sp o łe c z n o śc i e tn iczn y ch , n a ro d o w y c h i p a ń stw o w y c h .
P r o b le m a t y k a r e g io n a liz m u n ie b y ła p o d e jm o w a n a d o ty c h c z a s w k a t o lic k ie j n a u c e s p o łe c z n e j. N ie n a le ż y o n a do je j k la sy c z n y c h te m a tó w . P e w n e in s p ir a c je w k ie r u n k u fo r m o w a n ia p r o b le m u r e g io n a liz m u d a ła e n c y k lik a J a n a P a w ła I I S o l l ic i t u d o r e i s o c i a l i s . R o z p r a w a k s. H . S k o r o w s k ie g o je s t p e w n ą p r ó b ą f u n d a m e n ta ln e g o u ję c ia te g o p r o b le m u . Z a sa d n ic z e u s ta le n ia t e j r o z p r a w y m o g ą sta n o w ić p o d st a w ę d o ro z str z y g n ię ć sz c z e g ó ło w y c h k w e s tii sp o łe c z n o -e ty c z n y c h , z w ią z a n y c h z p r o b le m a ty k ą r e g io n a liz m u .
k s . J a n G l i ś c i ń s k i S D B , Ł o m i a n k i H a n s U r s v o n B A L T H A S A R , B i b l i o g r a f i a 1925—1990, o p r a ć . C. C A P O L , J o h a n n e s V e r la g , E in s ie d e ln - F r e ib u r g 1990, s. 174. H a n s U r s v o n B a lt h a s a r , je d e n z n a jw ię k s z y c h te o lo g ó w K o ś c io ła , z o s ta w ił p o so b ie b o g a t ą s p u śc iz n ę p is a r s k ą , k t ó r a d łu g o b ę d z ie św ia d c z y ć o je g o w ie lk o śc i i g e n iu sz u , w n a jp e łn ie js z y m z n a c z e n iu ty c h słó w . T e o lo g ic z n e d z ie ło v o n B a l t h a s a r a j e s t g o d n e w ie lk ie j u w a g i, p o z n a n ia i p o p u la r y z a c ji. P ie r w sz y z m n a r z ę d z ie m m u s i b y ć o c z y w iśc ie b ib lio g r a f ia p u b lik a c ji. T a k a b ib lio g r a f ia u k a z a ł a się w za ło ż o n y m p r z e z B a lt h a s a r a Jo h a n n e s V e r la g , z a ś p o r a z k o le jn y o p r a c o w a ła i u z u p e łn iła j ą C o r n e lia С а p о 1. O p ró cz teg o , że b ib lio g r a f ia p u b lik a c ji B a lt h a s a r a j e s t n a r z ę d z ie m p o z n a w c z y m , u k a z u je t a k ż e ilo śc io w y o g ro m p r a c y , j a k ą w y k o n a ł: 119 k s ią ż e k w ła sn y c h , 532 a r ty k u ły , 114 p u b lik a c je w d z ie ła c h zb io ro w y c h , 110 to m ó w tłu m a c z e ń ,
29 o p r a c o w a n y c h a n to lo g ii, 103 w st ę p y i p o sło w ia , 93 re c e n z je , 13 z a in ic jo w a n y c h s e r ii w y d a w n ic z y c h , z a ło ż e n ie i k o o rd y n o w a n ie p r a c p r z e g lą d u te o lo g ic z n e g o C o m m u n io (od 1972 г.). T a k w y g lą d a ilo śc io w o d o r o b e k je d n e g o c z ło w ie k a , k t ó r y te o lo g ii p o św ię c ił s w o je ży cie.
D z ie ło te o lo g ic z n e B a l t h a s a r a s t a je s ię c o r a z p o p u la r n ie js z e w K o śc ie le . N a c a ły m św ie c ie p o w s t a ją s to w a r z y s z e n ia , k tó r e s t a w i a ją so b ie z a c e l p o z n a w a n ie i p r o p a g o w a n ie m y ś li w ie lk ie g o s z w a jc a r s k ie g o te o lo g a , p r z y g o to w u je się w w ie lk im tr u d z ie tłu m a c z e n ia je g o d z ie ł i o p r a c o w u je się je g o m y ś l te o lo g ic z n ą .
