Maciej Orkan-Łęcki
Litera w literaturze. O "Żywych
kamieniach" Berenta, Jerzy Paszek,
"Ruch Literacki" nr 6 (1975) :
[recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 19/3 (61), 218
1976
/11/ OPACKA A nna, OPACKI Ir e n e u s z : R uch k o n w en cji: sz k ic e o p o e zji ro m a n ty c z n e j. " P r a c e Naukowe U n iw e rsy te tu Ś lą s k ie g o " , K atow i ce 1975, s s . 208, z ł 1 4
.-Zbiór szkiców po łączo n y ch trz e m a zespołam i problem ów : p ie rw sz y - to usy tuow anie tw ó rc z o ś c i Józefa D unin-B orkow skiego w ciąg u h is to r y c z n o lite r a ckim o r a z p ró b a o k r e ś le n ia jej m ie jsc a w c a ło ś c i te n d e n c ji a r ty s ty c z nych XIX w . ; d ru g i - d o ty czy konw encji p o ety ck ich w pisanych w k o n k re t ne o rg an izm y lite r a c k ie ; tr z e c i z a ś - b ad a r u c h k onw encji, p ro b lem aty k ę jej dynam iki. A u to rzy pojm ują konw encję jako sw o is te , wyw iedzione z o k re ś lo n e j z a s a d y , ru c h liw e w ew n ętrzn ie "pole w zorcow ych m o żliw o ści". P rz e d sta w io n o te ż zag ad n ien ie ru c h u konw encji w ew n ątrz u tw o ru , t j . d ia log toczony p rz e z ró ż n e w z o rc e b ą d ź ic h elem enty tw o rz ą c e zam knięty u kład sp ecy ficzn y d la k o n k re tn eg o u tw o ru . Dokonanie p o ety ck ie u ję te zo
stało jako indyw idualna k o n fig u ra c ja p rz e ję ty c h z tra d y c ji elem entów kon w en cji.
B P /6 1 /6 1 M .M .
/11/ P A S Z E K J e rz y : L ite r a w l i t e r a t u r z e . O "Ż yw ych kam ieniach" B e re n ta . "R uch L ite ra c k i" 1975 n r 6 s . 4 6 7 -4 7 8 .
A rtykuł je s t uzu p ełn ien iem studium M a ria n a D es L o g esa o in stru m en - ta c ji głoskow ej "Żyw ych k a m ie n i". A utor z w ra c a uw agę n a p o w ta rz a n ie
s ię o b ra z ó w , w k tó ry c h dom inują sp ó łg ło sk i w arg o w e, w sz c z e g ó ln o śc i "b " i " p " . A naliza lic z n y c h p rzy k ład ó w p o zw ala, w jego o p in ii, w yciąg n ą ć w n io sek , że w p o w ie śc i te j p o w ta rz a ln o ść motywów tem atycznych i p o jed y n czy ch o b razó w dźw iękow ych - zbudow anych n a p a ra le liz m a c h g ło sek w argow ych - p ro w ad zi do p o w stąw an ia s y n e s te z ji, w k tó re j sp ó łg ło sk i "b" i "p" s u g e ru ją i w y zn ac zają k s z ta łty k o lis te , k u lis te i o w aln e. U swych p o d staw m ają one n a jc z ę ś c ie j odpow iedni sygnał sem antyczny (w y raz "py c h a " c z y "w y p u k ły "), z d a r z a ją się ró w n ie ż p rz y k ła d y (p u lc h ra p u trid a - k o b ie ta - B abilonia w ielk a) sygnałów ty ch p o zb aw io n e. W ty ch o sta tn ic h c a ła p o w ie ść w raz z je j sekw encjam i a lite ra c y jn y m i o partym i n a g ło sk ach "b " i " p " , słu ż y jako k o n te k st w y ja śn ia ją c y .