viERTRAPS COMPRESSOR -h DUBBELPjjp
~
I i I sp:ra!.( I I koeler, L _ _ .. + _______ _ spIraal koeleri---t
I
I
.~
r
l:tI~"'"''''"'''''"
È
.
..
.
~r---~-' 1 OLIE DRUPPEL-VANGER1
~-~ CiRCULATOR..r--
'"
'\ - _ _ - t ' DESTILLATIE -,Ji
i I' i 1"i
\
I
:1,~I ~
RE.GICTOR I ___ .J-
--
1
VLOEISTOF AFSCHEIDER..
1@
ONTSPANNER - _ .. _~ L. ,DESTI LLATIEI,
:;-
-=f
~
__
-
1\
I
:
1----r~
-
C
-
y
: LCJ
~~'
-
-]
I ~ I . ! .~---
-
~!T
'-"
,-/
Sfóom KOtLERC0
E.s.c.MEYE RINK METl4AHOL WATE DIMETl4lLETHER-
• METHANOL 5ÇHAAl 1:.0 / n MEI 1110 (T.I
VERSLAG PROCESf'C.rililvlA l\JE~rJ:iA IWL Ft BriIEK
E.S .C .Meye rin k B. van .A kC? ns t '''a 8 t 9 ~svenbergen (N.-B.)
Tel.:01680-953
-
..
-
'
.
I~HOLJD
I Inleiding
A. Geschiedenis
B. Toepassin!,en van methanol.
c.
Beschrijvimg van verschillende methanol processen.D. Keuze van het proces.
E. Beschr~ving van de mogel~ke grondstoffen voor dit proces.
F. Bepaling van de plaats van je fabriek.
G. Bepaling v~n de productie grootte.
11 'l'heoretisch'3 b8schouv'ingen over de chemische en physisch9
aspecten van het gebrui!c-t,LEroces.
111 Beschr~ving van de procesgang in verband mot de tekening.
IV Materiaalkeuze.
V Balansen
~ . Stofbalansen.
B.Warmt8bé lansen.
VI Berekening methanol-'vater destillatie koJ 0]11.
·~--- - - - _ . - - - -- -1: Inleiding 1 A.Geschiedenls . V? ~ 0 ~
"
~ V' < 0 ...."
....
.,J ~ ~ 0"
"
'i:!:In 1924 werd methanol nog bjjna geheel bereid doo.!.' iroae
desttllatt: van bout. In dat jaar was de
wereldproduc-tie van metbanol nOh ma~r 45.000 ton per jaar. De ont
-vvikkeling van de katalytische synthese van methanol
heeft de productie e~or~ ver~root en de prjjs enorm
verlaagd. Dit is duidel jjk te zien in j p twee onderst~8n
de Figuren. Hi8rin ~jjn het verloop van de productie en
de prjjs per ~allon van methanol in de
V
.
S
.
grafischuit~ezet. (1) . ~So r---r---r---r---r---~--~--r---~--~--'
.
,
.z.oo / ~-o -100 So 0 I'ps i9 .;~ I~ 1.[3'Jil
/7
S'/7
ss
~
17
(
.
ytND NrI TU1?Jf1L)l'Rc.1)üC T IOAI _ ET HV-/NDL S yNTHETI C 0,4° O)~o
-~ 0, ;Zo VI Ç( ';I:"
.J 0 R 0) 10 0 L.J-1q~b i~ '10 I~ lf Lf/9'iJ'
lysJ...
17
5-6
7?
R ,. c E - 1'7 E T fI Jq /lID LDe nroduct ie van methanol wer~ in 1923 voor het eerst
o
r
grote schaal uitgevoer1 door de Balische fnilin -und Soda Fabrik (31-A.S. F. ), we 1 ke ook de k8 talyt ischesynthese van ammoniak ontwikkelde.
De invoer van methanol i. Nederland is ~egeven in onje r-staande tabel(~)
1939
4S9
ton 1950 ?~4 ton 1951 968 ton 1952 705 t0~ Jor ? / ):J . 19541955
9jO ton 1237 t J!l 1321 tonr
I
-
.
2
B.Toepassingen van methanol
Methanol wordt tegenwoordig hoofdzakelUk gebruikt voor
de bereiding van formaldehyde (ongeveer 50%),verder als
antivries (ongeveer 30% ),voor de bereiding van andere
chemicaliën,b.v. esters,P."<~tl'71amine en dimethylaniline,
en verder als oplosrriddel (GeZEmen ongeveer 20%).De
ont-wikke ling van he t me bhanol proc:c 'j is dó:; 8 ror1 ook ze e r
nGUW verbonden :;evTees+; met de rr;roei van het formaldehyde
proces,die op ~ich~elf weer sterk afhankelUk was vsn de
ontwikkeling van formaldehyd.e condensetie p
roiucten.per-centsge'vi.4s is ie hoev,-,elheU ;;~2thanol gebruikt voor
oxydatie tot formaldehvde V ~','''J81 constant gebleven ge
-durcpde de laatste ierti3 jaar. n~ wpreldproductie van
formal'iehyde is echter dà. l aatste jaren wel nog
toege-nomen,doordat stseds grotere hoeveelheden worden bereid
door :lirecte oxydetie van koolwaterstoffen. Het verbruik
van methanol als antivries is tegenwoordig relatief lager
dan vroeger,vooral :laar 31ycol voor dit doel Eteeds meer
wondt toe~ep;st.
C.Beschrijving van verschillende ~"thanol processen.
l)JrofJ,;e 1eGtJillatie van hout: Door hout ~UIter t oetr
('-iinc;; van Jucht tn~'jOocte-verhitten,ontleedt het in
houtskool en vluchGige bestanddelen,rl.ie g;edeelteli~k
condenferen,w~nneer de gassen afgekoeld worden.Daarbij
ontstaan behalve ~Bssen een wateri7e vloeistof en
houtteer.De waterige vloeist&f oevat 1-3
%
methanol,maer bovendien nog vele andere verbinj in~en,waarvan
azijn'0uur (onseveer IO/ó ) en aceton (ongeveer 0,5/0) de
belangr~kste z~n. Het azUnzuur kan gebonden worden met
calciumhydroxyde en daarna kan de methanol door
destil-latie worden afgescheiden en gez,üverd.Dat iit proces
wel heel oneconomisch is wordt heel iuidelUk geillustreerd
door de opbrengsten van deze droge iestillatie te
be schouven. Uit 1800 kg gr;jroo(;j hout word t door droge
destillatie verkregen: 500 kg houtskool, 30 ks r.oethanol
70 kg aztn~uur,100 k~ houtteer en :le rest gasvormige
producten( voorname li,ik kools tofoxyden;. In he t
alge-meen is het zuivé;ren van deze ruwe meth~-Dol,ook -"'c;l
houtgeest g~noemd, zeer kostbaar en daarom wordt het
ook bijna uitsl'.ütend gebruikt als RDtivries en voor het
denatureren van spiritus.
2)~atalytische hyirogenering van koolmonoxy1e~ Di t ~s
thans het meest gebruikte proces voor JA synthetische
b3reidin~ van methanol. BU ie Der~i~i~g van mebhanol uit
CO en H2 z~n in principe vele nevenreacties
mogelUk,waar-bij zelfs opgemerkb dient te worien,Jat Vlor de ri'8ctie
r:o + 2 H2 ~ ;H-50r.:r "let t'~ermoiyn8misch evenwicht het
ongunstigste ligt. riet is 1serrm iuileltk,dat voor 1eze
reactie een zeer selectieve en actieve kataJysator
gevon-den moe s t word'en en d: t 1e ge bruike lijke hydrogene riI!gs
katalys!'toren hier niet van toeprc;sing kunnen zUn. De
physich chemische aspecten van 1it proces zUn dus ~eer
g'~conpliceerd. De evenwichtsconstante voor deze reactie
is klein en neemt hovendien zer::r s~erk é-Jf bi,l v'3rhoogde
t,emDerat1JY'e, n. Deze reactie is alleen maar uitvoerbaar 0
-
..
3
reactiesnelheid te klp.in en boven 40(oC is de even
wichts-li~~ing zeer ongunstig.Dasr deze reactie gepaard gaat
met een volurneverkleinim;,zal d~or bjj hogere drllkken te
werken het evenNich~ veel gunstiger komen te liggen.Het
Droces word+; t1Pll~ 'Jit;g:evo~ri bj,i drukken V3,n 250-350
i"-
>.'-"
.1 atmosfeer ,temperaturen-V8n 300-3'750C ~n "spac~ velocities"'l.,<\,v ;. van 30.000-50.000. Onderieze oPls ~andlgheden lS he:; ,
,)-: ~->~"',,'v'" \\ ... \ b~~ gebruik van zeer se~ecti~~.ve katal 'T~é t()ren,thé3ns moge
-r .j;",t \:. \\ l-Jk om alle nevenrea~+;les bi2né3 volledlg tr. onderdrukken
c, ~\;~'
\<
en om ee~ econ~misch veranh 7?ord n:'1dement e R!l methen?1" \:\.t'. te verkr1J~en. Het rendement lS voor wat de CO-conversle
f,J. '.' betrreft 1 J-15;11 per omloopt' ')r; zuiverheid van het ruwe
\},,," methanol bij dit proces is 95-99jÓ ( 1,3,5,6~ .
"'en belang::::'ijk runt is de :-rrote oversPDlzorr,st tussen de
synthetiqche bereiding van ómmoniak en me ~hanol.De druk,
ds tempe Y1::; tuur, de re ec t i"'1'Jarmte e tc. zjjn VC' 0 r be ide pro
-cessen nagenoeg gelijk. H(·~t is dan ook dui40.1ijk,dat vele
ammoniak en methanol fabrieken zodanig gebouwd worden,
dat bej1e Drocesssr in Eié'l fabriek uitgevoerd kunnen
worden.
J)
Katalytische hydrogenering van kooldioxyde:volgens de reactie, C02 + 3 H2 ~ CH30H + H20. Indien Koold~oxydewaterstof mengsels aanwezig zijn,kan dit proces misschien
voordelen bieden. Het proces wordt practisch onder dezelfde omstandigheden uitgevoerd als het onder 1-C-2 vermelde proces. De nadelen van dit proces zijn voor-namelijk gelegen op het gebied van de zuiverheid van het ruwe methanol. Het als grondstof voor de formaldehyde
bereiding bestemde methanol moet vooral zeer zuiver zijn.
Daar hier een methanol-water mengsel gevormd wordt,zal .
naast hydrogene ring ook nog condensatie plaats vinden.
Enkele typische bijproducten van dit proces
zijn:dimethyl-ether,isopropylalcohol,isobutylalcohol,hogere alcoholen
en esters. De zuiverheid van het ruwe methabol is maxi-maal 75%.De zuivering van het ruwe methanol zal dus veel moeilijker en duurder zijn.
Dit proces werd voor het eerst toegepast in de V. S. door de Commercial Solvents Corporation (2).
Een ander nadeel van dit proces is oOk,dat het
waterstof-verbruik per hoeveelheid gevormd methanol anderhalf
maal zo groot is als bij het onder 1-G-2 vermelde proces.
4)Ox datie van koolwaterstoffen
proces wor en me ano, orma e y e,ace on en e nere hoeveelheden zuren,hogere alcoholen en andere aldehyden en ketonen gevormd.Dit proces wordt uitgevoerd door de Celanese Corporation in Bishop,Texas,V.S •• Geen details van dit proces konden gevonden worden. Het proces schijnt nooit door een andere m~atschappij overgenome~te zijn. D.Keuze van het proces
Het is uit het voorgaande duideljjk,dat de CO-conversie
voor de bereiding van methanol in het algemeen het
beste proces is.Zowel het waterstofverbruik als de zuiver-heid van de ruwe methanol zijn doorslaggevende factoren
-
.
b~ deze keuze geweest. Verreweg het grootste deel der methanolproducenten in de wereld gebruiken dan ook dit proces.
E.Beschr~ving van de mogel~ke grondstoffen voor dit proces
De reactieve bestanddelen
co
en H2 kunnen op vele wijzen bereid worden.De meest belangr~ke grondstoffen z~:l)Watergas.Dit kan op verschillende ~zen bereid worden: a)Door b~ 10000e stoom door een laag gloeiende cokes
te leiden,waarb~ de volgende endotherme reactie plaats
vindt
e
+ H20 -?> CO + H2Door deze reactie zal de temperatuur van de cokes dalen en dan zal de volgende exotherme reactie plaats vinden
b~ ongeveer 600°C
C + H20 ----?-- C02+ 2~ .H2
Om te verhinderen,dat het C02 gehalte van het gasmengsel te veel st~gt wisselt men de gasgang,welke 6-8 minuten duurt,af met de blaasgang,welke 1-2 minuten
duurt.Hier-b~ wordt de temperatuur van de cokes door perslucht en stoom in te blazen weer op 10000e gebracht.De samen-stelling van het watergas is ongeveer 40/~ eO,50% H2 en kleine hoeveelheden C02 (6%) en N2 (4%).B~ de blaas-gang wordt een gasmengsel geproduceerd,dat de volgemde samenstelling heeft: 55% N2 , 3~~ eO,lO% H2 en 5% e02.
Het watergas wordt dan veruer behandeld.Zwavel wordt
eerst verwijderd door het gas over een bed van
geacti-~eerde koolstof te leiden.Een gedeelte van het g1U3 wordt geînengd met stoom over een ~zeroxyde katalysator
geleid,waarb~ CO omgeze~wordt in e02 volgens de reactie: CO + H20 ~ e02 + H2
Dit wordt gedaan om 1n het synthesegas de juiste samen-stelling te kr~gen,d.w.z. de juiste verhouding van de concentraties ~an CO en H2 • Het gas wordt dan gewas-sen met wate~_~J~!tt overtollige CO2 te ver~eren. b )Door me thaan---(aardgas) gemengd me t s toom b~ 8000C over een nikkel katalysator te leiden.Hierb~ kunnen de
vo~gende reacties optreden:
CH4 + H20 ~ 3 H2 + CO en eH4 + 2 H20~4 H2 + e02
De samenstelling van het gasmengsel is afhankel~k van de reactieomstandigheden.Het C02 kan direct uitgewassen
worden. Indien nodig kan n~t gasmengsel nog verder
behandeld worden, zoals hierboven werd beschreven.
N.B. Ook hogere koolwaterstoffen kunnen voor dit doel
gebruikt worden.Afvalgassen van een raffinader~ kunnen op deze manier dus de grondstoffen voor de methanol synthese leveren.
3)Thermisch kraken van koolwaterstoffen. Waterstof is bijvoorbeeld een bijproduct van de "carbon black" be-reiding.
j\vt.v~~· iJ (-{/
4)Koolmonoxyde is een/b~prOcfuct b~ de calciumcarbide bereiding.Dit laatste wordt b~ de acetyleen bereiding gebruikt.
·
.
F.Bepaling van de plaats van de fabriek
De meest belangrijke factor bij de bepaling van de:.plaats
van deze fabriek zal in het algemeen de aanwezigheid,of
de gemakkelijke aanvoer,van de grondstoffen zjjn. Het
transport van de grondstoffen zal zeker duurder zijn dan
van het product,zuiver methanol.Dit geldt voor beide
grondstoffen,zowel aardgas als cokes.Deze fabriek zal
ook niet arbeidsintensief zjjn,zodat ook het probleem van de aanwezigheid van arbeidskrachten van minder belang zal zjjn. De energievoorziening zal niet het
minste probleem opleveren, wanneer de fabriek dichtbij
de vindplaats van genoemde grondstoffen wordt geplaatst.
Hoewel er zeker nog veel meer factoren genoemd kunnen worden,is het echter duidelijk,dat deze fabriek het best
geplaatst kan worden vlak bij het gebied,waar cokes of
aardgas in ruime mate voorradig zijn. Indien er dan ook nog zorg voor wordt gedragen,dat er voldoende transport
mogelijkheden (per spoor,over .de weg,of over het water)
voor het methabol zijn,is de plaats van de fabriek geheel bepaald. Ten aanzien van het bovenstaande zal dus een plaats in de staat Texas van de V.S. zeker aan alle voor-waarden voldoen. Hier is aardgas in meer dan ruime mate voorradig.
G.Bepaling van de productie grootte
De grootte van deze methanol fabriek is bepaald aan de
hand van de tegenwoordige productie en de grootte van
de reeds bestaande fabrieken in de V.S. van A.merika.ln
1955 was de jaarproductie in dit land ongeveer 600.000 ton (1,2).De bereiding van methanol is een vrij zware
chemische industrie .De meeste fabrieke.n hebben een
capaciteit van 30 tot 120 duizend ton. per jaar.De grootste
heeft zelfs een theoretische capaciteit van 220 duizend
ton per jaar. Aan de hand van deze gegevens is de
pro-ductie van deze fabriek bepaald op veertigduizend ton
methanol per jaar. Gebaseerd op 300 werkdagen per jaar
en op vierentwintig urige werkdagen komt dit neer op een
(1) (2) (3) (4) (5) (6)
(7)
(8)11 Theoretische beschouwingen over de chemische en physische aspecten van het gebruikte proces
Het synthesegas bevat voornamel~k H2,CO en N? en verder
nog kleine hoeveelheden CO2 en CH4 • AliliereerSt zullen
de mogel~ke reacties tussen CO en H2 beschouwd worden.Er
zijn vele reacties mogel~k en het zal dan zeer duidel~k
bl~ken uit de ligging van de diverse reacties,dat een zeer
selectieve katalysator nodig zal z~n. Natta (3) geeft ~
e~er~ieftt een overzicht van deze reacties in z~n uitvoerige
artikel over dit proces; Reactie
co
+ 2 H2 ~ CH 30H 2 CO ~ CO2 + C CO + 3 H2 ~ CH4 + H20 n CO + 2 n H2-CnH2n + H20 2 CH 30H ~ CH30CH3 + H20 A H.350oC - 24450 - 41430 - 52222 4600 CH 30H + n CO + 2 n H2 ~ CnH2n+l CH20H + n H20 CH 30H + n CO + 2(n-l) H2~ CnH2n+1COOH +(n-l) H2P
-CO2 + 3 H2 ~ CH30H + H20 - 15335 û N .B. LlH en dF z~ gegeven in kcal/kmol. C' ..1 F3500C + 12100 - 16730 - 15826 1400 + 15800Door condensatie,dehydratatie etc.kunnen de producten
gevormd in de reacties (5),(6) en (7) nu weer verder reageren
waarb~ dan vele andere producten gevormd kunnen worden,zoals
esters,onverzadigde koolwaterstoffen,ketonen etc •• Deze
producten zullen vooral gevormd worden,wanneer de
kata-lysator voor de methanol synthese alkalimetalen bevat.De
vorming van koolstof volgens rea~tie (2) zal geheel
onder-drukt kunnen worden door een zeer selectieve katalysator en zeer hoge H2-G0 verhoudingen te gebruiken.De vorming van koolwaterstoffen volgens reatie (4) is bekend als de
Fischer-Tropsch synthese.Deze nevenreactie is b~ de methanol
synthese niet zo belangr~k,aangezien het in het algemeen pas
van belang wordt b~ veel lagere temperaturen dan b~ de
methanol synthese toegepast worden. De vorming van methaan volgens reactie (3) kan beschouwd worden als de meest
schade-l~ke nevenreactie.Het is een zeer sterk exotherme reactie
en kan dientengevolge tot "hot spotsl! leiden. Deze reactie is ook sterker exotherm dan reactie (1). Zoals hieronder
zal wordenaangetoond,moet de temperatuur van het gas binnen
zeer nauwe grenzen gehandhaafd bl~ven,daar anders de CO
conversie tot methanol sterk terugloopt.De vorming van
I1hot spots" en de daarmee samenhangende ruinering van de
katalysator zal dus voorkomen moeten worden.Zoals uit de
tabel kan worden gezien is de
IJ.
FO-waarde (verschil in vr~e\1-'''\
1
alle andere nevenreacties.Het evenwicht voor reactie (1)
zal dus ook veel ongunstiger liggen dan voor deze nevenreacties.
Het is nu echter mogel~k gebleken (3,5) om katalysatoren
te vinden, die uitsluitend de reductie van CO tot
metha-nol bevorderen, terwijl alle andere nevenreacties b~na
volledig onderdrukt kunnen worden
ö Dit tenminste wanneer
de temperatuur niet hoger dan 390 C wordt.
De meest gebruikel~ke katalysatoren b~ de methanol
syn-these z~n degene, die ZnO
enl
of CuO bevatten. Alspromotor worden dan moeil~k reduceerbare oxyden, zoals
Cr 0 , gebruikt. Zonder i~e details van Natta's
arfi~el
over alz
~
n
onderzoekingen op het gebied vandeze katalysatoren te treden, kan gezegd worden, dat
de ZnO-Cr?O~ katalysator voor industriele doeleinden
zeker voordelen heeft boven een CuO-Cr
°
katalysator,van welke laatste de activiteit veel
s~e~ler
terugloopt.Een katalysator met een samenstelling van
89
%
ZnO en11% Cr 0 kan b~voorbeeld voor de methanol synthese
gebruiit3wor&en (1,3,5). De katalysator mag geen
~
zer
of nikkel bevatten, omdat deze metalen katalysatoren
z~n voor de omzetting van CO tot CH4 , vooral b~
tempera-turen hoger dan 4000C. Als dit proces dus b~ lagere
temperaturen wordt uitgevoerd (c:::::
370
0C) zullen zelfsspoortjes ~zer of nikkel in de katalysator geen ruïneuze
gevolgen hebben. Zeer actief ~zer of nikkel kan zich
op de katalysator afzetten door ontleding van Fe(co)s
of Ni(CO)~, welke verbindingen daarom ook niet in het
synthese oas aanwezig mogen z~n. De ZnO-Cr~03
kataly-sator wordt niet vergiftigd door H,S,PH et~, welke
stoffen wel
schadel
~
k ~
i
~
voor de iataltsatoren van demeeste hydrogenerings processen. Ook de CuO-GrAO ,
katalysator in de methanol synthese wordt door tte~e
stoffen vergiftigd. Dit is dus een reden temeer om
de ZnO-Cr203 katalysator b~ dit proces te gebruiken.
Olie_druppe~tjes worden alt~d meegesleurd door het
gas, wanneer het gecomprimeerd wordt. Deze olie wordt
natuurl~k geadsorbeerd aan de . katalysator en zal de
activiteit dan sterk verlagen. Deze olie moet dus uit
het synthese gas verwjjderd worden.
Wanneer met zeer selectieve katólysatoren wordt gewerkt,
is het gebleken, dat ~ gro~~§~ o~~en~t wordt
ver-kregen, wa~er in het synthese gas CH?IC
co
»
'
2. ~ Nattaheeft aangetoond, dat de reactie tussen CO en H
vr~
goed beschreven kan worden door eenmechanisme~
waarb~ de reactie plaatsvindt in de geadsorbeerde phase.
Wanneer b~ grote "space ve loci ties" gewerkt wordt,
heeft h~ ook aangetoond,dat de adsopptie snelheid van
CO veel groter is dan die van H. . Dan is het dus
duidel~k,
dat in het syntheseg~s
een waarde voorCH ICCO groter dan twee aangelegd moet worden om in de
g
e~dsorbe
e
rde
phase de scoechiometrische verhouding vantwee te kr~gen,
De reactie CO + 2 H2 -~ CH
30H gaat met een flinke
volume verkleining gepaard. Verhoging van de totale
druk zal dus het evenwicht naar rechts verschuiven.
Wanneer het synthese gas inerte gassen,zoals .N
zal het zelfs nodig zijn om b~ relatief nog hogere drukken
te werken.De reactiesnelheid is namel~kF'van de activiteiten
van CO en H ,welke activitieten weer rechtevenredig zijn
met de partfaalspanningen der componenten. In de
indus-trie worden dan ook drukken van 250 tot 350 atmosfeer
gebruikt (1,3,5,6). De temperaturen waarb~ dit proces
wordt uit <;evoerd varieren tussen 300 en 375°C, terwijl
"space velocities" van 30.000-50.000 worden genomen
(1,3,5,6). Onder deze omstandigheden wordt zeer zuivere
ruwe methanol verkregen, d.~v.z. 95-99% zuiver (1,3,5,6~.
Door deze hoge "space velocities" te gebruiken zal de
CO conversie per omloop niet zo groot zijn. Er zal dus
lang geen evenwichtssamenstelling bereikt worden. De
conversies per omloop z~n ongeveer 12-16% (2,3,7).
Voor dit proces worden nu de druk en de temperatu~E
vastgelegd op respectievel~k ~atmosfeer en 350 C.
Berekening van de evenwichtssamenstelling
Aangenomen wordt,dat de samenstelling van het gas vlak
voor de feactor is (8,14): l1"~ \ 67,2% H2 '2 ,,' \ (\(' L., : ," \, \ \ 18,4% CO , I J ' . \ .
0,7
%
CO 2 tv'" ~ / \ 0 ,6% G H4 13,1% N2r\ Voor de reactie CO + 2 H2 ~CH30H is de evenwichtsconstante
onafhaI].~~Jjjk van de druk en alleen afhankel~k van de
tem.peratuur~De ligging van het evenwicht is zeer sterk
af-hankel~k van de druk, vooral wanneer b~ hoge drukken wordt
gewerkt.Dan nameljjk zal de fugaciteit van elke component
in een gasmengsel niet meer gel~k gesteld mogen worden
aan de overeenkomstige partiaalspanning.Voor deze reactie
wordt de evenwichtsconstante dan
(9):
=
waarbjj,
a
=
activiteit=
fugaciteit f (in atm):t
= mol fractie~ = fugaciteit coefficient van een gas
p = partiaalspanning (in atm)
voor een gas
=
f/pp
=
totaal druk (in atm)Volgens Ewell
(9)
is bjj 30000 en 350 atm.:Kevenw.= 4,46 .10-5 en
lel/
30H 7 4-.Jo_~;.."o..:;.~_
=
1 , 5K
d
=
0,23.
Dus:!J;~ ',lco
stellen we,dat 1 gmol gas de reactor ingaat en dat bjj
evenwicht x gmol CO worden omgezet in OH30H, dan wordt
de evenwichtssamenstelling: Totaal 0,672 - 2x 0,184 - x
0,007
0,006 0,131 x 1,000 - 2 x~
~~.
Na substitutie in de bovenstaande vergel~king wordt ver-kregen,dat: l.. X
(
1
-2
X')
=
(0)&72- 2.x);{,(
o)
/
C
,/
-
X)
17,45 Dus: x=
0,153Wanneer evenwicht bereikt wordt b~ 3500C en 300 atm is dus
de CO conversie;
0,153
=
83,2 %.0,184
111 Beschr~ving van de procesgang in verband mét de tekening.
Het synthesegas wordt eerst in een viertraps compressor
gecomprimeerd tot 280 atmosf~er (Er staan drie van deze
compressoren parallel).Na elke trap wordt het gas weer
gekoeld tot 25°0. Dit moet gebeuren,aangezien anders de
temperatuur van het gas veel te hoog oploopt,waartegen
de compressor niet bestand is.Het gecomprimeerde synthese
-gas wordt dan gemengd met een deel van het circulatie
gas en wordt dan gecomprimeerd tot 300 atmosfeer in de
circulator. Een deel van het circulatiegas wordt gespuid
om te bewerkstellige~,dat de samenstelling van het gas,
dat naar de reactor gaat, steeds constant zal z~n. Als
dit niet gedaan zou worden, zou ook het percenGage der
inerte gassen (N~,CH4) steeds oplopen, hetgeen de
op-brengst zou verlggen. Het gas stroomt dan naar de
drup-pelvanger, waar meegesleurde oliedruppeltjes worden afger
scheiden. Daarna gaat het naar de reactor en kan eerst
geheel of gedeeltel~k door een warmtewisselaar en een
electrische voorwarmer gestuurd worden, voordat het gas
in contact met de katalysator komt. De reactie is zoals
gezegd exotherm en de temperatuur moet nauwkeurig geregeld
worden. Zodra het proces begonnen is zal de temperat~ur
geregeld worden door de hoeveelheid gas, dat koud (25 C)
en zonder door de W.W. gegaan te zijn, tussen de katalysator
bedden wordt toegevoegd. De reactor heeft 6 katalysator
bedden en de koude stroom wordt onder elk van de v~f
bovenste bedden toegevoegd. De katalysator heeft~en
samenstellin~ van 89% ZnO en 11% Cr203. De conversies
pe romloop ZlJD.i)
co
~ CH OH : 15 mol%2) C02 - ' ; > CH30H : 14 mol%
3) CH30H -+
(C~3)
2°: 2 mol%De totale hoeveelheid koud gas ,die wordt toegevoegd,wordt
geregeld op de temperatuur van het warme gas,dat de reactor
verlaat.Deze temperatuur wordt constant gehoud~op 3500C.
Het gas ,dat de reactor verlaat, gaat ae:t via de W.W. ,
waar het tot 1170C wordt afgekoeld. door het koude
synthese-gas, naar een dubbelp~p condensor en koeler. (Er staan tien
van de eenheden,zoals op de tekening z~ aangegeven,parallel~
Hier wordt het methanol b~ een druk van 280
atm.gecon-denseerd en daarna afgekoeld tot 250C.Daarna wordt het
, .
~\
\t / \\.) . ',I \ ' \ \ '.1, -,'\\ '.van de gass&~elke laatste gerecirculeerd worden.De gassen
gaan naar de circulator en het ruwe methanol gaat naar de
destillatiekolommen.Er is aangenomen,dat het methanol,water
en dimethylether volledig worden afgescheiden.B~ deze
temperatuur en totaal druk z~n de partiaalspanningen zeer
klein,zodat deze veronderstelling gerechtvaardigd is.
De ruwe methanol wordt eerst ontspannen tot 8-10
atm •• Daarna gaat het via een W.W.,waar het door het
bodem-product van de eerste kolom tot 8000 wordt verwarmd,en via
een andere W.W.,waar het met stoom tot 12500 wordt
ver-warmd,naar de eerste destillatie kolom. Hier wordt de dimethylether als topproduct van het methanol-water
mengsel gescheiden.De refluxverhouding voo~ deze kolom is
10:1.De kolom heeft 30 schotels.De voeding voor de kolom
is op kooktemperatuur.De druk in deze kolom is
7
atm.Hetbodemproduct wordt in de W.W. afgekoeld tot
65
00 en gaatdan naar de tweede kolom.Hier wordt de zuivere methanol afgescheiden van het water.De druk wordt afgelaten tot
1 atm •• De voeding is ook hier weer op kooktemperatuur.
De kolom heeft 30 schotels.De refluxverhouding is 2:1.
Het zuivere product wordt nog nagekoeld tot 25°0.De
zuiverheid van de methanol is 99,8%.Het bodemproduct,water
met wat hogere alcoholen,heeft geen verdere waarde meer.
IV Materiaalkeuze
Daar het 00 kan reageren met de wand van de reactor,de
W.W.,de condensor,de p~pen etc. en daar het gevormde
~zercarbonyl zeer schade lUk voor de activiteit van de
katalysato~is,zullen hier alleen bepaalde uitvoeringen
gebruikt kunnen worden.De wand van de reactor kan bekleed
worden met een dun laagje koper of brons,maar dit is niet
alt~ voldoende.Doordat soms plaatsel~k heel hoge tempe-raturen voorkomen,kan de bekleding smelten.Het is daarom
in moderne fabrieken gebruikel~k om de reactor,de W.W.,de
condensor,de productafscheider en de p~pen van Doestvr~
staal (18 Cr- 8Ni staalV te maken. Dit is bestand tegen
CO en ook veel sterker,zelfs b~ temperaturen tot 110000.
. Voor het destillatie gedeelte kunnen alle soorten ~zer en
staal gebruikt worden.
V Balansen
de stof- en warmte balansen z~m samengevat in tabellen.De
nummers der stromen verw~zen naar de punten,die z~n
aan-gegeven in het blokjesschema.Een korte toelichting zal b~
beiden worden gegeven.
A)Stofbalansen
De gebruikte conversies z~ reeds gegeven.De
samenstel-ling van het suppletiegas en van het gas,vlak voor het
de reactor binnenstroomt,z~n overgenomen uit (14).ne
bere-kening van het percentage koude voeding voor de reactor
zal hier beneden worden gegeven.
11
de top een mengsel van 98 mol% dimethylether en 2 mol%
methanol overkomt.Verder is aangenomen,dat het
dimethyl-ether volledig afgescheiden wordt.B~ de tweede kolom
komt methanol(99,8 mol%) over de top.
B)Warmtebalansen
De warmtestromen voor het synthese gedeelte z~n berekend
met gegevens,welke z~m genomen uit Ewell(9),Handbook of
Chemistry and Physics (10) en Perry (ll).De
energie-stromen z~ gecorrigeerd voor de invloed van de hoge
druk-ken volgens de methode van Hougen en Watson (13).Voor het
destillatie gedeelte zijn de energiestromen voor,wat de
methanol-water mengsels betreft, berekend met de grafieken
in de handleiding IlInstructie FilmverdamperTlvan het
Laboratorium voor Fysische Technologie(12).
De gebruikte formules voor de berekening van de
energie-stromen van de verschillende gassen(b~ 1 atm.) z~n:
T H
=
nJ
'
cp dT waarin Nu is cp Voor: H2 CO CO2 CH4 N2 CH 30H H20 Voor de CH;;ÜH H20 CH3
0- CH3 273 H=
energiestroom(=kcal/uur) aantal kmol/uur n=
c=
P soortel~ke warmte (kcal/kmol~
in oK.
T
=
temperatuurals functie van de temperatuur gegeven volgens;
A B C 6,62 0,81 6,60 1,20 6,40 10,20 0,353 5,34 11,50 6,50 1,00 2,00 30,0 7,00 2,77
berekening van de energie stromen der vloeistoffen:
c = 0,605 cal/gram/oC
c = 1,0 cal/gram/oC
1---- - -
-1_
-
-=-
___________________ _
1---_:_---.
1----I I1--- --
-1
---,__________
~I:---
--- ---
---f---ti--.---" --
---tr---
-
--
---!.~---~ ! I' ---~-_._-_ .. ---_..
~' -II ii ---- - ---il---IJ ji ----t+H---il
---'I--!---~~~=~=ii:,-
---_ --- Ij if " 1I
--:r--
1 " , !, iiIi
---_.' : 'I'I
_. --- --- - ---lL----II ,I -----',-
-!I ____ U ____ _:i
" --_ .. _.__. r -11 '1 -- --- --!:--- . I' -11 ---f--- ---d-'I----
---H---'!.
--- ---t!
".
:1 :1--- ---r:
" "---
---rr---I1 i: - ---- --- ---~r-! -'I I, ___ ___ l1 'i :1 ---,---" ij 'I -- ---11---I' I --- ---,--- ---,'i.---11I , I . , , , .... ï , ,( ... L_ t I '-r
... -t
..
'--... 1_ ", t \ .-, . I ; ....
: ... , , . . - I -_I. ; t t r - ... :t.è .... ,~.t ... '-j00t ... _-:
-.;---( ' . ' -i I.-..
I , , -i " -I- _ _ _ ., i I.
Ou
---==->-
.
'
.
• I I.
i
j
12 Berekening van het percentage koude voeding voor de reactor De strogm,die door de W.W. gaat zal bij een temperatuur
van 330 0 de reactor binnenstromen. Indien de hele stroomQ) bij deze temperatuur de reactor binnen zou stromen,dan
zou de energiestroom van
®
zijn: H 2=
10,28 .10 6 kcal/uur 00=
2,70 .106 11 002= 0,12 .106"
°
,
12 .106"
1 85 .10,
6"
Totaal = 15,07 .106
kcal/uurStel,dat stroom
®
een fractie x van stroom@
is .Dan is:6
(I-x) • 15,07 .10
Energiestroom
~
+ x • 0,625 .106 + 4,31 .10 6
Energiestroom
®
Som derreactie -warmten Hieruit. volgt,dat: x = 0,305
Dus: stroom
@
is 0,305 maal stroomCD
en stroom®
is 0,695 maal stroom0
Berekening van de temperatuur bij®
= 15,0 .106 Energie ÏZ\
stroom
\.2;
Eerst wordt geschat,wat de temperatuur.bij
®
zal zjjn.Deze zal zeker tussen de 3730K en 4480K.Dan wordt de energie-stroom van®.
voor vier verschillende temperaturen in dit gebied u1tgerekend:b:ij 3730K is energiestroom
@
= 4,17 5,33 .106 .106 .106 .106 kcal/uUJ 3980K 11 11 , , = 4230K 11 II 11 = 448 o K " " 11=
6,43 7,50Nu wordt de energie_stroom uitgezet tegen de temperatuur.Dit is gedaan in nevenstaamde grafiek.Verder is bekend,dat:
Energiestroom
"
=
11=
(15,0 10,47 + 4,94 .le6 kcal/uur 6 0,43 ).10 = Dan lezen we in de grafiek meteen af,dat bij een energie-stroom van 4,94 .106 kcal/uur een temperatuur van 39g0K, oftewel 117°c,hoort.De temperatuur bij®
is dus 117 c.11
"
"
-A
-tI
@\/1
I
II
II
I
I~
,
.i
~ , II
'J
'.,'H_'-§r-J
"4(qI==l
~
@
.
I
-~
@)
I I ,_ .. ___ __
i_~
_
---I
I--@)
-_. __
..
--(
8V
I
! 1,
I ----t®tl@4
-
r- ---.. _----._-_.Stroom Temp. Druk Compo- Volume
°c
atm. nenten stroom kmoàjuur kg/uur Mol% Energie-m3/uur stroom kcal/uur H2 4190 8380 67,2 1024 .103
co
1150 32100 18,4 - 152 .103 1 25 300 CO2 43,6 1920 0,7 - 123 .103 CH4 37,4 598 0,6 - 26 .103 N2 817 22900 13,1 - 98 .103__
~.
.o
~§.a!_._._§22_ .. ____ §g~g____
._._._~5~90 625 .103 H2 1280 2550 67,2·---
3
-
. > 312 .10 CO 350 9800 18,4 - 46 .103 2 25 300 CO2 13,3 585 0,7 - 38 .103 CH4 11,4 182 0,6 - 8 .103 N2 249 6980 13,1 - 30 .103 Totaal 194 1900 20100 190 .103 .__
.---_ .._._----
..,,_
..._---,_
... ~-------_
... ~ ... H2 2910 5830 67,2 712 • 103 CO 800 22300 18,4 - 106 .103 3 25 300 CO2 30,3 1335 0,7 - 85 .103 CH4 26,0 416 0,6 - 18 .103 N2 568 15900 13,1 - 68 .103 Totaal 441 4340 45800 435- - -
.103,_
... ~ H2 2910 5830 67,2 7,14.10 6 6 CO 800 22300 18,4 1,88.10 4 330 300 CO2 30,3 1335 0,7 0,08.10 6 6 CH4 26,0 416 0,6 0,08.10 6 N2 568 15900 13,1 1,29.10 Totaal 898 4340 45800 10,47.10 6 H2 3830 7650 65,11 9,95.10 6 6 CO 975 27300 16,59 2,44.10 CO2 37,5 1650 0,64 0,08.10 6 6 5 350 280 CH4 37,4 598 0,64 0,14.10 6 N2 817 22900 13,89 2,02.10 6 CH 30H 175 5590 2,97 0,38.10 (CH 3)20 1,78 82 0,03---
6 H20 7,89 142 0,13 -0,03.10 Totaal 1270 5880 65900 15,0 .106
-14
Stroom Temp. Druk Compo- Volume kmol/uur kg/uur Mol% Energie
°c
atm. nenten stroom stroomm3Luur kcaljuur H2 3830 7650 65,11 9+95.106 6 - CO 975 27300 16,59 2,44.10
-
5 CO2 37,5 1550 0,64 0,08.10 6 6 117 280 CH4 37,4 598 0,64 0,14.10 6 N2 817 22900 13,89 2,02.10 6 CH 30H 175 5590 2,97 0,38.10 (CH3)2e
1,78 82 0,03 6 H 20 7,89 142 0,13 -0,Q3.10 Totaal 820 5880 65900 15,0 .106 H 2 3830 7650 65,11 .912.109
CO 975 27300 16,59-
J,.15.10P CO2 37,5 1650 0,64-
lOO.109 7 25 280 CH 4 37,4 598 0,64-
,24.105 N2 817 22900 13,89-
8B.I0
P
CH 30H 175 5590 2,97 84.103 (CH 3)20 1,78 82 0,03 H20 7,89 142 0,13 4.103 Totaal 629 5880 65900 674.103 ~ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ . _ . . . _ _ .,..-,._~ . . . ~.-,-,_.-_ _ _ _ _ ... , _ _ .... _ . _ _ . . _ _ _ _ ., _ _ • _ _ _ _ _ . , _ _ _ _ _ _ _ ' . . . _ _ .M . . . . " H2 3830 76?0 67,2 912.103 3 CO 975 27300 17,1 - 115.10 8 25 280 CO2 37,5 1650 0,66 - 100.10 3 CH4 37,4 598 0,66-
24.103 N2 817 22900 14,3-
88.103 Totaal 622 5700 60100 585.103._
.._-_
.. -.... :".' .. -. ... "'....,.. ... .,....~'''''--..,..~~'''~....----'"...,-.-,...-..--._ ..._
.. _, ... ---.,.., ... ,,..., ... ..., . ., ..-
... , .. " ... ""-... ,-. ... ',._,' ....-
... ~ .. _.,.. ... ,~--_ ... -.. -~ .. _.~. H2 3730 7460 67,2 888.103 3 CO 951 26600 17,1 - 112.10 9 25 280 CO2 36,6 1610 0,66-
98.103 CH4 36,5 584 0,66-
23.103 N2 797 22300 14,34-
86.103 Totaal 606 5550 58600 569.103 • _ _ w _ _ " ' . _ _ . . . . ".... _ _ _ . . . - -...Stroom Temp. Druk Compo- Volume kmo I/uur kg/uur Mol% Energie
°c
atm. nenten stroom stroomm3/uur
---
kcal/uur H2 4190 8380 67,2 '9 9'7-:1"03co
1150 32100 18,4 -135 .103 10 25 280 CO2 43,6 1920 0,7 -117 .103 CH4 37,4 598 0,6 - 24 .103 N2 817 22900 13,1 - 88 .103 Totaal 680 6240 65900 633 .103 -._---~--.~---_ ... _---~.__
._'.---.. H2 456 912 67,0 78,1.10 3 3co
197 5516 28,9 34,2.10 11 25 1 CO2 7,0 308 1,0 1,6.10 3 CH4 0,9 14 0,1 0,2.10 3 N2 20 560 3,0 3,4.10 3 Totaal 16700 681 7310 118 .103 --...,.."'-... ,.__
...__
.~-_._---~-_ .. ---~---_."'-._----
... _ ... --~~6
456 912 67,0 . 1Q9.103 197 5516 28,9 ~ ~3.10 3 12 25 280 CO2 7,0 308 1,0 --.. +9.10 3 CH4 0,9 14 0,1 -, ,,1.10 3 - ~ 3 N2 20 560 3,0 -., :2.10 Totaal 74 _ 681 7310 64.103 ,.---.-.-~-~._-.-. ... . 3 H2 95 190 67,2 24.10 CO 24 678 17,1-
3.103 13 25 280 CO2 0,9 41 0,66-
2.103 CH4 0,9 15 0,66-
1.103 N 2 20 566 14,3-
2.103 Totaal 16 141 1490----
16.103 ...__
..._'
.._
... _.-.--CH 30H 175 5590 94,7 3 84,5.10 3 14 25 280 (CH3)20 1,78 82 1,0 1,2.10 3 H Q 7,89 142 4,3 3,6.10 2 3 Totaal 7,3 185 5810 89,3.10 CH 30H 175 5590 94,7 3 84,5.10 3 15 25 9 (~H3)20 1,78 82 1,0 1,2.10 3 H20 7,89 142 4,3 3,6.10 Totaal 7,3 185 5810 89,3.10 3---
..._
....16 Stroom Temp. Druk
°c
a m. tCompo- Volume kmol/uur kg/uur
nenten stroom Mol% Energie stroom kcal/uur 16 80 9 17 125 7 18 30 7 19 30
7
CH 30H (CH 3)20 H 20 Totaal CH 30H (CH3)20 H 20 Totaal m3/uur 7,3 7,3 7,3 175 1,78 7,89 185 5590 82 142 5810 94,7 1,0 4,3--- ---
---_._.~"'-_._-~ .. 175 1,78 7,89 185 5590 82 142 5810 94,7 1,0 4,3 440 .103
(CH3)20 19,6 902 98,0 104. 103 CH 30H 0,4 14 2,0 5 .103_
!
~
~
_
~
~
~
~
___
1.
1
________
2~
J
.
~
~~.
__ 9~§
... _....10~
_
~
__~9~
_
(CH3)20 19,6 902 98,0 10,6.10 3 CH 30H 0,4 14 2,0 0,3.10 _ __ _ _ _ _ _ _ T_o_t_a_a_l_"
!!
.
~
___
.
20,
~
___~
1
~
.
___ . ____ "10.1
2~
_.
~03
_
.. (CH3)20 1,78 82 20 30 7 CH 30H 0,04 1 Totaal 1,8 83 98,0 2,0 3 1,0.10 -- ---~=-~~---(CH3)20 17,8 820 98,0 7 CH3
30H 0,4 13 2,0 9,9.10 Totaal 18,2 833 9,9.103 21 30 ---~~~"<._,..._______
~~... ______
"'~"'.___
~_._______
~_H_.... _
... ___ .
22 125 7 CH 30H 174,6 5590 95,7 H20 7,89 142 4,3 Totaal 183 5730 433 .103-
-
-
---.---23 66 7 CH 30H 174,6 5590 95,7 4,3 H20 7,89 142 Totaal 183 5730 220 .103 - - - -C-H -3 0H .. -.~.--- 523 16';:::;'7=OQ:::::--- -99 ~-8--···-·_·-_·_·_-_ .. ---24 65 1 H20 1 19 Totaal 14500 524 16720 0,2 6 5,05.10---_.
__
._---_.
25 65 26 65 CH 30H 523 16700 1 H20 1 19 Totaal 21,6 524 16720 CH3
0H 174 55'70 1 H 20 0,4 6 99,8 0,2---_._-_
...._
.. 99,8 0,2 Totaal 7,2 174 5580 210 .103- - - -
- - - -
---_
.. -.--Stroom Temp. Druk Oompo - Volume kmo1/uur kg/uur Mo1% Energie 0
0 atm. nenten stroom stroom
-.
m3/uur kcal/uur- - - _
... .w_LIOI.-_ _ _ ... _~ ... _.·._~_. __ OH 3OH 174 5570 99,8 27 25 1 H20 0,4 6 0,2 Totaal 7 174 5580 84 .103 n . . . , " " p , - " ' - _ .... _ ---_
...
..--.. _-OH 3OH 349 11100 99,8 28 65 1 H20 0,6 12 0,2 Totaal 14,4 350 11100 420 .103-H20 7,5 135 95,0 29 93 1 CH 30H 0,4 13 5,0 3 Toaaal 0,15 7,9 148 13,2.10
----_._-
..._-,
•;- - -
/
I
l
'1
-$)J:
t
J..
J ..
J
+
-
LcI:
'I
S lA,.,~;De.-..;'
(I
s),
-.
-d!J
:
A,S-~ J
J3
=
0)'i
f~.
~ ,b5°~
..
~
=
I'IS.w~
'Y'-7 J/uwc
~o<-~
J9
3Oe
:
i.
=
1~
7'
to
d % J / UM/rJeNtJ.,~
c;
LL.
cL!
cl.
i-'
-
r~'
LL
=
t i
""/;tec
I"f f). .
J
i~
_
~
JY.'
'T'.
I
_
I& .
N,S, 1.0_''~
(
).
'
,
·-
;
t
~
~
'
U~
{f'
~~
...fot. -
V
7r
/,1. Jboo ' v '~
: '
/~
• 15,]4/=
:.~: T
.
!~-;--.. ---, ; . i _ .. __ l...
__ .~-~-.
- _ r· .-1-'-' _ .... . i - t - - _ . _ , .. - 1-~_: _.t--. -~-I I 'I
Ot'
r--~-·T-.~·-;_.-
-
._
-1;--- --
~--L ._~ ~,
8 ~.---;--~-~-
l .
.,
. : .
-
-.;-
. -- -,---
--~-:--! I , I . '1··---=-··
t·- - ~ , t " . - - - ,r~~t-~-1~-
---; ----
-~.----.
--"
0,1
t~~f-~-r----
,
~
,
"'r-
'"
--'" "I
.. J _ ... . --;I( --t· "!1.
.--"- -t>,o D,.t 0,3 , , O,S" " --+ .. ---~ ..- -.-' , - I __ . _. 1--J : 1 ~ I "_.
I , I - -- - ... -- --:---t-- _ ... -; -~-++-;..;~ ,. t ._._; ._--. -~ .. _----_..J..-h-'-'+-~ - ... __ .1- _~_ .': ... _ _ -+:::":".j.;::::'=! --:----"'--1'", -~ 0,!
~<~l
;-.;~"T'~!':;:;~~-~~~-~
--~~.
. ---~ t -~. • I I:!+!.:..:::';':-'-i-_lt-:_'_+.:.:~ __ l--~_;__
~ !-I +_ ! _ '. _ ... . ----;--.-, -.~--:-~ r .: :.+l':-~ ~,-~,_:~ !~ . ~ . ; . : ·~-';';:';': .. T.:.--:~-' !~.-: i.:-: . -. ~----'---'-f,:-·; i' . " T: .;; 'J __+':-:~~Y'
~
:_'~"
__ ' __ .
__ ..
~
_
-:- 1'+--':+---,.-"'1-, 1 . I . "'
- _-'I ---r=;-:-;-c:-~.;-C.T; -:-- -.--~-'_. J. '_ ~! I I '~-'r ···i~·· I I .! --Or' I' 1----;--.~ I , ""
'I h \ l ~ o \l ~ . :~>, ... \ :', ... , .\
'\
\ , ,,-\
i
. I '. I I i ~~ '\- ---.\ " :~ ,...
:~-'
\
~
.
\
to ' 1--•
lF
1 I I I -'--"---..., II
I
+
I II
.----r
! ::: ,n -Î-... l '; . -f~---'-~-ri;n ''':1 .f. t .... ---.l---'" _ . ..!-.---', I ~--~, -: >.,. I ' ..I, :::c I -oc --1 -tb "'., ? '< -,1_ --1-\ I' '-.. -! '-"..--;-.-LI'rERATUUR
(1) Faith, W. L., Keyes, D. B., Clark, R. L., "Iridustrial
ChemicaIs," Second Ed., Wiley, New York 1957.
(2) Kastens, M. L., Dudley, J. F., Troeltzsch, J.,
Ind. Eng. Chem. 40, 2230 (1948).
(3) Natta, G., First Ed., Vol. 3 of "Catalysis," Edited
by P. H. Emmett, Reinhold, New York 1955.
(4) Van Oss, Warenkennis, deel 111.
(5) Groggins, P. H., "Unit Processes in Organic Synthesis,1l
Fourth Ed., McGraw HilI, New York 1953.
(6) Shreve, R. N., "The Chemical Process Industries",
First Ed., McGraw HilI, New York 1945.
(7) Petr. Refiner. 36, No. 11, 259 (1957).
(8) Boon, E. F., Collegedictaat Chemische Werktuigen. (9) Ewell, R. H., Ind. Eng. Chem., 32, 147 (1940).
(10) "Handbook of Chemistry and Physics" , 40th ed., Chemical
Rubber Publishing Company, Cleveland, Ohio, 1958.
(11) Perry, J. H., "Chemical Engineers' Handbook", Third Ed.,
McGraw HilI, New York, 1950.
(12) Instructie Filmverdamper, Lab. voor Fysische Technologie,
T. H., Delft.
(13) Hougen and Watson, "Industrial Chemical Calculations."
(14) Fiat Final Report, No. 888.
2/
(15) Coulson, J. M., and Richardson, J. F., "Chemical Engineering",
Vol. 11, McGraw-Hill, New York, 1956.