Mariola Marczak, Urszula Doliwa
Wprowadzenie
Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 9, 5-6
Mariola Marczak, Urszula Doliwa
Wprowadzenie
Introduction
To ju ż dziew iąty num er „Mediów - K u ltu ry - K om u nikacji Społecznej”, który tra fia do Czytelników. N iekoniecznie jed n a k trzym ają oni teraz w ręce papierowe wydanie naszego czasopism a, coraz w ięcej bowiem odbiorców ko rzysta z jego w ersji elektronicznej, zam ieszczonej n a naszej stronie in tern eto wej www.uwm.edu.pl/mkks/. Tendencję tę m ożna uznać za zn ak czasów. Udo stępnianie pu blikacji naukowych w sieci sta je się nie tylko priorytetem , ale wręcz obowiązkiem wydawcy. Dokładam y starań , by pismo było ja k najlepiej dostosowane do wymagań, które staw ia przed nim C zytelnik, także ten in ter netowy. Obecnie n a naszej stronie można znaleźć wszystkie num ery „M KKS-u”, począwszy od num eru 3 - 4 - serdecznie zachęcam y do ich lektury.
Z przyjem nością inform ujem y także, że czasopism o „M edia - K u ltu ra - K om unikacja Społeczna” pozytywnie przeszło proces ew aluacji i znalazło się n a liście IC Jo u rn als M aster L ist 2012 ze w skaźnikiem IC V (Index Copernicus V alue) w wysokości 4 ,4 2 punktu. Do czasopism a napływ ają tek sty z całego k ra ju i są one recenzowane przez uznanych naukowców zajm ujących się tem a tyką m edialną, pracujących w wiodących ośrodkach uniw ersyteckich w Polsce, a także za granicą. D zięki tem u udało się wyłuskać z tekstów nadesłanych do R edakcji 17 artykułów, które weszły w skład niniejszego num eru - tych speł niających k ry teria staw iane publikacjom naukowym, zarówno przez Redakcję, ja k i Recenzentów.
P race, które publikujem y w tym num erze, dotyczą niem al całego spektrum mediów i kom unikacji. Podobnie ja k w poprzednich, ta k i w tym tom ie nie za brakło analiz treści m edialnych w kon tekście ważnych kw estii społecznych. Zostały one um ieszczone w części pierw szej pod h asłem „(Re)form atow anie mediów”, ponieważ w spólną cechą w iększości tych analiz je s t obecny w nich asp ek t tran sform acy jn y . Ich autorzy z a jm u ją się p rzem ian am i zachodzą cymi w m ediach, w treściach w nich zaw artych, ale i w sam ej kom unikacji. N a uwagę zasługu je zw łaszcza obecność w tym zestaw ien iu opracowań po święconych m ediom często pom ijanym w podobnych an alizach : rad iu oraz grom cyfrowym. G rażyna S tach y ra próbuje w ykazać, ja k bardzo zrytualizo- w any ch a ra k ter m a przekaz radiowy, i tłum aczy, dlaczego tak iej pow tarzal ności i rytualności program u radiowego słuchacze oczekują. Miłosz B ab ecki z kolei, w swoim stu dium pośw ięconym grom internetow ym , przestrzega przed postrzeganiem ich jed yn ie ja k o m edium służącego rozrywce - równie ważna, a może naw et w ażniejsza, sta je się bowiem ich fu nkcja persw azyjna.
K olejną część pism a w ypełnia blok studiów nad m ediam i audiowizualny mi: film em , telew izją, a także nad pew ną form ą sztuki audiowizualnej, choć znalazły tu m iejsce także tek sty o literatu rze. W prezentow anych badaniach
6 M ariola M arczak, U rszula Doliwa
filmoznawczych nad ta k klasycznym i tem atam i, ja k paradygm at bondowski, w estern czy dokum entow anie i a n aliza dorobku m istrzów k in a, dom inuje perspektyw a genologiczna, historycznofilm ow a oraz antropologiczna. W ar to zwrócić uwagę n a odśw ieżenie przez Sław om ira Bobow skiego nieczęsto poruszanego tem atu literack ich i filmowych przedstaw ień Ind ian północno am erykańskich, n a te k st o równie niesłusznie zapom nianym pisarzu i dzien nikarzu z Kresów, Jo a ch im ie W ołoszynowskim, przypom nianym przez Ewę Szczepkowską, a także n a dwa tek sty otw ierające i zam ykające dział. Oba są efektem źródłowych, oryginalnych badań autorów. Jo a n n a Chłosta-Zielonka szczegółowo opisuje cały szereg działań, inicjatyw i zjaw isk ku lturaln o-lite- rackich, które m ożna nazwać w spółczesną „kulturą krym inału ”, a ponadto ze znaw stw em an alizu je gatunek, który - ja k pisze - „staje się szczegółowym św iadectw em kulturow ym czasów, w których pow staje” (s. 9 1 -9 2 ). Andrzej P itru s z kolei prezentuje w naszym czasopiśm ie fragm en t swoich rozległych badań nad tw órczością k la sy k a video a rtu - B illa Violi. Tym razem je s t to h isto ria pow stania oraz an aliza T h e P a ssin g , „pracy przełomowej z w ielu po wodów [...] w istocie ostatn iej realizacji typu s in g le c h a n n e l v id e o ” (s. 170), „uważanej za jed n ą z najw ażniejszych w dorobku” artysty, ja k podkreśla au tor artyku łu (s. 163). Ze względu n a kontrow ersje n atu ry etycznej związane ze sposobem je j pow staw ania (film owanie u m ieran ia m atk i artysty) rodzi się pytanie o aspekty prawne nietypowych działań twórczych, co łączy ów dział z następnym , w którym są poruszane rozm aite kw estie praw ne zw iązane z m ediam i, w tym z działalnością twórczą w mediach.
D ział prawny, choć o statn i w tym tom ie, z pew nością zasługuje również n a uwagę C zytelnika. Um ieszczone w tej części pism a artyku ły dotyczą często spraw fundam entalnych dla roli mediów i dziennikarstw a w system ie demo kratycznym , tak ich ja k cenzura, podstawy praw ne zatru d n ian ia dziennika rzy, dostęp dziennikarza do a k t sądowych czy bardzo szeroko dyskutow ana obecnie kw estia uregulowań prawnych dotyczących korzy stania z m uzyki po b ieran ej z In tern etu . A lternatyw n e w stosunku do obow iązujących obecnie przepisów spojrzenie n a problem piractw a w sieci prezen tu je w obszernym artykule Sław om ir Blichiew icz.
Całość dopełnia dział „Recenzje i sprawozdania”. To - ja k zwykle - subiek tywny wybór dokonany przez autorów, którzy dzielą się swoimi opiniam i na tem at ciekaw ych zdarzeń, imprez naukowych i ku lturalnych czy też in teresu j ących publikacji.
M am y nadzieję, że dziewiąty num er „M KKS-u” spotka się z P aństw a za interesow aniem i zachęci do sięgnięcia po następne. Zapraszam y również do współpracy w szystkich, którzy prowadzą bad ania nad m ediam i tradycyjnym i i cyfrowymi, kom u nikacją społeczną oraz ku lturą.
