SUROWCE MINERALNE SWIATA
B. M. CMupHoB __:__ HOBbiił KPYIIHblti TPYil no reononm noJie3HblX HCKOillłeMbiX (O ·paóoTe K. H. Eor.II:a.HOB!Na ,1MHHePfi?lbHOe ... cbip!,e MHpa").
W ·numerze 6. "Izwiestii Akad. l"Jau.k. · SSSR': ser .
. geol. z roku .1954 ukw~ało się obnerne omó•,;vienie" czte-rotomowego . · <l.?;ieła ,Karola . Bohdanmrll'icza. "Swowce minenilne.·świata" wydanego w ,latach J.95Z.-;.-i.i4 prz:e~
Instytut Goologiązny i Wydavmichva Geologk<:r>.e. Pol-, ską recęnzję. tego dzieła za<~;.ieściHśmy w nr 3 ,.Prze- .
glądu Geologicznego" z 1951 r. . . .
W. Srr.\irnow, wybifi1y geolog· radziecki, ·poprzedza s:woje. uwagi o· dziele Bóhdmiowl'cza W7,Jro-,vadzenkm biografieznym, pr.;c;ypominając:ym !;":<:yt.elni'kowi radzi~c kiemu, jak.wielk:i był wkład Bohrlanowicza w geologię rosyjską, redakcja żaś dodała. szczegó!y· z pracy rw.u-. kowej Bohdano·rw.u-.vicza mr terenie · Polsld. Smitnow po
omówieniu dzieła Bohdanowicza i złożenia mu hołdu
zgłasza kilka zastrzeżeń. Do1yczą one m. in. boksytów. Oto one:
"Opisu warunków tworzenia się boksytów oraz ich złóż, od których charakterys1yki zaczyna się rozdział, dokonał Bohdanowicz, niestety, na podstawie pr
zesta-rzałych danych Lacroix, Foxa i in., w znacznym już
stopniu skorygowanych przez prace A. D. Archangiel-skiego, D. W. Naliwkina, S. F. Maljawkina, E. P. Moł dawancewa, J. K. Goreckiego. Dlatego Bohdanowicz przecenia znaczenie boksytów 1ypu 'Terra Rossa"' (1yp "A'" Foxa) i pomniejsza znaczenie boksytów 1ypu pochodzenia osadowego, odgrywających główną rolę . wśród złóż surowców aluminiowych ...
Praca· K. Bohdanowicza ·st~.nowi .bardzo. c,~nny ·zbiór ogromnego materiału dotyczącego złóż najważniejszych gatunków surowców mini;!ralnych całego świata,. a ta k-że licznych 60-letnich badań autora, usystematyzoWa-' nych ·i opisanych ręką wybitnego znawcy geologii lm~
palin użytecznych. W przeciwień.stwie do podobnych prac uczonych zagranicznych Bohdtmm;lficz w swej monografii. sl;eroko omówił nie tylko osiągnięcia uczo-nych zachodnio-europejskich i amerykańskich. lecz również zdobycze rosyjskiej .i· r;;o.dzieckiej mJ-·§11 ge o-logiczqej. ·· · · · ·
2l2
Praca Bohdahowicża ·ma charakter wybitnie geolo-giczno-gospodarczy i zawiera bardzo cenne materiały do przemysłowej. charakterystyki surowcowej bazy poszczególnych prowincji oraz złóż rudnych i
nierud-nych. · ; '
i'ill
,· 'I'o w::;bitne dzieło naukowe ma jednak pewne bra~ ki. Przede· wszystkim szkoda, że K. Bohdanowicz
mi-mo głębokiego i wszechstronnego badania kopalin uży
tecznych całego świata uchylił się od systematycznego omówi,enia teorii powstawania złóż kopalin użytecz nych, zwłaszcza złóż rudnych, ·i przejawił wobec tego zagadnienia zupełną obojętność. W związku z
tYm
w recenzowanym dziele· nie ma całkowitej i konsek-wentnej charakterystyki kopalin użytecznych z punk-tu widzenia ich asocjacji miner11logicznych, choć dla niektórych grup złóż, np. dla złóż bizmutu, zostało to dokonane. ·Cr,;.,yba nie można się zgodzić na dokonany przez
BnhdB.nowi·CZ<'l podz.iał złóż postmagmatycznych na. pneu.rnai:oliczne i hydrotermalne. Podział ten jest dość sztuczny i komplikuje systematykę .. typów tych złóż.,
Ponadto w. tym dziele stosuje się klasyfikację złóż hyd'Cotermalhych dziś już przestarzałą. :
Mimo że duża jest objętość dzieła, nie wszystkie ro-dzaje surowców mineralnych zostały w nim opisane. Wśród nich nie uwzględniono złóż soli, miki, surow-ców ceramicznych, materiałów budowlanych j in. Wy-pada· rówaież zauważyć, że choć spuścizna naukowa Bohdanowicza aż do chwili jej wydrukowania była uzupełniana najnowszymi danymi, mimo to w pew-nych rozdziałach dokonano tego w ·sposób niedosta-teczny. Przykładem tego rhÓże być charakterystyka· boksytów, w której nie uwzględniono ważnych prac ·ostatnio opublikowanych;
W calości jednak praca Bohdanowicza jest
wybit-nym dziełem naulmwym, cennym wkładem do nauki
o kopalinach użytecznych."
