Grzegorz, Maksymilian
"Biblioteczka Kopernikańska"
Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 4, 527-532
„BIBLIOTECZKA KOPERNIKAŇSKA”
P ięćsetn a rocznica u ro d zin M ikołaja K o p ern ik a dała o k azję to ru ń s k ie m u środow isku n au k o w em u do podjęcia w szech stro n n y ch b ad a ń n a d ży ciem i dziełem n a jw y b itn ie jsz e g o o b y w atela T o ru n ia, a zarazem jednego z n a jg en ialn iejszy ch uczonych w szy stk ich czasów. E fek te m ty c h p ra c b a daw czych i p o p u la ry z a c y jn y c h było m iędzy in n y m i u k azan ie się „B iblio teczki K o p e rn ik a ń sk ie j” . Z aw iera ona łącznie cztern aście tom ików , z k tó ry c h czte ry w znow iono, a tr z y dalsze u k a z a ły się d odatkow o w tłu m a czeniu na ję z y k niem iecki lu b angielski. „B iblioteczkę K o p e m ik a ń s k ą ” w y d an o w dziale P ra c P o p u larn o n au k o w y ch T o w arzy stw a N aukow ego w T o ru n iu , a je j poszczególne to m ik i w ogro m n ej w iększości w y szły spod pióra m iejscow ych h isto ry k ó w czy astronom ów , k tó r z y i d aw n iej zajm o w ali się w p ew n ej m ierze b ad an ia m i kopernikow skim i. N aczelnym zada niem , ja k ie p o staw ili w y d aw cy p rzed tą serią było u d o stęp n ien ie szero kim rzeszom czy teln ik ó w in fo rm ac ji o życiu i dziele naszego A stronom a. Z ad an ie zaś au to ró w polegało n a p rz y stę p n y m , zro zu m iały m d la w szy st kich p rzek azan iu fak tó w naukow ych.
Poszczególne to m ik i „B iblioteki K o p e rn ik a ń s k ie j” zw iązane z postacią W ielkiego A stro n o m a p o tra k to w a n o na szerokim tle epoki i najbliższego środow iska społeczno-politycznego, gospodarczego oraz k u ltu ra ln e g o . O d rę b n ą dziedzinę b ad a ń stan o w iła ró w n ież szeroko p o tra k to w a n a d z ia ła l ność p ubliczna M ikołaja K o p ern ik a, a w szczególności jego p ra c e n a rzecz k a p itu ły , jak o a d m in is tra to ra d óbr k a p itu ln y c h , czy je j k a n c le rz a oraz n iezap rzeczaln y w k ła d te o re ty c z n y K o p ern ik a w p ra c e n a d re fo rm ą m o n e ta rn ą w P ru sach . N ajw ięcej je d n a k u w ag — i to n ie bez ra c ji — po św ięcono jego p rz y g o to w a n iu do b a d ań n au k o w y ch , p o d d ając g ru n to w n e j analizie w a rsz ta t b ad aw czy i zestaw lite r a tu r y n au k o w ej, ja k im dyspo now ał. Dużo też m iejsca pośw ięcono sam ej kon cep cji h elio cen try czn ej w ielkiego astro n o m a, je j k o lejn y ch p rzem ian i p rzeo b rażeń aż po dzień dzisiejszy z u w zględnieniem a stro n o m ii p rzed k o p ern ik o w sk iej.
T ak po m y ślan e w y d aw n ictw o se ry jn e o tw ie ra to m ik p ió ra K aro la G ó rsk ie g o 1, k tó ry p rzed staw ia czytelnikow i rodziców A stronom a, dom
1 K . G ó r s k i , D o m i ś r o d o w i s k o r o d z i n n e M ik o ła j a K o p e r n ik a , w y d . 1, T o r u ń 1968, B ib lio t e c z k a K o p e m ik a ń s k a , n r 1; w y d . 2, T o r u ń 1972. P o r . r e c e n z j ę A . S k r o - b a c k i e g o , K o m u n ik a t y M a z u r s k o - W a r m iń s k ie , 1969, n r 1, s s. 107— 108. K o m u n ik a ty M a z u r sk o -W a r m iń sk ie , 1973, nr i (122)
628 M A K SY M IL IA N GRZEGORZ
ro dzinny i jego lokalizację, najbliższe M ikołajow i K opernikow i środo w isko i jego w pływ na p ow stanie n au k i kopernikow skiej. Tom ik te n po św ięca sporo m iejsca dzieciństw u M ikołaja i jego ro d zeń stw a n a tle cza sów im w spółczesnych. C ennym uzu p ełn ien iem je s t genealogiczna tab lica
rodzin W atzenrode, von A llen i K operników , k tó r ą a u to r nieznacznie skorygow ał w d ru g im w ydaniu. Na uw agę zasłu g u je też p la n p arcel p rzy ulicach Sw. A n n y i S taro to ru ń sk iej, tw orzących obecnie ulicę K opernika.
G ród ro d z in n y A stronom a, poczynając od p rzy stęp n eg o om ów ienia u k ła d u przestrzen n eg o i najw ażn iejszy ch zabytków oraz przedm ieść, a także K ępy B azarow ej i D ybow a-N ieszaw y, p re z e n tu je tom ik, k tó reg o a u to re m je s t B ohdan R y m a sz e w sk i2. Tom ik ten, szczególnie bogato ilu stro w an y , przynosi szkic m iasta z końca XV w ieku.
D alszy tom ik, dość ściśle zw iązany tem aty czn ie z w yżej w sp o m n ian y mi, przybliża nam obraz środow iska społecznego i in te le k tu a ln e g o P ru s K rólew skich, w k tó ry c h w y ró sł i żył K opernik. O pracow anie Z enona N o w aka 3, m im o sw ego p o p u larnonaukow ego c h a ra k te ru , zasłu g u je na u w a gę rów nież dlatego, że a u to r po raz pierw szy w h isto rio g rafii zajm u jącej się bad an iam i P ru s K rólew skich p rzed staw ił tę p ro b lem aty k ę w ta k sze rokim zakresie.
Do rzęd u p ra c um ożliw iających czytelnikow i poznanie um ysłow ości K o p ern ik a i jego w a rsz ta tu naukow ego należy zaliczyć pierw sze po p u la rn o n au k o w e opracow anie biblioteki M ikołaja K op ern ik a, k tó reg o a u to rem je s t L eo n ard J a r z ę b o w s k i4 oraz pracę A n d rzeja W oszczyka 5 p rze ciw staw iającą in s tru m e n to m uży w an y m przez K o p ern ik a narzędzia w spółczesnej astronom ii. L. Jarzęb o w sk i in fo rm u je czy teln ik a nie ty lk o o książkach, k tó re stan o w iły w łasność astronom a, ale tak że o ty c h dzie łach, z k tó ry m i K o p ern ik nie mógł się nie zetknąć. A u to r kończy sw oją p racę załączonym w y k azem — zao p atrzo n y m w szczegółowe d an e biblio graficzne — posiadanych i w y k o rzy sty w an y ch przez K o p ern ik a książek. J e s t to bez w ątp ien ia pożyteczne u zupełnienie te j sta ra n n ie p rzy g o to w a nej pozycji.
Z dużą pieczołow itością opracow ał sw e kom p en d iu m A. W oszczyk zao p a tru ją c je w kilk ad ziesiąt szkiców oraz ilu stra c ji. J e s t to p ra c a p io n ier ska, n ik t bow iem dotychczas nie zain tereso w ał się bliżej ty m tem atem . A. W oszczyk om ów ił podstaw ow e zjaw iska fizyczne i w y k o rzy sty w an e narzędzia o b serw acy jn e na p rz e strz e n i dziejów , m im o tru d n o ści w y n ik a jący ch z w ielow iekow ych różnic.
O bszerny zary s działalności publicznej M ikołaja K o p ern ik a p rz e d sta
-2 B. R y m a s z e w s k i , T o r u ń w c z a s a c h K o p e r n ik a . U r b a n is ty k a . A r c h ite k tu r a . S z t u k a , w y d . 1, T o r u ń 1969, B ib lio t e c z k a K o p e r n lk a ń s k a , n r 2; w y d . 2, T o r u ń 1973; t łu m a c z e n ie n a j ę z y k a n g ie ls k i: T o r u ń in t h e d a y s o f C o p e r n ic u s . U r b a n . D e v e l o p m e n t . A r c h ite c tu r e . A r t, T o r u ń 1973, C o p e r n ic a n P u b lic a t io n s , n r 2. 3 Z. N o w a k , K u ltu r a u m y s ło w a P r u s K r ó l e w s k i c h w c z a s a c h K o p e r n ik a , T o r u ń 1972, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 9. 4 L. J a r z ę b o w s k i , B ib l io te k a M ik o ła ja K o p e r n ik a , T o r u ń 1971, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 6. 5 A . W o s z c z y k , I n s tr u m e n t y K o p e r n ik a a n a r z ę d z ia w s p ó łc z e s n e j a s tr o n o m ii, T o r u ń 1973, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 13.
w ił M arian B iskup 6, w y k o rz y stu ją c w nim w p ełn i św ieżo o d k ry te przez siebie listy astronom a. P ra c a tegoż a u to ra dotyczy o kresu p o b y tu M iko ła ja K o p ern ik a n a W arm ii p oczynając od sc h y łk u 1503 r. N a w stęp ie M. B iskup om aw ia te re n działalności A stro n o m a w raz z jego sw oistą spe cy fik ą k ład ąc szczególny ak c e n t n a zagadnienia u stro jo w e P ru s K ró lew skich, by n astę p n ie ukazać K o p ern ik a na zjazdach stan ó w u bo k u sw ego w u ja Ł u k asza W atzenrodego, czy też jak o a d m in is tra to ra d óbr k a p itu ły w arm iń sk iej i o brońcę O lsztyna p rz e d zak u sam i Z akonu krzyżackiego, w reszcie jak o tw ó rcę re fo rm y m o n e ta rn e j w P ru sach . U sc h y łk u życia w idzim y w ielkiego to ru ń czy k a, ja k ro zw ija działalność le k a rsk ą i od d aje się p ra c y badaw czej n ad udosk o n alen iem sw ojego dzieła.
D orobek M ikołaja K o p ern ik a na niw ie działalności gospodarczej ze szczególnym u w zględnieniem jego poglądów m o n e ta rn y c h p rzed staw ił S te fa n C a c k o w s k i7, d ając bardzo p rz e k o n y w a ją c y p rzeg ląd całości za g ad n ień ekonom icznych P ru s K rólew skich i szerszych eu ro p ejsk ich . W tej bogato ilu stro w an ej ro zp raw ce poddano dość w y czerp u jącej analizie w szy stk ie zn an e w ersje tr a k ta tu m o n etarn eg o M ikołaja K o p ern ik a z u w zględnieniem jego d o ro b k u na ty m polu. P o n ad to S. C ackow ski uw zględnił w szelkie in n e k ie ru n k i działalności gospodarczej K op ern ik a.
In ic ja to rz y i w y d aw cy „B iblioteczki K o p e rn ik a ń sk ie j” w szczególności p am iętali o n a jisto tn ie jsz e j dziedzinie działalności M ikołaja K op ern ik a, a m ianow icie o p ro b lem aty ce astronom icznej, k tó re j w ielki uczony po św ięcił k ilk a dziesięcioleci sw ego życia. N a łączną bow iem liczbę ro z p ra wek, z k tó ry ch sk ład a się „B iblioteczka K o p e m ik a ń s k a ” , aż osiem z nich m a zw iązek z astronom ią.
Poza w yżej om ów ionym tom ikiem , dotyczącym in s tru m e n tó w K o p er nika, k tó ry przedstaw iono p rzy o k azji oceny w a rs z ta tu naukow ego a stro nom a, jeszcze siedem dalszych ro zp raw ek om aw ia s ta n b ad a ń n a d a stro nom ią, ja k i zastał K o p ern ik oraz jego w łasn e osiągnięcia i zdobycze n a stęp n y ch pokoleń. W sferę a stro n o m ii p rz e d k o p ern ik o w sk iej w p ro w ad za ro zp raw k a Jerzego D obrzyckiego 8. A u to r te n słusznie p o staw ił sobie za cel pow iązanie epokow ego o d k ry cia K o p ern ik a z osiągnięciam i i tr a d y c ja m i w y p raco w an y m i przez m inione pokolenia. To ścisłe złączenie k la m ra m i w spólnych w ięzów p re k u rso rsk ic h tez p o przedników K o p ern ik a z jego w łasn y m z w a rty m sy stem em now ej astro n o m ii pow iodło się J. D obrzyc- k iem u w zupełności.
W ald e m ar V o is e 9 u k azu je n ato m iast postać K o p ern ik a n a szerokim tle ru c h u um ysłow ego k o ń ca XV w iek u i początków X V I w-ieku, p rz e d sta w ia k rak o w sk ie środow isko u n iw e rsy te c k ie z b u jn ie ro z k w ita ją c ą szkołą
6 M. B i s k u p , D z ia ła ln o ś ć p u b lic z n a M ik o ła j a K o p e r n ik a , T o r u ń 1971, B ib li o t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 5 o ra z t łu m a c z e n ie n a j ę z y k n ie m ie c k i: N ic o la u s C o p e r n ic u s i m ö f f e n tl ic h e n L e b e n P o le n s , T o r u ń 1972, C o p e r n ic a n is c h e B ib lio t h e k , N r 3. 7 S. C a c k o w s k i , M ik o ła j K o p e r n ik j a k o e k o n o m i s t a , T o r u ń 1971, B ib li o t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 4. 9 J. D o b r z y c k i , A s tr o n o m ia p r z e d k o p e r n i k o w s k a , T o r u ń 1971, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 7. 9 W . V o i s é, M ik o ła j K o p e r n ik , d z i e j e je d n e g o o d k r y c i a , w y d . I, T o r u ń 1970, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 3; w y d . 2, T o r u ń 1973. 34. K o m u n ik a ty
630 M A K SY M IL IA N GRZEGORZ
astronom iczną, zn an ą w ów czas w całej E uropie oraz zary so w u je drogę K o p ern ik a do jego epokow ego odkrycia. D alsze części ro zp raw k i dotyczą znaczenia i w p ły w u dokonanego odkrycia na postęp w p racach b a d a w czych w astro n o m ii i in n y c h gałęziach w iedzy. C ecylia Iw aniszew ska 10 zapoznaje czy teln ik a z p oglądam i astro n o m iczn y m i K o p ern ik a z a w a rty m i w De revolutionibus. R ozpraw ka je j, z w y ją tk ie m w stę p n y c h uw ag d o ty czących rzeczy w isty ch ru ch ó w Z iem i oraz pierw szych in fo rm ac ji o te o rii K opernika, przy n o si rzeczow ą analizę dzieła, n ap isan ą języ k iem zrozu m iały m i p rz y stę p n y m d la w szystkich. N a p o d k reślen ie zasłu g u je fak t, że a u to rk a po ra z p ierw szy u d o stęp n iła czytelnikow i w sposób p o p u larn o n au k o w y głów ne tezy M ikołaja K opernika. W podsu m o w an iu na stro n ie 73 C. Iw aniszew ska pisze: „D la w szystkich n au k p rzy ro d n iczy ch w ażne stało się stw ierd zen ie, że p ra w a n a tu r y są w szędzie jednakow e, czy to n a Ziem i, czy te ż poza n ią , że is tn ie je jedność m a te rii i p ra w n ią rząd zą cych w cały m w szechśw iecie. K opernikow skie k sięg i O brotów m ogą być na zaw sze w zorem p u b lik acji n au k o w ej, w k tó re j te o ria została ściśle po w iązan a ze sta ra n n ie opraco w an y m dośw iadczeniem ” .
A lojzy T uj a k o w s k i11 opraco w ał h isto rię k o le jn y c h ed y cji De r e v o lu
tionibus. D la h isto rii n au k i, a ta k ż e dla bibliofilów pożyteczny i zapew ne
in te re su ją c y może się okazać zw łaszcza końcow y w y k az w y d a ń De re v o
lu tio n ib u s, tłum aczeń, p rzed ru k ó w i w y d ań cząstkow ych. R ów nież w ty m
w y p ad k u ro zp raw k a z „B iblioteczki K o p e rn ik a ń sk ie j” , m im o je j p o p u la r n onaukow ego c h a ra k te ru , d aje po ra z p ierw szy ta k p e łn ą in fo rm ac ję 0 h isto rii w y d a ń dzieła K o p ern ik a na całym św iecie p o czy n ając od edycji n o ry m b ersk iej w 1543 r.
S zeroki zarys osiągnięć k o sm ologii,.zajm ującej się b ad an ie m s tru k tu r y 1 ew o lu cji W szechśw iata, d a je ro z p ra w k a A ntoniego Staw ikow skiego 12, w k tó re j a u to r p róbow ał w ykazać w pływ te o rii K o p ern ik a n a rozw ój n a u k przyrodniczych. Z daniem A. Staw ikow skiego m ożna m ów ić o rew o lu cji kop ern ik o w sk iej w nauce (s. 7), m im o iż A stro n o m s ta ra ł się w sw ym dziele zachow ać tra d y c y jn y obraz W szechśw iata. J u ż je d n a k następ n e pokolenie k o p ern ik an istó w „zerw ało z pojęciem skończoności W szecht św iata, jak o logicznej k o n sek w en cji g eo cen try zm u ” .
O siągnięcia, k ie ru n k i badaw cze i k ró tk i z a ry s h isto rii ośrodka astro nom icznego w T o ru n iu p rzedstaw iono w dość obszern y m to m ik u , k tó ry ukazał się pod re d a k c ją C ecylii Iw aniszew skiej ls. W sp ó łau to ra m i jego są: A lo jzy B urnicki, S tan isław G ąska, S ta n isła w G orgolew ski, S tefan ia G rudzińska, C ecylia Iw aniszew ska, W ilhelm ina Iw an o w sk a i A ndrzej W oszczyk. Tę pięk n ie ilu stro w a n ą ro zp raw k ę zam y k a spis opublikow a
10 C. I w a n i s z e w s k a , A s tr o n o m ia M ik o ła ja K o p e r n ik a , T o r u ń 1971, B ib li o t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 8; w y d . 2, T o r u ń 1973. 11 A . T u j a k o w s k i , M ik o ła j K o p e r n i k „ D e r e v o l u t io n ib u s ” . H is t o r i a w y d a ń , T o r u ń 1973, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 12. 12 A . S t a w i k o w s k i , W s z e c h ś w ia t K o p e r n ik a a k o s m o lo g ia w s p ó łc z e s n a , T o r u ń 1973, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 11. 13 A s tr o n o m ia w T o r u n iu m i e ś c ie M ik o ła j a K o p e r n ik a , p o d r e d . C. I w a n i s z e w s k i e j , T o r u ń 1972, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 10 o r a z tłu m a c z e n ie n a j ę z y k a n g ie ls k i: A s tr o n o m y in T o r u ń N ic h o la s C o p e r n ic u s N a t i v e T o w n , e d it e d b y С. I w a n i s z e w s k a , T o r u ń 1972, C o p e r n ic a n P u b lic a t io n s , N r 1.
n y ch przez zespół astro n o m ó w to ru ń sk ich p rac, stan o w iący ch w ym ow ne św iadectw o ich osiągnięć.
A u to rk a ostatn ieg o to m ik u „B iblioteczki K o p e m ik a ń s k ie j” , W ilh elm i n a Iw anow ska 14, w e w stęp ie do sw ej p ra c y ta k c h a ra k te ry z u je głów ne założenia sw ej edycji: „R ozw ażaniu n a stę p stw dzieła K o p ern ik a w o d n ie sieniu do astro n o m ii m a służyć n in ie jsz a książka, p rz y czym n ie ty le m a ona p rzed staw ić h isto rię ro zw o ju te j n au k i, co p ró b ę p rz e k ro ju je j obec nego sta n u . B ardzo k ró tk i ry s h isto ry c z n y posłuży je d y n ie do p rzy p o m n ien ia rodow odu w spółczesnej astro n o m ii, w yw odzącej się w p ro stej lin ii od M ikołaja K o p e rn ik a ” . T ra k tu ją c o sp ra w a c h czysto sp ecjalisty cz nych, astro n o m iczn y ch p o tra fiła a u to rk a n ad ać sw oim w yw odom ta k p rz y s tę p n ą fo rm ę k o m p o zy cy jn ą i literack ą, że książka m oże być z p rz y jem nością czy ta n a przez czy te ln ik a n a w e t bardzo słabo przygotow anego. S ty le m i sw obodą n a rr a c ji to m ik te n z całą pew nością w y ró żn ia się spo śró d in n y c h ro zp raw ek „B iblioteczki K o p e m ik a ń s k ie j” .
U kazanie się serii n a w e t p o p u larn o n au k o w ej o ta k znacznej rozpię tości te m a ty c z n e j, p rzy g o to w a n e j w d o d a tk u przez liczne grono sp ecjali stów z ró żn y ch dziedzin n a u k i stw a rz a d la re c e n z e n ta duże tru d n o śc i w d o k o n an iu ogólnej oceny, k tó ra z p u n k tu w idzenia m ery to ry c zn eg o n ie może — rzecz ja s n a — by ć w p e łn i k o m p eten tn a.
D obrze p o ję ta p o p u lary zacja w iedzy, co n ależ y t u z p e łn y m p rzek o n an ie m p odkreślić, w y m ag a p u b lik a c ji n a n ajw y ższy m poziom ie rzeczo w y m i e d y to rsk im . W a ru n k i te „B iblioteczka K o p e rn ik a ń sk a ” T o w arzy stw a N aukow ego w T o ru n iu sp ełn ia bez zastrzeżeń. A u to rz y poszczegól n y c h tom ików w y k o rzy stali d la sw y ch p ra c zarów no b o g aty m a te ria ł źródłow y, ja k i o b szern ą lite r a tu r ę p rzed m io tu , o k tó re j w zasadzie w k aż dy m tom iku, gdzie to było m ożliw e, p odaw ano skrótow ą, lecz w y czerp u jącą in fo rm ac ję bibliograficzną. W k ilk u w y p ad k ach ro z p ra w k i w chodzą ce w skład „B iblioteczki K o p e m ik a ń s k ie j” stan o w ią o sta tn ie słow o, jak ie n a u k a m oże w d a n e j d y scy p lin ie pow iedzieć. N ie oznacza to w p raw d zie, że u n ik n ięto w szelkich p o m y łek rzeczow ych, p rzeciw n ie tu i ów dzie w y stę p u ją one, choć liczba ich je s t n iew ielk a, zw łaszcza w sto su n k u do roz m iaró w edycji.
S tro n ie m e ry to ry c z n e j odpow iada ró w n ie w y so k i poziom ed y to rsk i tegoż w y d aw n ictw a, b ęd ą c y zasługą zespołu re d ak cy jn eg o T o w arzy stw a N aukow ego w T o ru n iu i oddziału m iejscow ego P ań stw o w eg o W y d aw n ic tw a N aukow ego. N a p o d k re śle n ie zasłu g u je zw łaszcza estety czn a szata zew n ętrzn a, sta ra n n a k o re k ta oraz u kazanie się poszczególnych tom ików p rzed głów nym i uroczystościam i jubileuszow ym i.
„B iblioteczka K o p e rn ik a ń sk a ” spotkała się z d u ż y m zain tereso w an iem społecznym . N ak ład poszczególnych tom ików w ynosi 20 ty się c y egzem p larzy , co je s t liczbą bardzo w ysoką. W sum ie „B iblioteczka K o p e rn ik a ń sk a ” stan o w i przedsięw zięcie n ad zw y czaj u d a n e , w y d aw co m i a c fe ro m n ależą się za to słow a u zn an ia i wdzięczności.
14 W . I w a n o w s k a , A s tr o n o m ia w s p ó łc z e s n a , T o r u ń 1973, B ib lio t e c z k a K o p e r n ik a ń s k a , n r 14.
532 M A K SY M IL IA N GRZEGORZ
D IE V E R L A G S S E R IE „ K O P E R N I K A N IS C H E B I B L I O T H E K ” Z u s a m m e n f a s s u n g
I n d er V er la g ssetrie „ B ib lio te c z k a K o p e r n ik a ń s k a ” ( „ K le in e K o p e r n ik a n is c h e B i b lio t h e k ”) s in d in s g e s a m t v ie r z e h n B ä n d c h e n e r s c h ie n e n , v o n d e n e n v ie r e in e z w e ite A u f la g e e r le b t e n u n d v ie r w e it e r e a u c h in d e u t s c h e r o d e r e n g lis c h e r Ü b e r s e tz u n g v e r le g t w u r d e n . J e d e s B ä n d c h e n e r s c h ie n in e in e r A u f la g e v o n 20 T a u s e n d E x e m p la r e n , w a s a ls e in V e r la g s e r f o lg z u v e r z e ic h n e n is t. D ie „ K le in e K o p e r n ik a n is c h e B i b lio t h e k ” w u r d e in d e r A b t e ilu n g P o p u lä r w is s e n s c h a f t lic h e A r b e it e n d e r W is s e n s c h a f t lic h e n G e s e lls c h a f t zu T o r u ń h e r a u s g e g e b e n , u n d d ie m e is t e n B ä n d c h e n w u r d e n v o n d e n o r t s a n s ä ß ig e n H is t o r ik e r n u n d A s t r o n o m e n v e r fa ß t . D ie H a u p t a u fg a b e d ie s e r S e r ie w a r e s , e in e m b r e it e r e n L e s e r k r e is w is s e n s c h a f t li c h f u n d ie r t e I n f o r m a t io n e n ü b e r d a s L e b e n u n d W e r k u n s e r e s A s t r o n o m e n a u f d e m H in te r g r u n d s e in e r E p o c h e u n d d e s n ä h e r e n s o z ia lp o lit is c h e n , w ir t s c h a f t lic h e n , s o w ie k u lt u r e lle n M ilie u s z u v e r m it t e ln . D e r H a u p t w e r t d er „ K le in e n K o p e r n ik a n is c h e n B ib lio t h e k ” l i e g t in d e r g e l u n g e n e n V e r b in d u n g d e r n e u e s t e n E r g e b n is s e d er C o p e r n ic u s - F o r s c h u n g m it d er a ll g e m e i n v e r s tä n d lic h e n p o p u lä r w is s e n s c h a f t lic h e n D a r s t e llu n g s f o r m . I n d ie s e r H in s ic h t k a n n d a s a u s g e g lic h e n e s a c h lic h e u n d v e r la g s t e c h n is c h e N iv e a u d e r „ K o p e r n ik a n i- s c h e n B ib lio t h e k ” a ls e in B e is p ie l d e r r ic h t ig v e r s t a n d e n e n P o p u la r is ie r u n g d es W is s e n s b e t r a c h t e t w e r d e n .
