Biuletyn teologii laikatu (93)

Eugeniusz Weron

Biuletyn teologii laikatu (93)

Collectanea Theologica 68/3, 101-115

C o lle c ta n e a T h e o lo g ic a 6 8 (1 9 9 8 ) n r 3

BIULETYN TEOLOGII LAIKATU (93)

Z A W A R T O Ś Ć : I. X II Ś w ia to w y D z ie ń M ł o d z i e ż y — w o p is ie u c z e s tn ik ó w . 1. P ro g r a m i je g o r e a liz a c ja — 2 . S p o tk a n ia z P a p ie ż e m — 3. P a p ie s k ie p r z e s ła n ie — 4 . E c h a w e F ra n c ji. II. S p o łe c z n y p r o fil A k c ji K a to lic k ie j w k o n te k ś c ie „ n o w e j e w a n ­ g e liz a c ji” — 1. W ś w ie tle n a u k i s o b o ro w e j — 2. W n a u c z a n iu J a n a P a w ła II — 3 . K u „ n o w e j e w a n g e liz a c ji” *.

I. X II Ś W IA T O W Y D Z IE Ń M Ł O D Z IE Ż Y — W O P I S I E U C Z E S T N I K Ó W

J a n P a w e ł II z n a n y j e s t z e s w e g o w ie lk ie g o z a in te r e s o w a n ia s p r a w a m i m ło d e g o p o k o le n ia i u m ie z n im i n a w ią z y w a ć b e z p o ś re d n i k o n ta k t. K o le jn y m p o tw ie r d z e n ie m te g o b y ł X I I Ś w ia to w y D z ie ń M ło d z ie ż y , k tó ry m ia ł m ie js c e w P a r y ż u m ię d z y 18 a 2 4 s ie rp n ia 1 9 9 7 r. P a p ie ż p o z o s ta je s ta le w b lis k ic h i s e rd e c z n y c h z w ią z k a c h z m ło d z ie ­ ż ą , o d w z a je m n ia n y c h z r e s z tą n a k a ż d y m k ro k u . „ W y je s te ś c ie n a d z ie ją ś w ia ta , n a d z ie ­ j ą K o ś c io ła , w y je s te ś c ie m o j ą n a d z ie ją ” — p o d k r e ś la ta k c z ę s to p o d c z a s s w o ic h lic z ­ n y c h p ie lg r z y m e k i sp o tk a ń z m ło d y m i.

Ś w ia to w e D n i M ło d z ie ż y s ą b a rd z o z n a c z ą c y m p rz e ja w e m z a in te r e s o w a n ia s ię O jc a Ś w ię te g o s p r a w a m i lu d z i m ło d y c h . Ic h tr a d y c ja s ię g a r o k u 1 9 8 4 , k ie d y to p o d c z a s tr w a ją c e g o R o k u O d k u p ie n ia , o d b y ł s ię w R z y m ie J u b ile u s z M ło d y c h . P a p ie ż w r ę c z y ł w te d y p rz e d s ta w ic ie lo m m ło d z ie ż y K rz y ż R o k u Ś w ię te g o , k tó ry w ę d r u je o d tą d p r z e z k o le jn e Ś w ia to w e D n i M ło d z ie ż y . P a p ie ż p o s ta n o w ił w p r o w a d z ić n a s ta łe c o r o c z n e ś w ia to w e s p o tk a n ia m ło d y c h . X II Ś w ia to w y D z ie ń p r z e ż y w a n o p o d h a s łe m : „ N a u c z y ­ c ie lu , g d z ie m ie s z k a s z ? C h o d ź i z o b a c z ” (J 1 ,3 8 .4 6 ). N a jp ie r w , tr a d y c y jn ie w N ie d z ie ­ lę P a lm o w ą (2 3 m a r c a ) o d b y ły s ię o b c h o d y m ło d z ie ż o w e w R z y m ie i w k o ś c io ła c h lo k a ln y c h .

P o d c z a s sw ej p ie lg rz y m k i d o P o lsk i (w c z e rw c u 1997) Ja n P a w e ł II z a p ro sił p o ls k ą m ło d z ie ż d o w z ię c ia u d z ia łu w sp o tk a n iu w P ary żu . P o w ie d z ia ł m .in . : „ P o d ą ż a jc ie z e n tu ­ z ja z m e m sw y c h m ło d y c h se rc za C h ry stu sem . T y lk o O n m o ż e u c isz y ć lęk c z ło w ie k a . To o rę d z ie je s t ta k ż e te m a te m sie rp n io w e g o sp o tk a n ia M ło d y c h z P a p ie ż e m w P a ry ż u , n a k tó ­ re w a s se rd e c z n ie za p ra sz a m . P o z o sta je je s z c z e d ro b n a k w e stia fin a n so w a . A le p o ra d z ic ie so b ie ” . P a p ie s k ie m u z a p ro sz e n iu to w a rz y sz y ł w te d y n ie z w y k ły a p la u z m ło d y c h . Z k o le i, p rz e d m o d litw ą „ A n io ł P a ń sk i” (2 7 lip c a 1997), z w ra c a ją c się d o m ło d z ie ż y fra n c u sk ie j, O jciec Ś w ię ty p o w ie d z ia ł m .in.: „Je ste m p e w ie n , że Ś w ia to w y D z ie ń M ło d z ie ż y b ę d z ie d la

k a ż d e g o i k a ż d e j z w a s in te n sy w n y m c z a s e m b ra te rsk ie g o d zielen ia się p rz e ż y c ia m i, p ra w ­ d z iw y m d o św ia d c z e n ie m K o śc io ła . M a c ie w ie le d o p o w ie d z e n ia K o śc io ło w i. M a c ie w ie le p y ta ń p o d je g o a d re se m . K o ś c ió ł c h c e w a s słu c h ać. K o ś c ió ł p ra g n ie p o m ó c w a m o d k ry ć T eg o , k tó ry j e s t D r o g ą P ra w d ą i Ż y c ie m ( . . . ) P o n a d to te d n i sp o tk a n ia d a d z ą w a m o k a z ję z e tk n ię c ia się z m ło d z ie ż ą z in n y c h k ra jó w i k o n ty n e n tó w . P ro s z ę w a s , a b y śc ie p rz y ję li ich p o b ratersk u , u k a z u ją c c a łe m u św ia tu b o g a c tw o w a rto śc i lu d zk ich i d u c h o w y c h , k tó re w so ­ b ie n o sic ie ” . P a p ie ż je s t b a rd z o o tw a rty i ro z u m ie d o sk o n a le p ro b le m y m ło d y c h . S ta w ia im je d n a k ta k ż e z d e c y d o w a n e w y m a g a n ia . K o c h a m ło d e g o cz ło w ie k a m iło ś c ią p a ste rz a , k tó ­ ry g łę b ią sw o je g o ży c ia d u c h o w e g o w s k a z u je d ro g ę k u B o g u . Te d n i p o z w o liły n a m rz e ­ c z y w iś c ie — j a k m ó w ił o ty m w c z e śn ie j O jc ie c Ś w ię ty — „p o c z u ć s ię c z ę ś c ią K o śc io ła ” . P r a g n ie n ie m O jc a Ś w ię te g o b y ło , b y e n tu z ja z m m ło d y c h p o m ó g ł c a łe m u L u d o w i B o ż e m u u ś w ia d o m ić so b ie w ła s n e p o w o ła n ie , d o k tó r e g o w z y w a J e z u s .

1. P rogram i je g o realizacja

P o c z y n a ją c o d 14 sie rp n ia 1997 r., o k o ło 7 0 tys. m ło d y c h ze 163 k ra jó w św ia ta p rz y b y ­ ło w r ó ż n e re g io n y F ra n cji, g d z ie p rz e z c z te ry dn i g o śc iły ic h parafie, d o m y z a k o n n e i ró ż ­ n e o rg a n iz a c je k ato lick ie. W d n iu 18 sie rp n ia u c z e s tn ic y p rzy b y li d o P a ry ż a . P ie rw sz e s p o tk a n ie z P a p ie ż e m m ia ło m ie jsc e n a P o la c h M a rs o w y c h 21 sierpnia. P rz e z w s z y stk ie te d n i w P a ry ż u o d b y ło się m n ó stw o sp o tk a ń , k o n fe re n c ji, w y stę p ó w a rty sty c z n y c h o rg a n iz o ­ w a n y c h p rz e z m ło d z ie ż z c a łe g o św ia ta. B y ło w ie le m o d lite w n e g o c z u w a n ią sk u p ie n ia w o czek iw a n iu . P arafia p o lsk a w P a ry ż u m ia ła tak że d o zao fero w an ia sw ój pro g ram . C h c ia n o p rz y b liż y ć w s z y stk im n a sz e d z ie d z ic tw o : d u c h o w e , k u ltu ro w e i n a u k o w e . U k a z a n o j e m . in. p rz e z d z ie w ię ć p o rtre tó w stw o rz o n y c h p rz e z p. E w ę R z eźn ik . M ło d z ie ż z S o b ó tk i z a ­ p re z e n to w a ła sw ój śpiew , m u z y k ę , m im ik ę : „ K ró le stw o c z y d e m o k ra c ja ” . M ó w ili: „ P ra c u ­ je m y i z b ie ra m y z ia rn k o p o zia rn k u , k a m ie ń p o k a m ie n iu , c e g ie łk ę p o c e g ie łc e d la n a sz e g o w s p ó ln e g o d o m u ” . G ru p a lic e a listó w z Ż u ro m in a p rz e d sta w iła sz tu k ę te a tra ln ą pt.

Odkry­

cie miłości

tr a k tu ją c ą o ż y c iu L e o n a W e tm a ń s k ie g o — m ę c z e n n ik a p o c h o d z ą c e g o z d ie c e ­ z ji p ło c k ie j. B y ło to z a p ro sz e n ie d o p o d ję c ia reflek sji n a d te m a te m n a ro d z in i p rz e m ia n y u c z u ć c z ło w ie k a . M ło d z i z S ie d le c z a p o m o c ą m im ik i u k a z a li p rz y g o d y m ło d ej d z ie w c z y ­ n y sz u k a ją c e j o d p o w ie d z i n a p y ta n ia : „ P o c o ż y ć ? ” ; „ D la k o g o ż y ć ? ” „ D ro g a ż y c ia ” z a p ro ­ w a d z iła j ą w k o ń c u d o C h ry stu sa . T o ty lk o m a ły fra g m e n t teg o , co w y d a rz y ło się p o d c z a s ty c h d n i w P a ry ż u . U k a z a n o m ło d z ie ż o w e o rg a n iz a c je , sto w a rz y sz e n ia , z rz e s z e n ia , b ra c ­ tw a , w s p ó ln o ty , r u c h y k o śc ie ln e . M ło d z ie ż z c a łe g o św ia ta p rz e ż y w a ła i u k a z y w a ła in n y m r z e c z y w is ty se n s i w a rto ść lu d z k ie g o ż y c ia , k tó re o p ie ra się n a w ie rz e i p ro w a d z i d o B o g a . K a rd y n a ł Je a n -M a rie L u stig er, z a p ra s z a ją c i w ita ją c m ło d z ie ż , m ó w ił, że p o d c z a s ty c h dn i C h ry s tu s w y c h o d z i im n a sp o tk a n ie . P ro sił, b y G o słu c h ali i zrobili w s z y stk o , c o O n im p o w ie . „ W liturgii, k tó rą P a p ie ż b ę d z ie c e le b ro w a ł z m ło d y m i ca łe g o św ia ta Je z u s u k a ż e w a m s w o ją o b e c n o ść i sw o ją m iło ść. K o c h a jc ie G o , p o n ie w a ż O n W as k o c h a . K o c h a jc ie G o ta k , j a k O n w a s k o ch a. P rz y jd ź c ie w y t a k ż e .. . ” — m ó w ił K ard y n ał.

P ie rw sz e s p o tk a n ie O jc a Ś w ię te g o z m ło d z ie ż ą w P a r y ż u m ia ło m ie js c e 21 sie rp n ia n a P o la c h M a rs o w y c h . H a s łe m te g o s p o tk a n ia u w id o c z n io n y m n a tra n s p a re n ta c h b y ło : „ M y m ło d z i z c a łe g o ś w ia ta d z ię k u je m y C i z a to , ż e je s te ś z n a m i i z a to w s z y s tk o co ro b isz ” . Z w ra c a ją c s ię d o P o la k ó w , P a p ie ż w s p o m n ia ł sw ó j o sta m i p o b y t w o jc z y ź n ie . W s k a z a ł te ż n a n ie z w y k ły z w ią z e k , k tó ry o d z w ie rc ie d la c a ły c e n tr a ln y p ro g ra m ż y c ia c h rz e ś c ija ń sk ie g o . M o ż e m y g o u ją ć w ta k ic h w y d a r z e n ia c h j a k : sp o tk a n ie , p y ta n ie , o d ­ p o w ie d ź i p o w o ła n ie . W te k ś c ie p rz e s ła n ia O jc ie c Ś w ię ty w s k a z a ł n a w ie lk i p o te n c ja ł d a m m iło śc i i s o lid a rn o ś c i, ja k i m ło d z i n o s z ą w so b ie . Z a c h ę c a ł, b y m ło d z i p r z y c ią g ły m d o sk o n a le n iu sw o ic h u m ie ję tn o ś c i z a w o d o w y c h n ie z a n ie d b y w a li p o g łę b ia n ia sw e j w ia ­ ry, ż y c ia d u c h o w e g o , k tó r e j e s t ź r ó d łe m w s z e lk ie g o lu d z k ie g o d y n a m iz m u .

2 2 sie rp n ia w k a te d rz e N o tre -D a m e Ja n P a w e ł II d o k o n a ł b e a ty fik a c ji F ry d e ry k a O z a - n a m a , tw ó rc y T o w a rz y stw a św . W in c e n te g o à P a u lo i p io n ie ra k a to lic k ie j n a u k i sp o łe c z ­ nej. O jc ie c Ś w ię ty u k a z a ł p o sta ć b ło g o sła w io n e g o ja k o w z ó r d la d z is ie js z e g o laik atu . Z a ­ c h ę c ił św ie c k ic h , b y d ali p rz y k ła d o d w a g i i w y o b ra ź n i w b u d o w a n iu b a rd z ie j b ra te rs k ic h sp o łe czeń stw . P a p ie ż m o d lił się ta k ż e p rz y g ro b ie p ro fe s o ra L e je u n e , z n a n e g o o b ro ń c y ż y c ia lu d z k ie g o i p ie rw sz e g o p rz e w o d n ic z ą c e g o P ap iesk ie j A k a d e m ii Ż y c ia . W ie c z o re m n a u lic a c h P a ry ż a o d p ra w io n o k ilk a d z ie sią t n a b o ż e ń s tw D ro g i K rz y ż o w e j. P a p ie ż w e z w a ł m ło d z ie ż d o so lid a rn o śc i z e w sz y stk im i c ie rp ią c y m i, o p u s z c z o n y m i i p rz e śla d o w a n y m i.

23 s ie rp n ia J a n P a w e ł II s p r a w o w a ł E u c h a ry s tię d la u c z e s tn ik ó w M ię d z y n a r o d o ­ w e g o F o ru m M ło d y c h . Z g r o m a d z e n ia te n a z w a ł J a k b y n o w ą P i ę ć d z ie s ią tn ic ą ” . P ro s ił D u c h a Ś w ię te g o o o d w a g ę i ś m ia ło ś ć d la m ło d z ie ż y w o b e c m is ji u p r o g u tr z e c ie g o ty s ią c le c ia . T e g o s a m e g o d n ia p ó ł m ilio n a m ło d y c h c h w y c iło s ię z a r ę c e tw o r z ą c n a b u lw a r a c h o ta c z a ją c y c h P a r y ż g ig a n ty c z n y ła ń c u c h b r a te rs tw a .

2. Sp otk an ia z P ap ieżem

W ie c z o re m 2 3 s ie rp n ia n a h ip o d r o m ie L o n g c h a m p o d b y ło s ię w ie lk ie c z u w a n ie m o d lite w n e m ło d z ie ż y z P a p ie ż e m . U c z e s tn ic z y ło w n im o k . 8 0 0 ty s ię c y o só b . P o łą ­ c z o n e b y ło o n o z litu r g ią c h r z tu i b ie r z m o w a n ia . P o ś r ó d k a te c h u m e n ó w b y li p r z e d s ta ­ w ic ie le w s z y s tk ic h k o n ty n e n tó w , w ty m 4 k o b ie ty i 6 m ę ż c z y z n . K a ż d y z n ic h w s tę p o ­ w a ł n a s to p n ie p o d w y ż s z e n ia , n a k tó ry m s ta ł P a p ie ż . O jc ie c Ś w ię ty p r z y c is k a ł k a ż d ą o s o b ę d o s e rc a i u d z ie la ł j e j b ło g o s ła w ie ń s tw a . N a w ią z u ją c d o s łó w z k s ię g i p r o ro k a E z e c h ie la ( E z 3 6 ,2 4 - 2 8 ), P a p ie ż p o z d r o w ił w s z y s tk ic h z g r o m a d z o n y c h . P r z y p o m in a ­ j ą c r o c z n ic ę N o c y św . B a r tło m ie ja ( 1 5 7 2 r.), n a w o ły w a ł d o p o je d n a n ia i w y tr w a łe g o p o s z u k iw a n ia d r ó g k u p e łn e j je d n o ś c i. Z w ró c ił ta k ż e u w a g ę , ż e p o d c z a s te j litu rg ii c z y ta s ię te k s ty p r a w ie id e n ty c z n e z c z y ta n ia m i W ig ilii W ie lk a n o c n e j. N a jp ie r w w ię c m ó w ił n a te m a t f r a g m e n tu z E w a n g e lii św . J a n a u k a z u ją c y m n o c n ą r o z m o w ę C h r y s tu ­ sa z N ik o d e m e m . P a p ie ż w s k a z a ł, iż c h r z e s t j e s t s a k ra m e n te m n a r o d z in , n o w y c h n a r o ­ d z in z D u c h a . P ra w d ę t ę o d n a jd u je m y ta k ż e w L iś c ie św . P a w ła d o R z y m ia n (6 , 3 -4 ). O jc ie c Ś w ię ty p o d k re ś lił, ż e c h r z e s t j e s t k o n k r e tn y m i s k u te c z n y m z n a k ie m z a n u rz e

-n i a w ś m ie rc i i w z m a r tw y c h w s ta -n iu C h ry s tu s a . P rz y jm u ją c y c h r z e s t u c z e s t-n ic z ą w ię c w z m a r tw y c h w s ta n iu J e z u s a , k tó r y o d w ró c ił n ie ja k o k ie r u n e k b y to w a n ia c z ło w ie k a , p o ję te g o n i e j a k o p r z e m ija n ie k u ś m ie rc i, a le ja k o p e r s p e k ty w a n o w e g o Ż y c ia . P a p ie ż p o r ó w n a ł c h r z e s t — n a jp ię k n ie js z y z d a r ó w B o ż y c h — d o o d r a d z a ją c e j i o b m y w a ją ­ c e j k ą p ie li, d o n a m a s z c z e n ia u p o d o b n ia ją c e g o n a s d o C h ry s tu s a , d o o ś w ie c e n ia , d o n o w e g o o d z ie n ia m o c y i d o s k o n a ło ś c i. C h r z e s t to z n a k , ż e B ó g to w a r z y s z y n a m w d ro ­ d z e . J a n P a w e ł II p r z y p o m n ia ł n a m ta k ż e , iż p r z y ję c ie c h rz tu i b ie r z m o w a n ia to j e d n o ­ c z e ś n ie i z o b o w ią z a n ie d o w y tr w a ło ś c i w e w z r o ś c ie w ia ry . O tr z y m a n y d a r j e s t b o ­ w ie m n ie u s ta n n y m w e z w a n ie m d o n a w ró c e n ia . Z w ró c ił ta k ż e u w a g ę n a w łą c z e n ie ty c h ■ m ło d y c h lu d z i d o K o ś c io ła , a c o z a ty m id z ie n a o b o w ią z e k ic h tro s z c z e n ia s ię o j e d ­ n o ś ć . C h r z e s t i b ie r z m o w a n ie — z je d n o c z e n ie ic h z b r a ć m i, to k o n ie c z n o ś ć ś w ia d c z e ­ n ia z r a d o ś c ią o sw e j w ie rz e . N a k o n ie c z a c h ę c ił m ło d y c h , b y s ta w a li s ię m is jo n a r z a m i E w a n g e lii, g d y ż K o ś c ió ł, k tó r e g o sta li s ię c z ło n k a m i, lic z y n a n ic h .

P rz e d u d z ie le n ie m b ło g o s ła w ie ń s tw a O jc ie c Ś w ię ty s k ie ro w a ł d o m ło d y c h p o z d r o ­ w ie n ia w r ó ż n y c h ję z y k a c h . Z w ra c a ją c s ię d o P o la k ó w , z a c h ę c ił, b y w s p o m n ie li sw ó j w ła s n y c h r z e s t i sk ie ro w a li s ię z u f n o ś c ią d o C h r y s tu s a , w y z n a ją c : „ P a n ie , d o k o g ó ż p ó jd z ie m y ? T y m a s z s ło w a ż y c ia w ie c z n e g o ” (J 6 , 6 8 ). T o w y z n a n ie p o w in n o s ię sta ć p r o g r a m e m ż y c ia d la k a ż d e g o c h r z e ś c ija n in a .

2 4 s ie rp n ia b y ł o s ta tn im e ta p e m X I I Ś w ia to w e g o D n ia M ło d z ie ż y w P a ry ż u . N i e ­ d z ie ln a E u c h a ry s tia z g r o m a d z iła , w e d łu g m ie js c o w y c h ź ró d e ł, p o n a d m ilio n trz y s ta t y s ię c y m ło d y c h lu d z i.

P o ty g o d n io w y m p r z y g o to w a n iu p r z e z n a jr o z m a its z e m ity n g i e w a n g e liz a c y jn e , w k tó r y c h p r z e w o d z iła W s p ó ln o ta „ E m m a n u e l ” D a n ie la A n g e o r a z p o s o b o tn ie j li­ tu r g ii c h r z tu , w c z a s ie k tó re j d z ie s ię c iu k a te c h u m e n ó w z p ię c iu k o n ty n e n tó w s ta ło s i ę n o w y m i ś w ia d k a m i C h r y s tu s a , n a s t a ł d z ie ń w s p ó ln e g o u c z e s tn ic z e n ia w N a j ­ ś w ię ts z e j O f ie rz e .

3. P a p iesk ie p rzesła n ie

M y ś l ą p r z e w o d n ią n ie d z ie ln e j h o m ilii b y ło z d a n ie z E w a n g e lii św . Ja n a : „ N a u c z y ­ c ie lu , g d z ie m ie s z k a s z ? ” ( J 1 ,3 8 ). B y ło t o p y ta n ie d w ó c h m ło d y c h lu d z i p o s ta w io n e J e z u s o w i n a d b r z e g ie m Jo rd a n u . O jc ie c Ś w ię ty p o d k r e ś lił w ie lk i s e n s te g o w y d a r z e n ia k o m e n tu ją c j e g o d a ls z y p r z e b ie g . C a ły d ia lo g m ię d z y u c z n ia m i i M is trz e m k o ń c z y s ię z a p r o s z e n ie m d o w s p ó ln e j d r o g i, n a k tó r e u c z n io w ie o d p o w ie d z ie li i sta li s ię p ie r w ­ s z y m i a p o s to ła m i Je z u sa . J e d n y m z n ic h b y ł A n d r z e j. P rz y p ro w a d z ił o n w k r ó tc e s w o ­ j e g o b r a ta S z y m o n a P io tra .

T u O jc ie c Ś w ię ty w y r a z ił s w ą w i e l k ą r a d o ś ć z m o ż liw o ś c i ro z w a ż a n ia te g o e w a n ­ g e lic z n e g o w y d a r z e n ia w e s p ó ł z m ło d y m i o r a z z k a r d y n a ła m i i b is k u p a m i o b e c n y m i n a E u c h a r y s tii. P o z d r o w ił s e r d e c z n ie w s z y s t k i c h , z w ła s z c z a k a r d y n a ła E d u a r d o P i- r o n io , k tó r y w ło ż y ł d u ż o p r a c y w p r z y g o to w a n ie Ś w ia to w e g o D n ia . P o d z ię k o w a ł

ta k ż e k a r d y n a ło w i J e a n - M a r ie L u s tig e r o w i j a k o g o s p o d a r z o w i i b is k u p o w i M ic h e - lo w i D u b o s t o r a z w s z y s t k i m o b e c n y m b is k u p o m . J a k z a w s z e , n ie z a p o m n ia ł o c h o ­ r y c h , c ie r p ią c y c h , n ie p e łn o s p r a w n y c h , n io s ą c y c h ś w ia d e c t w o w i a r y i n a d z ie i. S ło ­ w a p o d z ię k o w a n ia o b j ę ł y r ó w n ie ż w o lo n ta r iu s z y z a p e w n ia ją c y c h o r g a n i z a c j ę s o ­ b o tn ie g o i n ie d z ie ln e g o s p o tk a n ia . K o n ty n u u ją c ro z w a ż a n ie d ia lo g u m ię d z y Je z u se m a u c z n ia m i, k tó ry w e fe k c ie d o p ro ­ w a d z ił d o p rz e m ia n y ż y c ia ap ostołów , stw ie rd z ił P a p ie ż , ż e B ó g p rz e z d z is ie js z ą litu rg ię c h c e u k a z a ć , c o się lic z y n a jb a rd z ie j w n a s z y m ż y c iu . P y ta n ie „ G d z ie m ie sz k a sz ? ” w ra z z o d p o w ie d z ią je s t w e z w a n ie m ta k ż e dzisiaj. S z c z e rz e p o s ta w io n e B o g u p y ta n ie zro d z i o d p o w ie d ź , z a c h ę tę o ra z siłę. b y p ó jść z a N im . O jc ie c Ś w ię ty stw ie rd z ił n a w e t, że te g o ro d z a ju p y ta n ie je s t w e w n ę trz n y m p ra w e m istn ie n ia lu d z k ie g o i w ią ż e się o n o z p o sz u k i­ w a n ie m d ro g i w ż y c iu . T o p o sz u k iw a n ie p rz e z k o n te m p la c ję św ia ta w id z ia ln e g o p ro w a d z i d o św ia ta n ie w id z ia ln e g o — d u ch o w e g o . O d k ry w a n ie św ia ta w id z ia ln e g o ro d zi p ra g n ie ­ n ie o g lą d a n ia B o g a , a c h o c ia ż św ia t z e w n ę trz n y p o c ią g a , u w o d z i, p o k a z u je sw o je m ira ż e , to w o sta te c z n o śc i n ie m o ż e cz ło w ie k a n asy cić. D u c h lu d z k i p o trz e b u je c z e g o ś w ię k sz e g o , d o sk o n a lsz e g o n iż sa m c z ło w ie k i to, c o m o ż e d a ć je g o o to c z e n ie . P o trz e b u je sa m e g o B o g a . S a m św ia t w sw ej k o n d y c ji je s t kruchy, c z ę sto d e w a s to w a n y rę k a m i c z ło w ie k a .

R o z w ó j c z ło w ie k a o d n aro d z in , p rz e z o k re s d o jrz e w a n ia , w c z a s ie k tó re g o ro z e z n a je o n sw o je p o w o ła n ie , a n a stę p n ie dzięk i w y k o n y w a n e j p ra c y i z d o b y w a n e j w ie d z y ro z w ija sw o ją o so b o w o ść , p ro w a d z i g o d o n ie u n ik n io n e j reflek sji n a d k ru c h o ś c ią i sk o ń c z o n o śc ią w ła s n e g o życia. S z u k a w te d y o d p o w ie d z i n a p y ta n ie o n ie ś m ie rte ln o ść . Je st to p y ta n ie w g ru n c ie rz e c z y p o d o b n e d o teg o , ja k ie p o sta w ili Je z u s o w i u c z n io w ie Ja n a: „ N a u c z y c ie ­ lu, g d z ie m ie sz k a sz ? ” J e s t to p y ta n ie sk ie ro w a n e d o T eg o , k tó ry u m iło w a ł lu d z k o ść a ż do ś m ie rc i n a k rz y ż u i k tó ry śm ie rć p o k o n ał. Je m u n ie je s t o b c a k o n d y c ja c z ło w ie k a , je g o c ie rp ie n ia i sła b o ści. „ N a u c z y c ie lu , g d z ie m ie sz k a sz ? Ty, k tó ry k o c h a s z i sz a n u je sz o so b ę lu d zk ą. Ty, k tó ry d z ie liłe ś c ie rp ie n ia c z ło w ie k a ; Ty, k tó ry ro z ja ś n ia s z ta je m n ic ę lu d zk iej eg zy sten cji, spraw , b y ś m y o d k ry li p ra w d z iw y se n s n a s z e g o ż y c ia i n a s z e g o p o w o ła n ia ” . W d a ls z y m c ią g u h o m ilii P a p ie ż m ó w ił, ż e u c z n io w ie p o trz e b o w a li je s z c z e d u ż o czasu , a b y ta k n a p ra w d ę z ro z u m ie ć , k im je s t C h ry stu s. O d p o w ie d ź n a to p y ta n ie d a je c a łe z ie m ­ sk ie ż y c ie Je z u sa , k tó re o d sła n ia ją c Je g o o b lic z e , o d sła n ia ło je d n o c z e ś n ie o b lic z e O jca. S w o je n a u c z a n ie o K ró le stw ie B o ż y m , o m iło śc i B o g a d o c z ło w ie k a p o tw ie rd z ił lic z n y m i cu d a m i: u z d ra w ia ł c h o ry c h , w sk rz e sz a ł u m a rły c h , ale Je g o n ie z w y k ła d z ia ła ln o ść o sią g n ę ­ ła p e łn ię n a k rz y ż u . J e d y n ie p rz e z w ia rę m o ż n a z o b a c z y ć p ra w d z iw e g o B o g a i zro z u m ie ć w y d a rz e n ie G o lg o ty . Je g o sp ra w ie d liw o ść o b ja w ia się p rz e z to , ż e w z ią ł n a sie b ie n a sz e g rz e c h y i n a sz e c ie rp ie n ia , d z ię k i c z e m u m o ż e u s p ra w ie d liw ić w ie lu .

N a s tę p n ie O jc ie c Ś w ię ty w sw o im r o z w a ż a n iu p rz e s z e d ł d o słó w św . P a w ła ( 1 K o r 1,18-23): „ N a u k a b o w ie m k rz y ż a g łu p stw e m j e s t d la ty c h . c o id ą n a z a tra c e n ie , m o c ą B o ż ą z a ś d la n as, k tó rz y d o s tę p u je m y z b a w ie n ia . N a p is a n e j e s t b o w ie m « W y tra c ę m ą d ­ ro ść m ę d rc ó w , a p rz e b ie g ło ś ć p rz e b ie g ły c h z n iw e c z ę » . ..S k o r o b o w ie m św ia t p rz e z

m ą d ro ść n ie p o z n a ł B o g a vv m ą d ro ś c i B o ż e j, s p o d o b a ło się B o g u p rz e z g łu p s tw o g ło sz e ­ n ia sło w a z b a w ić w ie r z ą c y c h ... M y g ło s im y C h ry stu s a u k rz y ż o w a n e g o ” . S ło w a te b y ły sk ie ro w a n e d o Iz ra e litó w m a ją c y c h p rz y k a z a n ia , k tó re M o jż e s z p r z y n ió s ł z g ó ry S y n aj o ra z d o G re k ó w p o sia d a ją c y c h w y p r a c o w a n ą p rz e z sie b ie w ie lk ą filo z o fię . J e d n a k o d ­ k ą d S y n B o ż y u m a rł n a k rz y ż u , o d tą d sz c z y te m m ą d ro śc i i je j k o ń c e m sta ł s ię O n sa m , g d y ż p rz y n ió s ł ś w ia tu z b a w ie n ie . O d tej c h w ili św ia t, a p rz y n a jm n ie j c z ę ś ć je g o m ie s z ­ k a ń c ó w , u z y s k a ł n o w y w y m ia r m ą d ro ś c i, n ie s p o ty k a n y d o tą d , a je st n im c ie rp ie n ie p rz y ­ ję te z w ia r ą w j e g o g łę b o k i se n s i m o c z b a w c z ą . D la w ie lu k rz y ż j e s t z n a k ie m sła b o śc i i g łu p stw e m , d la A p o s to ła j e s t o n M o c ą i M ą d ro ś c ią , p e łn ią P ra w d y . A b y m ó c p rz y ją ć w s w o im ż y c iu p ra w d ę k rz y ż a , p o trz e b n a j e s t siln a w ia ra ; m y n a to m ia s t je s te ś m y sła b i, c z ę s to p e łn i ró ż n y c h w ą tliw o ś c i, a le w ła ś n ie w ta k ie j n ie d o s k o n a łe j k o n d y c ji ja k o b ie d n i g rz e s z n ic y p r z y jm u je m y o rę d z ie k rz y ż a . K o n ty n u u ją c sw o je ro z w a ż a n ie , P a p ie ż stw ie r­ d z ił, ż e a b y m ó c u z y s k a ć o d p o w ie d ź n a p o sta w io n e Je z u so w i p y ta n ie , u c z n io w ie m u s z ą p ó jś ć z a N im . L e c z w te d y n ie u c h ro n n ie trz e b a sp o tk a ć się z k rz y ż e m , k tó ry n ie ja k o w n a ­ g r o d ę d a n a m ś w ie tlis ty z n a k , a j e s t n im o d k u p ie n ie św ia ta : z n a k p ra w d z iw e j m iło śc i B o g a d o c z ło w ie k a . D z ię k i te m u , że c h rz e ś c ija n ie z ro z u m ie li z n a c z e n ie k rz y ż a w h isto ­ rii, je g o p a n o w a n ie n a d n i ą n ie p rz e sta li się z n u n ro z sta w a ć n o s z ą c g o w sw o ic h se r­ c a c h , u m ie s z c z a ją c g o n a ś w ią ty n ia c h i w r ó ż n y c h m ie js c a c h p u b lic z n y c h . K rz y ż sta ł się z n a k ie m o b e c n o ś c i S y n a B o ż e g o w ś ró d n a s o ra z J e g o O d k u p ie n ia .

E u c h a ry s tia j e s t ty m n ie z m ie rn y m d a re m B o g a u d z ie la n y m n a m w K o śc ie le , p rz e z k tó ry B ó g n ie u s ta n n ie o d p o w ia d a n a p y ta n ia u c z n ió w . P rz e z w y c ię ż a o n a śm ie rć , słu ż y p o je d n a n iu lu d z i i j e s t sa k ra m e n te m P rz y m ie rz a . W niej C h ry stu s u o b e c n ia s i ę w s p o s ó b r z e c z y w is ty i d z ię k i te m u , ż e j e s t sp ra w o w a n a n a o łta rz a c h w s z y s tk ic h k ra jó w św ia ta C h ry s tu s tw o r z y sw ó j K o ś c ió ł. E u c h a ry s tia p o b u d z a n a s d o d z ię k c z y n ie n ia i u w ie lb ie ­ n ia , p rz e z c o łą c z y n a s w je d n o ś c i, k tó r ą d o p e łn ia sa m Je z u s. R ó w n ie ż to z g ro m a d z e n ie ś w ia to w e c z e rp ie sw ó j se n s z E u c h a ry s tii. P a p ie ż m o d lił się , a b y o b e c n o ś ć m ło d y c h b y ła rz e c z y w is ty m z n a k ie m w ia ry i z n a k ie m p rz y lg n ię c ia d o B o g a . C h ry s tu s o d p o w ia d a z a ­ p ro s z e n ie m d o s p o ż y w a n ia J e g o C ia ła i K rw i. O n c ią g le p ra g n ie je d n o ś c i k o m u n ii z ty ­ m i, k tó ry c h k o c h a . To p ra g n ie n ie p r z e d sta w ił sw e m u O jc u N ie b ie s k ie m u .

Je st o c z y w iste , ż e p o sz u k iw a n ie o d p o w ie d z i n a p o sta w io n e p y ta n ie „ G d z ie m ie sz k a sz ? ” n ie m o ż e się o g ra n ic z y ć d o ja k ie jś je d n e j p ła s z c z y z n y rz e c z y w is to śc i. O jc ie c Ś w ię ty w s k a ­ z a ł tu n a w y m ia r h isto ry czn y , p a sc h a ln y , sa k ra m e n ta ln y a ta k ż e w y m ia r o so b o w y , g d y ż C h ry stu s m ie sz k a w sw o im lu d zie. B ó g b a rd z o u m iło w a ł te n lud, w y p ro w a d z ił g o z d o m u n ie w o li. N a le ż y w ię c u z n a ć w ie rn o ść i m iło ść B o g a o ra z z a w a rte z N im P rz y m ie rz e . A le N o w e P rz y m ie rz e o b e jm u je c a łą lu d zk o ść, m a o n o c h a ra k te r p o w sz e c h n y . W C h ry stu sie n ie m a już an i Ż y d a , ani G re k a , an i n ie w o ln ik a , ani w o ln e g o , bo w s z y s c y sta n o w ią jedno. B ó g w z y w a w s z y stk ic h d o u d z ia łu w sw o im ży ciu . W s z y sc y z g ro m a d z e n i, tak że n a tej u ro c z y sto śc i, s ą św ia d k a m i p o w s z e c h n e g o p o w o ła n ia L u d u B o ż e g o . D la te g o o d p o w ie d z ią n a p y ta n ie „ G d z ie m ie sz k a sz ? ” b ę d ą w s z y s c y z b a w ie n i, b ę d ą w s z y s c y ci, k tó rzy id ą za

C h ry stu se m w k a ż d y m z a k ą tk u ziem i. O n je s t „ G ło w ą n o w e g o i p o w s z e c h n e g o lu d u d z ie ­ ci B o ż y c h ” (K K 13). T o O n , k tó ry „ p o z w o lił n a m u c z e s tn ic z y ć w s w o im D u c h u , k tó ry b ę d ą c je d n y m i ty m sa m y m w G ło w ie i w c z ło n k a c h , o ż y w ia c a łe c ia ło ” (K K 7). D zięk i K o śc io ło w i m a m y ż y c ie w P a n u i n ie m o ż e m y g o sz u k a ć p o z a n im .

N a z a k o ń c z e n ie h o m ilii P a p ie ż z w r ó c ił u w a g ę , ż e d r o g a p ie lg r z y m ó w z e b r a n y c h n a p a ry s k im h ip o d r o m ie n ie k o ń c z y s ię w ty m m ie js c u i te g o d n ia . P o s ła ł ic h i n a s w s z y s t­ k ic h n a d ro g i c a łe g o ś w ia ta w je d n o ś c i z K o ś c io łe m . Ś w ia tłe m d la b u d o w a n ia c y w ili­ z a c ji m iło śc i m a b y ć m iło ś ć B o g a i J e g o c h w a ła . J e g o p r z e b a c z e n ie i p o je d n a n ie z N im m a z o b o w ią z y w a ć d o w ie r n o ś c i s w e m u s a k ra m e n to w i c h r z tu . N a k o n ie c O jc ie c Ś w ię ­ ty w e z w a ł w s z y s tk ic h m ło d y c h , a b y b y li o d p o w ie d z ia ln y m i ś w ia d k a m i E w a n g e lii, K o ­ ś c io ła i C h r y s tu s a o r a z p r o s ił ich o tr w a n ie w j e d n o ś c i D u c h a D a w c y ż y c ia .

P o z a h o m ilią , O jc ie c Ś w ię ty z a p o w ie d z ia ł u r o c z y s te o g ło s z e n ie św . T e re s y o d D z ie ­ c ią tk a J e z u s D o k to r e m K o ś c io ła , c o z o s ta ło p r z y ję te z w i e l k ą r a d o ś c ią i h u r a g a n o w y m a p la u z e m . D ro g a , j a k ą z a p r o p o n o w a ła ta Ś w ię ta , j e s t d r o g ą d z ie c ię c e g o z a u fa n ia w z g lę ­ d e m m iłu ją c e g o O jc a . T a k i B ó g j e s t p rz e c iw ie ń s tw e m s u r o w o ś c i i d e s p o ty z m u . J e s t p e łe n c z u ło ś c i i w y r o z u m ia ło ś c i. Jej d ro g a , to u p o d o b a n ie w e w ła s n e j s ła b o ś c i, k tó ra p o z w a la je j r z u c ić s ię w r a m io n a O jc a N ie b ie s k ie g o . J e s t to j e j „ w in d a ” d o n ie b a . W c z a s a c h ja n s e n iz m u te g o ro d z a ju o b r a z B o g a i d u c h o w o ś c i b y ł c z y m ś z u p e łn ie n o ­ w y m . J e s t to d r o g a w ie lu m ło d y c h k a to lik ó w . C h y b a s tą d b ie r z e s ię ta w ie lk a s y m p a tia d o m a łe j Ś w ię te j, k tó r ą w s p o s ó b s z c z e g ó ln y d a ło s ię o d c z u ć w P a r y ż u . W p e w n y m se n sie w y n ie s ie n ie T e re s y d o g o d n o ś c i D o k to r a K o ś c io ła b y ło w y w y ż s z e n ie m w s z y s t­ k ic h ty c h , k tó r z y c z u j ą s ię s ła b y m i, n ie d o s k o n a ły m i, g r z e s z n y m i, k tó r z y n ie p o s ia d a ją w ie lk ie j w ie d z y i ty tu łó w n a u k o w y c h , k tó r z y n ie m a j ą s z a n s n a k a r ie rę ż y c io w ą ; w y ­ w y ż s z e n ie m te g o , c o m a łe w o c z a c h lu d z k ic h . D la te g o w r a ż liw e i w ie lk o d u s z n e s e rc a m ło d y c h c h ę tn ie o t w i e r a j ą s ię n a je j d u c h o w o ś ć .

N a n a s tę p n e o b c h o d y Ś w ia to w e g o D n ia M ło d z ie ż y O jc ie c Ś w ię ty z a p r o s ił w s z y s t­ k ic h d o R z y m u z o k a z ji W ie lk ie g o J u b ile u s z u R o k u 2 0 0 0 . P o w ie d z ia ł: „ W tra k c ie W ie lk ie g o J u b ile u s z u b ę d z ie m y r a z e m p r z e ż y w a ć d o ś w ia d c z e n ie w s p ó ln o ty d u c h o ­ w e j, k tó ra z p e w n o ś c ią n a z n a c z y w a s z e ż y c ie . J e s te m p e w ie n , ż e p r z y b ę d z ie c ie n a n ie lic z n ie . A w ię c , d o w id z e n ia ! ”

4. E ch a we F ran cji

M s z a św . z u d z ia łe m 5 0 0 b isk u p ó w , 6 ty s ię c y k s ię ż y o r a z 1,3 m ilio n a w ie r n y c h b y ła n a jw ię k s z y m z g r o m a d z e n ie m r e lig ijn y m w h is to r ii P a r y ż a . W iz y ta J a n a P a w ła II b y ła p o z b a w io n a ja k ic h k o lw ie k p o le m ik ze s tr o n y f ra n c u s k ic h p o lity k ó w . F ra n c u s k a A g e n c ja P ra s o w a k o m e n to w a ła te n fa k t j a k o z a c ie r a n ie s ię p o d z ia łó w m ię d z y ś r o d o ­ w is k a m i k a to lic k im i a o b r o ń c a m i ś w ie c k o ś c i p a ń s tw a . C h o c ia ż ta p a p ie s k a w iz y ta n ie m ia ła c h a r a k te r u p a ń s tw o w e g o , to j e d n a k O jc ie c Ś w ię ty b y ł w ita n y p r z e z p r e z y d e n ta J a c q u e s ’a C h ir a c a , a c z te r y d n i p ó ź n ie j b y ł ż e g n a n y p r z e z s o c ja lis tę L io n e la J o s p in a .

P re m ie r p rz y p o m n ia ł, ż e P a r y ż sta ł się n a p a r ę d n i s to lic ą m ło d y c h k a to lik ó w . P rz y w o ­ ła ł o n p o sta ć b e a ty f ik o w a n e g o 2 2 sie rp n ia F ry d e ry k a O z a n a m a , p o d k r e ś la ją c je g o r o lę w p o je d n a n iu z R e p u b lik ą F r a n c u s k ą o ra z w w y p r a c o w a n iu z a s a d ś w ie c k o ś c i, k tó re le g ły u p o d s ta w w o ln o ś c i su m ie n ia . P re m ie r, p r o te s ta n t, n a z w a ł J a n a P a w ła II „ je d ­ n y m z w ie lk ic h ś w ia d k ó w n a s z y c h c z a só w , k tó r e g o z a a n g a ż o w a n ie w s p ra w y p o k o ju , s o lid a rn o ś c i i p o s z a n o w a n ia g o d n o ś c i lu d z k ie j p r z y c ią g a u w a g ę i b u d z i s z a c u n e k ” . N a w e t z n a n y r e p u b lik a n in i o b r o ń c a ś w ie c k o ś c i p a ń s tw a m in is te r s p r a w w e w n ę tr z ­ n y c h J e a n -P ie rre C h e w e n e m e n t w y r a z ił s w o ją r a d o ś ć z w iz y ty P a p ie ż a w P a ry ż u , s ta ­ w ia ją c to w y d a r z e n ie n a r ó w n i z o b c h o d a m i 2 0 0 . r o c z n ic y re w o lu c ji fra n c u sk ie j. O j­ c ie c Ś w ię ty p r z e k a z a ł w y r a z y w d z ię c z n o ś c i z a z o r g a n iz o w a n ie X II Ś w ia to w e g o D n ia M ło d z ie ż y . S ło w a p o d z ię k o w a n ia s k ie ro w a ł z a r ó w n o d o K o ś c io ła fra n c u s k ie g o ja k i d o p r z e d s ta w ic ie li w ła d z c y w iln y c h i w o js k o w y c h . N a z w a ł F ra n c ję „ z ie m ią k u ltu ry i g o ś c in n o ś c i” .

K a rd y n a ł J e a n -M a rie L u stig e r, m e tro p o lita P a ry ż a , p o w ie d z ia ł z k o le i, że to, c o się w y d a rz y ło w c z a s ie p o b y tu Ja n a P a w ła II n a X II Ś w ia to w y m D n iu M ło d z ie ż y , z a p o w ia ­ d a n o w ą e p o k ę , k tó r ą tru d n o w e d łu g K a rd y n a ła je s z c z e d o k ła d n ie sc h a ra k te ry z o w a ć , a le p o w in ie n j ą c e c h o w a ć in n y s to s u n e k d o re lig ii, a z a te m in n e je j m ie js c e w ż y c iu sp o łe c z ­ n y m . C a ła p r a s a fra n c u sk a , n ie z a le ż n ie o d o p c ji p o lity c z n e j, o d n o to w a ła w ie lk i su k c e s P a p ie ż a . N a w e t k o m u n is ty c z n a „ L 'H u m a n ite ” stw ie rd z iła , że: „ X II Ś w ia to w y D z ie ń M ło d z ie ż y b y ł n ie z a p rz e c z a ln y m su k c e se m , u k a z a ł w ie lk i g łó d id e a łu o b e c n e g o p o k o le ­ n ia m ło d y c h ” . P ra w ic o w y „ L e F ig a ro ” p r z e d sta w ił p o b y t P a p ie ż a w P a ry ż u ja k o w ie lk ą le k c ję d la K o ś c io ła w e F ra n c ji i z n a k o m itą n a u k ę d ia lo g u z m ło d z ie ż ą . P o d k re ślił w ie lk i c h a ry z m a t Ja n a P a w ła II d o tw o rz e n ia w s p ó ln o ty p o n a d w s z e lk im i p o d z ia ła m i. P o d k re ­ ślił e k u m e n ic z n y w y m ia r sp o tk a n ia i o sią g n ię c ie p e łn e g o p o ro z u m ie n ia z F e d e r a c ją P r o - te s ta n tó w F ra n c ji, c h o c ia ż u ro c z y s to ś c i z b ie g ły s ię z ro c z n ic ą tra g ic z n e j N o c y św . B a r­ tło m ie ja . M ó w i s ię w e F ra n c ji, ż e ro d z i s ię n o w e p o k o le n ie m ło d y c h , n ie m a ją c e n ic w s p ó ln e g o z b u n te m p rz e c iw k o o ta c z a ją c e j rz e c z y w is to ś c i, le c z s z u k a ją c e n ie z n a n e g o id e a łu , n a k tó re z n a k o m ic ie p o tra fił o d p o w ie d z ie ć J a n P a w e ł II. U w a ż a się , że X II Ś w ia ­ to w y D z ie ń M ło d z ie ż y b y ł „ c u d e m ” n a d S e k w a n ą . S ł a w o m i r R a d u l s k i S A C , O ł t a r z e w R o m u a l d F o g i e l S A C , O ł t a r z e w II. S P O Ł E C Z N Y P R O F I L A K C J I K A T O L IC K IE J W K O N T E K Ś C IE „ N O W E J E W A N G E L IZ A C J I’” M a ją c n a u w a d z e n a r o d o w y c h a r a k te r P o la k ó w , g r o z i n a m — o g ó ln ie m ó w ią c - - ta k ż e i w ż y c iu re lig ijn y m , n ie b e z p ie c z e ń s tw o p r z e r o s tó w in d y w id u a liz m u o ra z s k ło n ­ n o ś ć d o p r z e s a d n e g o te o r e ty z o w a n ia , k o s z te m re a ln e j d z ia ła ln o ś c i.

T y m n ie b e z p ie c z e ń s tw o m z d a je s ię w y c h o d z ić s z c z ę ś liw ie n a p r z e c iw A k c ja K a to ­ lic k a . S k ła n ia n a s o n a b o w ie m d o w y r a ż a n ia r e lig ijn o ś c i w p o s ta c i w s p ó ln o to w e g o d z ia ła n ia , w ła ś n ie w s z e re g a c h tej o rg a n iz a c ji. Z k o le i, A k c ja K a to lic k a , j u ż n a w e t z ra c ji sw e j n a z w y o r a z z e sw e j n a tu ry , s ta w ia n a p ie r w s z y m m ie js c u — n ie te o r e ty z o ­ w a n ie , n ie k o n te m p la c ję rz e c z y w is to ś c i, a le d z ia ła n ie . J e ś li tu w s p o m n ia n o o „ k o n ­ te m p la c ji” , to p o w in n a o n a s ię w y r a ż a ć i k o n k r e ty z o w a ć w ła ś n ie w d z ia ła ln o ś c i. D la ­ c z e g o id e a łe m c z ło n k a A k c ji K a to lic k ie j p o w in ie n b y ć ig n a c ja ń s k i „ k o n te m p la ty k w d z ia ła n iu ”

(contemplativus in actione

). J e s t to id e a ł r ó w n o w a g i k o n te m p la c ji i d z ia ­ ła n ia . W te d y A k c ja K a to lic k a o s ią g a sw ó j p e łn y , ta k ż e i s p o łe c z n y p ro fil c z y w y m ia r. Ten s p o łe c z n y w y m ia r w p is a n y j e s t z r e s z tą w s a m ą is to tę A k c ji K a to lic k ie j, j a k j ą w id z i i o p is u je II S o b ó r W a ty k a ń s k i.

1. W św ietle n au k i so b o ro w ej

O tó ż — w e d łu g S o b o ru — b e z p o ś re d n im c e le m A k c ji K a to lic k ie j j e s t „ a p o s to ls k i c e 1 K o ś c io ła w z a k r e s ie e w a n g e liz a c ji i u ś w ię c a n ia lu d z i” (p o r. D A 2 0 a ). J e s t to w ię c c e l ta k w ie lk i i s z e ro k i j a k s a m K o ś c ió ł p o w s z e c h n y . T rz e b a w ię c ta k ż e i te k o n k r e tn e , n ie k ie d y d r o b n e z a d a n ia , p o d e jm o w a n e n a s z c z e b lu p a r a f ii w id z ie ć w s p o łe c z n y m k o n ­ te k ś c ie p o w s z e c h n o ś c i K o ś c io ła . U n ik n ie s ię w te d y p o c z u c ia n ie d o w a r to ś c io w a n ia c z y z a g u b ie n ia w p o d e jm o w a n iu p o s z c z e g ó ln y c h in ic ja ty w . W s z y s tk ie o n e m a j ą o d ­ n ie s ie n ie d o tej w ie lk ie j s p r a w y „ e w a n g e liz a c ji i u ś w ię c a n ia lu d z i” , a w ty m ta k ż e d o u ś w ię c a n ia s ię c z ło n k ó w A k c ji K a to lic k ie j.

Z k o le i — w e d łu g te g o ż S o b o m — ś w ie c c y c z ło n k o w ie A k c ji K a to lic k ie j, w s p ó ł­ p r a c u ją c z h ie r a rc h ią , „ p r z y jm u ją o d p o w ie d z ia ln o ś ć z a k ie r o w n ic tw o ( . . . ) o ra z z a p la ­ n o w a n ie i r e a liz a c ję p r o g ra m u d z ia ła n ia ” (D A 2 0 b ). T a k ż e i w ty m e le m e n c ie is to t­ n y m d la o k r e ś le n ia A k c ji K a to lic k ie j, w id o c z n y j e s t s p o łe c z n y je j w y m ia r. W ła ś n ie ta w s p ó ln o to w a c z y li s p o łe c z n a o d p o w ie d z ia ln o ś ć c z ło n k ó w z a p la n o w a n ie i w y k o n a n ie p la n ó w d z ia ła n ia s p r a w ia , ż e n ie m o g ą o n i o g lą d a ć się ty lk o n a d y r e k ty w y c z y p la n y d u c h o w ie ń s tw a , a le s a m i m a j ą p o d e jm o w a ć in ic ja ty w y w z a k r e s ie r e a ln y c h p o tr z e b istn ie ją c y c h w k o n k r e tn y m ś r o d o w is k u n a te r e n ie p a r a f ii, d e k a n a tu c z y d ie c e z ji. T o j e s t je d n a z w a ż n ie js z y c h c e c h c h a r a k te r y s ty c z n y c h A k c ji K a to lic k ie j.

J e s z c z e in n ą c e c h ą is to tn ą d la A k c ji K a to lic k ie j — w e d łu g n a u k i so b o ro w e j — j e s t te n fak t, ż e „ ś w ie c c y d z ia ła ją w z je d n o c z e n iu n a w z ó r ż y w e g o o r g a n iz m u , b y w te n s p o s ó b p o d k r e ś lić w s p ó ln o tę K o ś c io ła i s p o tę g o w a ć s k u te c z n o ś ć a p o s to ls tw a ” (D A 2 0 c ). T a k w ię c , w ie lk im a tu te m i s iłą A k c ji K a to lic k ie j j e s t j e j d z ia ła ln o ś ć „ w z je d n o ­ c z e n iu ” , a z a te m n ie w p o je d y n k ę . W ła ś n ie ta o r g a n iz a c y jn a z w a r to ś ć s z e re g ó w A k c ji K a to lic k ie j s p r a w ia , ż e b a rd z ie j w id o c z n y sta je s ię w s p ó ln o to w y c z y li „ k o m u n ijn y ” c h a ra k te r K o ś c io ła j a k o lu d u B o ż e g o . Z a p e w n ia to z a r a z e m w ię k s z ą sk u te c z n o ś ć e w a n ­ g e liz a c y jn ą . T a k w ię c z ty tu łu sw e j o r g a n iz a c ji A k c ja K a to lic k a n ie w ą tp liw ie g ó r u je n a d m o d n y m i d z is ia j w K o ś c ie le lu ź n y m i „ r u c h a m i o d n o w y ” . R u c h y tc b o w ie m , p o ­

m im o ż e p r z y c ią g a ją d o sie b ie w ie lk ie lic z b y z w o le n n ik ó w , to je d n a k z b ra k u c z y n n i­ k a o rg a n iz a c y jn e g o n ie s ą n a o g ó ł z d o ln e d o s y s te m a ty c z n e j re a liz a c ji z a d a ń a p o s to l­ sk ic h .

W r e s z c ie c e c h ą n a jb a r d z ie j c h a r a k te r y s ty c z n ą A k c ji K a to lic k ie j p o ś r ó d in n y c h o r g a n iz a c ji k a to lik ó w ś w ie c k ic h j e s t „ z w ie r z c h n ie k i e r o w n i c t w o ”

(moderamen su­

perius)

h ie r a r c h ii. P o w ie d z ia n o w s o b o r o w y m D e k r e c ie o a p o s to ls tw ie ś w ie c k ic h : „ Ś w ie c c y (...) p r o w a d z ą d z ia ła ln o ś ć p o d z w ie r z c h n im k ie r o w n ic tw e m sa m e j h i e r a r ­ c h ii, k tó r a m o ż e p o tw ie r d z ić tę w s p ó łp r a c ę p r z e z w y r a ź n e u d z ie le n ie m a n d a tu ” (D A 2 0 d ). S ta tu t A k c ji K a to lic k ie j w P o ls c e d o k ła d n ie j p r e c y z u je to p o s ta n o w ie n ie S o ­ b o r u w s p o s ó b n a s tę p u ją c y : A rt. 4 . „ A k c ja K a to lic k a w d ie c e z ji d z ia ła p o d z w ie r z c h ­ n ic tw e m s w o je g o B is k u p a D ie c e z ja ln e g o a A k c ja K a to lic k a w P o ls c e d z ia ła p o d z w ie r z c h n ic tw e m K o n f e re n c ji E p is k o p a tu P o ls k i. A r t .5. B is k u p D ie c e z ja ln y s p r a ­ w u je o p ie k ę n a d d z ia ła ln o ś c ią A k c ji K a to lic k ie j w d ie c e z ji p rz e z m ia n o w a n e g o p r z e z n ie g o D i e c e z ja ln e g o A s y s te n ta K o ś c ie ln e g o . K o n f e r e n c ja E p is k o p a tu P o ls k i s p r a ­ w u je o p ie k ę n a d d z ia ła ln o ś c ią A k c ji K a to lic k ie j p o p r z e z Z e s p ó ł E p is k o p a tu d s. A k ­ cji K a to lic k ie j i K r a jo w e g o A s y ste n ta K o ś c ie ln e g o ” . C o d o k ła d n ie j z n a c z y „ z w ie r z c h ­ n ie k ie r o w n ic tw o ” z e s tr o n y h ie r a rc h ii? J a k j e n a l e ż y r o z u m ie ć ?

O c z y w iś c ie , n ie m o ż e o n o z n iw e c z y ć s o b o ro w e j z a s a d y (p o r. D A 2 0 b ) d o ty c z ą c e j b e z p o ś re d n ie j o d p o w ie d z ia ln o ś c i k a to lik ó w ś w ie c k ic h z a k ie r o w a n ie o r g a n iz a c ją A k ­ cji K a to lic k ie j i z a p la n o w a n ie o ra z re a liz a c ję jej z a d a ń . T a k w ię c A k c ja K a to lic k a j e s t i p o z o s ta n ie o r g a n iz a c ją lu d z i ś w ie c k ic h . D o k ła d n ie j m ó w ią c , „ z w ie r z c h n ic tw o ” h ie r a rc h ii p o le g a n a s p r a w o w a n iu o g ó ln e j p ie c z y n a d A k c j ą K a to lic k ą . Ta o p ie k a w y r a ż a s ię g łó w n ie w z a tw ie r d z a n iu S ta tu tu , w m ia n o w a n iu a s y s te n tó w k o ś c ie ln y c h d la p o s z c z e g ó ln y c h o g n iw o rg a n iz a c y jn y c h o ra z — w e d łu g S ta tu tu A .K . w P o lsc e — w p o tw ie r d z a n iu w y b o r u p r e z e s ó w s p o ś r ó d k a n d y d a tó w w y b ie r a n y c h p rz e z s a m y c h c z ło n k ó w . T o o g ó ln e z w ie r z c h n ic tw o h ie ra rc h ii d a je tę w i e l k ą k o r z y ś ć , ż e A k c ja K a to lic k a z ra c ji śc isłe j w s p ó łp r a c y d u c h o w ie ń s tw a z e ś w ie c k im i s ta je s ię b a rd z ie j o fic ja ln y m a p o s to ls tw e m K o ś c io ła , k tó re n o si p e w n e c e c h y k o ś c ie ln e g o „ u rz ę d u ” , o k tó ry m zw ię ź le w s p o m in a II S o b ó r W a ty k a ń s k i w

Dekrecie o misyjnej działalności Kościoła

(D M 15).

J e s t o c z y w is te , ż e ta śc isła w s p ó łp r a c a lu d z i ś w ie c k ic h z d u c h o w ie ń s tw e m i h ie r a r ­ c h ią w ra m a c h A k c ji K a to lic k ie j u k a z u je w s p o s ó b s z c z e g ó ln ie w y r a z is ty ó w „ s p o ­ łe c z n y ” je j p r o fil w e w a n g e liz a c y jn e j p r a c y K o ś c io ła .

2. W nau czaniu Jan a P aw ia II

J u ż o d p o c z ą tk u s w e g o p o n ty fik a tu Ja n P a w e ł II w s w o ic h p rz e m ó w ie n ia c h , g łó w ­ n ie d o c z ło n k ó w W ło s k ie j A k c ji K a to lic k ie j, k ła d ł w ie lk i n a c is k n a b e z p o ś re d n ią p o ­ m o c d la h ie ra rc h ii p r z e z u c z e s tn ic z e n ie w jej a p o s to ls k ic h tro s k a c h . „ D la te g o j a — ta k m ó w it d a le j P a p i e ż — ja k o N a m ie s tn ik C h r y s tu s a , ś c is k a ją c w d u c h u rę k ę k a ż d e m u

z 6 5 0 ty s ię c y z a p is a n y c h (c z ło n k ó w ) m ó w ię : « O d w a g i, b ą d ź s iln y i w ie lk o d u s z n y ! L ic z ę n a c ie b ie ! P rz y n o ś z a s z c z y t C h r y s tu s o w i, K o ś c io ło w i i p a p i e ż o w i » ’1. P rz e m a w ia ją c d o r ó ż n y c h u g r u p o w a ń A k c ji K a to lic k ie j, w ty m d o A .K . D z ie c i, M ło d z ie ż y i S tu d e n tó w , w s k a z y w a ł P a p ie ż n a b a r d z ie j k o n k r e tn e i d o s tę p n e d la n ic h p o la d z ia ła n ia . U k a z y w a ł n p . g ro ż ą c e n ie b e z p ie c z e ń s tw a z e s tr o n y „ k u ltu r y k o n s u m i- z m u ” . P o z y ty w n ie z a ś z a c h ę c a ł m ło d z ie ż d o z a a n g a ż o w a n ia się n a rz e c z p o k o ju i w b u ­ d o w ę le p s z e j p r z y s z ło ś c i.

W ro k u 1987 Jan P a w e ł II p rz y jm u ją c c z ło n k ó w ' A k c ji K a to lic k ie j z d ie c e z ji R z y m u , n a k re ślił b ard ziej c a ło ś c io w y o b ra z je j z a d a ń , w ś ró d k tó ry c h p o ło ż y ł s z c z e g ó ln y n a c is k n a sta tu to w y o b o w ią z e k z a a n g a ż o w a n ia się w c a łą sfe rę s p ra w sp o łe c z n y c h , p o c z y n a ją c o d ro d z in y p rz e z sz k o łę , a n a s tę p n ie ta k ż e p rz e z p ra c ę z a w o d o w ą p rz e z w ła ś c iw e w y k o rz y ­ sta n ie c z a s u w o ln e g o , a ż p o śro d k i sp o łe c z n e g o p rz e k a z u . P rz y p o m in a ł i n a le g a ł: „ N ie w o ln o z a n ie d b y w a ć ż a d n e g o z « ta le n tó w » , ja k ie B ó g p o w ie rz y ł k a ż d e m u d o w y k o rz y s ta ­ n ia. A k c ja K a to lic k a p o trz e b u je d ziś o fia rn y c h ludzi u m ie ją c y c h d ziałać z d e c y d o w a n ie i ra d o śn ie d la K ró le stw a B o ż e g o ”2. P rz e m a w ia ją c (w ro k u 1992) d o u c z e s tn ik ó w V III K ra ­ jo w e g o Z e b ra n ia W ło sk ie j A k c ji K a to lic k ie j, d o k o n a ł P a p ie ż ja k b y sw o is te g o p o d s u m o ­ w a n ia d o ty c h c z a s o w y c h zale c e ń . W sk a z a ł, ż e n a c z e ln y m z a d a n ie m A k c ji K a to lic k ie j je st g ło sz e n ie D o b re j N o w in y o C h ry stu sie. O d te g o z a le ż y o d n o w a św ia ta. A b y to się m o g ło stać, k o n ie c z n a je s t „ b e z p o ś re d n ia w s p ó łp ra c a z p a s te rz a m i p o d tc h n ie n ie m D u c h a Ś w ię ­ te g o ” '. T a k o m u n ijn a w s p ó łp ra c a n ie ty lk o n ie o g ra n ic z a w a s , a le p rz e c iw n ie , w z m a c n ia w a s z św ie c k i w k ła d w a p o sto lstw o K o ścio ła. P o trz e b n a j e s t d o te g o celu sta ła fo rm a c ja , k tó ra d o ty c z y ta k ż e f o n n a c ji fo n n a to ró w . N a le ż y w tej fo rm a c ji d a w a ć p ie rw sz e ń stw o ż y ­ c iu d u c h o w e m u . A le n ie w o ln o p rz y ty m z a n ie d b y w a ć g łę b s z e g o stu d iu m p ra w d w iary . W te d y A k c ja K a to lic k a sta n ie się „ a u te n ty c z n ą s z k o łą e w a n g e liz a c ji, u g ru n to w a n ą n a słu ­ c h a n iu sło w a B o ż e g o i k ate c h iz a c ji, w te d y sta n ie s ię z d o ln a d o e w a n g e liz a c ji ty c h , k tó rz y o d d alili s ię o d w ia ry i p ra k ty k i ż y c ia c h rz e ś c ija ń s k ie g o ”4. D z ia ła ją c w taki sp o só b , A k c ja K ato lick a p o w in n a się sta w a ć co ra z b ard ziej „ w id z ia ln y m z n a k ie m i z w ie rc ia d łe m u k a z u ­ j ą c y m w s z y stk im lu d z io m p ra w d z iw ą tw a rz K o ś c io ła ja k o ta je m n ic y , k o m u n ii i m is ji”5. T ak w a ż n ą i w z n io s łą w iz ję A k c ji K a to lic k ie j m a p rz e d o c z y m a Ja n P aw eł II. D la te g o w c z a sie w iz y ty b isk u p ó w p o lsk ic h ,

ad limina Apostolorum

w ro k u 1993 zalecił, a w ła ś c i­ w ie n a k a z a ł, w z n o w ie n ie A k c ji K ato lick iej w K o ś c ie le p o lsk im . U z a s a d n ił ten sw ój n a k a z m .in . ty m , ż e re a liz a c ja m isji e w a n g e liz a c y jn e j K o ś c io ła n ie je s t m o ż liw a „ b e z c z y n n e g o z a a n g a ż o w a n ia k a to lik ó w św ie c k ic h ". P o w ie d z ia ł te ż w te d y , ż e b e z A k c ji K a to lic k ie j „ in ­ fra stru k tu ra z rz e s z e ń k a to lic k ic h w P o lsc e b y ła b y n ie p e łn a ”0.

1 Nauczanie papieskie, Poznań-W arszaw a 1978, tom 1. s. 208.

2 Por. E. W c r o n . J a k zakładać Akcji,; Katolicką. Pallottinum 1996, s.6 5 .' Tamże, s. 67. 4 Tamże.

5 Tamże. s. 68.

N a s u w a s ię tu ta j p y ta n ie : n a c z y m p o le g a ła b y ta n ie p e łn o ś ć s tr u k tu ry z rz e s z e ń ? M o ż n a p r z y p u s z c z a ć , ż e P a p ie ż m ia ł tu n a m y ś li lic z e b n ą sła b o ść i n ie w y s ta rc z a ln o ś ć o r g a n iz a c ji k a to lic k ic h w P o lsc e , c o b y ło s k u tk ie m w ie lu lat o k u p a c ji. A p o z a ty m , A k c ja K a to lic k a z e w z g lą d u n a sw ó j c h a r a k te r śc is łe j w s p ó łp r a c y z h ie ra rc h ią , s ta n o w i n ie z b ę d n e u z u p e łn ie n ie ró ż n o ro d n y c h fo rm a p o s to ls tw a ś w ie c k ic h .

B a rd z o c e n n y m d o p e łn ie n ie m w s k a z a ń J a n a P a w ła II d o ty c z ą c y c h z o r g a n iz o w a n e ­ g o a p o s to la tu ś w ie c k ic h w P o ls c e , a ta k ż e n o w o p o w s ta łe j A k c ji K a to lic k ie j, j e s t p a ­ p ie s k a d y r e k ty w a z c z a s u sz ó ste j p ie lg r z y m k i ( 1 9 9 7 r.), z a w a rta w

Przestaniu do bi­

skupów polskich

(8 V I 1997 r.): „ S p o ś ró d k o n k r e tn y c h p r o b le m ó w i z a d a ń c h c ia łb y m z w ró c ić u w a g ę n a p o tr z e b ę p o d ję c ia p rz e z k a to lik ó w św ie c k ic h w ła ś c iw e j im o d p o ­ w ie d z ia ln o ś c i w K o ś c ie le . D o ty c z y to ty c h s f e r ż y c ia , w k tó r y c h ś w ie c c y p o w in n i w e w ła s n y m im ie n iu , a le j a k o w ie rn i c z ło n k o w ie K o ś c io ła , ro z w ija ć m y śl p o lity c z n ą , ż y ­ c ie g o s p o d a rc z e i k u lm rę , z g o d n ie z z a s a d a m i E w a n g e lii. N ie w ą tp liw ie n a le ż y im w ty m p o m a g a ć , a le te ż n ie tr z e b a w y r ę c z a ć ” 7.

P a p ie ż m ó w i tu ta j o „ w ła ś c iw e j o d p o w ie d z ia ln o ś c i” k a to lik ó w ś w ie c k ic h . C h o d z i m u o c a ł ą s f e r ę s p r a w d o c z e s n y c h , k tó re s ta n o w ią d o m e n ę w ła s n e g o ic h a p o s to ls tw a . J a n P a w e ł II w y m ie n ia tu w y r a ź n ie ty lk o p o lity k ą , g o s p o d a rk ą i k u ltu rą , a le w ty m z a w ie r a s ię i d o tej sf e r y n a le ż y ta k ż e ro d z in a , p ra c a , w y c h o w a n ie , ś ro d k i p rz e k a z u itp.

S z c z e g ó l n i e w a ż n a j e s t w ty m k o n t e k ś c i e d y r e k t y w a p a s t o r a l n a d la b i s k u p ó w , a b a r d z o a k t u a l n a w o b e c n e j s y t u a c j i K o ś c i o ł a w P o l s c e : „ n a l e ż y im [ tz n . ś w i e c ­ k im ] w t y m p o m a g a ć , a l e t e ż n i e t r z e b a w y r ę c z a ć ” . J e s t to d y r e k t y w a b a r d z o n a c z a s i e , p o n i e w a ż p r z e z p ó ł w i e k u t r w a j ą c e g o t o t a l i t a r n e g o z n i e w o l e n i a P o l s k i , K o ś c i ó ł h i e r a r c h i c z n y c z u l s ię z o b o w i ą z a n y i z m u s z o n y d o z a s t ę p o w a n i a i d o w y r ę c z a n i a k a t o l i k ó w ś w ie c k i c h w z a b i e r a n i u g ł o s u n a t e m a t y w ie lu k w e s tii s p o ­ łe c z n y c h i p o l i t y c z n y c h . T a k o n i e c z n o ś ć n a l e ż y j u ż d o p r z e s z ło ś c i . W o b e c n e j s y t u a c j i k a t o l i c y ś w ie c c y m a j ą n i e z b y w a l n e p r a w o i o b o w i ą z e k m ó w ić w ł a s n y m g ło s e m i p o n o s i ć p e ł n ą o d p o w i e d z i a l n o ś ć z a c a ł ą w i e l k ą s f e r ę s p r a w d o c z e s n y c h , a le p o w i n n i t o c z y n i ć z a w s z e „ z g o d n i e z z a s a d a m i E w a n g e l i i ” . T a k ż e b o w i e m i ta s f e r a m a w i e l k i e z n a c z e n i e d la p o d s t a w o w e j m i s j i K o ś c i o ł a , tz n . d la e w a n g e ­ liz a c j i ś w ia t a . 3 . K u „ n o w e j e w a n g e li z a c j i ” J a n P a w e ł II, k tó ry ta k c z ę s to a k c e n tu je r o lę k a to lik ó w ś w ie c k ic h , a w ty m ta k ż e A k c ji K a to lic k ie j, w d z ie d z in ie s p ra w s p o łe c z n y c h , p o lity c z n y c h i k u ltu ra ln y c h , d o ­ strz e g a ró w n o c z e ś n ie k o n ie c z n o ś ć ic h u d z ia łu w p rio ry te to w e j d la K o ś c io ła m isji e w a n ­ g e liz a c y jn e j, o k re ś la n e j p rz e z n ie g o c z ę s to m ia n e m „ n o w a e w a n g e liz a c ja ” .

S w o ją m y ś l w ty m w z g lę d z ie w y r a z ił n ie d a w n o s y n te ty c z n ie w p r z e m ó w ie n iu z a ­ m y k a ją c y m w ie lk i c y k l k a te c h e z p o ś w ię c o n y c h lu d z io m ś w ie c k im ( 2 1 I X 1 9 9 4 )8. P a ­ p ie ż n a k r e ś lił t a k ą o to w i z j ę ro li ś w ie c k ic h w n a d c h o d z ą c e j p r z y s z ło ś c i:

„ Ś w ie c c y c h rz e ś c ija n ie c o ra z czy n n iej u c z e s tn ic z ą w m isy jn y m w y s iłk u K o śc io ła . N a ich o fia rn y m u d z ia le o p ie ra ją się w znacznej m ie rz e p e rsp e k ty w y g ło sz e n ia E w a n g e lii w d z i­ sie jsz y m św ie c ie . W św ie c k ic h o b ja w ia się w c a ły m s w y m b la s k u o b lic z e L u d u B o ż e g o , w ę d ru ją c e g o p o d ro g a c h z b a w ie n ia , k tó ry sta ra się u k a z y w a ć b ra c io m ś w ia tło E w a n g e lii i sp ra w ia ć , b y C h ry stu s ż y ł w ic h u m y sła c li i se rc a c h . J e ste ś m y p e w n i, ż e D u c h Ś w ięty, k tó ry z a in s p iro w a ł d u c h o w o ś ć i p o sła n n ic tw o św ie c k ic h w d z is ie js z y m K o ś c ie le , n a d a l b ę d z ie d z ia ła ł d la w ię k s z e g o d o b ra K o śc io ła w p rz y sz ło śc i i p o w s z y stk ie c z a s y ” 9.

T ak w ię c P a p ie ż p r z y p is u je D u c h o w i Ś w ię te m u in s p ir a c ję lu d z i ś w ie c k ic h d o c o r a z w ię k s z e g o ic h u c z e s tn ic tw a w m is ji K o ś c io ła , c z y li n a o b e c n y m e ta p ie h is to r y c z n y m w „ n o w e j e w a n g e liz a c ji” .

J a n P a w e ł II u z a s a d n i ł p o tr z e b ę 'i k o n ie c z n o ś ć tej „ n o w e j e w a n g e li z a c j i ” w ż y c iu w s p ó łc z e s n e g o K o ś c io ła . U c z y n ił to o b s z e r n ie w s w e j a d h o r ta c ji

Christi fideles la­

id ,

(p o r. c a ły n r 3 4 ). W s k a z a ł ta m n a n a s tę p u ją c e ra c je : 1) N o w a e w a n g e li z a c j a je s t k o n ie c z n a w k r a ja c h tr a d y c y jn ie k a to lic k ic h , n a le ż ą c y c h d o tz w . p i e r w s z e g o ś w ia ta , p o n ie w a ż t a m w s z ę d z i e o b s e r w u je s ię s z e r z e n ie r e lig ijn e g o z o b o j ę t n i e n i a i s e k u la - r y z m u . P r z y c z y n ą g łó w n ą j e s t p r a k ty c z n y m a te r ia liz m , d o b r o b y t i k o n s u m iz m , c z y li n a s ta w ie n ie n a u ż y w a n ie a r a c z e j n a n a d u ż y w a n ie n a g r o m a d z o n y c h d ó b r. 2 ) N o w a e w a n g e liz a c ja j e s t k o n ie c z n a ta k ż e w k r a ja c h p o s tk o m u n is ty c z n y c h , a w ię c ta k ż e i w P o ls c e , z e w z g lę d u n a s z k o d y , j a k i e p o z o s ta w ił p o s o b ie w o j u j ą c y m a r k s iz m , p o z b a w ia ją c K o ś c ió ł m .in . ś r o d k ó w n ie z b ę d n y c h d o n o r m a ln e j p r a c y i r o z w o ju , n is z ­ c z ą c s z k o ły i o r g a n iz a c je k a to lic k ie itp . 3 ) N o w a e w a n g e liz a c ja je s t n i e z b ę d n a r ó w ­ n ie ż w k r a ja c h tz w . tr z e c ie g o ś w ia ta , j a k k r a je A m e r y k i Ł a c iń s k ie j, w k tó r y c h is tn ie - j ą n i e r o z w ią z a n e d o tą d tr u d n e p r o b le m y g o s p o d a r c z e i s p o łe c z n e , a k t ó r y m z a g r a ż a o b e c n ie i n w a z ja r o z m a ity c h s e k t r e lig i jn y c h . 4 ) P o tr z e b n a j e s t n o w a e w a n g e liz a c ja ta k ż e n a te r e n a c h m is y jn y c h , b o m a le je p o m o c o s o b o w a i r z e c z o w a z r a c ji n i e d o ­ s ta tk u p o w o ła ń d u c h o w n y c h w k r a ja c h t r a d y c y jn ie k a to lic k ic h . Z m i e n i ł y s i ę ta k ż e r a d y k a ln ie w a r u n k i d la p r a c y m is y jn e j w n o w o p o w s ta ły c h c z y d o p i e r o p o w s ta j ą ­ c y c h p a ń s tw a c h .

T a k w ię c n o w a e w a n g e liz a c ja j e s t p o tr z e b n a w s z ę d z ie i w s z y s tk im c z ło n k o m K o ­ ś c io ła . G d y c h o d z i z a ś o lu d z i ś w ie c k ic h , to b ę d ą o n i m o g li s p r o s ta ć e w a n g e li z a c y j ­ n e m u z a d a n iu — j a k m ó w i P a p ie ż — „ p o d w a r u n k ie m ż e z d o ł a j ą p r z e z w y c ię ż y ć r o z d ź w ię k p o m ię d z y E w a n g e lią a w ła s n y m ż y c ie m , n a d a ją c w s z y s tk im s w o im d z ia ­ ła n io m w r o d z in ie , w p ra c y , n a p o h l s p o łe c z n y m , s p ó jn o ś ć w ł a ś c i w ą ta k i e m u ż y c iu ,

* Por. J a n P a w e ł I I , Świeccy we wspólnocie chrześcijańskiej, Pallottinum 1997. 9 Tamże, s. 134.

k tó r e c z e r p ie n a tc h n ie n ie z E w a n g e lii i w n ie j z n a jd u je s iłę d o te g o , b y w p e łn i s ię r e a liz o w a ć ” 10.

S a m ą isto tn ą treść „ n o w ej e w a n g e liz a c ji” o p isa ł Ja n P a w e ł II, m o ż e n ajb ard ziej sy n te ­ ty c z n ie , w sw ej e n c y k lic e

Veritatis splendor.

U k a z a ł ta m , ż e ew a n g e liz a c ja je s t n a jw ię k ­ sz y m z a d a n ie m i z a ra z e m „najb ard ziej p o ry w a ją c y m w y z w a n ie m ” , w o b e c k tó re g o K o ­ śc ió ł sta n ą ł o d p o c z ą tk u sw e g o istnienia. „ J e d n a k ż e m o m e n t h isto ry c z n y — ta k p isz e dalej P a p ie ż — k tó ry o b e c n ie p rzeży w am y , a w k a ż d y m ra z ie p rz e ż y w a ją g o liczn e n aro d y , sta ­ n o w i w ie lk ie w e z w a n ie d o « n o w e j e w a n g e liz a c ji» , to z n a c z y d o g ło sz en ia E w a n g e lii z a ­ w s z e n o w e j i z a w s z e n io są cej n o w o ść ; d o e w a n g e liz a c ji, k tó ra m u si b y ć p ro w a d z o n a : « z n o w ą g o rliw o ś c ią , n o w y m i m e to d a m i i z z a s to s o w a n ie m n o w y c h śro d k ó w w y r a z u » “ . Je st o czy w iste, że P ap ież w zy w ając d o „now ej ew angelizacji” n ie m a n a m yśli ja k ie jś innej, p odm ienionej E w angelii, różnej o d tej ogłoszonej przez Je zu sa C hrystusa, który je st J e d y n y m Z b aw icielem św iata, w czoraj, dziś i na w iek i” 12. W łaśn ie ta d aw n a E w angelia „pozostaje za ­ w sze n o w a ” i o n a to posiada m o c odnaw iania św iata. W id a ć to dow odnie m.in. n a przykładzie tak usilnie gło szo n eg o przez Jana P aw ła Π ew an g e licz n eg o zakazu ro zw o d ó w i aborcji. B e z z ach o w an ia ty ch zasad narody sk a zu ją się n a sam ozagładę. T ę je d n a k staro d aw n ą E w an g elię n ależy głosić

,

7

,

n o w ą g o rliw o śc ią ” . D o ty czy to, o czy w iście, tak że czło n k ó w A kcji K atolickiej. O ni b o w ie m w parafii pow inni się staw ać ew an g e licz n y m „zaczy n em ”, „solą” i „św iatłością” . A b y się to m o g ło stać, potrzebne im będzie głębsze p o zn an ie treści E w angelii i jej praktycznego zastosow ania, ja k im je s t m . in. katolicka n a u k a społeczna. K o n ieczn e je s t także d u ch o w e p o g łę­ bienie przez m o d litw ę, życie sakram entalne, dni form acji, rekolekcje itp.

N a le ż y te ż z a s to s o w a ć „ n o w e m e to d y ” w g ło s z e n iu E w a n g e lii. O ja k ie „ n o w o ś c i” tu taj c h o d z i? N a n ie k tó re z n ic h z w ró c ił u w a g ę j u ż P a w e ł V I w sw e j a d h o rta c ji

Ewan­

gelii nuntiandi

(p o r. n ry 4 0 -4 8 ). W s k a z a ł ta m r ó w n ie ż n a p o d s ta w o w ą z a s a d ę n o w o ­ ści: „ C z ło w ie k n a s z y c h c z a s ó w c h ę tn ie j s łu c h a św ia d k ó w , a n iż e li n a u c z y c ie li; a j e ś li s łu c h a n a u c z y c ie li, to d la te g o , ż e s ą ś w ia d k a m i” 13. S k u te c z n o ś ć tej „ n o w e j” m e to d y w id a ć m .in . n a p r z y k ła d z ie J a n a P a w ła II p r z e m a w ia ją c e g o d o m ilio n o w y c h r z e s z m ło ­ d z ie ż y n a F ilip in a c h (w ro k u 1 9 9 5 ) i w P a r y ż u ( 1 9 9 7 r.).

T e n ż e s a m P a p ie ż z a le c ił w

Przesianiu do biskupów polskich

( 1997 r.): „ D o w s p ó ł­ c z e s n y c h d z ie c i i m ło d z ie ż y n a le ż y p r z y jś ć z t ą s a m ą E w a n g e lią , a le g ło s z o n ą w s p o ­ só b n o w y i b a rd z ie j d o s to s o w a n y d o d z is ie js z e j m e n ta ln o ś c i i w a ru n k ó w , w k tó r y c h ż y je m y . T o w y m a g a p o w a ż n e g o w y s iłk u , n ie ty lk o s k ie ro w a n e g o n a s tw o r z e n ie n o ­ w y c h m e to d d ia lo g u z d z ie ć m i i m ł o d z i e ż ą a le ta k ż e n a z n a le z ie n ie w ła ś c iw y c h s p o ­ s o b ó w d o ta r c ia d o m ło d y c h ” 14.

Posynodalna adhortacja apostolska C hristifideles laici, n. 34. " J a n P a w e l 11, Encyklika Veritatis splendor, n. 106. 12 Por. List apostolski Tertio millenia adveniente. nry 4. 40. 13 P a w e l V I . A dhortacja apostolska E vangelii nuntiandi, η. 41. 14 P ielgrzym ka..., s. 139.

W n o w e j e w a n g e liz a c ji n a le ż y w y k o r z y s t a ć „ n o w o c z e s n e ś r o d k i w y r a z u ” , c z y li p r z e k a z u . J e s t to s ta łe w o ł a n i e K o ś c i o ł a , k tó r y te j s p r a w i e p o ś w ię c i ł s o b o r o w y d e k r e t

Inter mirifica.

J e s t to s z c z e g ó l n a d o m e n a i z a r a z e m z a d a n i e a p o s t o ls t w a ś w ie c k ic h , g d y ż o n i s ą g łó w n y m i p r a c o w n i k a m i i d y s p o n e n t a m i ś r o d k ó w p r z e k a ­ z u . W e w s p o m n i a n y m j u ż

Przesłaniu do biskupów polskich

w s k a z a ł P a p i e ż n a „ p o t r z e b ą o b e c n o ś c i K o ś c i o ł a w ś r o d k a c h p r z e k a z u . Z a ic h p o ś r e d n i c t w e m b o ­ w ie m K o ś c i ó ł w c h o d z i w d ia lo g z e ś w ia te m i p r z y ic h p o m o c y m o ż e k s z t a ł to w a ć s u m i e n i e c z ło w ie k a . M u s i m y d o tr z e ć d o ś w ia t a z ty m , c o K o ś c i ó ł m a n a jl e p s z e g o d o z a o f i a r o w a n i a , s z a n u j ą c g o d n o ś ć o s o b y lu d z k ie j i u w r a ż l i w i a j ą c n a o d p o w i e ­ d z ia ln o ś ć p r z e d B o g i e m ” 15. K o ś c i ó ł w P o l s c e d o p i e r o o d k i l k u la t u z y s k a ł m o ż ­ n o ś ć b e z p o ś r e d n ie g o d o s t ę p u d o ś r o d k ó w p r z e k a z u . P o w i n i e n t ę s w o j ą s z a n s ę d o b r z e w y k o r z y s ta ć . P o w s z e c h n ie u z n a w a n a j e s t p o tę g a ś r o d k ó w s p o łe c z n e g o p r z e ­ k a z u j a k o „ c z w a r te j w ł a d z y ” k s z ta łtu ją c e j ś w ia d o m o ś ć w s p ó łc z e s n y c h lu d z i. D l a ­ te g o k a to lic y , z w ł a s z c z a z a ś c z ł o n k o w i e A k c j i K a t o l i c k i e j , p o ś r ó d s w o ic h p r i o r y ­ te t o w y c h z a d a ń p o w in n i w s z y s t k i m i s w o im i s iła m i w s p ie r a ć p r a s ę k a t o l i c k ą , p o ­ c z y n a ją c o d g a z e tk i p a r a f ia ln e j i o b s łu g i p r z y p a r a f i a l n e g o k i o s k u , p r z e z d ie c e z ja ln e i o g ó l n o p o l s k i e r o z g ł o ś n i e r a d io w e , a ż p o r o d z ą c ą s i ę w t r u d z i e t e l e w i z j ę k a t o l i c ­ k ą , k tó r a s to p n i o w o m o g ł a b y o s i ą g n ą ć z a s i ę g o g ó l n o p o l s k i . B e z k o m p e t e n t n e j i o f ia r n e j p o m o c y ś w ie c k ic h k a t o lik ó w t a w i e l k a „ c z w a r t a w ł a d z a ” w n a s z y m k r a ­ j u p o z o s ta ła b y w y ł ą c z n ą w ł a s n o ś c i ą lu d z i n i e c h ę t n y c h K o ś c i o ł o w i c z y n a w e t w r o ­ g ic h w o b e c w a r to ś c i r e l i g ij n y c h a n a w e t i lu d z k ic h . * * * T a k w ię c , c h c ą c d o tr z e ć d o ty c h w ie lk ic h o b s z a r ó w lu d z k ie g o ż y c ia , a b y o d n o w ić r o d z in ę , p r a c ę z a w o d o w ą , r z e c z y w is to ś ć s p o ł e c z n ą i p o l i t y c z n ą o r a z k u ltu rę , n ie w o ln o n a m p r z e o c z y ć a n i z b a g a te liz o w a ć r o li ś r o d k ó w s p o łe c z n e g o p r z e k a z u . O n e b o w ie m n ie ty lk o s ą n a r z ę d z ie m z b a w c z e g o d ia lo g u z e ś w ia te m , a l e ta k ż e za ic h p o m o c ą K o ś c ió ł — j a k p o u c z a P a p ie ż — „ m o ż e k s z ta łto w a ć s u m i e n i e c z ło w ie k a ” . D la te g o te ż s ą o n e w a ż n y m i w p ły w o w y m c z y n n ik ie m „ n o w e j e w a n g e liz a c ji” 16 w s p ó ł­ c z e s n e g o ś w ia ta .

O c z y w iś c ie , ty m n a jw a ż n ie js z y m p o d m io te m e w a n g e liz a c ji p o z o s ta je — p o w s z y s t­ k ie c z a s y — c h r z e ś c ija n in u k s z ta łto w a n y w e d łu g w z o r u je d y n e g o „ A p o s to ła i A r c y k a ­ p ła n a n a s z e g o w y z n a n ia , J e z u s a ” ( H b r 3 ,1 ).

ks. Eugeniusz Weron

SA C,

Ołtarzew

15 Tamże, s. 137.

16 Więcej na ten lemat: A. L e w e k , N ow a ewangelizacja ir duchu Soboru Watykańskiego II, K atow ice 1995; K. P a w l i n a , Nowa ew angelizacja i jej realizacja w P olsce p o 1989 roku. W arszawa 1995; E. W e r o n . Budzenie olbrzym a, Pallottinum 1995: Now a ew angelizacja, w Ko­ lekcji „C om unio”, tom 8, Poznań 1993.