Marta UáaĔska
Uniwersytet àódzki
Nazwy obce firm i towarów
Nazwa jest niezwykle waĪnym elementem wizerunku firmy. ChociaĪ nie ma idealnego wzorca, przepisu na stworzenie ciekawej i oryginalnej nazwy, to jest zestaw cech, które okreĞlona nazwa firmy powinna posiadaü i zestaw funkcji, które powinna peániü. Autorzy prac poĞwiĊconych temu zagadnieniu zgodnie twierdzą, Īe nazwy firm:
a) mogą peániü funkcjĊ informacyjną (komunikatywną), sáuĪyü porozumiewaniu
siĊ miĊdzy nadawcą (tj. wáaĞcicielem firmy) a odbiorcą (tj. klientem); informu-ją o specjalizacji, dziĊki czemu klient wie, jakie usáugi Ğwiadczy dana firma;
b) niezwiązane wprost z ich branĪą, których podstawową funkcją jest funkcja
nominatywna – nazywają, aby odróĪniaü bardzo podobne desygnaty, peánią nade wszystko funkcjĊ impresywną – nazywają, aby oddziaáywaü na odbiorcĊ (LEWANDOWSKI, 1992: 248);
c) mogą peániü funkcjĊ perswazyjną. UmiejĊtnie ksztaátują pozytywne postawy
odbiorców (klientów) w stosunku do produktów lub usáug. Skuteczna perswa-zja jest niezbĊdna, jeĞli firma i proponowane przez nią usáugi, produkty mają odnieĞü sukces na rynku, w którym z dnia na dzieĔ zwiĊksza siĊ konkurencja. Tym samym klient ma wiĊkszy wybór. Nazwa firmy bĊdąca niejako komuni-katem perswazyjnym jest kierowana do konkretnego klienta. Szczególna z ró Ī-nych powodów uĪytecznoĞü imion wáasĪ-nych w nazwach w funkcji perswazyj-nej wiąĪe siĊ z pewnymi ograniczeniami. Nomina propria stanowią odrĊbną czĊĞü sáownika kaĪdego jĊzyka. Trudno wiĊc szukaü ich w sáownikach czy en-cyklopediach (por. MICHALEWSKI, 2004: 352-363);
d) nie powinny wywoáywaü negatywnych skojarzeĔ (RUTKOWSKI 2003: 243). Co-raz wiĊcej firm zagranicznych pojawia siĊ na terenie Polski i coCo-raz wiĊcej pol-skich firm dziaáa poza granicami kraju. Ich produkty znajdują siĊ na póákach w sklepach caáego Ğwiata. Nazwa, która nie wywoáywaáa zdziwienia czy nega-tywnych emocji polskich klientów, w innych krajach moĪe oznaczaü coĞ zu-peánie innego, nieprzyjemnie siĊ kojarzyü. Dotyczy to nie tylko maáych firm, ale takĪe duĪych przedsiĊbiorstw dziaáających w branĪy od kilku, kilkunastu lub kilkudziesiĊciu lat. Przykáadem niefortunnej w Polsce jest nazwa niemiec-kiej firmy, Ğwiatowego potentata w produkcji oĞwietlenia – Osram. Powstaáa ona z nazw dwóch materiaáów, które w tamtych czasach byáy niezbĊdne do produkcji Īarników - najpierw Osmium (osm), a póĨniej Wolfram (wolfram). W polszczyĨnie taka sáowoforma jest wulgaryzmem, dlatego teĪ początkowo wywoáywaáa negatywne emocje u odbiorców. Obecnie, kiedy klienci przyzwy-czaili siĊ do takiej nazwy, nie budzi ona wiĊkszego zainteresowania;
e) powinny mieü miáe brzmienie i wzglĊdną zwiĊzáoĞü sáowa (RUTKOWSKI, 2003: 250). Niejednokrotnie cechy fonotaktyczne mogą sugerowaü rodzimoĞü lub obce pochodzenie nazwy;
f) powinny byü áatwe do wymówienia, napisania i zapamiĊtania (RUTKOWSKI, 2003: 243), wywoáywaü poĪądane skojarzenia.
FunkcjĊ, jaką peáni ostatnia z wymienionych cech, A. Lewandowski nazywa funkcją mnemotechniczną. Funkcja ta pozornie maáo waĪna, ma swoje gáĊbokie uza-sadnienie w motywacjach rządzących doborem odpowiednich nazw. Im trafniejsza motywacja nazwy, tym áatwiejszy proces jej zapamiĊtania i utrwalania siĊ w pamiĊci osób posáugujących siĊ nią. Nie naleĪy wiĊc funkcji mnemotechnicznej pomijaü, ani teĪ lekcewaĪyü (MICHALEWSKI, 2004: 356).
Trudno znaleĨü nazwĊ, która zawiera wszystkie wymienione cechy. WáaĞci-ciele firm dąĪą do tego, by nazwa ich przedsiĊbiorstwa czy produktu byáa oryginalna i niepowtarzalna. Ma ona zwróciü na siebie uwagĊ jak najwiĊkszej liczby klientów. Na rynku pojawia siĊ jednak coraz wiĊcej maáych firm i coraz trudniej znaleĨü odpo-wiednią nazwĊ. WáaĞciciele poszukują nowych pomysáów, dlatego teĪ wiele z nazw moĪe zaskakiwaü, a czasem nawet Ğmieszyü. KaĪdy sposób okazuje siĊ jednak wáa-Ğciwy, jeĞli wpáywa na zainteresowanie firmą.
Na polskim rynku moĪna dostrzec zarówno firmy obce z niepolskimi na-zwami (Douve Egberts, Dove, Ferrero, Max Factor, Reebok, Rossignol), jak i firmy polskie ze stylizowanymi na obce (Henry’s, Nadine, Stephany). W niektórych pol-skich nazwach wystĊpują obcojĊzyczne leksemy, które mają podnieĞü prestiĪ firmy (GrzeĞ – Bus, G&P Lines, PT Computers, Rob – Car, Wieser – Tour, Wilkocki
Pro-ject).
ObcojĊzyczne nazwy firm i towarów przysparzają odbiorcom wielu trudno-Ğci, m.in. w zakresie pisowni. Nazwy te mogą byü zapisywane zgodnie z oryginaáem (Best English, Dolmetscher, Dr. Oetker, Fachmann, Fructis, „Merci”, Moscow Club,
Reserved, „Shelf”, Supreme, TIME) lub poddane modyfikacji (Designerium áac.
des-ignare, ang. design; „Fasters” ang. fast, faster; GRINSBUD ang. green; „Island
Ex-pres” S.C. ang. island, express; „Preassure.Art” ang. pressure; REM-HAT ang. hut; Sanbud pol. sanitarny, ang. sun; P.U.H SAIMON ang. imiĊ Simon). Modyfikacja moĪe
polegaü na zapisie nazwy zgodnie z jej spolszczoną wymową (Sanbud, SAIMON), redukcji liter, z których skáada siĊ nazwa („Island Expres” S.C.) lub dodawaniu liter do nazwy (Fasters, GRINSBUD, „Preassure.Art”). Szczególną uwagĊ warto zwróciü na nazwy Designerium, „Fasters” i GRINSBUD. W dwóch przypadkach do angiel-skich przymiotników (faster i green) zostaáa dodana koĔcówka –s, charakterystyczna dla liczby mnogiej (fasters – przymiotnik w stopniu wyĪszym faster, GRINSBUD – od przymiotnika green). MoĪe to byü równieĪ tak zwany genetivus saksoĔski (pozosta-áoĞü po dopeániaczu liczby pojedynczej oraz wykáadnik przynaleĪnoĞci), przyáączany zwykle za pomocą apostrofu (McDonald’s, Serra's team). Natomiast zlatynizowana nazwa Designerium zostaáa utworzona analogicznie do takich leksemów, jak planeta-rium czy akwaplaneta-rium. Tak zmodyfikowane nazwy mogą wywoáywaü niepoĪądane aso-cjacje.
Niektóre nazwy obce skáadają siĊ z wiĊcej niĪ jednego leksemu, co powodu-je, Īe moĪe w nich wystĊpowaü zarówno pisownia áączna („Airnet” S.C.,
„Enter-post”, „InPost” Sp. z o.o., Linguacity, sowabusiness services, Speakeasy, Windoor,),
jak i rozáączna (Interior design studio, „Set Bowl” Sp. j; Sun Heaven, „Textile
Servi-ce”, The Language Proffessionals, Till Death Tattoo). W nazwie firmy Windoor,
angielskie wyrazy: wind (wiatr) i door (drzwi). W rezultacie doszáo do naáoĪenia siĊ morfemów.
Zgodnie z zasadami pisowni polskiej nazwy wáasne firm, marek i typów wyrobów przemysáowych (www.so.pwn.pl, dostĊp: 23.11.2009) naleĪy zapisywaü wielką literą. W przypadku wiĊkszoĞci nazw taki zapis jest stosowany. Majuskuáą mogą byü zapisywane wszystkie czáony nazwy firmy lub produktu, na przykáad: Air
Wick, Cillit Bang, Handybooks Studio, Master Movers, SPEED-TRANS, „Spring System” S.C., „Top Design Studio”. Rzadziej w wieloczáonowej nazwie wielką literą
zapisany jest tylko pierwszy jej czáon (Wood-bud, Serra's team). MoĪna takĪe znaleĨü zapis nazwy maáą literą, co jest niegodne z polską ortografią (sowabusiness services).
W celu urozmaicenia nazwy, wyróĪnienia jej spoĞród tysiĊcy innych, twórcy wprowadzają do nazwy takĪe cyfry, które zastĊpują niektóre wyrazy. DziĊki takiemu zabiegowi nazwa jest krótsza, a takĪe doĞü oryginalna (2know, 2way Translations,
Design4rent Sp. z o.o.). W nazwach 2know i Design4rent wykorzystane zostaáo
podo-bieĔstwo brzmienia angielskich nazw cyfr do leksemów o innym znaczeniu: two (dwa) – to (to know – wiedzieü), four (cztery) – for (dla). W nazwie 2way
Transla-tions twórca pozostaá przy znaczeniu cyfry umieszczonej w nazwie (two).
ObcojĊ-zyczne nazwy towarów i przedsiĊbiorstw mogą sprawiaü trudnoĞci nie tylko tym, którzy nie znają Īadnych jĊzyków obcych.
W obcojĊzycznych nazwach firm i towarów wykorzystywane są skróty (Dr.Oetker; JP Solutions Sp. z o.o; KFC, MR. MUSCLE.; „Set Bowl” Sp.j; „Spring
System” S.C.; „Topic” Sp. j; Yellow Sp. z o.o.) i skrótowce (AW-Trade, JP Solutions Sp. z o.o.;). WiĊkszoĞü skrótów to oznaczenia spóáek. W wymienionych nazwach
wystĊpują nastĊpujące skróty spóáek, jak: Sp. j. (spóáka jawna), S.C. (spóáka cywilna),
s.c. (spóáka cywilna), Sp. z o.o. (spóáka z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią). Ich zapis
jest niejednolity, jednak zawsze umieszczane są na koĔcu nazwy. Zdarza siĊ, Īe ten sam skrót ma inną postaü graficzną w róĪnych nazwach: S.C. i s.c. W zasadzie skróty polskie zapisuje siĊ maáymi literami (oczywiĞcie uĪycie skrótu na początku zdania wymaga rozpoczĊcia go od wielkiej litery). Wielkie litery stosuje siĊ jedynie w skró-tach miĊdzynarodowych uĪywanych w polszczyĨnie (A. Markowski, 1999: 1743). Dlatego teĪ nieuzasadniony wydaje siĊ zapis skrótu S.C. majuskuáą. Istotne równieĪ jest postawienie lub pominiĊcie kropki w skrócie, gdyĪ w pewnych wypadkach roz-strzyga o znaczeniu i warunkuje jego prawidáowe odczytanie.
W nazwach zagranicznych firm i produktów funkcjonujących na polskim rynku moĪna zaobserwowaü skróty zapisane zgodnie z oryginaáem i jednoczeĞnie niezgodnie z rodzimą ortografią np. Dr. Oetker czy MR.MUSCLE. Skrót dr zastĊpują-cy w nazwie wyraz doktor powinien byü zapisany bez kropki, poniewaĪ jest to skrót formy mianownikowej, w której ostatnia litera skrótu to takĪe ostatnia litera leksemu. W przypadku tej nazwy posáuĪono siĊ zapisem oryginalnym. Podobnie jest ze skrótem w nazwie MR. MUSCLE, który pochodzi od angielskiej formy grzecznoĞciowej mister (mĊĪczyzna).
Obok skrótów wystĊpują takĪe skrótowce: JP Solutions Sp. z o.o., AW-
-Trade. W zebranym materiale wystĊpują literowce: kej – ef – si (litery alfabetu ang.), jot – pe, a-wu. Druga nazwa moĪe byü takĪe wymawiana jako gáoskowiec. Tylko
twórca nazwy lub wáaĞciciel firmy (nie zawsze jest to ta sama osoba) wie, co dany skrótowiec oznacza. Odbiorcy pozostają jedynie domysáy.
Kolejnym sposobem urozmaicenia i wyróĪnienia nazwy jest wprowadzanie znaków interpunkcyjnych. NajczĊĞciej wykorzystywane są: cudzysáów („Family-
-Pine”, „Shelf”) i myĞlnik (Art-Wood, H-ART LINE STUDIO, Bud-Vent Invest sp. z o.o.). Funkcją cudzysáowu jest wyodrĊbnienie fragmentu tekstu lub pojedynczych
wyrazów. Nie ma obowiązku zapisywania nazw firm i towarów w cudzysáowie i nie moĪna stwierdziü, czy taki zapis jest niepoprawny. MyĞlnik natomiast uĪywany jest w funkcjach skáadniowych i prozodycznych. Wykorzystywanie go to czasem sprawa indywidualnego wyboru. Nie naleĪy go myliü z áącznikiem, stosowanym w pisowni wyrazów záoĪonych, np. Bielsko – Biaáa (PISAREK, 1999: 1657).
Coraz czĊĞciej w obcym nazewnictwie pojawiają siĊ znaki niewystĊpujące w polszczyĨnie. W nazwie Airconditioning&Building Warsaw pojawia siĊ znak gra-ficzny &. ZastĊpuje on wyraz angielski and, odpowiednik spójnika wspóárzĊdnoĞci
i wystĊpującego w polszczyĨnie. Nazwa ta jest wiĊc wymawiana z wykorzystaniem
obcojĊzycznego and, a to moĪe stanowiü pewne utrudnienie dla odbiorcy (zwáaszcza, Īe sama nazwa firmy jest dáuga). W nazwie H&M znak & moĪe byü wymawiany jako spójnik i lub jako angielskie and. ZaleĪy to takĪe od zamysáu twórcy.
Normą przyjĊtą w jĊzyku polskim jest odmiennoĞü nazw wáasnych na równi z innymi rzeczownikami pospolitymi. OczywiĞcie w przypadku nazw firm i towarów obcojĊ-zycznych warto wziąü pod uwagĊ wzglĊdy estetyczne, gdyĪ odmieniona nazwa moĪe brzmieü Ğmiesznie lub wywoáaü negatywne asocjacje.
Z odmianą czĊĞci nazw ich uĪytkownicy nie mają wiĊkszych trudnoĞci, np. Correct,
-u, -em, -owi; Fachmann, -a, -em, -owi; Headway, -a/-u, -em, -owi; Topic, -u, -‘em, -owi; SCREAM, -u, -em, -owi. W nazwach kilkuwyrazowych mogą odmieniaü siĊ
wszystkie czáony (Dr. Oetker – a) lub tylko ostatni, np. Art - Wood – Art – Wood’u;
Handybooks Studio – Handybooks Studia; Serra's team – Serra’s team’u; Shape Art. – Shape Artu, Spring System – Spring Systemu. Inne pozostają nieodmienne: Auchan, Intercity, KFC, JP Solutions, Reserved, Yes, 2know, 2way. Odmiana niektórych nazw
(Aeroshop Retail Sp. z o.o., AW-Trade, Best English) zgodnie z zasadami polskiej deklinacji moĪe brzmieü doĞü obco i sprzyjaü powstawaniu zaskakujących tworów, dlatego czasem lepiej pozostawiü nazwy w nieodmiennej formie.
Choü z kaĪdym rokiem Polacy coraz lepiej posáugują siĊ jĊzykami obcymi, wymowa nazw obcojĊzycznych nadal sprawia wiele trudnoĞci. MoĪe byü bliska ory-ginaáowi: Ambi Pur, Bonux, Cillit Bang, Deichmann, Fachmann, Fasters, Knorr,
Merci, Pronto. Niejednokrotnie nazwy są polonizowane: H&M (h i m) czy Garnier.
Jednak najwiĊcej trudnoĞci sprawiają te, których wymowa oryginalna odbiega od pisowni: Air Wick, Auchan, Designerium, Dove, Ferrero Rondnoir, Leroy Merlin,
Michelin, Peugeot, Renault, Schulstad, Schwarzkopf, Syoss. Dotyczy to zwáaszcza
nazw pochodzących z jĊzyka francuskiego, które nadal brzmią doĞü egzotycznie i mogą wywoáywaü niepoĪądane asocjacje. Wymowa obcej nazwy firmy czy produktu czĊsto jest sugerowana w radiu czy w telewizji, na przykáad w reklamach. Aby od-biorca nieznający jĊzyków obcych áatwiej zapamiĊtaá nazwy, specjaliĞci od marketin-gu tworzą na potrzeby reklamy zawierające je piosenki.
Nie bez powodu firmy, które specjalizują siĊ w produkcji artykuáów spoĪyw-czych, siĊgają po nazwy związane z najsáynniejszymi kuchniami Ğwiata, do których niewątpliwie moĪna zaliczyü: kuchniĊ chiĔską, wáoską, meksykaĔską czy francuską. I tak firma: Uncle Ben’s wprowadziáa na rynek nastĊpujące produkty: ryĪ Basmati
Tricolo, sos Chilli, Fiesta Mexicana, Seczuan Fusion; Knorr – sos spaghetti napoli, francuski vinaigrette; Winiary (do niedawna polska firma) – sos Barbecue, Salsa, spaghetti bolognese. Zdarza siĊ, Īe nazwy te są polszczone, np. sos boloĔ-ski/neapolitaĔski, aczkolwiek coraz czĊĞciej zachowują oryginalną pisowniĊ. Sáysząc
nazwĊ Tao Tao, klient moĪe mieü poczucie, Īe ma do czynienia z chiĔską firmą zaj-mującą siĊ produkcją chiĔskich daĔ i przypraw. O ile dziaáalnoĞü firmy nie budzi wątpliwoĞci, o tyle jej pochodzenie tak. Jest to bowiem polskie przedsiĊbiorstwo. Nazwy produktów brzmią doĞü obco i egzotycznie: sos Sambal – Oelek, pasta Tom
Yum, sos Hoi Sin, grzyby Shiitake Poku.
Warto zwróciü uwagĊ równieĪ na opakowania takich produktów, na których niejed-nokrotnie pojawiają siĊ znaki chiĔskiego alfabetu. Wszystko po to, by utwierdziü klienta w przekonaniu, Īe kupuje oryginalny, chiĔski produkt najwyĪszej jakoĞci.
JeĞli nazwy skáadają siĊ z wyrazów w polszczyĨnie upowszechnionych i są przejrzyste morfologicznie, to mogą wydawaü siĊ caákowicie zrozumiaáe nawet tym odbiorcom, którzy nie posáugują siĊ biegle danym jĊzykiem obcym (Black Water,
Blue s.c., Fachmann, Fructis, Garage, Global Express S.C., Image, Intercity, Max Center, Picnic, Sun City, TIME, Yes, Yellow, Visage). Z drugiej strony znajomoĞü
pojedynczych sáów umieszczonych w nazwie nie zawsze wystarcza, by rozpoznaü, czym firma siĊ zajmuje lub do czego sáuĪy konkretny produkt. I tak na przykáad na-zwa TIME mogáaby wskazywaü na producenta zegarków, gdy tymczasem firma zaj-muje siĊ budową domów i remontem mieszkaĔ. DziaáalnoĞü przedsiĊbiorstwa Black
Water, wbrew nazwie, nie jest związana z wodą czy perfumami, a produkcją odzieĪy.
Obce nazwy towarów mogą nie informowaü wprost, nie nazywaü rodzaju, gatunku. W wyrazach: Bounty, Lion, Mars, Picnic, Snickers nie ma Īadnego wskazania, Īe są to nazwy batoników. Są nieprzejrzyste morfologicznie i wielu, zwáaszcza máodszym Polakom, juĪ nie kojarzą siĊ z nazwami innych (jednostkowych) obiektów. Znane są przede wszystkim z reklam (MICHALEWSKI, 2010). Obce nazwy nie muszą peániü funkcji informacyjnej.
W przypadku niektórych nazw moĪna mówiü o domniemanym znaczeniu morfologicznym, np. Maybelline New York. Odbiorca mógáby przypuszczaü, Īe nazwa ta powstaáa z poáączenia ang. wyrazów maybe (moĪe) i line (linia), zwáaszcza, Īe w sloganie reklamowym (A moĪe to maybelline?) wykorzystano polskie znaczenia angielskiego maybe. Po zapoznaniu z historią firmy okazuje siĊ, Īe nazwa jednego z najwiĊkszych producentów kosmetyków na Ğwiecie to poáączenie wyrazów mabel (od imienia siostry zaáoĪyciela – Mabell) i vaseline.
Na nazwĊ towaru, firmy niejednokrotnie skáada siĊ praca wielu specjalistów od marketingu. Jej proces powstawania bywa dáugi i monotonny, a efekty nie zawsze zadowalające. Przy tworzeniu nazwy czy przenoszeniu jej na polski rynek warto wziąü pod uwagĊ kryterium fortunnoĞci. Nazwy, które dotąd Ğwietnie speániaáy swoją rolĊ w innych paĔstwach, nie muszą sprawdziü siĊ i w Polsce. Mogą wywoáywaü negatywne asocjacje, jak Lurpak, Osram, lub naraziü firmĊ na ĞmiesznoĞü, co z pew-noĞcią przeáoĪy siĊ na jej zyski. WĞród nazw obcojĊzycznych zdecydowaną wiĊkszoĞü stanowią te pochodzące z jĊzyka angielskiego. Coraz czĊĞciej moĪna spotkaü nazwy francuskie czy niemieckie, choü nadal nie jest ich zbyt wiele i nie cieszą siĊ one duĪą popularnoĞcią. Obce brzmienie nazw jest nie tylko wynikiem poszukiwania oryginal-noĞci. Daje siĊ tu równieĪ we znaki nakaz atrakcyjnoĞci, efektownego opakowania,
które jest m.in. potwierdzeniem przynaleĪnoĞci firmy do miĊdzynarodowego rynku; to podnosi prestiĪ firmy i zwiĊksza efekt promocyjno-marketingowy (NOWOWIEJSKI, 2007: 86).
Obecnie na podstawie nazwy wáasnej nie sposób odróĪniü polskiej od obcej firmy, gdyĪ z wiadomych wzglĊdów polskie firmy dziĊki obcej nazwie chcą staü siĊ bardziej znane (CIEĝLIKOWA, 1999: 109). Dotyczy to takĪe nazw towarów.
Ogólnie pozytywne wraĪenie sprawiają nazwy nieskomplikowane pod wzglĊdem brzmieniowym (Bonux, Forte, Hellmanns, Persil, Pronto, Pur, Somat). Wprawdzie ich postaü nic zwykle nie mówi o desygnacie, ale sprawia miáe wraĪenie, a przynajm-niej nie utrudnia komunikacji (MICHALEWSKI, 2010). Trudno mówiü o
funkcjonalno-Ğci w przypadku dáugich i trudnych do wymówienia nazw (Airconditioning&Building
Warsaw, Polish Marketing Solutions) lub takich, których wymowa znacząco róĪni siĊ
od pisowni (Ferrero Rondnoir, Leroy Merlin, Syoss). Utrudnieniem dla uĪytkownika znającego jĊzyki obce moĪe byü sytuacja, w której nazwa firmy jest nieadekwatna do jej dziaáalnoĞci (Aeroshop Reatil Sp. z o.o. – sprzedaĪ obuwia, Open Education Group
Sp. z o.o. – biznesowy serwis táumaczeniowy).
Warto zwróciü uwagĊ na nazwy: Language Centre, Translations Cafe, w których zamiast wykorzystywaü nowe, obce leksemy z áatwoĞcią moĪna siĊgnąü po przyswo-jone: centrum jĊzykowe, translacja. Tego typu nazwy mogą niepokoiü, poniewaĪ wskazują na osáabienie siá adaptacyjnych jĊzyka (CIEĝLIKOWA, 1999: 111).
Nazwa nie jest gwarancją sukcesu firmy czy towaru, ale moĪe znacząco siĊ do niego przyczyniü. Niewątpliwie obca nazwa moĪe wskazywaü na jakoĞü usáug i towarów. NajwaĪniejsze jednak, by przyciągnĊáa klientów i kreowaáa pozytywny wizerunek.
LEWANDOWSKI A. (1992), Wspóáczesne polskie nazwy firmowe, Zielona Góra.
MICHALEWSKI K. (1972), Udziaá imion wáasnych we wzbogacaniu apelatywnych
zasobów sáownikowych, „Rozprawy Komisji JĊzykowej àTN”, t. XVIII, àódĨ.
MICHALEWSKI K. (2004), Imiona wáasne w funkcji perswazyjnej, [w:] M. Biolik (red.)
Metodologia badaĔ onomastycznych, Olsztyn.
MICHALEWSKI K. (2010), FortunnoĞü nazw firm i towarów, [w:] K. Michalewski (red.), JĊzyk w prawie, administracji i gospodarce, Wydaw. Uniwersytetu àódz-kiego, àódĨ.
NOWOWIEJSKI B. (2007), Egzotyzacja polskich nazw wáasnych refleksem spoáecznych
zmian i potrzeb, [w:] A. CieĞlikowa, B. Czopek-Kopciuch, K. Skowronek (red.),
Nowe nazwy wáasne. Nowe tendencje badawcze, Kraków.
Nowy sáownik poprawnej polszczyzny red. (1999), A. Markowski, PWN, Warszawa.
PISAREK W. (1999), Polszczyzna 2000. OrĊdzie o stanie jĊzyka na przeáomie
tysiącle-cia, Kraków.
RUTKOWSKI M. (2003), Nazwy na sprzedaĪ. O nazewnictwie na usáugach marketingu, „Onomastica XLVIII”, Kraków.
Strony internetowe:
www.pf.pl, stan z dn. 15.11.2009. www.so.pwn.pl, stan z dn. 23.11.2009.
Names of companies and goods
More and more foreign names of companies and goods are on the Polish market, especially since Poland became a member of the European Union. Some of them may cause difficulties to customers on: spelling, inflexion, syntax or pronunciation. They seem to be unfortunate and impractical. There are the names that do not impede com-munication and contribute significantly to the company's success.
